Балалардағы жұлынми салдану вирусы.Жіктелуі, этиология, эпидемиология, кл, диаг, емі.

Билет1.

Клинникалық неврологияның даму тарихы. Қазақстан Республикасының неврологиялық көмек көрсету ұйымдары. Неврология дербес пән ретінде XIX ғасырдың орта кезеңде қалыптасты. Нерв жүйесің құрылымы мен зақымдану белгілері туралы деректерді Гиппократ, Авицена, Әл фараби, Везалидің еңбектерінен көре аламыз.Нерв жүйесінің қызметі және зақымдануының белгілері туралы Броун Секар, Франсуа Мажанди, Ж.Шарко, К.Вернике, Н.И.Пирогов, В.А. Бец, Х. Джексон, Ж. Дежерин және т.б өз еңбектерімен үлес қосты. Алғашқы неврологиялық қоғамдар XIX ғасырдың аяғында Парижде, Берлинде, Маскеуде, Петербургта, Нью Оркта, Токиода, Лондонда ұйымдастырылды. Қазақстанда невраглогия саласында ғылыми зерттеулердің басталуы жіне оның дамуы Алматы медицина институтында 1935 жылы жүйке аурулары клинникасының ұйымдастырылуымен тікелей байланысты. Неврология ғылымының дамуына Қарағанды, Семей,Ақмола, Ақтөбе,Шымкент медицина институттарынң және Алмаы дәрігерлер білімін жетілдіру институтының құрамында невралогия кафедраларының, сондайа қ Өлкелік патология және Еңбек гигиенасы мен кәсіби аурулар клинникасының ұйымдастырылуы үлкен әсер етті. Наркологиялық ұйымдар: заңды тәртіпте қызмет көрсететін диспансерлер, больница, орталықтар, бөлімше немесе кабинеттер.

2.Іріңді менингиттер жіктелуі, этиологиясы, эпидемиялогиясы, клинникасы диогностикасы, емі. Іріңді менингит ми қабықтарының іріңді қабынуы. Этиологиясы және патогенезі: Қоздырғышы граммтеріс диплококк, менингококк, Вейксельбаум. Мидың жұмсақ қабатының іріңді қабынуынан қабаттың тамырлары кеңейеді, көктамырлардың жолына ірің жиналады. Мидың заты ісінеді, қанталайды. Үлкен ми жартышарларының қыртысындам токсикалық, дегенеративті, тамырлы қабынулық өзгерістер, ошақты жұмсарулармен көптеген микроабцесстер байқалады. Эпидемиологиясы: Ағзаға ену жолы аңқаның және мұрын жұтқыншақтың шырышты қабаты. Жүйке жүйесіне гематогенді жолмен түседі. Инфекция көзі тек қана науқастар емес кокк тасымалдаушы сау адамдарда болады. Бұл аурумен көктеммен қыста көп ауырады. Ағымы: жылдам (молниеносный),жедел,абортивті,рецидивті. Жіктелуі: біріншілік, екіншілік. Клинникасы: инкуб.кезең 1-5 күн. Бастапқыда назофарингитпен жалпы дімкәстік хал байқалады. Қалтырау, дене темп.39-40°С,интенсивті бас ауру, жүрек айну,бірнеше реттік құсу. Теріде бөртпелер байқалып, еріндерінде герпестік бөртпелер қаптайды. Менингиальді симптомдар оң. Алғашқы тәуліктерде ми жұлын сұйығы іріңді болады,нейтрофильді клеткалар көбейеді. Ми жұлын сұйықтығынан алынған жұғындыда клетка ішінде байқалатын диплококк табылады. Қан анализінде нейтрофильді лейкоцитозбен ЭТЖ едәуір жоғарлайды. Диагностикасы: клинникалық белгілерінде жедел басталу, жалпы инфекциялық, милық симптомдар,менингиальді синдромдар, геморр.бөртпенің болуы. Цереброспинальді сұйықтықты зерттеу қорытындылары. Бактериоскопия. Емі: жылдам және нақты болуы керек. Арнайы және симптомотикалық терапия. Емі алдын ала диагноз қою кезінде басталады, люмбалді пункциядан бірден антибиотиктер тағайындау керек. Бұлшық етке тәулігіне науқастың 1кг дене салмағына шаққанда 200-300 мың бірлік мөлшерінде, орта есеппен 12-15 млн бірлік пенициллин жіберіледі. Егер науқас коматозды жағдайда болса, пенициллин мөлшері 30-48 млн бірлікке дейін көбейтіледі. Оның біріншісі венаға жіберіледі. Дезинтоксикация шаралары: венаға тамшы түрінде 1,5-2,0 сұйық Рингер ерітіндісі, ас тұзының физ.ерт, глюкозаның 5% ерітіндісі реополиглюкин гемодез. Зәр айдағышдәрілер: лазикс. Симптоматикалық емдік шаралар ретінде анальгетиктер, витаминдер, жүректі емдеуге арналған дәрілер.

3.Психопатиялық синдромдар. (апатико абулиялық, депрессивті, ұстамалы). Психопатия интелект өзгерісінсіз, тұлғааралық қатынас және қоршаған ортаға адаптациялану бұзылыстарына алып келетін туа және жүре пайда болатын мінез құлықтың тұрақты бұзылыстарының тобы.Психопатиялық синдромдарды ауырлық дәрежесіне байланысты 5 деңгейге боледі: 1) невротикалық және неврозды синдромдар: астениялық, обессивті, истериялық. 2) аффективті синд: депрессивті, маниакальді, апато-абуликалық. 3) сандырақ және галлюцинаторлы синд: паранойдты, паранояльді, психикалық автоматизм синд.(Кандинский- Клерамбо), парафренді, галлюциноздар. 4) сана бұз.синд. делириозды, онейроидты, аментивті, бұлыңғырланған сана. 5) амнестиялық синдром: психоорганикалық, Корсаков синд, деменция. Апатико- абулиялық синдром- апатия және абулияның бірігуі, бас мидың маңдайлық бөлігінің зақымдануынан және шизофренияның жай түріндегі негізгі психикалық бұзылыс ретінде қарастырылады. Эмоциянальі тұйықтық, абилиямен басталады. Көп уақытын жалғыздықта отырып откізеді, теледидар алдында сағаттап отырады, бірақ ешбір бағдарлама есінде қалмайды. Тісін тазалап жуынуға ерінеді, киімін шешіп ауыстыруға ерініп төсекке киіммен уйықтайды. Әңгімелесуде науқас қызығушылық танытпайды. Монотонды сөйлейді, шаршап ангімелесуден бас тартады. Ангімелесу барысында науқастар ешбір шағымы болмайды, өзін аурумын деп есептемейді. Депрессивті синдром облигатты симптомдардың триадасымен көрінеді: көңіл- күйдің төмендеуі, ойлау ағымының баяулауы, сөздік- қимылдық тежелу. Депрессивті синдромдардың факультативті белгілері: қабылдауда- гипестезия, иллюзиялық, дереализациялық және деперсонализациялық құбылыстар; мнестикалық үрдісте- таныстық сезім бұз, ойлауда- ипахондриялық, өзін- өзі кінәләу, кемсіту сипатындағы аса бағалы және сандырақтық идеялар; эмоцианальді салада- қорқыныш үрей реакциясы; қимылдық ерік бұзылыстар- тілек пен әуестіктердің басылуы, суицидальды тенденциялар; қайғылы бет әлпет және қалып, баяу,бәсең дауыс. Ұстамалар- кенет дамитын, қысқа уақыттық, қайталануға бейім, сана бұзылысымен, тырысулармен немесе басқа да еріксіз қозғалыстармен және вазовегетативті реакциялармен көрінетін ұстамалар.

