Mare profundum est plenum piscium et aliōrum animalium. In mari sunt multa et varia genĕra animalium. Litora marium saepe ardua et praerupta sunt, ripae flumĭnum sunt saepe humĭles et arenōsae. Antiquis temporĭbus non omnia flumĭna et animalia erant nota. Apud Romānos antiquos maria erant sacra Neptūno, deo oceani et fluminum.
De arce Capitolīna
Arx Capitolīna sita erat in monte Capitolīno. Arx muros firmos et altos habēbat. Arx sita erat in media urbe, erat praesidium et refugium civium in bello et in magnis periculis. In arce Capitolīna magnificum templum Iovis erat. Custōdes arcis Capitolīnae et aliārum urbium et arcium milites erant. In arcibus firmis vita omnium civium et aliōrum hominum tuta erat.
9. , .
De aetate aurea
Scriptōres antiqui quattuor aetātes nominant: aetātem auream, argenteam, aeneam et ferream. De aetāte aurea multa in Ovidii poētae carminibus, quae Metamorphoseon libri inscribuntur, legimus. In aetate aurea hominessinelegibus tuti erant, nam iustitiam et veritātemcolebant. Nec leges, nec vectigalia timebant. Oppida nec fossis nec vallis aut muris cingebantur. Ager non arabatur, nam terra ipsa per se frumentum dabat.
III
nom. sing. III 3 :
1) (-er, -ĭs, -ĕ) acer, acris, acrĕ , -, -;
2) (-ĭs, -ĕ) fortis , - fortĕ ;
3) ( x, -r -ns) felix, icis , -, -; par, paris , -, -; ingens, ntis , -, -.
| mf n -er -is -e |
| m, fn -is -e |
| m, f, n -x -r -s |
(celer, celĕris, celerĕ , -, -)
| m f | n | |
| Nom. Gen. Dat. Acc. Abl. | Sing. | Sing. |
| celer celĕrĭs celĕr-ĭs celĕr-ī celĕr-em celĕr-ī | celĕrĕ celĕr-ĭs celĕr-ī celĕrĕ = Nom. celĕr-ī | |
| Nom. Gen. Dat. Acc. Abl. | Plur. | Plur. |
| celĕr-ēs celĕr-ium celer-ĭbus celĕr-ēs celer-ĭbus | celĕr-iă celĕr-ium celer-ĭbus celer-iă celer-ĭbus |
: 5 pauper, ĕris , dives, ĭtis , princeps, ĭpis , partĭceps, ĭpis , vetus, vetĕris III .
1 . , .
|
|
|
1)mare, is n; ingens, ntis; 2) homo, ĭnis m; sapiens, ntis; 3) tempus, ŏris n; felix, īcis; 4) mens, ntis f; celer, ĕris, ĕre; 5) vita, ae f; brevis, e; 6) verbum, i n; fortis, e; 7) mos, moris m; antiquus, a, um; 8) urbs, urbis f; noster, tra, trum; 9) carmen, ĭnis n; dulcis, e; 10) cogitatio, ōnis f; utĭlis, e; 11) orator, ōris m; celĕber, bris, bre; 12) victoria, ae f; grandis, e; 13) nomen, ĭnis n; nobĭlis, e; 14) natus, i m; amabĭlis, e.
2. :
1)Vita brevis, ars longa. 2) Omnis ars natūrae imitatio est. 3) Dulce etiam nomen est pacis. 4) Veritātis simplex est oratio. 5) Vocāles ante vocālem brevis est. 6) Mores vetĕrum Romanōrum sevēri erant. 7) Clementia utĭlis est victōri et victo. 8) Filius meus est simĭlis maiōrum suōrum. 9) Divitiae sapientem in servitūte sunt, apud stultum in imperio. 10) Nihil est tam populāre, quam pax, tranquillitas, otium. 11) Infelīci vita longa est, felīci brevis. 12) In proelio equestri fortitūdo equitum nostrōrum magna erat. 13) In regiōnĭbus silvestrĭbus aēr salūber est. 14) Vestis muliĕrum nobilium Romanārum alba erat. 15) Excellentium homĭnum virtus imitatiōne, non invidia digna est. 16) Ingens homĭnum multitūdo in urbem conveniēbat. 17) Sapientem neque paupertas neque mors neque vincula terrent. 18) In Africa multa ferocia animalia sunt. 19) Nomĭna civium fortium semper memoriā tenēmus. 20) Non est facĭlis ad astra via. 21) Multi flores hominĭbus utĭles sunt. 22) Athlētis nobilĭbus in Graecia antiqua magna praemia dabantur. 23) Similia similĭbus curantur.
3. .
