Тақырып. Елді мекендерді жоспарлауға, салуға қойылатын гигиеналық талаптар, тұрғын үй гигиенасы. – 2-сағат

Мақсаты: Елді мекендерді жоспарлауға және салудың ұстанымдарымен танысу. Тұрғын үйлердің ішкі ортасын ұйымдастыруға орналастыруға және жоспарлауға қойылатын гигиеналық талаптармен танысу.

СӨЖ бойынша тапсырма:

· Ұсынылған әдебиет бойынша материалдарды талқылау, ақпараттарды іздеу.

· Тұрғын үй орындарын жоспарлауға және салуға қойылатын гигиеналық негіздер бойынша ситуациялық есептер құрастыру.

· Меншікті тұрғын үйдің гигиеналық талаптарға сәйкес келуін бағалау, қорытынды жазу, оптимизациялау бойынша ұсыныстар беру.

Орындау формасы: ситуациялық есептер, оқу-зерттеулік тапсырма.

Орындау критерийі:

· Ситуациялық тапсырмаларды құрастыру

1. 5-тапсырма құрастырылу керек, әр қайсысында тұрғын орынды жоспарлау және салудың ұстанымдары ашылу керек.

2. Тапсырма шарттары мынандай болу керек:

- тұрғын үйді жоспарлаудың мағынасын білдіретін көрсеткіштер ұсынылу керек.

- тұрғын үйді салуға арналған жер учаскесін, қызметтік аймақтар, құрылыс жүцелерін таңдауға қойылатын шарттар көрсетілу керек.

3. Тақырып сұрақтары тұрғын орындарын жоспарлаудың және салудың гигиеналық приоритетін айқындау керек.

4. Әр тапсырманы шешу эталоны ұсынылу керек.

· Тұрғын үйді бағалау

1. Санитарлық сипаттау былай жүргізілу керек:

- Тұрғын үйдің түрі айтылу керек және оған гигиеналық сипаттама берілу керек

- Тұрғын үйді орналастыруға, жоспарлауға және алаңдарға көрсеткіштер ұсынылу керек.

- ауа ортасының сапасын, жасанды және табиғи жарықтандырылу, микроклиматтық жағдайлар, ауа алмасу, инсоляция көрсеткіштерін ұсыну.

2. Кафедра аспаптарының көмегімен ауа қозғалыс жылдамдығын, ауаның ылғалдылығын, температурасын өлшеу, жарықтандыруды – есептеу арқылы

3. Жоғарыда аталған параметрлер бойынша қорытындылау, бағалау және оларды оптимизациялау бойынша ұсыныстар берілу керек.

Тапсыру мерзімдері: бөлім бойынша аралық бақылауға дейін

Бағалау критерийлері:

· Ситуациялық есептерді құрастыру

Сапа критерийі	үздік	жақсы	қанағаттанарлық	қанағаттанар-лықсыз
Құрастырылған есептер саны
Есеп шарттары және олар бойынша сұрақ	Тақырыптың мазмұны толық ашылса	Тақырыптың негізгі аспектілері ашылса	Тақырыптың жеке аспектілері ашылса	1-2аспектілер ашылса
Есептердегі ақпарат	Есептеу немесе аналитикалық жолмен алынса немесе дайын	Дайын	Дайын	Дайын
Ситуациялық есептерді шешу барысында әдебиет көщздерін қолдану	Оқулықтар, монографиялар, Интернет көздері, нормалау құжаттары	Жалпы гигиена бойынша және басқа да гигиеналық пәндер бойынша оқулықтар, периодтылығы,Интернеттен ақпараттар,нормалау құжаттары	Жалпы гигиена и басқа гигиеналық пәндерге арналған оқулықтар	Жалпы гигиена бойынша оқулықтар
Ситуациялық есептерді құрастыру барысындағы қателер	Жіберілмеген	Студент өзі жөндеген принципиалды емес дәлкел-меушіліктері немесе принци-пиалды қателер	Студент оқыту-шының көмегімен жөндеген принци-пиалды емес дәлкелмеушіліктер немесе принци-пиалды қателер	Дөрекі қателер жіберілген
Есептерді шешу эталондары	Ұсынылған сұрақтар толығымен астарланса	Есептегі сұрақтардың 75% астарланса	Есептегі сұрақтардың 50 % астарланса	Ұсынылмаса
Есепті құрастыру деңгейі	творчестволық	репродуктивті	репродуктивті	репродуктивті

· Тұрғын үйді бағалау

Сапа критерийі	Бағалау
Үздік	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлық-сыз
Дұрыс жүргізіген зерттеулер саны	90- 100%	75-89%	50-74%	0-49%
Тапсырманы орындау барысында жіберілген қателер	Студент өзі жөндеген принципиальды емес дәлкелмеушіліктері	Студент өзі жөндеген принципиалды емес дәлкел-меушіліктері немесе принци-пиалды қателер	Студент оқыту-шының көмегімен жөндеген принци-пиалды емес дәлкелмеушіліктер немесе принци-пиалды қателер	Өрескел қателер
Қолданылған әдебиет көздері	Оқулықтар, монографияларИнтернеттен әдеби көздер	Жалпы гигиена бойынша және басқа да гигиеналық пәндер бойынша оқулықтар, кезеңділігі, Интернеттен ақпараттар,нормалау құжаттары	Жалпы гигиена бойынша және басқа да гигиеналық пәндер бойынша оқытушымен ұсынылған оқулықтар	Жалпы гигиена бойынша оқытушымен ұсынылған оқулық
Қорытындыны және ұсыныстарды құрастыру	Толық өз бетімен барлық көрсеткіштер құрастырылған, анық аргументтелген.	Қорытынды барлық көрсеткіштер бойынша оқытушы көмегімен құрастырылған жеке сұрақтар түсініктеуді қажет етеді	Жүйелеуде қиналды, оқытушы көмегіне жүгінді.	Материалды оқытушы көмегінсіз жүйелей алмады.

