Меншікке салынатын салықтар рыноктық экономика жағ-дайларында мемлекет иелігінен алу үшін және жекешелендіру үдерісінің дамуына қарай меншіктік қатынастардағы нақтылы өзгерістермен байланысты едәуір орын алады. Меншікке салы-натын салықтарға жер салығы, мүлік салығы, көлік құралдары салығы жатады. Меншікке салынатын салықтар негізінен жергі-лікті бюджеттерге есептеледі.
Салықтардың мөлшерлемелері меншіктің табыстылығы бой-ынша емес, сыртқы белгілер – меншіктің мөлшерлері бойынша белгіленетіндіктен фискалдық мақсаттан басқа салықтардың меншікті пайдаланудың тиімділігін көтермелеу мақсаты бар.
Меншікке салынатын салықтар қоғам алдындағы салықтық жауапкершілікті біркелкі етіп бөлуге мүмкіндік береді. Мұның әсіресе жер салығына, мүлік салығына қатысы бар.
Жер салығы 1992 жылы енгізілді. Жер салығын енгізу мына-дай мақсаттарды көздейді: экономикалық әдістермен жерді ұтым-ды пайдалану және жерге орналастыру, жердің құнарлығын арттыру, оны қорғау жөніндегі шараларды жүргізу үшін, сонымен бірге аумақтың әлеуметтік-мәдени дамуы үшін бюджет кірістерін қалыптастыру. Жер салығын төлеу барлық жер иелері, жер пайдаланушылар, соның ішінде жалгерлер мен жер иелері үшін (бірқатар жағдайларды қоспағанда) міндетті болады. Алайда мемлеттік бюджетте бұл салық төлемдерінің үлесі көп емес – 0,3 %-ға жуық.
Салық салу мақсаттарында барлық жерлер олардың нысаналы арналымы мен тиістілігіне қарай мынадай санаттарға бөлінеді: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер; елді мекендер жер-лері; өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге ауыл ша-руашылығы емес мақсаттағы жерлер; ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлері, сауықтыру, рекреациялық және тарихи-мәдени мақсаттағы жерлер; орман қорының және су қорының жерлері; босалқы қорлар жерлері.
Жердің қандай да болсын санатқа тиесілігі Қазақстан Респуб-ликасының жер заңнамасында белгіленеді.Елді мекендер жерлері салық салу мақсаты үшін мынадай екі топқа бөлінген:
тұрғын үй қоры, соның ішінде олардың жанындағы кұрылыс-тар мен ғимараттар орналасқан жерлерді қоспағанда, елді мекен-дер жерлері;
тұрғын үй қоры, соның ішінде оның жанындағы құрылыстар мен ғимараттар орналасқан жерлер.
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың,орман және су қор-ларының жерлері,сондай-ақ босалқы жерлер салық салуға жат-пайды. Аталған жерлер (босалқы жерлерді қоспағанда) тұрақты жер пайдалануға немесе бастапқы өтеусіз уақытша жер пайда-лануға берілген жағдайда,олар салық заңнамасында белгіленген тәртіппен салық салуға жатады.
Жер салығының мөлшері жер иеленушілер мен жер пайдала-нушылардың шаруашылық қызметінің нәтижелеріне байланысты болмайды.
Жер салығы меншік құқығын, тұрақты жер пайдалану құқы-ғын, өтеусіз уақытша жер пайдалану құқығын куәландыратын құжаттар және жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган әр жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша берген жерлердің мемлекеттік сандық және сапалық есебінің деректері негізінде есептеледі.
Жекеменшік құқығындағы, тұрақты жер пайдалану құқығын-дағы және бастапқы өтеусіз уақытша жер пайдалану құқығын-дағы салық салу объектілері бар заңи және жеке тұлғалар жер салығын төлеушілер, жер учаскесі (жер учаскесіне ортақ үлестік меншік кезінде − жер үлесі) салық салу объекті болып та-былады. Мыналар: бірқатар мемлекеттік мекемелер мен кәсіпо-рындар; шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режімі колданылатын қызметте пайдаланылатын жер учаскелері бойынша бірыңғай жер салығын төлеушілер; Ұлы Отан соғысы-на қатысушылар мен соларға теңестірілген адамдар; көп балалы аналар (тұрғын үй қоры алып жатқан учаскелері бойынша), бөлек тұратын зейнеткерлер, діни бірлестіктер және басқалары жер салығын төлеуден босатылады.