De Mario et Sulla
Marius et Sulla, viri genĕre et ingenio dissimĭles, sed pares gloriae cupiditāte, auctōres belli civīlis Romanōrum erant. Gaius Marius, humĭli loco natus, vir erat animo aspĕro et crudēli, rudis literārum, sed insigni robŏre corpŏris et belli perītus. Sulla, nobĭli natus, forti et audāci anĭmo egregiaque cognitiōne Romanōrum et Graecōrum litterārum imbūtus erat. Romae tum gravia et tristia tempŏra erant. Milĭtes Marii Romam quasi hostīlem urbem tractābant, cives nobĭles necābant, omnia ferro ignique vastābant. Postea Sulla urbem occupāvit.
De Gallis
Caesaris tempŏre in Gallia duo genĕra homĭnum erant, qui aliquo erant honōre: druides et equites. Plebs enim servōrum paene loco habebātur; itaque sors plebis gravis et tristis erat. Homĭnes, cum ingenti tribūto aut gravi iniuria premebantur, in servitūtem se nobilĭbus dabant. Fortūna nobilium felix erat. Plebs magno et gravi onere vectigalium premebātur, druides autem omnibus tribūtis et militia liberi erant. Druides sacrificia publica et privāta curābant et de omnibus controversiis publicis et privātis decernēbant. Homines scelere turpi inquitāni a druidibus gravi poena afficiebantur. De Gallōrum moribus multa in Caesaris libro, qui Commentarii de bello Gallico inscribitur, legētis.
|
|
|
4. . 3- . .
De Achille
Celeber est Achilles, filius Pelēi regis et Thetidis deae. Achilles particeps belli Troiāni erat. Celebre est scutum, celebria sunt arma Achillis. Et scutum et arma ei Hephaestus ille fabricat. Celebris est celeritas Achillis. Celeritāte suā incredibili et magno corporisrobore Achilles Troiānis terribilis erat. Ira Achillis Graecis perniciōsa erat. Mors Patrocli, eius amīci, Achilli dolōres acres dat. Propterea Achilles Hectorem ad pugnam provōcat et virum fortem necat.
(PARTICIPIUM)
| Verbum | Participium praesentis actīvi (PPA) | Participium perfecti passīvi (PPP) | Participium futūri actīvi (PFA) |
| + . - nt- (, ) / -ent- (III, IV) + . s | + . -us, -a, -um | + . - ūr -+ . -us, -a, -um | |
| orno (ornāre) 1 | ornans (gen.s. orna-nt-is) , , | ornatus, a, um , , | ornatūrus, a, um |
| lego, legi, lectum (legere) 3 | legens (gen.s. leg-ent-is) , , | lectus, a, um , , | lectūrus, a, um |
1. , : moneo, intelligo, laboro, studeo, tego, monstro, curro, interrogo, doceo, cognosco, venio, salio, migro, includo, pervenio, deleo.
2. 1- , .
3. , .
1)urbs, is f, aedificatus, a, um; 2) discipulus, i m, lectūrus, a, um; 3) templum, i n, construens, ntis; 4) miles, itis m, pugnans, ntis.
4. . nom. sing.:
dantem, converso, imperantia, agenti, vastatūros, perterritam, venientibus, scriptūrae, datūros, tractis, volantium, captūrum, pugnantes, lectam, pulsi.
5. gen. sing. nom.sing. III .: consulis, floris, criminis, regis, dictatōris, corporis, operis, lucis, pedis, veritātis.
6. , :
1.Timeo Danaos et dona ferentes. 2. Saepe tacens vocem verbaque vultus habet. 3. Helvetii patriam reliquērunt novas sedes quaesitūri. 4. Non querit aeger medicum eloquentem, sed sanantem. 5. Erranti viam monstra. 6. Romāni et Graeci cenantes capita corōnis et floribus ornābant. 7. Ave Caesar, moritūri te salutant. 8. Vae victis. 9. Sero venientibus ossa. 10. Homo verum non dicens mendax appellātur.
7. .
De Solōne
Septem vires sapientiā insignes Graeci sapientes appellabantur. In numero septem sapientium erat Solon Atheniensis. Solon ingentes opes Croesi, potentis regis Lydorum, parvi aestimabat. Notum est Solōnis dictum: Nemo ante mortem beātus est.
Apte dictum
Persae inimīco, immodice in colloquio glorianti: Prae sagittarum multitudine solem non videbitis. Lacedemonius quidam: In umbra igitur, inquit, pugnabimus.
IV
: fructus, us m ; cornu, us n . nom. sing. -us, -u, gen. sing. -us.
