1. Экссудативный правосторонний плеврит.
2. Не воспалительные плевриты – состояние, вызывающее асцит и затруднение венозного и лимфатического оттока из грудной клетки. Воспалительные – результат воспаления структур, прилегающих к плевральной полости.
3. Физикальные признаки – притупленный звук, отсутствие дыхания.
Рентгенологические признаки – затемнение задней части диафрагмы в боковой проекции.
УЗИ – жидкость в плевральной полости.
4. Антибактериальная терапия. Плевральная пункция. Цель – санация плевральной полости.
5. Пункция плевральной полости выполняется по верхнему краю ребра в асептических условиях.
2. Канамицин дисульфат 0,5 (500000 ЕД) препаратына рецепт жазыңыз.
Rp.: Kanamycini disulfatis 0,5
D.td.N.C
S. Для внутримышечных инъекций. Содержимое флакона растворить в 3-4 мл
0,25% раствора новокаина.
3. Құрсақ қуысынан дренаждарды алу реті техникасын жүргізудің тізімін жазыңыз.
1. Производят снятие повязки и туалет кожи вокруг раны.
2. Если дренаж фиксирован к коже лигатурой, ножницами или скальпелем отсекают фиксирующую нить от дренажа.
3. Одним пинцетом или зажимом захватывают дренаж возле поверхности кожи. При помощи второго пинцета шариком или салфеткой придерживают кожу непосредственно в области выхода дренажа.
4. Плавно, соизмеряя усилие, но достаточно интенсивно производят удаление дренажа.
5. Выделяющееся за дренажом отделяемое собирают шариком или салфеткой.
6. Удаленный дренаж осматривают для того, чтобы убедиться в его целостности, и сбрасывают вместе с использованным материалом.
7. Производят заключительный туалет раны и накладывают повязку.
4. Аяқтардың варикозды кңейген көк тамырлары. Функциональды сынамалар. Клиникалық маңызы, Емнің
операциялық әдістері
Аяқтардың беткей веналарының варикозды кеңеюі вена қабырғаларының қапшықтәр.кеңеюімен, жылантәр.иілуімен, ұзындығы үлкеюімен, клапандар жеткіліксіздігімен сипатталады. Клиникасы: науқастар тамырларының кеңеюіне, аяқтарында ауырлық, кейде ауырсыну сезімі болуына, түнде бұлшықеттердің тырысуы, балтырдағы трофикалық өзгерістерге шағымданады. Тамырлар кеңеюі кішілеу тамырлы жұлдызшалар мен теріішілік ретикулярлы түйіншелер түрінде немесе ірі иілген бағаналар, түйіндер, ісінген өрімдер түрінде болады, және науқас вертикальды күйде жатқанда анықталады. Функциональды сынамалар. 1.Троянов-Тренделенбург сынамасы. Науқас жатқан күйінде аяғын 45 градус бұрышта жоғары көтереді. Дәрігер науқастың аяқтарын табаннан шапқа қарай сипалап, варикозды кеңейген беткей веналарды босатады.Сосын санның жоғарғы 1/3-не жұмсақ резеңке жгут қояды н/е сопақша шұңқырда- үлкен теріасты венасының сан венасына құятын жерінде үлкен теріасты венасын саусақтармен басады.Науқастың тұруын өтінеді.Қалыпты жағдайда балтыр веналарының толуы 15 секунд ішінде болмайды. Ал веналардың төменнен жоғары қарай тез толуы қанның коммуникантты веналардан олардың клапаны жеткіліксіздігі нәтижесінде келгенін көрсетеді.Ал сан және балтыр веналарының төменнен жоғары қарай тез толуы үлкен теріасты венасының тармағының клапаны және остиальды клапанының жеткіліксіздігін көрсетеді,бұл біріншілік варикозды кеңеюге тән. 2.