Елді мекендердің ортақ пайдалануындағы жер учаскелері мен ортақ пайдаланудағы мемлекеттік автомобиль жолдарының желісі алып жатқан жер учаскелері салық салу объекті болып та-былмайды. Ерекше қорғалатын орман, су қорларының жерлері, қосалқы жерлер салық салуға жатпайды.
Жер салығын айқындау үшін жер учаскесінің алаңы салық базасы болып табылады.
Салық мөлшерлемелері жердің сапасына, тұрған орнына, су-мен қамтамасыз етілуіне қарай, топырақ сапасы бойынша са-раланған және жер алаңының бір өлшеміне – гектарға, шаршы метрге белгіленген.
Жерлерге салынатын базалық салық мөлшерлемелері салық заңнамасымен белгіленеді. Ең жоғарғы мөлшерлемелер елді мекендердің жерлеріне белгіленеді; бұл мөлшерлемелер алаңның бір шаршы метріне белгіленген және елді мекендердің түрлері бойынша: елді мекендердің жеріне, тұрғын үй қорының жеріне, соның ішінде оның іргесіндегі кұрылыстар мен ғимараттар алып жатқан жерлерге сараланған.
Ең төменгі мөлшерлемелер шөлейтті, шөлді, тау бөктеріндегі және таулы өңірлердегі суарылмайтын жерлерге белгіленеді.
Жеке тұғаларға қора-қопсы салынған жерді қоса алғанда,өзін-дік (қосалқы) үй шаруашылығын,бағбандық және саяжай құры-лысын жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатында-ғы жерлерге базалық салық мөлшерлемелері мынадай мөлшерде белгіленген:
1) алаңы 0,50 гектарға деін қоса алғанда – 0,01 гектар үшін 20 теңге;
2) алаңы 0,50 гектардан асатын алаңға – 0,01 гектар үшін 100 теңге.
Ауыл шаруашылығы, өнеркәсіптік және басқа салалық мақ-саттағы жерлерге мөлшерлемелер алаңның бір гектарына есеп-теліп бонитет (сапа) балына бара бар түрде жер салығының ба-залық мөлшерлемелері 1 ден 100 балға және одан жоғары болып белгіленген.
Елді мекендер түрлері және учаскелердің мөлшерлері бойын-ша сараланған үй іргесіндегі жер учаскелеріне жекелеген базалық мөлшерлемелер белгіленген.
Жергілікті өкілді органдардың жер заңнамасына сәйкес жер салығының базалық мөлшерлемелерінің 50 пайызынан аспайтындай етіп түзетуге,яғни төмендетуге немесе жоғарылатуға құқығы бар. Бұл ретте жекелеген салық төлеушілер үшін жер салығының мөлшерлемелерін жеке-дара төмендетуге немесе жоғырылатуға тыйым салынады.
Қызметтің игіліктік және әлеуметтік сипатындағы төлеуші-лері санаттарының бірқатары салықты есептеген кезде базалық мөлшерлемелерге 0,1 коэффициентті қолданады.Сонымен бірге жер салығын төлеушілер жер учаскесін немесе оның бір бөлігін жалға өзге негіздерде пайдалануға беру немесе коммер-циялық мақсаттарда пайдалану негізінде салықты 0,1 коэфицент-ті қолданбай есептейді.
Коммерциялық мақсаттарда (автотұрақтар, автомобильдерге май құю станциялары, рыноктар,казино) пайданылатын жерлерге (тұрғын үй қорын қоспағанда) елді мекендер жерлеріне белгіленген базалық мөлшерлемелер бойынша он есе ұлғайтылған салық салуға жатады.
Салық кезеңінде мүгедектер саны жұмыскерлердің жалпы са-нының кемінде 51 пайызын құрайтын және мүгедектердің еңбе-гіне ақы төлеу жөніндегі шығыстар еңбекке ақы төлеу бойынша жалплы шығыстардың кемінде 51 пайызын құрайтын әлеуметтік салада қызметін жүзеге асыратын ұйымдар салықты есептеу ке-зінде тиісті мөлшерлемелерге 0 коэффициентін қолданады.