IV
| Sing. | Plur. | |||
| N.-V. Gen. Dat. Acc. Abl. | m fructus fruct -ūs fruct-ui fruct-um fruct-ū | n cornu corn -ūs corn-ū corn-ū corn-ū | m fruct-ūs fruct-uum fruct-ibus fruct-ūs fruct-ibus | n corn-ua corn-uum corn-ibus corn-ua corn-ibus |
: domus, us f , manus, us f , porticus, us f , tribus, us f , Idus, Iduum f (pl. tant.) .
|
|
|
1. is exercitus fortis, domus parva, gelu asperum.
2. :
ad (magistrātus Romānus), sub (potestas), in (senātus), cum (signum), sine (fructus), de (domus).
3. , , , , , , , .
4. bonus, a, um c , acc.sing. plur.:
fructus, us m; manus, us f; liber, bri m; villa, ae f; nauta, ae m; nox, noctis f; negotium, ii n.
5. IV : pungo punctum punctus, us m , , . .
appello, traho, ago, tango, facio, conspicio, dico, apparo, cado, sentio, video, mando, orno, intellego, sto.
6. duco, duxi, ductum, ducere detego, rego, proveho, deligo. 3 . sing. u plur. ind. act. .
7. :
1. Brevi manu. 2. De auditu. 3. Locus regit actum. 4. Casus belli. 5. Status in statu. 6. E fructu arbor cognoscitur. 7. Manus manum lavat. 8. Cornua habent praecipue quadrupedes. 9. In exercitu Hannibalis multi elephanti erant. 10. Doctrina est dulcis fructus radīcis amārae.
De domo Romāna
Domus Romāna aliter aedificabātur atque nostra. Utique ei non erant fenestrae, nisi perpaucae et exiquae. In media parte domus erat atrium, quod foramine tecti illustrabatur. In solo atrii cisterna erat, quae aquam imbrium, per forāmen de tecto manantem colligebat. In atrio olim focus erat, quo familia conveniebat et ubi parva simulacra penatium erat. Praeterea pater familias in atro mane amīcos et clientes salutabat. Atrium circumdabatur cubiculis aliisque cellis parvis et angustis. Alia pars praecipua domus tablīnum erat, ubi familia cenabat et unde aditus in hortum patebat. Postea domus nobilium Romanorum erant amplae et magnificae. Velut de domo Caesaris unus et poētis Romanorum scribit: Una domus urbs est.
Taurus et musca
In cornu tauri parva sedebat musca. Si te nimis gravo, - inquit, - statim avolābo. Tum taurus: Ubi es? Nihil sentio.
V
: res, rei f , ; dies, diei m, f , .
V
| Nom. Voc. | Gen. | Dat. | Acc. | Abl. |
| dies | di-ei | di-ei | di-em | di-ē |
| di-es | di-ērum | di-ēbus | di-es | di-ēbus |
1. fides caeca, dies faustus, res aurea.
2. , nom. sing., : rem, civium, principātus, virtūtem, dono, ordini, originis, amicōrum, moribus, situ, stellam, noctes, discipulos, testium, nave.
3. acc. sing. u gen., acc. plur. . :
imago, inis f; series, ei f; opus, eris n; ora, ae f; pelagus, i m; orsus, us m; glacies, ei f; gelu, us n; basium, i n; causa, ae f.
|
|
|
4. servo 1, servio 4, duco 3, exerceo 2. . 2 . .. () .
5. res secundae, res adversae, res novae, res gestae, res publica, res cogitans, res extensa.
6. .
1) Nihil agenti dies longus est. 2) Res publica Romana firma erat et potens. 3) Magnus erat apud Romānos diērum festōrum nummerus, diēbus festis Romani templa ornābant. 4) Nulla dies sine linea. 5) Contra spem spero. 6) Dies diem docet. 7) Amīcus certus in re incerta cernitur. 8) Bona fide. 9) Spes ultima.
De diēbus
Motus terrae est causa diēi et noctis. Longitudo dierum et noctium plerumque diversa est. In nonnulis partibus Asiae et Africae dierum et noctium longitūdo aequa est. In regionibus nostris aetāte dies longi sunt, noctes breves; hieme dies breves, noctes longae sunt. Meridiēi tempus in omnibus terrae partibus diversum est. Dierum erant nomina: Solis dies, Lunae dies, Martis dies, Veneris dies, Saturni dies. Apud Romānos significabantur dies fasti et dies nefasti etque dies festi ac profesti.
De Carthagine
In litore Africae contra Italiam sita erat Carthāgo, urbs antiqua et nobilis. Ea erat caput rei publicae Carthaginiensium, qui praecipue mercatūrā maritima divitias et potentiam sibi paravērunt et cum ipsis Romānis de principātu contendēbant. Multa inter eos bella gerebantur, multi duces rebus terra marique gestis se nobilitavērunt. Nobilissimus autem dux Carthaginiensium et periculōsus hostis populi Romāni Hannibal fuit.
