Сыныпта есептер шығару.

№ 80

Берілгені: үшбұрышы

орта сызықтар

Табу керек:

Шешуі:

Жауабы: 30 дм

№ 80

Берілгені: дөңес төртбұрыш

-ның ортасы

Дәлелдеу керек: -параллелограмм

Дәлелдеу үшін: төртбұрышының АС диагоналін жүргіземіз

-дан , -дан , онда . Параллелограмм белгісі бойынша -параллелограмм.

Қосымша есептер.

1. Үшбұрыштың орта сызығы 5 см. Оған параллель қабырғасы 6 см бола ала ма?

2. Тең бүйірлі үшбұрыштың орта сызығы 3 дм. Егер оның периметрі 16 дм болса, онда бүйір қабырғасы неге тең?

3. Теңбүйірлі үшбұрыштың периметрі 13 см, ал бүйір қабырғасы табанынан 2 см қысқа. Теңбүйірлі үшбұрыштың орта сызығы неге тең?

4. АВС үшбұрышы - теңқабырғалы. Егер кесіндісі үшбұрышының орта сызығы және ге тең болса, онда берілген үшбұрыштың периметрін табыңдар.

5. Егер АВС теңбүйірлі үшбұрыштың төбесіндегі бұрышы болса, онда үшбұрышының бұрыштарын табыңдар (суретке қара).

Үйге тапсырма: № 83 есеп, қосымша есеп № 3

Сабақты қорытындылау.

14-15 сабақ

Сабақтың тақырыбы: Трапеция

Сабақтың мақсаты: Трапецияның анықтамасын айту, оның түрлерін қарастыру, элементтеріне білу. Трапеция элементтерін табуға есептер шығара білу.

Сабақтың көрнекілігі: Трапеция сызбасы, плакат, т.б.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақты игерту сабағы

Сабақтың барысы:

5. Ұйымдастыру жұмысы.

6. Өтілген тақырыптар бойынша жалпылау сабағы

Сұрақтар: а) Төртбұрыш анықтамасы

б) Төртбұрыш түрлері

в) Параллелограмм, ромб, тіктөртбұрыш, квадрат

анықтамаларын, қасиеттерін еске түсіру

г) Сызбаларын тақтаға салу

Жаңа сабақ.

Бүгін төртбұрыштың тағы бір түрі трапециямен танысамыз.

Анықтама. Екі қабырғасы ғана параллель болатын дөңес төртбұрыш трапеция деп аталады.

ABCD трапеция,

1 – сурет

AD мен ВС трапеция табандары деп, ал параллель емес қабырғалары бүйір қабырғалары деп аталады, АВ мен CD бүйір қабырғалары болып табылады.

Трапецияның бүйір қабырғалары тең болса, ол теңбүйірлі трапеция деп аталады.

2 - сурет

теңбүйірлі трапеция

Егер трапецияның бір бұрышы тік болса, онда ол тікбұрышты трапеция деп аталады.

3 - сурет

тікбұрышты трапеция

Трапецияның төбесінен табанына түсірілген перпендикуляр оның биіктігі деп адалады. 2-суреттегі трапециясында , кесіндісі төбесінен табанына түсірілген биіктік болып тұр. Трапецияның қарсы жатқан төбелерін қосатын кесінді трапецияның диагоналі деп аталады. 4-суреттегі трапециясында мен диагональдар болады.