Арнаулы экономикалық аймақтар аумағында орналасқан және салық заңнамасында көрсетілген қызмет түрлерін жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын салық салу объектілері бойынша жер салығын есептеу кезінде тиісті мөлшерлемелерге 0 коэффициенті қолданылады.
Салықты есептеу әрбір жер учаскесі бойынша жеке салық ба-засына тиісті салық мөлшерлемесін қолдану арқылы жүргізіледі. Заңи тұлғалар жер салығының сомаларын салық базасына тиісті салық мөлшерлемелерін қолдану арқылы дербес есептейді. Қор-ғаныс қажеті үшін берілген жерлерге салынатын салықты алу тәртібін Үкімет белгілейді.
Бюджетке жер салығын төлеу жер учаскесінің орналасқан же-рі бойынша жүргізіледі.
Жеке тұлғалар (өз қызметінде пайдаланылатын жер учаскеле-рі бойынша – дара кәсіпкерлерді,жекеше нотариустарды, адвокаттарды қоспағанда) төлеуге жататын жер салығын есептеуді салық органдары тиісті салық мөлшерлемелері мен салық базасын негізге ала отырып 1 тамыздан кешіктірмей жүргізеді және бюджетке жер салығын ағымдағы жылдың 1 қазанынан кешіктірмей төлейді. Заңи тұлғалардың ағымдағы төлемдерінің сомасы ағымдағы жылда төрт рет тең үлестермен төленуге жатады.
Мүлік салығы тура нақты салыққа жатады, оның мөлшері мүліктің табыстылығына емес, төлеушілер мүлкінің құнына байланысты болады. Салық мүлік иелеріне оны тиімді иеленуге түрткі болады.
Мүлік салығы оның біршама екі дербес түрін кіріктіреді: заңи тұлғалар мен дара кәсіпкерлерге салынатын мүлік салығы және жеке тұлғалардың мүлік салығы.
Бірінші жағдайда Қазақстан Республикасы аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында салық объекті бар заңи тұлғалар, Қазақстан Республикасы аума-ғында меншік құқығында салық салу объекті бар дара кәсіпкерлер, концессия келісімшартына сәйкес концессия объекті болып табылатын салық салу объектін иеленуге,пайдалануға құқығы бар концессионер мүлік салығын төлеушілер болып табылады. Салық заңнамасында белгіленген құқықтарда салық салу объектілері бар заңи тұлғаның шешімі бойынша оның құрлымдық бөлімшелері дербес салық төлеушілер ретінде қарастырылады.
Жекелеген жағдайларда мүлік салығын төлеушілер Салықтық колдексте белгіленген тәртіппен анықталады. Меншік иесі салық салу объектілерін сенімгерлікпен басқаруға берген кезде меншік иесімен келісім бойынша салық төлеуші сенімгерлік басқарушы болуы мүмкін.
Бұл ретте сенімгерлік басқарушының немесе жалға алушының салық төлеуі салық салу объекті меншік иесінің есепті кезең үшін салықтық міндеттемесін орындауы болып тыбылады.
Егер салық салу объекті пайлық инвестициялық қор активтерінің құрамына кіретін салық салу объектілерін қоспағанда,бірнеше тұлғаның ортақ үлестік меншігінде болса, осы тұлғалардың әрқайсысы салық төлеуші деп танылады.
Бірлескен ортақ меншіктегі салық салу объектілері бойынша осы салық салу объектілерінің меншік иелерінің бірі олардың арасындағы келісім бойынша салық төлеуші бола алады.
Қаржылық лизингке берілген объектілер бойынша лизинг алушы салық төлеуші болып табылады.
Пайлық инвестициялық қор активтерінің құрамына кіретін салық салу объектілері бойынша осы қордың басқарушы компаниясы салық төлеуші болып табылады.
Мыналар мүлік салығын төлеушілер болып табылмайды:
1) өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және өңдеу үдерісінде тікелей пайдаланылатын,меншік құқығында бар салық салу объектілері бойынша бірыңғай жер салығын төлеушілер.
Өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және өңдеу үдерісінде тікелей пайдаланылатын салық салу объектілері бойынша бірыңғай жер салығын төлеушілер мүлік салығын осы бөлімде белгіленген тәртіппен төлейді:
2) мемлекеттік мекемелер;
3) уәкілетті мемлекеттік органының қылмыстық жазаларды атқару сферасындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік кәсіпорындары;
4) діни бірлестіктер.
Ескерту: 3) тармақшада аталған заңи тұлғалар пайдалануға немесе жалға берілген салық салу объектілері бойынша салық төлеуден босатылмайды.
Техникалық реттеу саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген сыныптамаға сәйкес осындайларға жататын және негізгі құралдар құрамында есепке алынатын ғимараттар, құрылыстар немесе қаржылық есептеменің халықаралық стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептеме туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін жылжымайтын мүлікке инвестициялар, концессия шартына сәйкес концессия объектілері болып табылатын ғимараттар, құрылыстар салық салу объекті болып табылады.
Мыналар: жер салығын салу объекті ретіндегі жер; Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша консервацияда тұрған ғимараттар, құрылыстар; ортақ пайдаланылатын мемлекеттік автомобиль жолдары және олардағы жол құрылыстары; аяқталмаған құрылыс объектілері салық салу объектілері болып табылмайды.
Бухгалтерлік есептің деректері бойынша айқындалатын салық салу объектілерінің орташа жылдық баланстық құны заңи тұл-ғалар мен дара кәсіпкерлердің салық салу объектілері бойынша салық базасы болып табылады.
Концессия объектілерінің орташа жылдық баланстық құны болмаған жағдайда бюджеттің атқарылу жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен айқындалған осындай объектілердің құны салық базасы болып табылады.
Заңи тұлғалар мүлік салығын салық базасының 1,5 пайыз мөлшерлемесі бойынша, ал оңайлатылған мағлұмдама негізінде арнаулы салық режімін қолданатын дара кәсіпкерлер мен заңи тұлғалар 0,5 пайыз мөлшерлемесі бойынша есептейді. Коммерциялық емес ұйымдар, әлеуметтік салада қызметін жүзеге асыратын ұйымдар, негізгі қызмет түрі кітапханалық қызмет көрсету саласындағы жұмыстарды орындау (қызмет көрсету) болып табылатын ұйымдар, ғылыми кадрларды мемлекеттік аттестаттау саласындағы: функцияларды жүзеге асы-ратын мемлекеттік кәсіпорындар, мемлекеттік меншіктегі және бюджеттік қаражаттар есебінен қаржыландырылатын су қойма-ларының, су тораптарының және табиғат қорғау мақсатындағы басқа да су шаруашылығы құрылыстарынын объектілері бойынша заңи тұлғалар, ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші заңи тұлғалардың және шаруа немесе фермер қожалықтарының жерін суландыру үшін пайдаланылатын гидромелиоративтік құрылыс объектілері бойынша заңи тұлғалар,ауыз сумен қамту объектіле-рін пайдаланатын заңи тұлғалар салық базасының 0,1 пайыз мөлшерлемесі бойынша мүлік салығын есептейді. Бұл заңи тұлғалар пайдалануға немесе жалға берілген салық салу объектілері бойынша олардың мүлік салығын есептейді және төлейді.
Салық төлеушілер салықты есептеуді салық базасына тиісті салық мөлшерлемелерін қолдану арқылы дербес жүргізеді.
Салықтың ағымдағы төлемдерінің сомасын, патент негізінде арнаулы салық режімін қолданылатын дара кәсіпкерлерді қоспа-ғанда,салық төлеуші салық кезеңіндегі 25 ақпаннан,25 мамыр-дан,25 тамыздан және 25 қарашадан кешіктірмей тең үлестермен енгізеді.
Салық төлеуші салық кезеңі ішінде мағлұмдаманы табыс ету мерзімі бағаланғаннан кейін күнтізбелік он күннен кешіктірмей түпкілікті есеп айырысуды жүргізеді және мүлік салығын тө-лейді.
Мүлікке салынатын салықты төлеудің көзі табыстың мүлікті пайдаланудың нәтижесі болып табылатындығына немесе өзге де әдістермен алынатындығына қарамастан олардың табысы болып есептеледі.