Гаккенбрух сынамасы. Дәрігер науқас санында сопақша шұңқыр- үлкен теріасты венасының сан венасына құятын жерін сипап,жөтелуін өтінеді.Остиальды клапан жеткіл-і кез.дәрігер саусақтары қан соққысын сезеді(положительный симптом кашлевого толчка). 3.Пратта-2 сынамасы. Науқас жатқан күйінде теріасты веналарын аяғына босатқан соң,табаннан бастап беткей веналарды қысатын резеңке бинт салады.Ал санға шап қыртысы астынан жгут салады.Науқас тұрған соң дәл жгут астына 2ші резеңке бинт салады.Содан кейін 1ші төменгі бинтті ақырын шешеді,ал жоғарғы бинтпен аяқты төменге қарай бинттер арасында 5-6 см аралық қалатындай етип орайды. Бинтпен оралмай бос жатқан аймақтағы варикозды түйіндердің тез толуы бұл жердегі клапаны жеткіліксіз коммуникантты веналар барын көрсетеді. 4. Шейнистің 3-жгутты сынамасы. Науқасты арқасына жатқызып аяғын 45градусқа көтеруін сұрайды.Теріасты веналар босаған соң 3 жгут салады:санның 1/3-не-шап қыртысы маңында,санның ортасына және бірден тізеден төмен.Науқастың тұруын өтінеді.Жгуттармен шектелген аяқтың қандай бір аймағында веналардың тез толуы бұл сегментте клапаны жеткіліксіз коммуникантты веналар барын көрсетеді.Балтырдағы варикозды түйіндердің тез қанға толуы жгуттан да төмен осындай веналар барын көрсетеді.Балтыр бойымен төменге жгутты жылжыта отырып,ондай клапаны жеткіліксіз коммуникантты веналардың нақты локализациясын анықтауға болады. 5.Т альман сынамасы –Шейнис сынамасының модификациясы. Тек мұнда 3 жгут орнына жұмсақ резеңке түтікшеден жасалған 2-3 м бір ұзын жгут алып, аяққа төменнен жоғарыға қарай спираль бойынша салады;жгуттың әр тармағы арасындағы қашықтық 5-6 см болуы қажет.Осы жгуттың тармақтарының арасындағы қай бір аймақта веналар толуы клапаны жеткіліксіз коммуникантты веналар барын білдіреді.Терең веналар өткізгіштігін Дельбе-Пертес және Пратта-1 сынамалары арқылы анықтайды. 6. Дельбе-Пертес марш жасау пробасы. Науқасқа тұрған күйінде теріасты веналар максимальды толғанда тізе буынынан төмен тек теріасты веналарын қысатын жгут салады.Сосын науқастың 5-10 мин бойы марш жасап жүруін өтінеді,егер бұл кезде варикозды түйіндер мен теріасты веналарында қан азайса(спадают),яғни веналар мен түйіндер кішірейсе, онда терең веналар өтімділігі сақталған.Егер жүргеннен кейін веналар босамаса,сынама нәтижесі күдікті,себебі бұл нәтиже әрдайым терең веналардың өткізгіштігі бұзылғанын көрсетпеуі мүмкін,керісінше кей жағдайда сынама дұрыс жүргізілмегенін білдіреді(қатты қысылып салынған жгутпен терең веналар қысылуы) н/е беткей веналардың босауына кедергі болатын шектен тыс склерозы болуымен байланысты болады.Сондықтан сынаманы қайталау қажет. 7. Пратта-1 сынамасы. Балтыр айналымын өлшеп болған соң(сол жерді белгілейді,қайта өлшеуді дәл сол жерде жасау үшін) науқасты арқасына жатқызады,және тамырларды бойлай сипалап босатады.Аяққа төменнен бастап теріасты вена-ы қысу үшін тығыз эластикалық бинт салады.Сосын науқасқа 10 мин бойы жүруін өтінеді.Балтыр бұлшықеттерінде ауырсыну пайда болуы терең веналар өтімсіздігін көрсетеді.