, , (Chalmers, 1985; Schmitter, 1992; Zhang, 1994; Caste, 1994). Գ ? (Schmitter, 1974).
, , , , ' , ( ) . , , , , . Գ , ' " " (Schmitter, 1992, . 167). , .
㳿 . . , . (Shmitter, 1981; Cameron, 1984). г . . (Schmidt, 1982; Czada, 1987). . . , , (Palo-heimo, 1984; Lehner, 1988).
13.6.
㳿 , . , . , 䳺, . , ( ). .
". , . 㳿 . , , , . 27 (84 ) 1965 - 1976 .. (Powell, 1982). , , , - . , , . . 50- , , (Duverger, 1954). ( ), ; , . , . .
|
|
, - Rae.
Rae = 1 - I Si²,
Si - i- .
(Rae, 1967) - .
Rae:
1983 . (. . 6).
6
(1983 .) *
,% ** | ,% | ||
- / - | 48,8 | 49,0 | |
- | 38,2 | 38,8 | |
³ ' | 7,0 | 6,8 | |
5,6 | 5,4 | ||
- - | 0,2 | ||
0,2 | |||
0,1 | |||
: |
* : Leonard, Natkiel, 1985. P. 59.
** .
Rae = 1 - (0,24 +0,15 +0,005 +0,003) = 1 - 0,4 = 0,6.
, , ( Rae = 0,67 1983 .), , , (0,49 - 1984 ).
, , :
(1) :
Rae.
Rae = 1 - £ g2,
gi - i- .
(2) :
|
|
1 3.
:
5 - 19% - 1, 20 - 49% - 2, 50 - 80% - 3.
(3) :
1 3. :
5 - 19% - 1,
20 - 49% - 2,
50 - 80% - 3.
(4) 1 3. :
- 3,
- 2,
- 1.
(5) 0 - 1:
- 1,
- 0.
, , : , , .
. , . , . , , , , , . 1979 . (Laakso, Taagepera, 1979). . . , , , , . , . , (Taagepera, Shugart, 1993, p. 445). , , :
N = l/i=1pi2
pi - , . , . , , , . , 60- \ Herfindahl-index). , . . , .
- . , (effective number of party votes - ENPV) (effective number of party seats - ENPS), , . (., , Lijphart, 1984; Ordeshook and Shvetsova, 1994; Neto, Cox, 1997; Moser, 1999; Taagepera, 1999). :
1. (ENPV):
ENPV = l/i=1vi2, vi - , i- .
2. (ENPS):
|
|
ENPS= I/si2,
i=1
i = 1
si - , i- .
: ϳ Գ䳿 1983 . . 7.
7
Գ䳿. (1983 .) *
% | % | |||
- | 795.953 | 26,7 | 28,5 | |
- | 659.078 | 22,1 | 22,0 | |
** | 525.207 | 17,6 | 19,0 | |
416.270 | 13,8 | 13,5 | ||
ѳ | 288.711 | 9,7 | 8,5 | |
146.881 | 4,9 | 5,5 | ||
90.410 | 3,0 | 1,5 | ||
11.104 | 0,4 | 0,5 | ||
42.045 | 1,4 | 1,0 | ||
4.035 | 0,1 | 0,0 | ||
2.979.694 |
* : Leonard, Natkiel, 1986. P. 49.
** ˳ .
ENPV = 1 / 0,2672 + 0,2212 + 0,1762 + 0,1382 + 0,0972 + 0,0492 + 0,032 + 0,0042 + 0,0142 + 0,0012 = i / 0,0713 + 0, 0448 + 0,031 + 0,019 + 0,0094 + 0,0024 + 0,0009 + 0,0 + 0,0002 + 0,0 = = 1 / 0,183 = 5,46
ENPS = 1 / 0,2852 + 0,222 + , 192 + 0,1352 + 0,0852 + 0,0552 + 0,0152 + 0,0052 + , 012 = = 1 / 0,0812 + 0,0484 + 0, 0361 + 0,0182 + 0,0072 + 0,003 + 0,0002 + 0,0 + 0,0001 = 1 / 0,1944= = 5,14
Գ䳿 1983 . , , .
' , Գ䳿 D'Hondt . ENPV ENPS . , 1981 . 4,13, - 2,68. , 1986 . , 50% , . г - , , ..