Әдебиет:

Негізгі:

1. Гигиена / Под ред акад. РАМН Г.И.Румянцева. – М.:ГЭОТАР Медицина.2000. – С.299-309.

2. ПивоваровЮ.П., Королик В.В., Зиневич Л.С. Гигиена и основы экологии человека.- М.:Изд. центр «Академия», 2004. С.241-306.

Қосымша:

1. Неменко Б.А., Кенесариев У.И.Коммунальная гигиена.- Алматы: НИЦ «Ғылым», 2003.- С. 405-445.

Бақылау:

Сұрақтар:

· Тұрғын орындарды жоспарлаудың гигиеналық мағынасы.

· Тұрғын орындарды жоспарлаудағы және салудағы ұстанымдар

· Тұрғын пункттегі орынды таңдау

· Қаладағы тұрғын пункттердің функционалды аймағы және оларды тиімді орналастыру.

· Тұрғын аймақтарды салу жүйесі және олардың гигиеналық мағынасы

· Ықшам аудандарды жоспарлау. Салу пайызы, ғимараттар арасындағы аралық..

· Көшелердің гигиеналық мағынасы, әр-түрлі климаттық жағдайларға бағытталуы.

· Қалалардаың көгалдандырылуы

· Көше шуларының деңгейін және жағымсыз электромагниттік алаңдардың қолайсыз әсерлерін төмендету бойынша жоспарлық және техникалық шаралар.

· Ауыл тұрғындарының орнын салу және жоспарлау ерекшеліктері.

· Тұрғылықты құрылыс учаскесін таңдау

· Тұрғын ғимараттардың түрлері және олардың гигиеналық мағынасы.

· Тұрғын үйлерді орналастыру және жоспарлау ұстанымдары.

Ауа ортасының сапасына, жасанды және табиғи жарықтандырылуға, микроклиматтық жағдайларға, ауа алмасуға, инсоляцияға қойылатын гигиеналық талаптар.

· Жылытуды, желдетуді, жарықтандырылуды ұйымдастыру.

Тақырып. Тұрғындардың ұжымдық және жекелей тамақтануының құндылығына және ұйымдастырылуына медициналық бақылау жүргізу.- 2 сағат

Мақсаты: Жеке және ұйымдастырылған топтардың толыққұндылығына бақылау ерекшеліктерімен танысу.

СӨЖ бойынша тапсырма:

· Ақпараттарды іздеу, ұсынылған әдебиет бойынша материалдарды талқылау.

· Әр-түрлі топтардың тамақтануын ұйымдастырылуына ситуациялық есептер құрастыру.

Орындау формасы сиуациялық есептер мен тесттер құрастыру

Орындау критерийлері:

Тесттерді құрастыру:

1. Бақылау сұрақтары бойынша 15-тесттік тапсырмалар құрастырылу керек.

2. Тестте 1-3 дұрыс жауап болу мүмкін

3. Дұрыс емес жауаптар шындыққа үйлесу керек және дұрыс жауапты астарлау қажет.

· Жағдайлық есептерді құрастыру:

1. Тұрғындардың кез-келген тобының тамақтануына 1-есеп құрастырылуы керек. (өз таңдауымен).

2. Есеп шарттары мынандай болу керек:

- Берілген көрсеткіштер бойынша жататын тобын анықтау керек және оның тамақтануын талқылау керек. (жынысы, жасы, кәсібі, тұратын жері және т.б.).

- Берілген адамның тамақтану ерекшеліктері, алиментарлық себептермен байланысты аурулар айқындалу керек (мысалы: ӨХЗ-н ластанған аймақтарда тұратын тұрғындарда т.с.с)

3. Тапсырмаға сұрақтар жеке топтарға рационалды тамақтану ерекшеліктерін, алиментарлық патологияның, жүрек-қан тамыр ауруларының онкопатологиялардың, тамақ өнімдерінің ластануының т.с.с алдын-алу шараларының мазмұнын және ролін айқындау керек.

4. Әр есепті шешуге эшалондар ұсынылу керек.

Тапсыру мерзімдері: күнтізбелік-тақырыптық жоспарға сәйкес

Бағалау критерийлері:

Тесттерді құрастыру:

Сапа критерийлері	Үздік	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлық-сыз
Құрастырылған тесттер саны		10-14	5-9	0-4
Тесттегі дұрысжауаптар саны
Тесттердіңдұрыс құрастырылуы	Дұрыс құрастырылған	Дұрыс құрастырылған	Сұрақтарға жауаптар кейбір тесттерде 2 мағыналы, шындыққа үйлеспейді	Сұрақтарға жауаптар көптеген тесттерде 2 мағыналы, шындыққа үйлеспейді
Оқытушының көмегінің қажеттігі	Тесттер өз-бетімен құрастырылған	Тесттер өз-бетімен құрастырылған	Жеке сұрақтар бойынша оқытушының көмегіне жүгінген	Көптеген тесттерді құрастырғанда оқытушының көмегінсіз құрастыра алмаса