Зертханалық жұмыс №1:
Типтік жиіліктік сипаттаманың динамикалық түйінін, электірлік моделін зерттеу.
Тапсырма:
1.Лабораториялық қондырғымен толық танысу;
2.Жұмыс схемасын жинау;
3.ТДЗ әр түрлі (АЖС, ФЖС) жиілік сипаттамасын алу;
Негізгі әдебиет: 1 [65 – 87]
Қосымша әдебиет: 1 [92 – 122]
Бақылау сұрақтар:
1.ЖС ТДЗ – ң беріліс функциясының аналитикалық әдіс көрсеткішін алу:
2.Лиссажу фигурасын қолдану кіріс және шығыс сигналы арасындағы қозғалысын анықтау:
3.АФЖС ТДЗ тұрғызу АЖС және ФЖС бойынша бастапқы:
Зертханалық жұмыс №2:
Аналогты есептеу машинасын оқу. Құрылымдық моделдеу жүйесі. Тұрақты параметр жүйесіне, әсер етуін өзгерту.
Тапсырма:
1.МН –7 М түрі бойынша АЕМ эксплуатациялық нұсқамасын үйрену:
2.АЕМ құрылымдық жүйесінің схемасы берілген оның жұмыс схемасының құрастырылуын алу:
3.Барлық операторлық күшейткішті алдын ала жоққа шығарылыуын тексеру, барлық схема коэффициентін алуды орнату:
Негізгі әдебиет: 1[179 – 187]
Қосымша әдебиет: 2 [361 – 385]
Бақылау сұрақтар:
1. Операторлық күшейткіштің схемаға қосылуы, ол қалай операцияда орындалады;
– Көбейткіштің орнықты көбейтілуі;
– интегралдаушы;
– дифференциялдаушы;
– алгебралық күрделілігі;
2. Инерциялық бірінші ретті үзбенің наборын қалай аламыз;
3. Тұрақтылық бойынша, тұрақталмаған жүйенің күшейту коэффициенті қалай әсер етеді;
– АФЖС спиралдық түрі;
– АФЖС кіліт бейнесінде;
4. Тұрақтылық критериясы
Гурвица, раусса, Михайлова, Найквиста;
Зертханалық жұмыс №3:
Реттеу процесінің сапасы. АРЖ статикасын және астатикасын зерттеу.
Тапсырма:
1.Статистикалық жүйенің тапсырмасын АЕМ жұмыс схемасын жинау (вариант бойынша);
2. Статистикалық жүйенің барлық коэффициенттерін жұмыс схемасында жинап орындау;
3. Схеманы жинау;
4. Өтпелі процестің статикалық жүйесін жинау және реттеу сапасының тура көрсеткішін анықтау;
Негізгі әдебиет: 1 [196 – 212].
Қосымша әдебиет: 2 [361 – 385]
Бақылау сұрақтар:
1.Қандай түзу көрсеткіштер сапасы екенін сіз білесіз;
2.Қалай олар анықталады;
3.Статикалық жүйенің күшейту коэффициентінің артуы қалай әсер етеді;
– реттеу алдындағы шама;
– реттегіштердегі қателік;
– тербеліс саны;
– реттегіштердегі уақыты;
Зертханалық жұмыс №4:
Реттеу процесінің сапасы. АРЖ статикасын және астатикасын зерттеу.
Тапсырма:
1.Статистикалық жүйенің тапсырмасын АЕМ жұмыс схемасын жинау (вариант бойынша);
2. Статистикалық жүйенің барлық коэффициенттерін жұмыс схемасында жинап орындау;
3. Схеманы жинау;
4. Өтпелі процестің статикалық жүйесін жинау және реттеу сапасының тура көрсеткішін анықтау;
Негізгі әдебиет: 1[196 - 212]
Қосымша әдебиет: 2 [361 – 385]
Бақылау сұрақтар:
1.АРЖ астатикалық және статикалық өтпелі процесінің айырмашылығы не;
2.Жүйенің астатизмі дегеніміз не;
0.3.Күшейту коэффициентінің өзгеруі астатикалық жүйе сапасына әсер етуін көрсету;
Зертханалық жұмыс №5:
Беріліс процес жүйесінің әр түрлі әдістерін құру (операторлық, трапециялық және моделдеу әдісі).
