actio quod iussu , ( sui iuris ) (CTh. 2,31,1 = .4,26,13 pr-). . .
VI
1
(Familia)
(familia) : , (pater familias) , . . , (sacra familiares), familia, adgnatio (: "adgna-tus" " "), , .
, (adgnatus proxi - mus), , , , (potestas) , , familia. (patria potestas) . , ; , ( ), familia; - familia .
(familia proprio rare ), . , , . , , , - .
280
VI.
, , capitis deminutio minima (GaL, 1,162) - familia communi hire (omnium adgnatorum) ( ), familia proprio iure. Ulp., 46 ad ed., D. 50,16,195,2:
|
|
lure proprio familiam did -
mus plures personas, quae sunt , -
sub unius potestate aut natura []
aut iure subiectae, ut puta pat - no , , ,
familias, matrem familias, , , -
filium familias, filiam familias , , -
quique deinceps ,
sequuntur, ut puta nepotes et , , ,
neptes et deinceps. pater autem . -
familias appellatur, qui in do - ,
dominium habet, recteque , -
hoc nomine appellatur, quam - ,
vis filium habeat: ;
enim solam personam eius, sed [ ] ,
et ius demonstramus: denique : -
et pupillum patrem familias .
appellamus. et cum pater fa - ,
milias moritur, quotquot capita -
subiecta fuerint, singulas fa - ,
milias incipiunt habere: singuli : -
enim patrum familiarum no - . -
subeunt. idemque eveniet et , -
in qui emancipatus est: nam : ,
et hie sui iuris effectus pro - , -
priam familiam habet. com - .
muni iure familiam dieimus :
omnium adgnatorum: nam etsi
patre familias mortuo singuli -
singulas familias habent, tamen , , -
omnes, qui sub unius potestate , -
fuerunt, recte eiusdem familiae ,
appellabuntur, qui ex eadem
domo et gente proditi sunt. .
, alieni iuris persona sui iuris, capitis deminutio minima, adgnatio.
1. (familia)
281
, familia (ius), pater familias1, , - , familia. adgnatio , , . " ", XX . ., , .
(Gai., 1,163) , cognatio (-: "cognati" " ") : , (ex eadem domo et gente proditi), . , : . , ( ), , , ( ). , - .
|
|
- (stirps, ) . (adgnatus proximus), , , , , , , . ,
sui iuris , (caput) familia (" Mulier autem familiae suae et caput et finis est " " ", D.50,16,195,5).
282
VI.
(singulus), . (" Filius patri adgiiatus proximus est ", Pomp., 30 ad Q.Muc, D.38,16,12), (Gai., 3,1011; Ulp., 26,1), .
" , (, ), , . cognatio , adgnatio cognatio ( ), (GaL, 1,156; PauL, D.38,10,10,4; Mod. D.38,10,4,2). Gai., 3,10:
Vocantur autem agnati, qui me,
legitima cognatiorve iuncti . -
sunt. legitima autem cognatio ,
est ea, quae per virilis sexus -
personas coniungitur. .
"genus species" ( ): , , (D.38,10,10,4). cognatio, cognatio , adgnatio (D.1,7,23; 38,8,1,4).
, adgnatio . , (, , GaL, 1,102; 106), (Gai., 1,103; D.1,7,2,1; 1,7,40,2) (D.1,7,30). ( -, D. 1,7,21) , in potestate (Gai., 1,104).
|
|
: , ("aut populi auctoritate aut
2. (patria potestas)
283
imperio magistratus", Gal, 1,98). adrogatio ( , Gell, 5,19,9) familia , (D.1,7,15 pr; GaL, 1,107). - .
adoptio 1 , familia familia . - emancipatio (. ). , - , . , - in mancipio, , in mancipio , , (addicere) in iure (GaL, 1,134). , - patria potestas , , .
2
(patria potestas)
(liberi) ( ) (, , manus, ). , , .
(ius vitae necis), .
1 "adoptio" (Gai., 1,98 = D.1,7,1 pr; Mod. D.1,7,1,1).
284
VI.
, pater familias, , , .
, 14 inst, D. 48,9,5:
Divus Hadrianus fertur, cum , -
in venatione filium suum qui - , -
dam necaverat, qui novercam ,
adulterabat, in insulam de - ,
portasse, quod latronis magis ,
quam patris iure eum inter - ,
fecit: nam patria potestas in no : -
pietate debet atrocitate
conszstere. , .
Vitae necisque potestas (CTh. 4,8,6, .323), (poena cullei), (parricidium). 395 . , (CTh. 9,13,1 = 9,15,1). vitae necisque potestas ("olim erat permissa", .8,46,10).
|
|
Pater familias : , (liberum tollere ), familia . (, ) expositio filii . .