Жүрген соң қайта өлшегенде балтыр айналымы ұлғаюы өтімсіздікті нақтылайды. Оперативті ем. Троянов-Тренделенбург операциясын теріасты венасын оның сан венасына құяр жерінде кесіп,лигатура салудан бастайды.Қосымша v.saphenae accessoria-ларды да алып тастау рецидивтер алдын алуда өте маңызды.Үлкен теріасты венасын алуды Бебкок б-ша жүргізу дұрыс.Осы мақсатпен кесілген венаның дистальды бөлігіне балтырдың 1/3-не дейін үшкір кескіш төменгі соңымен конусты ұшы бар Гризенди зондын енгізеді.Зонд ұшы астында венаға тығыз лигатура салады.Зондты кері бағытта тартып,венаның барлық бөлігін алып тастайды.Бұл кезде үлкен теріасты венаның бүйірлі тармақтары бір деңгейде кесіледі де,алып тастайтын вена конустық ұшының астына гормошка түрінде жиналады.Кіші теріасты вена да дәл осылай алып тасталынады.Алынған вена бойына мақта-марля валик салады,ал аяқты тығыз эластикалық бинтпен орайды.Бебкок б-ша алуға келмейтін венаның қатты иілген және коллатеральды бөлімдерін Нарат б-ша кіші тіліктер арқылы алып тастау керек.Бұл кезде екі тілік арасындағы теріасты шелмайын зажим н/е басқа құрал көмегімен “туннельдейді”. Міндетті түрде клапаны жеткіліксіз коммуникантты веналарды алып тастау керек,олар әдетте балтырдың ішкі беткейінде тобықүсті аймағында орналасады(Коккет тобы).Егер трофикалық бұзылыстар болмаса,тесуші вена-ң эпифасциальды байлауын жасайды.Ал троф-қ бұз-р болса,Линтон б-ша тесуші(прободающие) вена-ң субфасциальды байлауын жасайды.Тілікті 12-15 см етіп балтыр ішкі беткейі б-ша жасайды.Эндоскопиялық –склеротерапия операциясы.Оның мақсаты:1.1-2мл склероздаушы еріт.енгізу арқ.вена интимасын бұзу;2.препарат енг-н соң бірден вена қабырға-ң жабысуын тудыру;3.басқа сегменттерге қайталама инъекция жасау арқылы венаның толық облитерациясын тудыру.Склероздаушы еріт-р: тромбовар,натрий тетрадецилсульфаты(фибро-вейн),этоксисклерол. Склеротерапия әдісі:вертикальды жағдайда склероздайтын венаны маркерлеу және пункция жасау жүрг-і.Сосын аяқты көтеріп қойып,склероз-ы еріт.ауалық блок әдісі б-ша енг-і,яғни шприцке 1-2 мл еріт.және 1-2 мл ауа толтырады.Венаға алдымен ауаны,кейін склероздаушы еріт.енг-і.Инъекция орнын латексті жастықшамен басып,аяқты эласт.бинтпен орайды,тромб түз-н алдын алу үшін.Инъекциядан соң және эласт.бинтпен ораған соң науқасқа тесуші вена-ң интимасы зақ-н болдырмау үшін 2-3 сағат жүру керек екенін ескертеміз.
5. Нөмірлерге сай анатомиялық құрылымдарды жазыңыз.
6. Монтеджи буын шығуы және сүйек сынуы.
Жерге қолмен тіреп немесе құлау барысында шынтағын қатты денеге ұрып, шынтақ сүйектің сынуы мен шыбық сүйектің басының шығуымен қатар жүретін күрделі сынық. Жазылған және бүгілген түрлерін жіктейміз: Бүгілген түрінде шыбық сүйектің басы алдыға қарай ығысып, ал шынтақ сүйектің қалдықтары артқа қарай ығысады, алдына қараған бұрыш жасалады.Бұл түрі өте аз кездеседі. Жазылған типінде, шынтақ сүйегінің басы сақина тәрізді байламының үзілуі натижесінде, шынтақ сүйек артқа және сыртқа шығады, ал сынық бөліктері алдыға ығысып,ашық артқа қарай бұрыш жасайды.