Үлкен эпилептикалық ұстамалар - бір сәтте сананың толық жоғалуымен және кенеттен құлаумен жүретін генерализацияланған тырысулық ұстама. Ұстаманың алдында бірнеше сағат немесе күн бұрын жалпы әлсіздік, бастағы ауырлық сезімі, көңіл-күй өзгерісі, еңбекке қабілеттіліктің төмендеуі сынды хабаршы белгілер болады. Кейде ұстама аурадан басталады, аура: сенсорлы, моторлы, вегетативті, психикалық болуы мүмкін. Тырысулық ұстаманың тоникалық клоникалық фазасы бар.

Кіші эпилепикалық ұстамалар - кенеттен қысқа уақытта сана сөнуімен тырысусыз ұстама, бұл уақытта науқас құламайды, бастапқы қалпында қалады. Ұстама бірнеше секундқа созылып, толығымен амнезияланады.

Джексон ұстамасы - бір жақтық тырысулық ұстама, анық сана жағдайында бір қол немесе аяқта пайда болып, дененің бір жартысына генерализацияланады. Ұстаманың жоғарғы шегінде сананың күңгірттенуі мүмкін. Мұндай ұстама бас миының органикалық зақымдануының белгісі.

4.Паранойдты шизофрениясы (клинникасы, АХЖ-10 бойынша диагностикалық критериі, емі). Шизофренияның бұл формасының дамуында паранояльді, паранойдты, парафренді сандырақ сатылары және соңғы жағдай сатысы ажыратылады.. Шиз.ның бұл формасының екі варианты бар: сандырақтық және галлюцинаторлы. Олардың негізгі айырмашығы паранойдты сандырақ сатысында псевдогаллюцинаторлы синдромның айқындылық дәрежесіне тәуелді. Бұл варианттың дамуының бастапқы кезеңінде өзіне тән ерекшеліктермен паранояльді жағдай пайда болады. Паранойдты этапта Кандинский Клерамбо синдромының дамуы алдында кысқа уақыттық жедел пайда болатын үрейлі сескенгіш күй пайда болады, науқас қозу жағдайында болады. Кейін қозу жағдайы басылып, Кандинский Клерамбо синдромы дамиды.. Соңғы жағдай сөз үзілісімен, неологизмдер сипатталады, аурулардың сөздерінде бұрынғы парафренді сандырақтан үзінділер жиі байқалады, кататониялық құбылыстар да байқалуы мүмкін. Пар.шиз.ң сандырақтық вариантымен салыстырғанда галлюцинаторлы вариантында паранояльді сандырақтың жоғары дәрежелі жүйесі жоқ.. АХЖ-10 бойынша диагностикалық критериі: F2 Шизофрения, шизотипті және сандырақтық бұзылыстар. F20.0 паранойдты шизорения. Емі: дәрілік препараттар, психотерапия, госпитализация, электросудорожная терапия. Сандырақ және галлюцинаторлы бұзылыстар басым болса, қозу жағдайында галоперидол, тиопроперазин, нейролептиктер қолд. Кататоникалық бұз этаперазин, френалон қолд. Фебрильді ұстамаларда электротырысулық терапия қолд.

5.Наркология пәні мен оның міндеттері. ҚР да наркологиялық көмекті ұйымдастыру. Наркологиялық ұйымдар: заңды тәртіпте қызмет көрсететін диспансерлер, больница, орталықтар, бөлімше немесе кабинеттер. Наркологиялық көмек: диагностика, ем, психикалық және психоактивті заттарды пайдаланып өзін өзі ұстау бұзылысы бар науқастарды медициналық және әлеуметтік реабилитация және наркологиялық бұзылысы бар науқастардың алдын алу.

6.Есеп: 65 жас наукас алкоголь. 1. менингеальные синдром, левосторонняя гемианестезия, левосторонний центральный гемипарез, сенсетивная атаксия. 2. кровоизлияния в зрительный бугор. 3. ОНМК по гемморагическому типу. 4. КТ. 5. маннитол о.7 г на кг каждые 3-5ч), ненаркотические анальгетики(500мг парацетомола 4-6ч), хир удаление гематомы(если больше 40мл), гипотензивная терапия, протамина сульфат(при кровоизлиянии ваызванном лечением антикоагулянтами),эпсилонаминокапроновая кислота, нимодипин(тормозит спазм сос), постельн режим

Билет.

1.Вирусты менингит. Жіктелуі, этиол, эпидем, клин, диагнос, емі. Серозды менингит – ми қабатының серозды қабынуымен сипатталатын ауру. Серозды менингит этиологиясы б/ша жіктелуі: Вирусты; Бактериалды; Саңырауқұлақты. Пайда боуына байлатынсты жітеледі: Біріншілік; Екіншілік.

Вирусты менингит– вирустармен шақырылатын бас миының және жұлынның жұмсақ қабатының серозды қабынуы. Этиология: ECHO вирустар, А және В типті Коксаки вирусы, Эпидемиялық паротит вирусы, Эпштейн Барр вирусы, Тогавирустар, Аренавирустар, 2 типті герпес вирусы, Цитомегаловирус, Аденовирус, т.б. Эпидемиология. Ауру өте кең тараған. Негізгі берілу жолдары: ауа-тамшылы, контактты, трансмиссивті. Жыл мезгіліне байланысты жазда көбіне арбовирусты жұқтырады, қыста және көктемде эпидемиялық паротит вирусын жұқтыртады. Клиника: дене темп көтерілуі, бас ауру, көз алмасын қозғалтқанда ауырсыну. Менингиальді симптомдар оң болуы (жиі шүйде бұлшық еттерінің ригидтілігі, сирек Керниг және Брудзинский). Жарықтан қорқу, анорексия, лоқсу, құсу, миалгия, кейде іш ауруы, диарея. Аурудың ауыр формаларында бас сүйек нервтерінің зақымдалуы және түбіртектердің зақымдалу симптоматикасы байқалады. Д иагностика: Науқастағы жоғары айтылған шағымдар. Жалпы қан анализі: лимфоцитоз, лейкопения. Жұлын анализі: лимфацитарлы плеоцитоз, белоктың қалыпты болуы немесе жоғарлауы., глюкоза қабыпты. Қанды және ликворды вирусологиялық зерттеу. Қанда және ликворда вирусты табу. ИФ. Серологиялық зерттеу: РНГА, РСК, РН, РИФ антиденелерді табу мақсатында. Қан және ликвор ПЦР-і, вирус нуклеин қышқылын анықтау үшін. Емі: Режим: төсектік. Диета: витаминге және ақуызға бай тамақты ішу. Симптоматикалық: құсуға қарсы (мотилиум), анельгетиктар (аспирин),, седативті (диазепам). Патогенетикалық: дегидратация (фуросемид), дезинтоксикация (натрий хлор 0,9%), егер науқас жағдайы ауыр және терапия көмектеспеген жағдайда жұлын пункциясы.