Тапсырма:
1. АРЖ негізін ЛАЖС тұрғызу (вариант бойынша)
2. АРЖ тікелей ЛАЖС тұрғызу (тапсырма бойынша сапасын көрсету)
3. () ЛАЖС бойынша оның корректірлеуші үзбесін талдау;
4. АРЖ –ң өтпелі процесін бағалау корректірлеуші үзбесіз;
Негізгі әдебиет: 1 [298 – 294]
Қосымша әдебиет: 2 [239 – 243]
Бақылау сұрақтар:
1. АРЖ–ң негізгі ЛАЖС әдісінде тұрғызылуы;
2. ЛАЖС тұрғызылу әдісісің тікелей жүйесі;
3. Құрылымдық және тізбектелген корректірлеуші үзбенің параметрін анықтау;
Зертханалық жұмыс №6:
Синтезді реттеу–теңелту жүйесін құрастыру және басқару әдісі.
Тапсырма:
1.Реттеу –компенсациясын параметріне тапсырылған басқару жүйесінің әдісі бойынша құрылғысын талдау;
2. Реттеу – компенсациясын қилыстыру жүйесінің құрылғысын талдау;
3. АРЖ схемасын жинау әдісі бойынша және реттеусіз – копенсацияның өтпелі процессін алу;
4. Басқару жүйе сапасы бойынша оның өтпелі сипаттамсының көрсетікіш анықтау;
Негізгі әдебиет: 1 [25 – 42]
Қосымша әдебиет: 2 [234 – 264], 3 [216 –243]
Бақылау сұрақтар:
1. Реттеу процесінің ерекшелігі;
2. АРЖ бойынша негізгі әдісі;
3. АРЖ бойынша ауытқу көлемін реттеу;
4. АРЖ қилысуы;
5. АРЖ классификациялық белгісі;
Зертханалық жұмыс №7:
Фазалық траекторияның сызықты емес әдісін зерттеу.
Тапсырма:
1.лабораториялық жұмысын толық оқып білу;
2.АРЖ сызықсыз набор схемасын құрастыру (вариант бойынша) және МН –7 М жинау;
3.Сызықсыз жүйенің фазалық траекториясын алу: түрақты, тұрақсыз, тұрақтылық шекарасы;
4.Мына жүйелердің өтпелі сипаттамларын алу: олардың фазалық траекториясын салыстыру. Істен шығарылуы;
Негізгі әдебиет:1[123 – 159]
Қосымша әдебиет: 1 [301 – 313]
Бақылау сұрақтар:
1.АРЖ сызықсыз ерекшелігін анықтау,
2. Сызықсыз элементтердің түрін анықтау;
3.Фазалық траектория жүйесінде қандай бірінші ретті координаттар жүйесінде тұрғызылады;
4.Фазалық траектория байланысы қандай тұрақты өтпелі процесс және тұрақсыз жүйе түрлерімен;
5.Автотербеліс режимінде сызықсыз жүйеде шығыс сигналы қалай өзгереді; Қандай параметтрлермен ол сипатталады;
2.5 Оқытушы жетегімен өзіндік жұмыс түріндегі сабақ жоспары (СОӨЖ)
Апт№ | тапсырма | Өткізу формасы | Әдістемелік ұсыныс | Әдебиет |
ТДБ нақты және жорамал жиілік сипаттамаларын есептеу және құру | Дискуссия және тренинг | -Зерттелетін буынның БФ анықтау; -p операторын jω-ға алмастыруды және и НЖС және ЖЖС бөлуді орындау. | Нег.: 1[5-28; 42-54];2 [15-33; 73-92]. Қос: 1 [8-70]; 2 [3-30];4. [3-8]. | |
ТДБ амплитуда жиілік және фаза жиілік сипаттамаларын есептеп, құру. | Дискуссия және тренинг | -формула бойынша АЖС өрнегін алу; - формула бойынша ФЖС өрнегін алу. | Нег:1 [65-105] Қос:1 [92-122]; 2 [135-164] 4. [3-8]. | |
ТДБ амплитуда- фаза жиілік сипаттамаларын есептеу және құру | Дискуссия және тренинг | - формула бойынша АФЖС өрнегін алу; -ЖС графигін құру. | Нег: 1[65-104]; 2[170-197]. Қос: 1[92-122]; 2[135-164]; | |
