Сабаққа қатысты ескертпелер

Сабақта бүтін шама мен оның бөліктеріне бай­ ланысын­ негізге ала отырып, белгісіз қосылғыш­тар­мен­ берілген­ теңдеуді шешу алгоритмі құрылатын бола­ ды. Белгісіз қосылғыштар — бүтін шаманың бөлігі, сондықтан оны табу үшін бүтіннен белгілі бөлікті бөліп алу, яғни қосындыдан белгілі қосыл­ғыш­ты­ азайту керек. Егер сынып оқушылары дайын болса, бастапқы кезеңде­-ақ теңдеуді қалай тексеру­ керегін талқылауға болады. Теңдеудің дұрыстығын­ тексеру үшін алынған мәнді белгісізге қойып, тексеруге болады. Мұндай жұмыс міндетті болып табылмайды.

Кіріспе тапсырма. Сабақты жалпы тексеруден бастаңыз­. Теңдеу шешуді ұсыныңыз, мысалы, 5 + х = 13. Алғашында теңдеуді сандық сәуленің кө­мегімен шешіңіз. Содан кейін бір-біріне қосуға болатын­ текшемен шешіп көріңіз. (Мысалы: Lego) Бір-біріне 5 текшені қосыңыз. Сіз 13 текше болғанша 1 текшеден біртіндеп қоса беретініңізді хабарлаңыз. Бірінші жалғаған текше алтыншы болады, екінші жетінші және тағы сол сияқты сегізінші текше он үшінші болады. Осыдан кейін алғашқы жиналған 5 текшені алып тастау керек және жалғаған бөліктің неше текшеден тұратынын санауды ұсыныңыз. 8 деген жауап алынады. Қорытынды жасатыңыз. Теңдеу­ сандық сәуленің (қадамдарды санау) және заттардың­ көмегімен шешілгенін (текшелерді санау) хабарлаңыз. Мұндай ресурстарды үнемі қолдана беретіндей жағдай болмайтынын хабарлаңыз. Сондықтан­ бел­ гісіз қосылғыштармен берілген кез келген­ теңдеуді шешетін ереже керек деген қорытын­дыға­ келтіріңіз. Әртүрлі жауап алған оқушылармен­ бірігіп,­ теңдеуді қайтадан шешкізіңіз. Теңдеуді­ шешу кезінде бөлік пен бүтіннің өзара байланысын­ түсінуге жетелеңіз. Оларға мынадай­ сұрақтар қойыңыз:

— осы теңдеудегі бөлік пен бүтінді атаңыз.

— Белгісіз қосылғыш болып табылатын не?

— Бөліктер мен бүтіннің өзара байланысы туралы қандай ережелер бар? (1. Белгісіз бөлікті табу үшін бүтіннен белгілі бөлікті алу қажет. 2. Белгісіз бүтінді табу үшін оның бөліктерін қосу қажет.)

— Теңдеудегі белгісіз қосылғыштарды табу үшін олардың қайсысын қолданамыз?

Егер бөлікті табу керек болса, бүтіннен басқа бөлікті­ алу керек деген қорытынды жасатыңыз. Енде­ ше белгісіз қосылғышты табу үшін қосындыдан белгілі­ қосылғышты азайту керек

Қорытындыны бекіту үшін оны тірек сызбада көрсетіңіз. Мысалы:

Белгісіз қосылғышпен берілген теңдеуді қалай ше шу керек? Ол үшін:теңдеуден амалдар компонентін тауып, оны белгілеу;

       егер х қосылғыш болса, “Белгісіз қосылғышты табу үшін қосындыдан белгілі қосылғышты алу керек” деген ережені пайдалану; амалды орындау;жауабын жазу.

Теңдеудегі белгісіз қосылғышты тап. Осы тапсырманы жалпы сыныппен орындаңыз. Теңдеуді шешуді сынып алдында тақтада орындауға болады. Оқушылар­ кезекпен тақтаға шығады және теңдеудің шешу жолын толық түсіндірмесімен айтып, теңдеуді шығарады:

       Теңдеуді оқимын…;

       Бұл теңдеуде қосылғыш —..., қосынды — …;

       Белгісіз қосылғыш. Белгісіз қосылғышты табу үшін қосындыдан белгілі қосылғышты азайтамын;

       х — айырма … және … тең;

       Жауап: х тең …;

Жауабы:

х = 0; y = 12; a = 80; b = 40.

Туннельде неше вагон бар? Оқушыларға тун­ нельдің ішіндегі көрінбей тұрған вагондар санын жұппен талдауды­ және шешуді ұсыныңыз. Олар 2 санынан 15 санына дейін бір саннан біртіндеп санайды, себебі 2 вагон туннельден шығып тұр, ал 15 вагон әлі туннельге кірген жоқ. Кейбір оқушылар шешудің басқа тәсілін, яғни 15 санынан 2 санына дейін санау арқылы шешуді ұсынуы мүмкін. Бұл шешуді де құптаңыз, оны түсіндіріп беруін сұраңыз және 2 санына қосу тәсілімен тексертіңіз. Мынадай теңдіктерді құрастыруға болады: 6 + х = 18 және 2 + х = 14.

Шығарып көр. Оқулықтағы иллюстрацияда берілген текшелерден жасалған фигураларға бір­ неше текшені қосқаны (белгісіз бөлікті) және жаңа фи­гураны қалай алғаны нұсқармен көрсетіліп тұр. Белгісіз бөлік, яғни қосылғышты білу керек. Бұл тапсырманы­ өз бетінше орындауды ұсыныңыз және тексеруді­ жұппен орындатыңыз.

Жауабы:

а) 4 текше; ә) 9 текше.

Орындап көр. Жұмысты жұппен ұйымдастыры­ ңыз. Оқушыларға ойын ойнауды ұсыныңыз. Оларға моншақ салынған қорапты ұсыныңыз. Моншақтың саны 20-дан артпауы тиіс. Бірінші ойыншы қорап­ тағы моншақтарды санайды да, сол санды есінде сақтайды. Содан кейін ол екінші ойыншыға­ қорапты беріп, ондағы моншақтарды санап, шыққан санды есте сақтауын­ ескертеді. Осыдан кейін бірінші ойыншы қорапқа­ тағы бірнеше моншақ салады. Бұл — оның қарсы­ласы­ табу үшін жасырылған белгісіз бөлік. Екінші ойыншы моншақтарды қайта санап, “Қанша моншақ қосылды?” деген сұраққа ауызша жауап беруі тиіс. Сонан кейін олар рөлдерімен ауысады. Тапсырманы­ орындау барысында бүтінді алу үшін белгілі­ бөлікке қандай да бір санды қосу тәсілін бекітеді.

Дата добавления: 2018-10-15; Мы поможем в написании ваших работ!; просмотров: 353 | Нарушение авторских прав

Лучшие изречения:

Велико ли, мало ли дело, его надо делать. © Неизвестно
==> читать все изречения...

2522 - | 2177 -