5.1. Бастаушы желімен инвертордың реттеуші және энергетикалық сипаттамаларын зерттеу жұмыстың мазмұнын 3.1 тармағындағы виртуалды орнатуда жасалады (1-сурет).
1 – сурет. Бастаушы желімен тиристорлық инвертордың үлгісі
Қоректену көзі, жүктеме, тиристорлық көпірдің параметрлерін оқытушымен беріледі. Жұмысты дербес орындауға 4-ші зертханалық жұмыстағыдай мәндерін беру керек. Модельдеу параметрлері Simulation/parameters қыстырмасында (вкладка) беріледі (5 – сурет, 4-ші зерт.жұмыс).
Тұрақты тізбектегі инвертордың R, L параметрлері өзгермейді, ал басқарушы бұрышы 10 град қадаммен 90-нан 110 градусқа дейін өзгереді. Э.Қ.К-тің жүктемесі үш мәні үшін 200, 300, 400 В алынады.
Модельдеуді әрбір басқару бұрышы мен Э.Қ.К. мәндерін алады. Модельдеу нәтижелерін 1-кестеге жазылып отырады.
1–кесте
| Мәліметтер | Өлшеулер | Есептеулер | ||||||||
| α | Е | Ін | Uн | І1(1)max | Φ1 | UT.max | ІTmax | S1(1) | P1(1) | Pн |
| град | В | А | В | А | град | В | А | BA | Bт | Вт |
Амплитуданың бірінші гармоникасы қоректену көзінде және осы токтың бастапқы фазасы Display 1 көрсеткішінде анықталады. Тізбектегі тұрақты токтың инверторында ток пен кернеу Display көрсеткіштерінен алынады. Бұл шамалардың осциллоскоп экранында лездік мәндерін көруге болады (2 - сурет). Тізбектегі тұрақты токты оң деп алсақ, кернеу теріс. Бұдан басқа, қоректену тізбегінде ток фазасы қоректену кернеуіне қатысты -110 градусқа жылжытылған. Осы энергияның тізбектің тұрақты тогынан тізбектегі айнымалы токқа берілетіні дәлелдейді.
2 - сурет. Сұлбадағы электромагниттік процестер
Графикалық терезеде Multimeter блоктын (3 - сурет) басқарушы түзеткішпен тиристордың максималды тогы мен кернеуі анықталады.
Айнымалы токтың желісіне бастаушы инвертормен генерациялайтын бірінші гармониканың толық және активті қуаты келесідей мәндері есептеледі:
S1(1) = 
(BA) P1(1) = (Bт).
3 – сурет. Тиристордың лездік тогы мен кернеуі
. 
4 – сурет. Бастаушы инвертордың айнымалы токпен тізбек кезіндек ток.
Тізбектегі айнымалы токтың қуаты келесі мән бойынша есептеледі:
PH = UHIH (Вт).
1-кестенің нәтижесі бойынша:
· инвертордың бастаушы желісімен реттеуші сипаттамасы;
· инвертордың бастаушы желімен энергетикалық сипаттамалары S1(1), PH = f (P1(1)).
5.2. Желіге инвертормен генераторлайтын токтын спектралдық құраушыларын зерттеу Signal Processing Toolbox кеңейтілу пакетінде басқару бұрышы (оқытушымен беріледі) бір мәнінде болған жағдайда жүзеге асырылады. Бұл кеңейтілу пакеттің интерактивті құралдардың толық сипаттамасы 1, 3 тарауда берілген. Жұмыс аймағына Lab_6_5 атымен жазылған, сигналды бақылау құралдарын пайдаланып, зерттелетін сигналды көруге болады (4 - сурет).
5-сутертте спектр құрамы көрсетілген. Гармоникалық құрайтындардың абсолюттік мәндерін анықтау үшін, ампермен келесі формуланы пайдалану керек:
I1(υ)max(A) = 
I1(1)max,
мұнда I1(υ)max – υ - шы гармониканың токтың амплитудасы, ампермен, у1, у2 – 9 – суретте алынған мәндер, I1(1)max – дисплейден есептелінген ток, ампермен.
5-сурет. Айнымалы ток тізбек көзіндегі спектр тогы
Өлшеулер мен есептеу нәтижелерін 6.5.2 – кестесі толтырылады.
2 -кесте
| Өлшеу | Есептеу | ||
| α (град) | У2...уν | I1(1)max(А) | I1(2)max... I1(ν)max(А) |
Мазмұны
1. Виртуалды орнатудың сұлбасы.
2. Есептің негізгі сипаттамаларының мәндері.
3. Энергетикалық сипаттама.
4. Реттегіш сипаттама.
5. Пайдалану токтың спектралды құрамы.
6. Жұмыстың қорытындысы.