2. Герпес кезінде жүйке жүйесінің зақымдалуы. Жіктелуі, этиология, эпид-я, клин, диаг, емі. Герпес кезінде жүйке жүйесінің зақымдалуы: герпестік энцефалит; герпестік менингит; (поли) ганглионеврит (басмилық, сакральді); радикулоганглионеврит; миелит. Герпестік энцефалит –спорадикалық энцефалиттің жиі және ауыр формасы. Этиологиясы – көбіне 1-ші типті жай герпес вирусы, сирек 2-ші типті жай герпес вирусы, ол нәрестелерге аналардан жұғып энцефалит тудырады. Эпидемиология – герпестік энцефалит жылына 100000 адамға 4 адам. Клиника: жедел спецификалық емес респираторлы инфекция сияқты басталады, дене қызуы, менингиальді симптомдар, самай бөлімінің медиальді аймағының және маңдайдың базалді бөлімінің зақымдалуы болады – мінез-құлық өзгеруі, иіс сезу және дәм сезу галлюцинациялары, сенсорлы афазия,амнезия, ауыр парциальді ұстамалар, науқас жағдайының тез нашарлауы және жиі фокальді және генерализденген ұстамалардың байқалуы. Ауыр жағдайда науқастың комаға түсуі. Гемипарез, атаксия, басми нервтерінің дисфункциясы, гиперкинездер. Диагностикасы: Шағымдар. Ликвор- лимфоцитарлы плеоцитоз, ақуыз жоғарлауы, жеңіл ксантохромия, аздаған эритроциттердің болуы. ИФА. Серологиялық: РНГА, РСК, РН, РИФ антиденелерді табу мақсатында. Вирусологиялық қоздырғыш анықтау. ПЦР вирус нуклеин қышқылын анықтау үшін. КТ және МРТ- орталық құрылымдардың ауысуы. Емі: Этиологиялық – ацикловир+изотониялық NaCl. Симптоматикалық – эпилепсияға қарсы преп-р– фенобарбитал. Патогенетикалық – диуретиктер – фенобарбитал. Герпестік менингит. Менингиттің қоздырғышы 2-ші типті жай герпес, желшешек, белдемшелік теміреткі вирусы. Клиника: Қоздырғыш желшешек болса ауру жедел басталады. Дене қызуы 38-39-ға дейін. Бас ауру. Жеңіл менингиальді симптомдар. Сопор, кома сирек кезде байқалады. Қоздырығыш 2-ші типті жай герпес болса, гениталийде бөртпелер болады, зәр шығару қиындап, ауру сезімімен болады, бел-сезізкөз түбіртектік ауырсынулар, аногенитальді аймақта парестезия және анестезия. Диагностика: Ликвор – лимфоцитарлы плеоцитоз, ақуыз жоғар, глюкоза қалыпты н/е төмен. Ликвор ПЦР – вирус нуклеин қышқылы анықталады. Емі: Ацикловир

3.Неврологиялық науқастарды реабилитациялау негіздері. Н.н.р-да 2топқа бөлемиз.1топ аураларға инсуль,бас және жұлын ми жарақаты,перефериялық нейропатия,плексопатия,вертеброгенді қабықшалы синдром,балалардағы церебральды паралич аурулары жатады.Реабилитацияның мұндағы негізгі бағыты осы аурулардын және жарақаттардын толық қалпына келтіру бол.таб.егер мүмкін болмаса,барынша науқастын физикалық,психологиялық,социалды потенциалын қалыптпстыру,ауруының асқынуын алдын алу,қайталануын болдырмау әсіресе инсульттарды.2топ ауруларға прогресивті,вегенеративті,тұқым қуалайтын Ж.Ж аурулары жатады.Мұндағы реабилитацияның нег бағыты аурулардын негізгі симптомдарын төмендету,асқынудын алдын алу және емдеу бол.таб.ВОЗ-ын ұсынуы бойынша-невралогиялық науқастарды ауруларына,алған жарақаттарына байланысты невралогиялық науқастарды ауруларына,алған жарақаттарына байланысты 3деңгейге бөледі.1деңгей невралогиялық зақымдалуға байланысты(defekt).науқастын клиникасында қозғалыстын,сезімталдылықтын,тоникалық,психологиялық бұзылыстар байқалады.2деңгей Функциясының бұзылуы орын алады.Невралогиялық зақымдалулар алып келеді.Науқастын жүріс тұрысы өзгереді,өзін өзі күте алмайды.3деңгей тұрмыстық,социалды белсенділіктін бұзылуы.Бұл невралогиялық зақымдалу және функцияның бұзылуынан п.б.Егер реабилитация ерте басталса онда толық және тез арада бұзылған функцияны қалпына келтіруге болады.Ребилитация ауру түріне байланысты 1айдан бірнеше жылға созылуы мүмкін.Реабилитация 1этапта невралогиялық немесе нейрохирургия болімшесинде басталады.Көбіне инсульт бас ми жарақатында жедел жәрдеммен түседі.2этап 2-3аптадан кейін арнайыланған ребилитационды стационарда отеді.аптадан кейін арнайыланған ребилитационды стационарда отеді.3этап Амбулаторлы реабилитация.Ауданда поликлиникалық реабилитационды орталқта немесе поликлиниканың реабилитационды болімшесінде өтеді.реабилитация кезінде жүргізілетін әдістер:кинезотерапия;емдік массаж;қалыппен емдеу;физиотерапиялық әдістер;сөйлеудін бұзылуы кезінде педагогикалық,психологиялық сабақтар жұргізіледі.

4. Созылмалы сандырақ бұзылыстары (клиника, АХЖ 10 б/ша диаг.крит-і, емі.). Ойлау–адам санасында объективті шынайылық бейнеленуінің ең жоғарғы формасы. Ойлаудың бұзылысына сандырақ жатады.Сандырақ –ауру негізінде болатын қате ой түйіндеу.Сандырақтық идеялар– аурудың санасын толық жаулап алатын және түзетуге келмейтін қате ой түйіндеулер.Сандырақтың калыптасуының 3кезеңі бар:–трема – сандырақтық сезімдер, үрей, обнаружение источника формирования новой логической цепи;— апофена — сандырақ гештальтінің қалыптасуы— сандырақ ойлардың пайда болуы, оның кристаллизациясы, кейде внезапное озарение;— апокалипсис — терапия немесе аффективті азу салдарынан сандырақ ойлардың жойылуы. Сандырақтар жүйеленген және жүйеленбеген болып екіге бөлінеді. Жүйеленген сандырақтық идеялар–тек қана бір логикалық қателік науқас санасын жаулап алады.Жүйелік емес сандырақтық идеялар – сандырақ ойлардың бірнеше болуы, және бір ойдан басқа сандырақтық ойларға ауысуы.Жүйелік емес сандырақтық идеялардық негізгі 3 клиникалық түрі бар: соңына түсу сандырағы, депрессивті сандырақ, ұлылық сандырақ (бред величия).Соңына түсу сандырағы– науқас, белгілі бір адамдар немесе ұйымдардың өзін құпия немесе ащық түрде соңына түсіп, жоюға әрекет жасап жүргендігіне сенімді. Соңына түсу сандырағына жатады: соңына түсу С.; әсер ету С.; уландыру С.; зиян С.;кверулянттық С.; қатынас С.; қызғаныш С.Депрессивті С.– науқас пікірі б/ша оның бүкіл өткен өмірі күнаға толы деп санайды. Депрессиялық күйде болады.Депрессивті С. жатады: өзін-өзі кінәлау С.; өзін-өзі өлтіру С.; күнә С.; ипохондриялық С.; дисморфоманиялық С.Ұлылық С. – науқас өз-өзінің әлем әміршісі, ұлы, салдығын істей алады деп санайды. Ұлылық С. жатады: байлық С.; реформаторлық С.; изобретательства; махабаттық С.; Высокого происхождения.