Меншік құқығында салық салу объекті бар жеке тұлғалар же-ке тұлғалардың мүлік салығын төлеушілер болып табылады.
Егер салық салу объекті бірнеше тұлғаның ортақ үлестік мен-шігінде болса, осы тұлғалардың әрқайсысы салық төлеуші деп танылады.
Бірлескен ортақ меншіктегі салық салу объектілері бойынша өздерінің арасындағы келісіммен осы салық салу объекті меншік иелерінің бірі салық төлеуші болып табылады.
Жеке тұлғаларға меншік құқығымен тиесілі Қазақстан Рес-публикасы аумағындағы тұрғын үй-жайлар, саяжай құрылыста-ры, гараждар және өзге құрылыстар, ғимараттар, үй-жайлар және аяқталмаған құрылыс объектілері қоныстану (пайдалану) кезі-нен бастап оларға мүлік салығын салу объекті болып табылады.
Әрбір жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша жылжымайт-ын мүлікке құқықтарды және олармен жасалатын мәмілелерді тіркеу саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган белгілейтін,тиіс-ті тәртіппен айқындалған салық салу объектілерінің құны жеке тұлғалар үшін тұрғын үй-жайлар,саяжай құрылыстары немесе аяқталған құрылыс объектілері бойынша салық базасы болып та-былады.
Жеке тұлғалардың мүлік салығы салық салу объектілерінің құнына қарай (1 млн.теңгеден 120 млн. теңге және жоғары) жыл сайын 0,05%-дан 1,0%-ға дейінгі мөлшерлеме бойынша төленеді.
Жеке тұлғалардың салық салу объектілері бойынша салықты есептеуді салық кезеңінің 1 тамызынан кешіктірмей тиісті салық мөлшерлемесін салық базасына қолдану арқылы салық төлеуші-нің тұрғылықты жеріне қарамастан салық салу объектілерінің ор-наласқан жері бойынша салық органдары жүргізеді. Мүлік салы-ғының үлесі мемлекеттік бюджет түсімдерінде 1,9 пайызға жуық орын алады.
Меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар және меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару кұкығында салық салу объектілері бар заңи тұлғалар, олардың құрылымдық бөлімшелері көлік құралдары салығын төлеушілер болып табылады. Лизинг алушы қаржылық лизинг-тің келісімшарты бойынша берілген (алынған) салық салу объек-тілері бойынша көлік құралдары салығын төлеуші болып табы-лады.
Мыналар: жалпы меншік құқығында, өзінің мүшелеріне тиесілі және өзінің ауыл шаруашылығы өнімін өндіру,сақтау және өңдеу үдерісінде тікелей пайдаланылатын меншік құқығындағы көлік құралдары бойынша бірыңғай жер салығын төлеушілер; өзінің ауыл шаруашылығы өнімін өндіруде пайдаланылатын мамандандырылған ауыл шаруашылығының техникасы бойынша ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілер; мемлекеттік мекемелер; Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестірілетін адамдар; мүгедектер; жоғары наградтармен марапатталған адамдар және бірқатар субъектілер көлік құралдары салығын төлеуден босатылады.
Қазақстан Республикасында мемлекеттік тіркеуге жататын және (немесе) есепте тұрған көлік кұралдары, тіркемелерді қоспағанда, салық салу объектілері болып табылады. Жүк көтергіштігі 40 тонна және одан асатын карьерлік автосамосвалдар, мамандандырылған медициналық көлік кұралдары салық салу объектілері болып есептелмейді.
Салық мөлшерлемелері салық салу объектілеріне (көлік құралдары қозғағышының көлеміне, жүк көтергіштігіне және түрлеріне) қарай айлық есептік көрсеткіштермен (АЕК) белгіленген және көлік құралдарының түрлері бойынша сараланған. Бұл ретте салықты есептеу үшін Республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болған АЕК қолданылады. Пайдаланылу мерзіміне қарай ұшу аппаратының салық мөлшерлемелеріне түзету коэффициенттері қолданылады. Салық төлеуші салық салу объектілерін, әрбір көлік құралы бойынша салық мөлшерлемесін негізге ала отырып, салық кезеңі үшін салық сомасын дербес есептейді.
Көлік құралы меншік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды басқару кұқығында салық кезеңінен аз уақыт болған жағдайда, салық сомасы көлік құралы меншік құқығында, шаруашылық жүргізу кұқығында немесе оралымды басқару құқығында іс жүзінде болған кезең үшін са-лықтың жылдық сомасын он екіге бөлу және көлік құралы мен-шік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды басқару құқығында іс жүзінде болған айлардың санына көбейту арқылы есептеледі. Салық кезеңі ішінде дара кәсіпкерлер, жекеше нотариустар, адвокаттар өз қызметінде пайдаланатын салық салу объектілеріне меншік құқығын, сондай-ақ заңи тұлғалар салық салу объектілеріне меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқықтарын берген кезде салық сомасы белгілі бір тәртіппен есептеледі. Сатып алу кезінде Қазақстан Республикасында есепте тұрмаған көлік құралын сатып алған кезде салық сомасы көлік құралына меншік құқығы, шаруашылық жүргізу құқығы немесе оралымды басқару құқығы туындаған айдың бірінші күнінен бастап салық кезеңінің соңына дейінгі кезең үшін есептеледі. Егер меншік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды басқару кұқығында 1 шілдеге дейін болған көлік құралдары бойынша салық заңнамасында өзгеше белгіленбесе,заңи тұлғалар бюджетке салық төлеуді салық салу объектілерінің тіркелген жері бойынша, ағымдағы төлемдерді енгізу арқылы салық кезеңінің 5 шілдесінен кешіктірмей жүргізеді.
Алу мезетінде Қазақстан Республикасында есепте тұрған көлік кұралына меншік құқығын, шаруашылық жүргізу құкығын немесе оралымды басқару құқығын салық кезеңінің 1 шілдесінен кейін алған жағдайда, заңи тұлғалар салық кезеңі үшін мағлұмдаманы табыс ету мерзімі басталғанан кейінгі күнтізбелік он күнінен кешіктірілмейтін мерзімде көрсетілген көлік құралдары бойынша салық төлеуді жүргізеді. Жеке тұлғалар меншік құқығында 1 қазанға дейін болған көлік құралдары бойынша бюджетке салық төлеуді слық салу объектілерінің тіркелген жері бойынша салық кезеңінің 1 қазанынан кешіктірмей жүргізеді.
Көлік құралдары салығын есептеу мен төлеуге арналған са-лық кезеңі күнтізбелік жыл болып табылады.
Салықтық кодексте көрсетілген көлік құралына меншік құ-қығын, шаруашылық жүргізу құқығын немесе оралымды басқа-ру құқығын салық кезеңінің 1 қазанынан кейін алған жағдайда, бюджетке салық төлеу көлік кұралын мемлекеттік тіркеуге дейін немесе тіркеу мезетінде жүргізіледі. Жеке тұлғалар үшін бюджетке салық төлеу мерзімі салық кезеңнің 31 желтоқсанынан кешіктірілмейтін күн болып табылады.
Салықты төлеу салық салу объектінің тіркелген орны бойынша жүргізіледі.
Көлік құралдарын тіркеуден, қайта тіркеуден немесе мемлекеттік техникалық бақылаудан өткізген жағдайда, жеке тұлғалар көрсетілген әрекеттерді жасағанға дейін Салықтық кодексте белгіленген тәртіппен салықты есептейді және бюджетке төлеуді жүргізеді.
Көлік құралдарының меншік иесі атынан меншікті сенімгер-лікпен басқару құқығымен көлік құралын иеленуші тұлғаның кө-лік құралдарына салық төлеуі көлік кұралы меншік иесінің осы салық кезеңі үшін салықтық міндеттемені орындауы болып та-былады.
Салық төлеуші-заңи түлғалар көлік құралдары салығы бойын-ша ағымдағы төлемдердің есеп-қисабын ағымдағы салық ке-зеңінің 5 шілдесінен кешіктірмей, мағлұмдаманы есепті жылдан кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірмей салық салу объекті-лерінің тіркелген орны бойынша салық органдарына табыс етеді.
Мемлекеттік бюджет түсімдерінде көлік құралдары салығының үлесі 0,35% - ды құрайды.
