Тақырып: Динистор мен тиристорда зерттеу.
Жұмыстың мақсаты: p-n-p-n өтуінің тікелей ығысу кезіндегі динистор мен тиристордың кернеуі мен тоғын зерттеу. Динистор мен тиристордың вольт-амперлік сипаттамасын жасау және зерттеу.
Жұмыстың орындау тәртібі:
1. 4.1. - суретте көрсетілгендей схеманы Electronics Workbench-те құрастыру. 4.1 – кестеден динисторда нұсқа нөмермен сәйкес етіп таңдау алу керек.
а) ЭДС көзін көбейте отырып, динистордың іске қосылу кернеуін шамалып анықтау керек. ЭДС-ті нөлден 150 вольтқа дейін 5 В қадамен өзгертіп отыру керек.
б) Динистордың іске қлсылу кернеуін 1 В-қа дейінгі дәлдікпен анықта динистордың Uпр кернеу3 мен Iпр тоғының мәндерін кестеге толтырып жаз.
в) Алынғын мәнде бойынша Iпр = f(vпр) функциясының графигін сыз.
г) Динистор ашық қалыпта болатындай етіп ЭДС көзін анықта. Айнымалу резисторды кедергісін өгертен отырып тежелу тоғының шамасын анықта.
Сурет 4.1-Динистордың іске қосылу схемасы
Таблица4.1
| Вар- нт | Динистор | Вар- нт | Динистор | Вар- нт | Динистор | Вар- нт | Динистор |
| ECG6407 | ECG6408 | ECG6411 | ECG6412 | ||||
| ECG6417 | ECG6418 | ECG6421 | ECG6422 | ||||
| 1N5758 | 1N5759 | 1N57560 | 1N57561 | ||||
| 1N57558a | 1N57559a | 1N57561a | 1N5778 | ||||
| 1N57789 | 1N57760 | 1N57761 | 1N57758a |
2. 4.2 – суреттегі схеманы құрастыр.Транзисторды 4.2-кестеден өз нұсқа нөмеріңізге сәйкес таңдап алыңыз.
а) ЭДС көзін жоғарылата отырып,басқарушы электрод 0-ге тең болғандағы ток мәні бойынша траниотордың іске қосылу кернеуін анықтаңыз.
б) Басқпарушы электродта ток күші транистордың іске қосылу кернеуіне қалай әсер ететіндігін анықтаңыз.Алдыңғы тапсырманы басқарушы электродта токтың әр –түрлі екі мәні бойынша,мысалы 1В және 2В, орындаңыз.
в) Транистордың Uпр кернеуі мен Іпр тогының мәндерін кесте ішінде толтырып жазыңыз.(Осы үш есептердің бәрі үшін).
г)Жоғарыдағы тапсырмалардан алынған нәтижелер бойынша Іпр = f(Uпр) функциясының графигін тұрғыз.
д) Айнымалы резистордың кедергісін өзгерте отырып тежелу тогының шамасын анықтаңыз.
Сурет 4.2-Тиристордың іске қосылу схемасы
Таблица 4.2
| Вар- нт | Тринистор | Вар- нт | Тринистор | Вар- нт | Тринистор | Вар- нт | Тринистор |
| 2n1599 | 2n2573 | 2n2574 | 2n2575 | ||||
| 2N2576 | 2N2577 | 2N3670 | 2N3897 | ||||
| BT145 | BT148 | BT148W | BT149 | ||||
| BT150 | BT151 | BT152 | BT153 | ||||
| BT169 | BTW38 | BTW40 | BTW42 |
Бақылау сұрақтары:
1.Тиристор деген не?
2.Тиристордың ашық қалпы қалай сипатталады?
3.Тиристордың жабық қалпы қалай сипатталады?
4.Динистор мен тринистордың айырмашылығы ен№
5.Басқарушы электрод не үшін арналған?
6.Басқарушы сигналын алып тастағаннан кейін тиристордың ашық қалпы сақталына ма?
Ұсынылатын әдебиет
1. Пасынков В.В., Чиркин Л.К Полупроводниковые приборы. Учебник для вузов СПб.:Лань, 2003
2. Федотов В.И. Основы электроники М.:Высшая школа,1990
3. Герасимов В.Г. Основы промышленной электроники М.: Высшая школа,1986
4. Гальперин М.В. Практическая схемотехника в промышленной автоматике М.: Энерго-атомиздат, 1987
5. Павлов В.Н., Ногин В.Н. Схемотехника аналоговых электронных устройств М.: Радио и Связь, 1997
6. Пароль Н.В. Кайдалов С.А. Фоточувствительные приборы и их применение: Справочник. М.: Радио и Связь, 1991
7. Булычев А.Л., Лямин П.М., Тулинов В.Т. Электронные приборы. Учебник для вузов. М.: Лайт ЛТД, 2000
8. Титше У., Шенк К.Полупроводниковая схемотехника: Справочное руководство. М.: Мир, 1982
Бақылау тапсырмасы СӨЖ [8]
1. Динисторлар, екібазалық диодтар,тиристорлар,әр-түрлі түрлері және құрылғы.
2. Тиристордың негізгі параметрлеріне не жатады?