(mancipio dare) . : , - (Dionys., 2,27,1 4) XII (4,2), , . , , , . , (Dionys., 2,27,4; Plut, Num., 17), : ,
2. (patria potestas)
285
, . XII (4,2), "filius", , ( ) - . , (actio noxalis). Noxae deditio , (I. 4,8,7) .
, , (emancipatio). , , (manumissio vindicta). , . , - , , in causa mancipii (Gai., 1,132; Ulp., Reg., 10,1). , , sui iuris, pater naturalis (Gai., Epit, 1,6,3).
-, (. 8,48,3, .293), : (Gai., ., 1,6,4), (. 8,48,5, .502), 531 . (.8,48,6, .531: "iniuriosa rhapismata, quorum nullus rationabilis invenitur exitus" " , "), . cognatio adgnatio - , . , - ("invitus filius", Nov., 89,11 , .539).
Expositio filii patria potestas (CTh. 5,9,1, .331), (.8,51,2 ). patria potestas -
286
VI.
(CTh. 3,8,2, .428) , (FV., 34, . 313; CTh. 3,3,1, .391).
3 (nuptiae)
(nuptiae, matrimonium) , , . , . , ( ) . , , , , . III . (.8,50,1), , , patria potestas. , (D.49,15,9; 38,17,1,3). , . ( , D-41,2, 23,1) ius postliminii (D.49,15,8).
|
|
, affectio maritalis ( ) . (, , Ulp. D.24,1, 32,13) : " Nuptias concubitus, sed consensus facit " " , ()" (D.35,1,15 = D.50,17,30)3. . , consensus perseverans ( ), , , .
3 , - , : "... coitus matrimonium facit, sed maritalis affectio" "... , " (D.24,1,32,13).
3. (nuptiae)
287
(conventio in manum mariti), potestas ( "manus") potestas , . , , cum manu (mariti) sine manu. , , .
"usu farreo coemptione" (Gal, 1,110): (usus), (confarreatio) (per aes et libram) (coemptio).
, (Gal, 1,111). XII 6, 5 , , , usurpatio trinoctii (Gal, 1,111; GelL, 3,2,13; Macrob., Sat., 1,3,9). , , . , ( ) , , . , usu dominium (, ) ("veluti annua possessione usucapiebatur", Gal, 1,111), , : in manum. conventio in manum (Cic, pro Flacc, 34,84), .
, (farreus panis), , . Confarreatio , - , , , (Gai., 1,112). I . . . (, Ann., 4,16), .
Coemptio (per aes et libram), ( , Gai., 1,114) (Gai., 1,113), -
288
VI.
. (Gai., 1,123; Varro apud Non., p.531 Merc; Isid., Orig., 5,24,26), , , ("filiae loco", Gai., 1,114; 118). coemptio I . . . Laudatio Turiae, 14 (CIL, VI, 1527 = Dessau, 8393).
, , ( ), ("placuit earn filiae iura nancisci" ", ", Gai., 1,115).
sponsaliae. (sponsio, D.23,1,2). I . . . (Varro., de 1. L, 6,70; GelL, 4,4), lex Iulia . (sponsus) (sponsa), . , ("nudo consensu", D.23,1,4 pr; 7 pr). (arra sponsalicia), , ; 472 . (.5,1,5).
adfinitas , (, , D.23,2,14,4), (D.22,5,5), parricidium. (bina sponsalia) , (D.3,2,1).
-, ("conlocare in matrimo-nium", Gai., 2,235; D. 3,2,1; 23,2,38,2; FV., 320). : "~sicut nuptiis, ita sponsalibus
3. (nuptiae)
289
filiam families consentire oportet" "... , , " (D.23,1,11).
( ).
Paul, 35 ad ed, D. 23,2,2:
Nuptiae consistere pos-
sunt nisi consentiant omnes, , ,
id est qui coeunt quorumque , ,
in potestate sunt. .
: prudentes : "contrahere matrimonium" (" "), "contrahere nuptias" (D.23, 2,11; 22; 17,1,60,1; Ulp., Reg., 5,2). auctoritas (D.23,2,9 pr; 23,2,16,1). . (D.1,6,8; 23,2,16,2), affectio maritalis , , , . . , , (.5,17,5 ). , sine manu, .
deductio in domum mariti (D.23,2,5; 6; 24,1,66,1). in manum mariti, . , ( 12 ) , , (D.23,2,4).
lustum matrimonium ( ) , , (ius conubii). (contubernium) (Gai., 1,58)4. , . (iustum), , conubium: -