Диагностикасы:Қарауда: қолдың деформациясын, ісінуін, қысқаруын көреміз. Пальпацияда шынтақ сүйектің үзілмегенін және сынық бөліктерінің ығысуын және шыбық сүйектің басының шығуы болады. Белсенді қозғалыс мүмкін емес.Неврологиялық тексеріс нервтердің зақыдануын тез анықтап береді, сонымен қатар рентген екі проекцияда екі сүйекті де қамтып жүруі тиіс, ығысудын дәрежесін анықтаймыз.
Емі: Бүгілген типінде шынтақ сүйектің қалдықтарын жақсы репозиция жасауға болады.Репозицияны сүйек ішілік,өткізгіштік және жалпы жансыздандару жасалудан соң жасалады. Репозицияны хирург екі көмекшісімен жасайды. Науқасты столға жатқызып, бір көмекшісі кисттан тартып ал екіншісі иықтан қарама- қарсы тартады. Тура репозицияны жазыған кезде жасай алады. Хирург бір қолымен шыбық сүйектің басынан басып, артынан алдыға және жоғарыдан төмен, ал басқа қолымен қарсыластық жасайды, онда шынтақ ямкасын басу арқылы, шыбық сүйектің басы оңай салынады. Ары қарай екі жақтан тартылу нәтижесінде шынтақ сүйектің репозициясын жасайды, шынтақ буынына супинация қалыпын жасап, гипс лонгетасымен саусақтардан бастап қолтық астына дейін жасалады. 1-2 Күннен соң саусақтардын активті қозғалысын тағайындайды, контрактураны алын алу мақсатында. Иммобилизация сатысында науқасыты ритімді бұлшық ет қозғалысына үйрету қажет, иммобилизация уақыты 6-8 апта, сонымен қатар ЛФК, физиотерапия, еңбекке қабілеттілік 8-10 аптада қалпына келеді.
Егер бір моментті репозиция орнына келтірмесе, операциялық жолмен орнына түсіремиз және шынтақ сүйектің сынық қалдықтарын остеосинтез жасаймыз. Шыбық сүйектің басын консервативті жолмен сосын шынтақ сүйегін металлоостеосинтез жасайды.
Жазушы түріндегі Монтеджиді қолмен немесе дистракционды аппаратпен жасауға болады. Білек супинация қалпында шынтақ буынында 90°-қа дейін бүгілген. Көмекшілер кисттен және иықтан қарсы тарттып тұрып, репозиция шыбық сүйектің басын орнына түсіру алдынан артқа қарай сол қалыпта шынтақ сүйектің дистальді бөлігіне күш көрсетіп проксимальді сынықты орнына акеледі. Гипсті байламды саусақтан бастап иықтың жоғарғы үштен бір бөлігіне дейін салады. Иммобилизация 8-12 аптадай болады, жазығаннан соң физио емдер активті жіне пассивті қозғалыстар жасалу қажет шынтақ буынында. Егер бірмоментте репозияция жасалмаса хирургиялық жолмен жасалады. Сақина тәріді байлам үзілсе интерпозициясы жасалады.
7. Шап жарығы. Негізгі клиникалық симптомдарды атаңыз. Негізгі емдеу принциптерін атаңыз.
Шап жарығы ең жиі кездесетін аурулардың бірі болып келеді,көпнесе кішкентай балаларда кездеседі(ер балаларда).Шап жарығы құрсақ қуысындағы құрамды заттар, шап өзекшелері арқылы шығып кетуін айтамыз,құрамды заттар болуы мумкүн:жарық қалтасы,ішек ілмегі,ал қыздарда жатыр түтікшесі. Клиникасы: Шап жарығының ішінде қиғаш жарықтар жиі кездеседі,ол баланың алғашқы 6 айлығында кездеседі,шап жарығы ер балаларда ұманың айналасында орналасады,жарық әсерінен балаларда ішектердің қысылуы жүреді,соның салдарынан құсу,лоқсу,нәжіс пен газдың ішекте ұсталып қалуы пайда болады.