5. Маскүнемдік. Клиника. АХЖ б/ша диагност крит-і, емі. Маскүнемдік (Ғ-10) — спиртті ішімдіктерге салынушылық. Клиникасы. Маскүнемдік кезеңдері: продром кезеңі, бірінші кезең, екінші кезең, үшінші кезең болып бөлінеді. Продром кезеңі– басқаша айтқанда маскүнемдіктің нөлінші кезеңі. Адам той жиындарда ғана алкоголь ішімдігін қолданады басқаша айтқанда «Тұрмыстық ішімділік». Алкогольді ішімдіктерді «жағдайға байланысты» қолданады. Адам алкогольді ішімдіктің бар немесе жоқ болуына селқостықпен қарайды. Осы сатыда адам психикалық ауыршылықсыз алкогольдік заттардан бас тарта алады. Бірақ науқас күнделікті ішімдік қолданса 6-12 айдан кейін продром сатысы бірінші сатыға ауысып кете алады. Бірінші кезеңде науқас алкогольді ішімдікті ішкісі келіп тұрады. Бірақ спирттік ішімдікті іше алмаған жағдайда, құштарлық уақытша жойылады. Бірақ ішімдікті қайта қолданған жағдайда, науқас өз-өзіне есеп бермей, оны өте көп мөлшерде ішеді. Науқас қозғыш, агрессивті болады, сирек кезде мас болған жағдайда есін жоғалтады; Маскүнемде ішімдікке деген критикалық көзқарас жойылады және алкогольді ішкен сайын әр ішуін ақтап тұрады.Екінші кезеңде алкогольге төзімділік және алкогольге деген құштарлық жоғарылайды. Өз-өзін бақылау (самоконтроль) әлсірейді; Науқас мас жағдайда қоршаған ортаға қауіпті болады және алкогольді психоз пайда болады. Галлюцинациялар осы кезеңде пайда болады. Үшінші кезеңде науқаста алкогольге деген төзімділік төмендейді. Науқас ішімдікті күнделікті ішеді. Жеке тұлға деградациясымен бірге соматикалық аурулар қосылады. Галлюцинациялар көп уақытқа созылады.Психиканың өзгерістері қайтымсыз болады. Парез бен параличке алып келетін нерв жүйесіндегі өзгерістер байқалады. Диагностика: Анамнез; запах изо рта, особенности моторики и речи, вегетативно-сосудистых проявлений. Так как факт приема алкоголя часто скрывается во избежание нежелательных последствий, экспертам приходится исследовать содержание алкоголя в крови, моче с помощью различных экспресс-методов. Применяются также индикаторные трубки Мохова-Шинкаренко для обнаружения паров алкоголя в выдыхаемом воздухе. Эритроцитоз; Повышение активности алкогольдегидрогеназы (АДГ); Повышение активности микросомальной этанолокисляющей системы; Снижение активности альдегидрогеназы (АльДГ); Обнаружение общей гиперхолестеринемии, а также обнаружение гиперлипидемии, гипертриглицеридемии, повышение уровня холестерина в составе липопротеидов высокой плотности (ХЛВП); Снижение содержания К, Mg, Zn и Р в сыворотке; Повышенное содержание железа; Повышение уровня IgA. Неврологические симптомы - провалы памяти, судорожные припадки, алкогольный делирий, синдром Вернике-Корсакова, дегенерация мозжечка, нейропатия, миопатия. Гастроэнтерологические симптомы - эзофагит, гастрит, панкреатит, гепатит, цирроз печени, кровотечения из ЖКТ. Сердечно-сосудистые симптомы – артериальная гипертензия, кардиомиопатия. Гематологические симптомы - макроцитоз, дефицит фолата, тромбоцитопения, лейкопения. Эндокринные симптомы - атрофия тестикул, аменорея, бесплодие. Скелетные симптомы - переломы, остеонекроз. Инфекционные симптомы. Лечение: Алкоголь қабылдауды тоқтату, дезинтоксикация, антиалкогольді терапияға арналған психологиялық дайыдық; Активті қозғалыс этапы; Ұзаққа созылатын қолдау терапиясы этапы. Кодтау; Торпедо; Антипунктурлы программалау; Дәрілік заттық; БАЗ емдеу.

6. Есеп: 1. Аутичность, императивные голоса, галлюцинаторный синдром, галлюцинаторно-параноидный синдром. 2. Галлюцинаторно-параноидный синдром 3. Шизофрения, параноидная форма F20.0. Дифференцируют с органическими заболеваниями(травмы, интоксикаций), функциональными неврогенными заболеваниями (неврозы, психопатии) шизотипичными расстройствами F21.0Методы доп обследования: Опрос больного и наблюдение, субъективный (со слов больного) и объективный анамнез (со слов родных).Мрт, кт. 4. Экстренная помощь в стационаре?показания 5. Психотропные препараты – нейролептики – галоперидол(Внутрь, - 0.5-5 мг 2-3 раза в сутки. При необходимости дозу постепенно увеличивают до достижения желаемого терапевтического эффекта (в среднем - до 10-15 мг). Максимальная доза - 100 мг/сут. Продолжительность лечения - 2-3 мес), аминазин(начальная доза составляет обычно 0,025-0,075 г в сутки (в 1-2-3 приема), затем ее постепенно увеличивают до суточной дозы 0,3-0,6 г. длительность курса от 3-4 нед. до 3-4 мес). Антипаркинсонические при высоких дозах нейролептиков – циклодол(Внутрь, начальная доза - 0.5-1 мг/сут. При необходимости каждые 3-5 дней дозу повышают на 1-2 мг. Кратность назначения - 3-5 раз в сутки).Поддерживающие депо-препараты – модитен-депо(начальная доза - 12.5-25 мг, при необходимости и с учетом переносимости дозу повторяют или увеличивают каждые 1-3 нед. Поддерживающая доза - до 50 мг каждые 1-4 нед.) 1.

 

Билет 3

1 НейроЖИТС. Классификация,этиология, эпидемиология, клиника, диагностика, лечение. Адамның иммунодефицитті инфицирленген вирусы (АИВ-инфекция) латентті вирусты тасымалдаушы түрінде өтіп кетуі мүмкін және синдромның жүре пайда болған имунды тапшылық түрінде (СПИД), АИВ – инфекцияның соңғы сатысы болып табылады. АИВ-инфекциясы, ереже бойынша әртүрлі неврологиялық симтомдармен қатар жүреді. АИВ-инфекциясына байланысты екі неврологиялық топ пайда болады. Бірінші топ – ОЖЖ зақымдалуына және периферикалық жүйке жүйесінің ретровирусымен тікелей салдары. Екінші топқа патологиялық жағдайы кіреді, иммундық тапшылығының салдары жатады. Бұл оппортунистиялық (екінші реттегі немесе параллельді) инфекция орталық және перифериялық жүйке жүйесінің зақымдалуы, ми тіндерінің саркома Капоши локализациясы, ОЖЖ біріншілік лимфомасы. Этиологиясы: СПИД вирусы 1983 ж. Францияда (Л. Пастер атындағы институт) және АҚШ (Р. Галло зертханасында) бір уақытта сипатталды. Бұл вирус ретровирусты топтан өте жоғары түрленгіштігін игереді. Қазіргі уақытта АИВның негізгі түрлері сипатталды. Генетикалық материал ретінде вирус РНК құрайды, яғни адамның тінінде геномды материалда арнайды вирусты ферменттің – вирусты транскриптазбен жеңіл орналасады. АИВ тінде белсенді көбейеді, вирустың әсерінен жұқтырылған кейбір тіндер гигантты және көп ядролы болып келеді. АИВ адам қанында және оның тіндерінде ұзақ уақытта айналымда болуға қабілетті, бірақ бұдан патогенді әсері болмайды. АИВ тасымалдаушының барлығында СПИД дамымайды, бірақ олардың көбісі қауіп тобын құрайды. Осы латентті кезеңнің қуаттаушы механизмі сондай-ақ вирустың белсендену себебі қазірге дейін толық анық емес. Шешуші мәні болып қосымша, сыртқы факторлар, сондай-ақ және басқа инфекциялар, яғни латентті вирус тасымалдаушы кезеңде компенсаторлы механизмнің бұзылуын шақырады. Иммунды жүйенің толық жағдайы үлкен мән береді, яғни ағзаға токсикалық және инфекционды әсерінің байланысуы сондай-ақ және сол адамның генетикалық ерекшелікті иммунитеттің түзілуі болып табылады. Эпидемиологиясы: АИВ сыртқы ортаға тұрақсыз. Әзірге жұқтырудың негізгі төрт түрін дәлелдеген. Біріншісі - жыныс жолы арқылы. Бұл жолы әсіресе гомосексуальды контакты кезінде жұқтырылады, ерте кезеңінде пандемия дамуын қамтыған және көбісі шырышты қабықшаның микрожарақатымен байланысты болған. Көп жағдайда гетеросексуальды контакт кезінде жұқтырылады. Қазіргі уақытта негізгі (екінші) жұқтырылу жолы - қайталама қолданған лас қан жұқтырылған медициналық құралдар, наркомандардың көп ретті қолданылатын инесі мен шприцтер кезінде жұқтырылады. Медицинадағы пресонал ластанған медициналық инструменттерді кездейсоқ шаншыған кезінде жұқтырылуы мүмкін. Кейбір жағдайда берілу жолы шаштараздарда кездейсоқ тілу кезі, стоматологиялық кабинеттегі инструменттердің толық емес залалсыздандыру кезі болып табылады. Үшінші берілу жолы – қан дәрілер және оның компоненттері арқылы – ерте кезеңінде пандемия дамуы болған. Барлық әлемде 80- жылдың соңында барлық қан дәрілерден вирусты материалды анықтау үшін міндетті түрде бақылау тұрақтанған, сондықтан бұл берілу жолы мәнсіз болып табылады. Төртінші жұғу жолы – АИВ жұқтырылған анадан балаға беріледі, трансплацентарлы – үлкен эпидемиологиялық мәні жоқ. Басқа берілу жолдары АИВты бір адамнан берілуі әзірге дәлелденбеген. Бұл аурудың жұқтырылу кезіндегі инкубационды кезеңін анықтау қиын. АИВ жүйке жүйесі және иммунды тіндерде тұрақтану қабілетті. Вирус тінге бағытталып, өз мембрана молекуласындағы CD4-peuenтopын зақымдайды. Иммунды жүйе тіндер арасындағы бұл рецептор негізгі хелперлі тіндердің қызыметін Т-лимфоциттер, құрайды. Аз кезеңде бұл белок басқа мемрана тіндеріне, жиірек жүйке жүйесі тіндеріне, әсіресе микроглия, қан тамыр қабырғалардың және т.б. тіндерде орналасады. АИВ өзінің беткей белоктарының қатысу кезінде, яғни келесі тіндерінің экспрессирленуші беткей жұқтырылған тіндерінде СD4-рецепторымен байланысады. Патогенезі: АИВ - инфекциясы кезінде иммунды жүйенің зақымдалуы тек қана вирустың Т-хелперлы тіндеріне тікелей немесе тікелей емес (иммунды механизмнің қатысуы кезінде) цитотоксикалық әсері ғана емес, сонымен қатар иммунды регуляциясының бұзылысына жауабымен байланысты. Т-лимфоцитті-хелперлер барлық иммунды жүйе тіндерінің дифференцировка және пролиферациясы, стимуляциясы және координациясын жүргізеді, В-тіндердегі антидене түзілуін стимулирлейді, әртүрлі цитокиндерді түзеді иммунды жүйенің координирлейді. Хелпер белсенділігінің өзгерісі немесе азаюы барлық вирустарға, бактерияларға, қарапайымдарға, иммунды жауаптың бұзылысына алып келеді, бұлардың көбісі иммунды тапшылықтың болмау кезінде шартты – патогенді мәнге ие. Иммунды жүйедегі жұмысның реттеу бұзылысы СПИДты иммунды тапшылықты науқастарда аутоиммунды үрдісінің болуымен, өзіндік антигенге реттеусіз реакцияның болуымен көрінеді. СПИДтің кейбір неврологиялық көріністері сондай-ақ аутоиммунды реакциялармен байланысты, мысалы полиневропатия және асептикалық менингит.

Вирустың жүйек тініне тікелей әсері зақымдалған тіндердегі биохимиялық өзгерісі және мидың антигеніне аутоиммунды реакцияның дамуымен көрінеді. Неврологиялық симптоматикалардың даму себебі болып тіке цитопатикалық әсері, сондай-ақ және иммунды жүйе дисбалансы типі бойынша жүйке жүйелерінің тіндер арасындағы өзара бұзылысы болып табылады. Оппортунистикалық инфекция арасында мидың цитомегаловирустармен, герпес тобының вирустары, токсоплазма, гистоплазмамен, саңырауқұлақпен зақымдалуы жиі байқалады. Көптеген аурулар, мысалы ОЖЖ біріншілік лимфома немесе криптококкты менингет, тек СПИДты науқастарда байқалады. Кейбір аурулар бір мезгілде АИВмен жұқтырылуы және басқа инфекционды агенттер кезінде дамиды, мысалы өршімелі мультифокальды лейкоэнцефалопатия бір мезгілде АИВ және 1 С-вирусы, Капоши саркома әсерімен байланысты, сондай-ақ бір мезгілде тамырлар эндотелиясына АИВ және Эпштейна-Барр вирусы әсерінен дамиды. Клиникалық көрінісі: Инкубационды кезеңі Бірінші сатылардың көрінісі. Жедел қалтырау кезеңі. Симптомсыз кезеңі. Персистирленген таралымды лимфаденопатия. Аурулардың екінші сатысы. СПИД кезінде жүре пайда болған иммунодефицит синдромы. Оппортунистикалық инфекция. Қатерлі ісіктер. СПИД кезіндегі иммунитеттің бұзылуы. СПИДтің клиникалық түрі: 1.Жүйке жүйесінің біріншілік зақымдалуы; Орталық жүйке жүйесінің зақымдалуы; Шеткері жүйке жүйесінің зақымдалуы (шеткері невропатия); Бұлшық еттің зақымдалуы (миопатия). 2.Жүйке жүйесінің екіншілік зақымдалуы; Оппортунистикалық инфекция; Орталық жүйке жүйесінің ісігі; СПИДпен ауыратын науқастың ми қан айналымының бұзылуы; СПИДте АИВ инфекциясы кезінде мидың интегративті функциясының және психологиялық бұзылыстары; Когнитивті және эмоциональды бұзылулар; Психологиялық бұзылыстар. Диагностикасы: Аурудын бастапкы сатысында нейропсихологиялык тесттер жургизеди. Эпидемиялык (эндемиялык аудандарда болу,адепсиз жыныстык катынастар, гомосексуализм, нашакорлык,гемофилия)талдаудын натижесинде,лимфоаденопатия, удемели субкортикалык деменция, жиі болатын пневмония, сепсис, атипиялык Капоши саркомасы и баска да иммунитет томенденуинин белгилерине, серологийлык зеттеулердин натижесинде иммунды ферменттік анализ аркылы антиденелерді аныктау суйенуге тиісті.Серонегативти ауруларда тіпті, неврологиялык белгілер болмаса да, ми-жулын суйығында аздаған немесе орта деңгейдегі лимфоцитоз, белок молшеринин көбеюі, жане глюкозаның азаюы жиі анықталады. Ми КТ-сында әдетте шашранды ми қыртысының атрофиясы мен қарыншаларының кеңейгендігі көрініс береді. МРТ-ның Т2-суреттемесинде ақ заттан сигналдың көп ошақты қамти немесе шашранды таралғаны байқалады. ИФА анықталады(ВИЧ-ка бириншилик антидене болингенде). Емі: Вирусқа қарсы перепаратттар тағайындайды; Зидовудин (ретровир, ацидотимидин) 200 мг кунине 6 рет; залцитабин 0,75 мг кунине 3 рет; интерферон-альфа, виферон, саквинавир, индинавир, тимоген. Антиретровирусты терапия. Теріс траискриптаздың нуклеозидты ингибиторлары. Теріс траискриптаздың нуклеозиды емес ингибиторлары. Протеаз ингибиторлары. Оппортунистикалық инфекция емі. Иммунотерапия. Рекомбинантты интерлейкин-2 қолдану. рИЛ-2 дәрілі монотерапия. Комбинирленген терапия (химиотерапия антиретровирусты дәрілер иммунотерапия рИЛ-2). Интерферонды және оның индукторын қолдану. АИВ-инфекциясы кезіндегі циклофероннің белсендігі. Иммунотерапияға альтернативті бағыттар

 

 

Анның, зәрдің, каланың, ликвораның анализі. ЭЭГ, ЭМГ, Эхо-ЭГ, ГЭГ, бассүйектің рентгенографиясы, компьютерлік томография, ангиография мәліметтері.

Зерттеу әдістері.

Краниография	Бассүйектің рентгенографиялық зерттеулері	Осы әдістің көмегімен, бас сүйек ішілік қысымның жоғарлауы немесе ісіктің сүйекке қысым ету әсерінен пайда болған жергілікті және жалпы озгерістерді анықтайды.
Вентрикулография	Ауа немесе рентген контрастты затты енгізу аркылы ми қарыншаларын зерттеу.	Ми қарыншаларының деформациясының көлемін, орналасуын, формасын көруге мүмкіндік береді.
Пневмоэнцефалография	Жұлын-ми сұйықтығының циркуляциялық жолының жағдайын бағалауға мүмкңндңк беретін, бас сүйегінің контрастты рентгенография түрі	Бұл әдістің көмегімен, қарыншаның көлемін, орналасуын, формасын және бас миының субарахноидалді кеңістігінің жағдайын бағалауға болады. Бұл әдіс гидроцефалияның диагностикасында кең қолданылады. Кистозды арахноидитті диагностикалауға мүмкіндік береді.
Ортопантомография	Майысқан қатпардың суретін, жалпақ рентген пленкасында алуға мүмкіндік береді. Зерттеліп отырған қатпардың қалыңдығын және тереңдігін өзгертуге мүмкіндік бар.	Жақ-беттік аймақ ауруларының, тіс қатпарларының, бет сүйегінің төменгі, ортаңғы, жоғарғы бөлігінің сүйектік құрылымының және ортаңғы және ішкі құлақтың, көру жүйкесінің өзегінің диагностикасына арналған.
Панорамды зонография	Зерттеліп отырған материалдың қалың суретін алуға мүмкіндік беретін, ортопантография әдісінің бір түрі. Бұл зерттеу әдістің ақпараттылығы мол.	Зонографияның артықшылығы қалың кесінділерді алу. Ол суреттердің санын азайтады. Сол себепті бұл әдіс экономикалық және қауіпсіздік жағынан тиімді. Томограммадағы ақпарат алуға мүмкіндік береді.
Сиалография	Жасанды конраст көмегімен сілекей бездерінің өзегін зерттеу әдісі.	Сілекейтас ауруларының, қабынулық және ісіктік процесстердің диагностикасында қолданылады.
Дакриоцистография	Жас әкетуші жолдарды жасанды контрасттағаннан кейін оларды зерттеу әдісі.	Жас қабының формасын, көлемін, орналасуын және жасәкетуші жолдардың деформациясын көрсетеді.
Каротидті ангиография	Артериографияның бір түрі.	Бас миының артериальді қан тамыр торын, ірі түзілістер кезінде тамыр бұтақтарының ығысуын көруге мүмкіндік береді.
Миелография	Омыртқа кеңістігінің жасанды контрастты рентгенографиясы.	Жұлын миының ликворлы жүйесін зерттеуге арналған. Негізгі мақсаты: жұлын миының аурулары кезіндегі субарахноидальді кеңістіктегі тосқауылды анықтау. (ісік, арахноидит)
Пневмомиелография	Оттегі немесе ауа енгізу арқылы жүргізілетін омыртқа кеңістігінің жасанды контрастты рентгенографиясы.	Бел аймағының пункциясынан кейін оттегін немесе ауа енгізеді. Газды көпіршік жоғары көтеріліп, ликворлы жолды бітеп тұрған, патологиялық ошақ астында тоқтайды. Жоғарлаушы миелография кезінде жеңіл рентгеноконтрастты заттар қолданылады.
Спондилография	Екі проекциядағы омыртқа рентгенографиясы.	Омыртқаның өзгерісі мен ақауын анықтауға арналған (деформациялаушы спондилез және спондилоартроз, остеохондроз). Метастатикалық омыртқа ісігіне және спондилитті туберкулезге тән өзгерістер анықталуы мүмкін.
Ангиография (артериография)	Контрастты зат енгізу арқылы артерияны зерттеу.	Сүйек сынығын асқындыратын зақымдалу немесе оқшауланған артерияның зақымдалу орнын анықтау үшін қолданылады. Эндартрит кезінде артери1я кеңістігі окклюзиясының деңгейін анықтау үшін қолданылады. Бас миы мен сүйек ісіктерінің диагнозын қою үшін (каротидті ангиография кезінде).
Эхоэнцефалографня (ЭХОЭГ)	Бас миының ультрадыбысты диагностикасы.	Бас миындағы көлемді процесстің диагностикалық әдісі (ісік, киста, гематома, абсцесс). Ультрадыбысты локация принципіне негізделген – миға бағытталған қысқа ультрадыбысты импульстар, оның ішкі құрылымын көрсетіп, тіркейді.
Электроэнцефалография (ЭЭГ)	Бас миының функционалды жағдайын объективті зерттеу әдісі. Оның биопотенциалдарын графикалық тіркеуге негізделген.	Бас миындағы патологиялық ошақтың орналасуын анықтауда кең қолданылатын әдіс. ОЖЖ ауруларының дифференциалды диагнозында, эпилепсия механизмін және оны ерте сатысында анықтау үшін, мидың қайтымды және қайтымсыз өзгерістерін бағалау үшін қолданылады.
Нейросонография	Бас миының, ликворлы кеңістік пен қарыншалық жүйенің құрылымын ультрадыбысты зерттеу әдісі.	Жүргізуге қажетті шарттар – ашық бас еңбегі, бас сүйегінің жасанды тесігі. Бас миының даму аномалиясын және ісігін анықтайды. Бас миының органикалық зақымдалуын скрининг-диагностика әдіс (гидроцефалия, киста, көлемді түзілістер кезінде).
Сандық рентгенографи	Рентгенодиагностика әдісі.	Ақпаратты компьютерлі өңдеу арқылы, суреттің сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Сандық рентгенографияның артықшылығы сәулелік күштеменің төмендігі, экономикалық тиімділігі және ақпаратты архивтеу мүмкіндігі.
Компьютерлік томография	Адам денесінің кез келген бөлігінің көлденең қатпарлы суретін алуға мүмкіндік беретін сәулелік диагностика әдісі.	Патологиялық процесстің таралуын, орналасуын анықтауға, ем нәтижесін, оның ішінде сәулелі терапияны бағалауға, операция көлемін таңдауға мүмкіндік береді.
ЯМР/МРТ (ядерлі-магнитті резонанс немесе магнитті-резонансты томография)	Адам ағзасындағы сутегі пратонының ядросын қозған жағдайдан қалыптыға ауысқан кездегі жұмсаған энергиясын тіркеуге бағытталған, сәулелі диагностика әдісі.	Әдіс ағзаның құрылымын зерттеге мүмкіндік береді. Ионды сәуле жағымсыз әсер етпейді. Әдістің артықшылығы – жұмсақ тіннің суретінің жоғары контрастілігі.
Позитронды-эмиссионды томография (ПЭТ)	Медициналық визуализацияның жаңа әдісі(радиоизотопты диагностика), РФП-ны қолдануға негізделген. РФП ретінде фтордезоксиглюкозаны қолданады.	Ағзада болып жатқан процесстердің молекулярлы деңгейде функциональді суретін алуға мүмкіндік береді.
Бірфотондыэмиссионды компьютерлі томография (БФЭКТ)	Жүйке-трофикалық және гуморальді байланысқа әсер етпей-ақ, бас миының морфо-физиологиялық жүйесін дистанционды зерттеуге мүмкіндік беретін радионуклидті әдіс.	Гипертониялық аурулары бар науқастарда, бүйрек ауруларында, созылмалы жүрек жеткіліксіздігінде, нейрохирургиялық (бас ми жарақаты, мойын остеохондрозы), неврологиялық патологияларда(инсульт) кезінде кездесетін,бас ми қанайналымының бұзылысын анықтауға мүмкіндік береді.(ишемия ошағы, ми тінінің гиперемиясы)
УДЗ эхография (сонография) допплерлі дуплексті триплексті	Ультрадыбысты сәулелену көмегімен патологиялық ошақты, мүшелер мен тіндердің орналасуын, қозғалуын, құрылымын, формасын дистантты түрде анықтау әдісі. Эхолакация принципіне негізделген.	Биологиялық орта тығыздығының өзгерісін тіркеуді қамтамасыз етеді. Мүшелердің жағдайы жайында ақпарат алуға мүмкіндік береді. Қазіргі кезді УДЗ медициналық диагностикада негізгі әдіс болып табылады.

3. Иллюзиялар -бұл объективті тітіркенуге сәйкес келмейтін жалған қабылдаулар. Иллюзиялы алдау - бір заттарды екінші заттар орнына қабылдау. Психикалық иллюзия дамуының басты себебі сезім мүшелерінен түсетін ақпараттың жеткіліксіздігі. Қараңғыда, күн сәулесіне шағылысқанда бір затты басқа зат ретінде қабылдау оңай. Осыған байланысты иллюзия қандай-да бір сезім мүшесінің функциясы әлсіреген адамдарда кездеседі: кереңдік – есту иллюзиясы, көз көрудің нашарлауы – көру иллюзиясы, т.б. Иллюзия кезінде ақпарат жеткіліксіздігі елестету арқылы толықтырылады. Елестету дегеніміз – заттың ойша бейнесін еске түсіру. Иллюзияда елестету өздігінен емес, осы уақытта санада үстем ойға байланысты пайда болады. Мысалы, қорқыныш жағдайында қараңғыда ілулі киімді қастандық жасаушы деп қабылдау. Қалыпты жағдайда пайда болған қабылдау қателіктерін сау пікір көмегімен түзетуге болады, ал сандырақпен науқастарда елестету, ойлау қабілеттері патологиялық өзгергендіктен сау пікір айтқанмен, сезім мүшелеріне тітіркендіргіш жеткілікті шамада әсер еткенмен алынған ақпарат сандырақ ойлармен бұрмаланып, қате қабылданады. Аффективті иллюзия – психоздарда (ақ қызба, шизофрения өршуі, кәрілік алдындағы психоздар) төніп жатқан қауіпті, қайғы-қасіретті сезінуден басталатын түрі. Ауру қоршаған ортаға күдікпен қарайды. Интерпретативті иллюзия – шизофрениямен, жедел сезімдік сандырақпен, интерметаморфоза сандырағымен, оң және теріс егіздік сандырағымен ауыратын науқастарда кездесетін иллюзиялар түрі. Науқастар айнада бетінің өзгергенін, денесінен өлім дақтарын, өлім белгілерін, т.б «көреді». Парейдолиялық иллюзия кезінде қоршаған орта туралы ақпарат науқас санасының фантастикалық елестерімен бұрамаланады, таңғажайып сюжеттер ретінде қабылданады. Мысалы, еденге түскен шам көлеңкесі үйлер, жануарлар ретінде, бұлттар қорғандар, қалалар ретінде қабылданады, жағдай ауырлана келе науқастың қоршаған ортамен байланысы жойыла бастайды. Галлюцинациялар – объективті тітіркендіргіші жоқ, күдікті қабылдаулар. Галлюцинация кезінде науқас шын мәнінде жоқ дауыстарды естіп, адамдарды көреді, солардың барына толық сенімде болады. Галлюцинациялар сезім мүшесі бойынша бөлінеді: есту, көру, сезу, дәм сезу, өз денесін сезу, жанасу, жалпы сезім галлюцинациялары болып бөлінеді (мысалы, ішінде бірдене жыбырлайды, өкпе тасқа айналғандай, денеде жәндіктерді сезіну, т.б.). Элементарлы галлюцинациялар – тек дыбыстар, шуыл, тарсыл (акоазмдар) есту, жарық жолақтары, дақтар (фотопсия) көру орын алады. Күрделі түрінде адамдардың сөздерін есту (вербальды галлюцинация), бейнелерді көреді. Кейде галюцинациялар тек ұйықтар алдында (гипногогиялық) немесе оянар кезде (гипнопомпиялық) болуы мүмкін. Сирек кездесетін түрі – экстракампинді галлюцинациялар: науқас кқру аумағынан тыс нәрселерді көреді, мысалы артындағы адамды. Функциональды немесе рефлекторлы галлюцинация бір нақты немесе өзге анализатор тітіркенген жағдайда пайда болады. Псевдогаллюцинациялар – жасандылық сезімімен жүретін және жалған объекттерді қабылдауда елестетулер сферасымен шектелген, науқас үшін шынайы заттар және құбылыстармен бір уақытта жүретін, бірақ олармен бірігіп кетпейтін қабылдау бұзылысы. Агнозиялар – бұл заттар мен нақты өмір бейнелерін толық білудің бұзылуы. Көбіне оптикалық агнозия кездеседі. Мұнда ауру белгілі бір затқа қарап, оны танып білмейді. Дыбыстық агнозия кезінде ауру естілген дыбысқа қарап оны ажырата алмайды. Агнозиялар балаларда сирек кездеседі, көбіне мидың ошақты зақымдалуы жайында кездеседі. Сенсорлық гиперпатия синдромы -бұл қабылдау күшінің бірден жоғарлауы. Соның нәтижесінде барлық тітіркенулер санаға жиналып үлкен із қалдырады. Ойлау қабілеті мұнда жеделдеп, сезім тежеледі. а) Сенсорлық гипопатия синдромы (деперсонализация) -аурудың жеке өзін және нақты ортаны қабылдауының жарқындылығының бұзылуы (дереализация). Аллопсихикалық деперсонализация кезінде сыртқы өмірді қабылдау нақтылығы төмендейді, қоршаған орта ауруға тұрып қалған, сөнген, көлемділігін жоғалтқан түрде қабылданады. Соматопсихикалық деперсонализация хал-жағдайында өзінің дене бітімінің сезінбеуіне, физиологиялық процестерден қанағат алмайтынына шағымданды (таю сезімі жоқ, ертеңгі сергектілік сезімі жоқ). Аутопсихикалық деперсонализацияда аурудың өзім мен деген сияқты қабылдауы бұзылады, жекелік сезімі тежеледі (мен өз баламды өте жақсы көремін, бірақ онымен кездескенде ешқандай қуаныш сезінбеймін). Деперсонализацияның патологиялық механизмі болып бірінші белгі жүйесінің тежелуі, сананың тежелуі болып табылады. Соның нәтижесінде теңестіру фазасы төмендеп жан-жақты дүние нашар қабылданады. Деперсонализация синдромы физикалық және психикалық сему кезінде дистрофияда авитаминоз кезінде қан жоғалтуда, депрессия жағдайында, қыртыс асты энцефалит, эпилептикалық ұстама жағдайында кездеседі.

4- сұрақ. Шизоаффективті бұзылыстар/ Клиникасы, Диагностикалық критериилері,АХЖ-10 бойынша жіктелуі, емі. Шизоаффективті бұзылыстар —өзінде шизофрения мен аффективті бұзылыстар көріністерін бірлестірген психотикалық бұзылыстарды айтамыз.. Клиникасы: шизофрения белгілеріне қарағанда аффективті бұзылыстар ұзақ және кушті көрінетін Тұлға бұзылыстарынсыз журеді. Ұстамалар: депрессивті-параноидты;маниакальды-параноидты;аралас жағдай. Диагноз: Диагноз F25 бойынша төмендегідей топ критериилерімен қойылады25.: аффективті бұзылыс белгілерінің болуы (F30—F32);2 аптаға дейін кем дегенде төмендегі белгілердің біреуінің болуы: есту галлюцинациясы дауыстар турінде, диалог ретінде; бақылау немесе әсер ету сандырағы,ойдың *орындалу* /«сделанности» / сезімі,сезіну және қозғалу; телепатияны сезінут.еойдың алыстан берілуі,ашылуы немесе алып қоюы; сөздің бөлінуі немесе неологизмы; тұрақты сандырақ; кататоникалық симптомдардың жиі немесе ауыспалы пайда болуы;шизофрениясимптомы мен аффективті бұзылыстар өршу кезінде бірмезетте көрінуі;мидың органикалық бұзылыстары (F0) және психоактивті заттарды қолдану болмайды (F1). Типы шизоаффективті бұзылыстардың типтері: F25.025.0 Маниакальді тип. Диагноз ставится при шизоаффективном расстройстве на маниак альном фоне (соответствие критериям мании F30.130.1).F25.125.1 Депрессивті тип. Диагноз ставится при шизоаффективном расстройстве на депрессивном фоне (соответствие критериям умеренной или тяжёлой депрессии F31.331.3—4).F25.225.2 аралас турі. Диагноз ставится при шизоаффективном расстройстве, смешанным с биполярным аффективным расстройством (соответствие критериям БАР, текущий эпизод смешанного характера F31.631.6).F25.825.8 басқа шизоаффективті бұзылыстар. F25.925.9 анықталмаған Шизоаффективті бұзылыстар. Терапия: шизоаффективті бұзылыстардың емі кезінде қолданылады тимолептики и антипсихотикалық препараттар. Депрессивті типі кезінде антидепрессанты: ингибиторы моноаминоксидазы, тетрациклические и трициклические (например, мапротилин, амитриптилин, имипрамин), және электросудорожная терапия. аралас турі кезінде препараты лития и карбамазепин.

5. F 1 ПСихоактивті заттарды қолдану нәтижесіндегі психикалық және жүріс-тұрыс бұзылыстары: F 10 Алкоголь – алкагольді ішімдіктер, алкоголь суррогаттар.F 11 Опиоидтар – табиғи заттардан алынатын: морфин, героин, кодеин, бупренорфин, жасанды жолмен алынатын: промедол, метадон, фентанил, құрамында трамадолы бар дәрілік заттар: трамал, залдиар.F 12 Каннабиноидтар – марихуана, гашиш.F 13 Седативті және ұйықтататын заттар- барбитураттар: натрий этаминалы, натрий амиталы, циклобарбитал, фенобарбитал. Бензодиазепиндер. F 14 Кокаин. F 15 Басқа стимуляторлар, кофеинді қосқанда – амфетаминдер (фенамин, первитин, эфедрон), катинон, бұталық Кустарно фенилпропаноламин, чефир.F 16 Галлюциногендер – лизергин қышқылы және оның туындылары, мескалин, псилоцибин, экстази, циклодол, кетамин, декстраметорфан.F 17 Темекі. Алкоголь сияқты, наркотикалық, психотропты, токсикалық та заттарға жатпайды.F 18 Ұшқыш еріткіштер. Кезкелген органикалық еріткіштер. F 19 басқалар немесе жоғарыда аталғандардың бірлесуі. Бұзылыс сипаты 4-ші белгіен белгіленеді. F 1*,0-жедел интоксикация. F 1*,1-зиянды салдармен. F 1*,2-тәуеледілік синдромы. F 1*,3-тоқтату синдромы. F 1*,4-делирий. F 1*,5-басқа психоз. F 1*,6-амнестикалық синдром. F 1*,7-резидуальды психикалық бұзылыстар/деменция,тұлға бұзылыстары. F 1*,8-басқалар. F 1*,9-анықталмаған.

6. Ситуациялық жағдай: 1-сол жақтық гемипарез орталықтық негізде,диплопия,оң жақтық мидриаз,аккамодация параличі,оң жақ қабақта птоз, Вебердің Альтернирлеуші синдромы. 2-Көз қозғалтқыш нервтің жарақаттануы,Ортаңғы ми. 3-Ишемиялық инсульт. 4-Холестеринге тексеру,ЖҚА,Қанның БХ анализі,ЭКГ,Артерияның дуплексті сканирленуі. 5-Базисті және арнайы терапия: Алғашқы терапия асқыныстың алдын-алу. /АҚ гипотензивті 200/120 дәрі-дәрмекке, моонитол –ісіну кезінде, су-электролит алмасуын реттеу,тромбоздың алдын алу-НК венаның/. Екінші-тромболизис алғашқы 3 сағ. Антиагреганттар,нейропротекторлар-глицин,вазоактивті препараттар-кавинтон,реополиглюкин,пентоксифиллин.

 

 

Билет.

1.Лейкоэнцефалиттер. Жіктелуі, этиологиясы, эпидемиологиясы, клиникасы, диагностикасы, емі.. Лейкоэнцефалит қатерлі лейкоэнцефалопатия ретінде қарастырады.ми жарты шарының ақ затында ауқымды миелинсіздендіру үрдісі байқалады. Жіктелуі: Клинико морфологиясын байланысты лейкоэнцефалит мына түрге жіктеледі: 1. Жеделдеу склероздаушы лейкоэнцефалит Ван Богарто; 2. периаксиальный лейкоэнцефалит Шильдера; 3. Жедел геморрагиялық лейкоэнцефалит. Этиологиясы: Лекоэнц. Инфекциялық аллергиялық аурулардан п.б.Қоздырғышы миксовирустар,қызылша вирусы,құтыру вирусы,Herpes zoster осы вирустардын себебінен п.б. Эпидемиялогиясы: Инфекция көзі жабайы және үй жануарлары.Тасымалдаушылар:ixodes ricinus;ixodes persunlaktus.Жұғу жолдары:сілекей,алементарлы-шекі сут қабылдағаннан. Клиникасы: Ауру процесі біртіндеп басталады. Бірінші этапта психикалық бұзылыстар байқалады. Науқас әлсіз, қоршаған ортаға қызығушылығы жоғалады, есте сақтау әлсірейді, сөйлеу бұзылысы пайда болады(дизартрия, афазия формасында) Мінез құлық өзгерісі,интелектін төмендеуі байқалады.Көрмей қалу мен гомонимдік гемианопсия паталогиялық ошақ мидын шүйде бөлігінде,апроксиялық бүліністер тобе немесе мандай бөлігінде орналасқанда п.б.Гиперкинездер байқалады.Бас сүйек ми нервтерінен көбінесе көру нерві,сирек болғанымен есту және кіреберіс нервтері де зардап шегеді.СОңғы стад