АРЖ жиілік сипаттамаларын есептеу және құру | Дискуссия және тренинг | -структуралық схемасы бойынша АРЖ БФ анықтау; -АРЖ НЖС, ЖЖС құру. | Нег: 1[106-123]; Қос: 1[129-137]; 2[31-39]; 4. [11-14]. | |
АРЖ жиілік сипаттамаларын есептеу және құру | Дискуссия және тренинг | - АРЖ АЖС, ФЖС құру; - АРЖС АФЖС құру; - Алынған есептелген нәтижелер бойынша барлық сипаттамалардың графиктерін түсіру. | Нег: 1[150-178]; 2[127-164]. Қос:1[159-195]; 2[165-198]. | |
Сызықты жүйелердің алгебралық тағайындылығын талдау | Дискуссия және тренинг | -Гурвица және Рауса критериялары бойынша жүйенің тағайындылығын талдау. | Нег: 1[150-178]; 2[127-164]. Қос: 1[159-195]; 2[165-198]. | |
Сызықты жүйелердің жиілік тағайындылығын талдау | Дискуссия және тренинг | - Михайлов және Найквист критериялары бойынша жүйенің тағайындылығын талдау; - Алынған есептелген нәтижелер бойынша ажыратылған жүйенің АФЖС құру және тұйықталған жүйенің тағайындылығы жайлы қорыиынды жасау. | Нег: 1 [179-195]; 2 [147-165]. Қос:1 [178-194]. | |
АРЖ өтпелі процестері операторлық әдіспен зерттеу. | Дискуссия және тренинг | - Ажыратылған жүйенің өтпелі процесін операторлық әдіспен құру; | Нег:1 [231-267]; 2 [292-348]. Қос: 1 [225-234]; 2 [199-241]4. [15-21];5. [3-19]. | |
АРЖ өтпелі процестерінің сапа көрсеткіштері. | Дискуссия және тренинг | -реттеудің тікелей сапа көрсеткіштерін анықтау. | Нег:1 [268-293], 2 [234-374 Қос: 2 [199-241]; 5. [3-19]. | |
АРЖ өтпелі процестері трапециялық әдіс. | Дискуссия және тренинг | -нақты трапециялық ЖС бойынша өтпелі процестерін есептеу және құру. | Нег:1 [268-294], 2 [352-374] Қос:2 [242-285]; 5. [3-19]. | |
АРЖ өтпелі процестерін зерттеу. | Дискуссия және тренинг | - Алынған есептелген нәтижелер бойынша өтпелі процестердің барлық құрамаларын құру. | Нег:3 [7-49; 244-324]. Қос: 1 [336-364]; 4 [22-26];5. [3-19]. | |
АРЖ операторлық өрнегі бойынша модельдеу. | Дискуссия және тренинг | -берілген структуралық схема бойынша скелетті схема жиынтығын құру. | Нег: 1 [323-385]. Қос: 1 [336-364]; 3 [216-243];5. [3-19]. | |
Жүйені оның операторлық өрнегі бойынша модельдеу. | Дискуссия және тренинг | -барлық коэффициенттерді есептеуді орындау; -операторлық өрнегі бойынша жүйені модельдеу. | Нег: 3 [172-243]. Қос: 1 [301-322]; 2 [285-360]. | |
Кешігуі бар жүйелерді зерттеу. | Дискуссия және тренинг | -Найквист критериясын қолдана отырып кешігуі бар жүйенің тағайындылығын талдауды орындау; -Ажыратылған жүйенің БФ анықтау. | Нег: 3 [324-348]. Қос: 3 [216-243]. 5. [3-19]. | |
Кешігуі бар жүйелерді зерттеу. | Дискуссия және тренинг | - кешігуі бар жүйенің АФЖС құру. | Нег: 1 [65-105]. Қос: 1 [92-122]; 2 [135-164]. |
2.6 Студенттің өзіндік жұмыс түріндегі сабақ жоспары (СӨЖ)
Апт№ | тапсырма | Әдістемелік ұсыныс | Әдебиет |
Инерциясыз және инерциялы буындардың жиілік сипаттамаларын есептеп құру. | -Зерттелетін буынның БФ анықтау; -p операторын jω-ға алмастыруды және и НЖС және ЖЖС бөлуді орындау. | Нег.: 1[5-28; 42-54];2 [15-33; 73-92]. Қос: 1 [8-70]; 2 [3-30];4. [3-8]. | |
Интегралды және дифференциалды буындардың жиілік сипаттамаларын есептеп құру. | -формула бойынша АЖС өрнегін алу; - формула бойынша ФЖС өрнегін алу. | Нег:1 [65-105] Қос:1 [92-122]; 2 [135-164] 4. [3-8]. | |
Тербелмелі буынның жиілік сипаттамаларын есептеп құру. | - формула бойынша АФЖС өрнегін алу; -ЖС графигін құру. | Нег: 1[65-104]; 2[170-197]. Қос: 1[92-122]; 2[135-164]; | |
АРЖ жиілік сипаттамаларын есептеу. | -структуралық схемасы бойынша АРЖ БФ анықтау; -АРЖ НЖС, ЖЖС құру. | Нег: 1[106-123]; Қос: 1[129-137]; 2[31-39]; 4. [11-14]. | |
АРЖ жиілік сипаттамаларын құру. | - АРЖ АЖС, ФЖС құру; - АРЖС АФЖС құру; - Алынған есептелген нәтижелер бойынша барлық сипаттамалардың графиктерін түсіру. | Нег: 1[150-178]; 2[127-164]. Қос:1[159-195]; 2[165-198]. | |
Жүйе тағайындылығын зерттеу. | -Гурвица және Рауса критериялары бойынша жүйенің тағайындылығын талдау. | Нег: 1[150-178]; 2[127-164]. Қос: 1[159-195]; 2[165-198]. | |
Сызықты жүйелердің тағайындылығын талдау. | - Михайлова және Найквиста критериялары бойынша жүйенің тағайындылығын талдау; - Алынған есептелген нәтижелер бойынша ажыратылған жүйенің АФЖС құру және тұйықталған жүйенің тағайындылығы жайлы қорытынды жасау. | Нег: 1 [179-195]; 2 [147-165]. Қос:1 [178-194]. | |
Ажыратылған АРЖ өтпелі процестері зерртеу. | - Ажыратылған жүйенің өтпелі процесін операторлық әдіспен құру; | Нег:1 [231-267]; 2 [292-348]. Қос: 1 [225-234]; 2 [199-241]4. [15-21];5. [3-19]. | |
АРЖ өтпелі процестері құру. | -реттеудің тікелей сапа көрсеткіштерін анықтау. | Нег:1 [268-293], 2 [234-374 Қос: 2 [199-241]; 5. [3-19]. | |
АРЖ өтпелі процестері. Трапеция әдісі. | -нақты трапециялық ЖС бойынша өтпелі процестерін есептеу және құру. | Нег:1 [268-294], 2 [352-374] Қос:2 [242-285]; 5. [3-19]. | |
АРЖ өтпелі процестері түсіру. | - Алынған есептелген нәтижелер бойынша по өтпелі процестердің барлық құрамаларын құру. | Нег:3 [7-49; 244-324]. Қос: 1 [336-364]; 4 [22-26];5. [3-19]. | |
Жүйенің операторлық өрнегі бойынша модельдерін құру. | -берілген структуралық схема бойынша скелетті схема жиынтығын құру. | Нег: 1 [323-385]. Қос: 1 [336-364]; 3 [216-243];5. [3-19]. | |
Жүйені оның операторлық өрнегі бойынша модельдің структуралық схемасын құру. | -барлық коэффициенттерді есептеуді орындау; -операторлық өрнегі бойынша жүйені модельдеу. | Нег: 3 [172-243]. Қос: 1 [301-322]; 2 [285-360]. | |
Кешігуі бар жүйелердің тағайындылығын зерттеу. | -Найквист критериясын қолдана отырып кешігуі бар жүйенің тағайындылығын талдауды орындау; -Ажыратылған жүйенің БФ анықтау. | Нег: 3 [324-348]. Қос: 3 [216-243]. 5. [3-19]. | |
Кешігуі бар жүйелердің жиілік сипаттамаларын құру. | - кешігуі бар жүйенің АФЖС құру. | Нег: 1 [65-105]. Қос: 1 [92-122]; 2 [135-164]. |