іш аймағының қатты ауырсынуы,қан тамырлардың механикалық қысылуы нәтижесінде қан айналым бұзылысы,некроз даму қаупі бар.
Симптомдары: іш аймағының томпаюы,жарық бала күлген кезде,жылағанда,күшену кезінде пайда болады, томпайған жарықты басқан кезде серпімді түрде болады,томпаю сопақ, немесе домалақ формасында болуы мүмкүн. Диагностика: дәрігерге міндетті түрде қарану,жалпы тексерістен өткізу,УДЗ. Емі: 4-5жасқа дейінгі балаларда жарықтың асқынбаған түрі болса,консервативті ем қабылдайды,арнайы ұстап тұрушы бандаждарын қолдану,шап аймағындағы жарықтарды орнына салып түзету,жарық қалтасын алып тастау.Бала жасы 5 тен жоғары болса оперативті ем қолданады.Хирургиялық ем қауіп қатер тудырмайды,ол бірнеше миуттарды алуы мүмкүн,сондада хирург сақтық шараларын сақтап, ұрық шылбырына зиян келтірмеу керек,өйткені ол шап қалтасының айналасында орналасқан.Шап жарығының операциясы наркоз арқылы жүргізіледі,операция ұзақтығы15-20 мин созылады,2-4 күннен кейін шығарады.
8. Жіті фронтит. Этиологиясы. Патогенезі. Негізгі клиникалық симптомдарды атаңыз. Диагностика әдістерін
атаңыз. Негізгі емдеу принциптерін атаңыз.
Фронтит - воспаление лобной придаточной пазухи носа. При данном заболевании воспалительный процесс развивается в слизистой оболочке, выстилающей лобную пазуху.
Этиологиясы:
В первую очередь следует отметить ОРВИ и общее переохлаждение организма. Именно благодаря этим факторам возникает как острый гайморит, так и острый фронтит. Путь, по которому распространяется инфекция, называется риногенным. Но вы спросите, как так, почему один человек болеет гайморитом или фронтитом, а другой нет? Вопрос вполне закономерен. А все зависит от того, на сколько вирулентная “опасная” инфекция, которая вызвала ОРВИ, в каком состоянии защитные силы человека – иммунитет, и наверно самое главное — наличие предрасполагающих факторов. К этим факторам относят:
1) Искривление носовой перегородки;
2) Гипертрофия носовых раковин, вследствие различных причин (хронический вазомоторный ринит, аллергический ринит, медикаментозный ринит, который развивается вследствие зависимости от нафтизина и др.);
3) Наличие полипозно-измененной ткани ”полипов” в полости носа (они блокируют естественное соустье с пазухой, тем самым, нарушают отток слизи с пазухи);
Другой путь проникновения инфекции – гематогенный. Инфекция из очага воспаления через кровь попадает в лобную пазуху и вызывает ее воспаление. На самом деле, такой путь проникновения инфекции очень редкий. Пока в своей практике еще не встречал.
Симртомы:
Заболевание обычно протекает в тяжелой форме. Отмечаются общие симптомы: высокая температура тела, симптомы интоксикации, а также местные симптомы. К местным симптомам относят:
1) Сильно выраженную головную боль. Она локализируется как раз в проекции лба, или лобных пазух. Боль усиливается при наклонах головы вперед, при надавливании пальцем на бровь, или перкуссии ”постукивании
2) Нарушение носового дыхания;
3) Гнойные выделения из носа;
4) Снижение обоняния или его отсутствие;
5) Может быть слезотечение, или светобоязнь.
Диагностикасы:
Диагноз устанавливают на основании описанных выше симптомов и клинической картины. В качестве предварительных диагностических методов могут быть использованы диафаноскопия, термография или УЗ (синусскан), однако основным методом является рентгенография околоносовых пазух, производимая в различных проекциях с обязательной оценкой рентгенологической картины клиновидной пазухи. В некоторых случаях при недостаточной эффективности неоперативного лечения и нарастании клинических симптомов прибегают к трепанопункции лобной пазухи.
Емі:
