| Баланс бабы | Экономика, барлығы | Соның ішінде салалар бойынша кәсіпорындардың меншікті формалары бойынша: |
| 1. жыл басындағы бар болуы 2. жыл ішіндегі түскендердің барлығы Соның ішінде: - іске қосылған - күрделі жөңдеу - өзге себнптерден 3. жыл ішіндегі істен шыққанның барлығы. Соның ішінде: - жойылғаны - тозғаны - өзге себептерден. 4. жыл аяғындағы бар болуы 5. жыл бойындағы негізгі капиталдың абсолюттік өсімі 6. күрделі қаржы жұмсалымы 7. аяқталмаған құрылыс - жыл басына - жыл аяғына |
Күрделі жөндеу көрсеткіштері мынаны сипаттайды:
1. негізгі капитал құнының артуы;
2. күрделі жөндеулерге жұмсалған ақшаларды игеру.
Баланстың мәліметтері бойынша жыл басы мен жыл аяғына арналған негізгі капиталдың қатысуы арасындағы тәуекелділік келесідей:
= 
+ Т – Ш
мұндағы:
– жыл аяғындағы капиталдың толық құны;
–жыл басындағы негізгі капиталдың толық құны;
Т – барлық бап бойынша жыл бойындағы негізгі келіп түскен құны;
Ш – барлық себептер бойынша жылбойындағы негізгі капиталдың істен шыққан және тозған құны;
Негізгі капиталды бағалау әдістері:
1. Бастапқы құн (БҚ) – бұл негізгі құрал-жабдықтарды құру немесе сатып алу үшін нақты жұмсалған шығындар құны.
2. Ағымдағы құн (АҚ) – бұл негізгі қаражаттардың қолданыстағы нарықтық бағасы бойынша құны.
3. Баланстық құн (ҚҚ) – ол негізгі қаражаттардың жинақталған тозу сомасын шегергендегі бастапқы құн. Амортизация – латын тілінен аударғанда өтеу деген мағынаны береді, онда ҚҚ=БҚ-А
4. Қалпына келтіру құны(ҚКҚ) – ол ғылыми техникалық прогресс пен бағалардың жаңа шартының есептері бойынша негізгі капиталдың құны.
ҚКҚ=БҚ* I, мұндағы I – негізгі капитал элементтерінің баға индексі.
5. Жойылу құны (ЖҚ) – сынған металлоломды өткізу бағасы бойынша анықталады, бұл – негізгі капиталдың тозуына және істен шығуына байланысты жойылғаннан кейінгі өткізуден алынған түсім.
Негізгі капитал тозуының коэфициенттері:
К тоз ж.б = Т ж.б / БК ж.б немесе К тоз.ж.а = Т ж.а / БК ж.а
Мұндағы: К тоз.ж.б. және К тоз.ж.а. – сәйкесінше жыл басы мен жыл аяғындағы тозудың коэфиценттері.
Негізгі капитал қозғалыстарының көрсеткіштеріне жататындар: істен шығу, жою, түсу және жаңарту коэфиценттері. Жою және жаңарту коэфиценттері мерзімге арналған негізгі капиталдың қайта өндірісінің кеңейтілуін көрсетеді.
Негізгі капиталды жою коэфициенті:(К жою)
К жою = Жойыл. / БК ж.б
Мұндағы: жойыл.- кезең бойынша жойылған негізгі капиталдың сомасы.
Негізгі капиталдың істен шыққан коэфициенті (К ш):
Кш = Ш / БК ж.б
Мұндағы: Ш – кезең бойынша барлық бағыттар мен істен шыққан негізгі капиталдың сомасы.
Негізгі капиталдың түсу коэфициенті (Кт):
Кт = Т / БК ж.а
мұндағы: Т – кезең бойынша барлық көздерден түскен негізгі капиталдың сомасы.
Негізгі капиталдың жаңарту коэфициенті (К жаңарту)
Кжаңарту = Жаңарт / БК ж.а
Мұндағы жаңарт. – кезең бойынша жаңартылған негізгі капиталдың сомасы.
Негізгі капиталдың жаңарту коэфициенті мынаны сипаттайды: а)негізгі капиталдың өсу көлемі; б)жаңа негізгі капиталдар құру үшін күрделі қаржы жұмсауға бағытталған қаржаттың азаюы.