, - . , , . . (Rae, 1967, . 84 - 86). (I) , , , . ³ , - . , - .
|
|
I= 1/n i=1n\vi-si\
n- ,
vi - , i- ,
si - , i- .
(D) ³ (Loosemore, Handy, 1971). ³ : , . , . :
D=1/2 i=1\vi-si\
vi - , i- ,
Si - , i- .
³ . . , - - ( ), - . , , , , - (Moser, 1999, . 370). :
LSq = SqRt ½ (vi - si)2,
LSq - ,
SqRt - ,
vj - , i- ,
si - , i- .
- , - . , , . (Lijphart, 1984, . 163).
8
1984.*
% | ̳ | % | ||
50,0 | 74,8 | |||
˳ | 28,0 | 14,2 | ||
18,8 | 10,6 | |||
3,1 | 0,4 | |||
: | ||||
* : Leonard, Natkiel, 1986. P. 25.
, , , Գ - , - , . Գ䳿 . ( ) 1984 . (. . 8).
ϳ , I, D, LSq.
ͳ: I = 1/ni=1 \vi-si\
I = | 48,8 - 49,9 | + | 38,2 - 38,8 | + | 7,0 - 6,8 | + | 5,6 - 5,4 | / 4 = 1,1 + 0, 6 + 0,2 + 0,2 / 4 = = 2,1 / 4 = 0,53
D=1/2 I=1 \vi-si\,
D = 2,1 + 0,2 + 0,2 + 0,1 / 2 = 2,6 / 2 = 1,3
= 1,7 / 2 = 0,85
LSq = SqRt 1,21 +0,36 +0,04 +0,04 +0,04 +0,04 +0,01 / 2 = 0,93
Գ:
I = | 26,7 - 28,5 | + | 22,1 - 22,0 | + | 17,6 - 19,0 | + | 13,8 - 13,5 | + | 9,7 - 8,5 | + | 4,9 - 5,5 | + | 3,0 - 1,5 | + | 1,4 - 1,0 | / 8 = 1,8 + 0,1 + 1,4 + 0,3 + 1,2 + 0,6 + 1,5 + 0,4 / 8 = 7,3 / 8 = 0,9
D = 7,3 + 0,1 / 2 = 7,4 / 2 = 3,7
= 1,8 + 0,1 / 2 = 1,9 / 2 = 0,95
LSq = SqRt 3,24 +0,01 +1,96 +0,09 +1,44 +0,36 +2,25 +0,16 +0,01 / 2 = 2,2
:
I = | 50,0 - 74,8 | + | 28,0 - 14,2 | + | 18,8 - 10,6 | +] 3,1 - 0,4 | / 4 = 24,8 + 13, 8 + 8,2 + 2,7 / 4 = 49,5 / 4 = 12,4
D = 49,5 / 2 = 24,8
= 38,6 / 2 = 19,3
LSq = SqRt 615,04 +190,44 +67,24 +7,29 / 2 = 21
, . ͳ I, D, LSq 0,53; 1,3; 0,85 0,93; Գ䳿 - 0,9; 3,7; 0, 95 2,2. , - 12,4; 24,8: 19,3 21. 24,8% , . - , 50,0% , 75% , ˳ , . , , .
|
|
, . , , 㳿 - . -, , : [ ] (Duverger, 1954, p. 217). , , , , , . , , - , , .. -, , , ˳ 1967 . (Lipset, Rokkan, 1967). , 20- . , . , , , ' . -, ' . ֳ - . , (Neto, , 1997, . 149-174):
(1) ' , .
(2) ' .
(3) ' .
(4) ' .
:
1.
. ϳ 쳺 , . , , Գ䳿 200 15 , 1 27, 13,3.
, , . Գ䳺 17, 50% 17 , 50% - 17. (LML - the logarithm of the median legislator's district's magnitude).
LML = lg M,
M - .
2.
(. . 9). . : . , . .
9
̳ ( ),
*
, | ||||
% | ||||
11,4 | ||||
40,0 | ||||
9,0 | ||||
ͳ | 49,8 | |||
24,1 | ||||
18,3 | ||||
11,4 | ||||
50,0 | ||||
27,2 | ||||
5,0 |
* : Neto, , 1997. . 171.
UPPER (upper-tier variable), , .
3. .
, . , . , ( ), . . (PROXIMITY) :
:
Lj - ,
PROXIMITY = 2 \(Lj Pj-1)/(Pj+1 Pj-1)\
Pj-1 - , Pj +1 - .