Кәсіби ауру дегеніміз- өндірістегі зиянды факторлардың аз мөлшерде бірақ ұзақ уақыт бойы әсер етуінен еңбеккердің денсаулығының нашарлап, жұмыс қабілетінің төмендеуіне әкелетін аурулар.
Кәсіби зияндылықтар еңбеккердің денсаулығына келтіретін әсеріне байланысты 4 топқа бөлінеді:
1) Өндірісте пайланылатын жабдықтар мен материалдардың ерекшеліктеріне байланысты
2) Өндірістегі еңбек кестесіне, ережесіне, еңбек ету ерекшеліктеріне байланысты.(
3) Жұмыс бөлмелерінде метеорологиялық жағдайлары мен санитарлық- гигиеналық жағдайларына байланысты
4) Өндірістік саланың ерекшеліктеріне байланысты
1) Өндірістік жарақат-тану (зардап шегу) - дегеніміз белгілі бір топтардағы немесе мекеме, саладағы белгілі бір уақыт аралы-ғындағы жазатайым оқиғалардың жиынтығы.
Өндірістік жарақат-танудың себептері.
Өндірістік жарақаттануды сараптау әдістері төрт тәсілмен іске асырылады:
Монографиялық (моно- жеке) әдіс жұмыс орнында орын алған жазатайым оқиғаларды жан жақты зерттеумен байланысты.
Топографиялық сараптау әдісі жазатайым оқиғаның жиі орын алатын жерлерін анықтауға мүмкіндік береді.
Статистикалық (салыстырмалы) сараптау әдісі мекемелердің, шаруашылық-тардың жазатайым оқиға жөнінде берген есеп, ақпараттарын аудан, облыс, республика, министерство көлемінде сараптауға мүмкіндік береді. Бұл әдіс-тің негізгі көрсеткіштері – жарақаттанудың жиілік және ауырлық коэффициенттері - кәсіпорындағы, аудан, облыстағы жазатайым оқиғалардың сандық және сапалық көрсеткіштері болып саналады.
Экономикалық әдіспен - өндірісте болған жазатайым оқиғалардың шығынын есептеуден бастап, еңбекті қорғауға жұмсалған қаржылардың тиімділгін есептеп шығару арқылы жүргізіледі.
Шб=Σ Шж+ Σ Шк.а; мұндағы
Шб – барлық шығын;
Σ Шж – есеп мерзіміндегі жарақаттан келген барлық шығын;
Σ Шк.а – есеп мерзіміндегі кәсіби аурулардан келген барлық шығын
Дәріс 5. Еңбек қорғау мәселелері жайлы мемлекеттік заңды актілер.
Еңбек қорғаудың заңдылықтарына Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі мен басқа да мемлекеттік актілері, республика Министрлер қабинетінің, кәсіподақтарының орталық кеңесінің заңдылық актілері және кәсіподақ ұйымымен келісілген министрліктердің нұсқаулары мен ережелері, сондай-ақ ішкі тәртіп ережесінде көрсетілген еңбек қорғаудың нормалары жатады.
Еңбек қорғау мәселелері Қазақстан Республикасы Конституциясында, Қазақстан Республикасының Еңбек кодесінде, кәсіпорындардың еңбек қорғау қызметі туралы ережесінде айқындалған.
Мысалы, Қазақстан Республикасы Конституциясының 24-бабында әркімнің қауіпсіздік пен тазалық талаптарына сай еңбек ету жағдайына, еңбегі үшін нендей бір кемсітусіз сыйақы алуына, сондай-ақ, жұмыссыздықтан әлеуметтік қорғалуға құқығы бар деп тұжырымдалған. Осы тұжырым басшылыққа алынып, 2007 жылғы 15 мамырда қабылданған Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде қоғам мен мемлекет мүддесі үшін ұйымдастырылған еңбек қызметінің кез келген түріне қатысушылар еңбекті қорғауға құқылы деп атап көрсетілген.
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 6 бөлім, 40 тараудан, 341 баптан тұрады. Кодекстің бірінші бөлімі жалпы ережелерді қамтиды,оның ішінде осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ұғымдар, Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты мен принциптері, қолданылу аясы,мемлекеттік органдардың еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзіреті, еңбек қатынастары субъектілерінің құқықтары мен міндеттері белгіленген.
Осы Кодекстің 9-бабында оның күші жұмыс берушілерге, оның ішінде мүлкінің меншік иелері, қатысушылары немесе акционерлері шетелдік жеке немесе заңды тұлғалар болып табылатын Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан ұйымдарға қолданылады делінген.
Кәсіпорындар, оның ішінде жекелеген жалдаушылар мен еңбек қатынасында тұратын барлық қызметкерлер, кооператив мүшелері, өндірістік практикадан және өндірістік оқудан өтуші жоғары оқу орындарының студенттері мен арнаулы орта оқу орындарының және жалпы білім беретін мектептердің оқушылары, әскери қызмет атқаруға қатысы жоқ жұмысқа тартылған әскери қызметшілер, үкімнің орындалуын бақылайтын оргондар белгілейтін кәсіпорындарындағы жұмыс кезінде сот үкімі мен жаза өтеп жатқан адамдар, сондай-ақ қоғам мен мемлекет мүддесі үшін ұйымдастырылғанған еңбек қызметінің кез келген түріне қатысушылар еңбекті қорғауға құқылы.
Кодекстің екінші бөлімі еңбек қатынастарына, яғни еңбек шартын жасасу, еңбек тәртібін қамтамасыз ету, жұмыс және тынығу уақыттары, еңбекке ақы төлеу, мамандарды кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктігін арттыру жұмыстары, жұмысқа орналастыру, кепілдіктер мен өтемақы төлемдері, еңбек шарты тараптарының материалдық жауапкершілігі және жеке еңбек дауларын қарау мәселелеріне арналған.
Осы Кодектсің 24-бабында «Еңбек шарты бойынша қызметкер сыйақы үшін тиісті біліктілігі бойынша жұмысты(еңбек функциясын) атқарады және еңбек тәртіптемесін сақтайды, ал жұмыс беруші еңбек жағдайларын қамтамасыз етеді, қызметкерге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында, еңбек шартында, ұжымдық шартта, тараптардың келісімінде көзделген жалақыны уақытылы және толық көлемінде төлейді және өзге де төлемдерді жүзеге асырады деп белгіленген. Кәсіпорындардың қызметкерлеріне меншік иесі есебінен еңбек жағдайларына байланысты мемлекеттің басқару органдары белгілеген нормадан кем түспейтін және ұжымдық шарт негізінде арнаулы киім, аяқ-киім және басқа да жеке қорғану құралдары, жуу және дизенфекциялау материалдары, сүт, емдеу алдын-алу тамағы беріледі. Кодекстің 3-ші бөлімінде қызметкерлердің жекелеген санаттарының еңбегін реттеу ерекшеліктері атап айтқанда, жасөспірімдер мен әйелдердің еңбегін реттеу, қауіпті жұмыстарда, ауыр жұмыстарда вахталық әдіспен немесе үйде жұмыс істейтін қызметкерлердің, еңбегін реттеу ерекшеліктері сараланған. Кодекстің 16, 17 тараулары әйелдер мен 18жасқа толмаған адамдардың еңбегін қорғауға арналған осы санаттағы адамдардың еңбегін зиянды және қауіпті еңбек жағдайы бар жұмыстарға, ауыр жүк көтеру, оны қолмен тасуға байланысты жұмыстарға пайдалануға заңда белгіленгени тәртіппен шек қойылады. Әйелдер мен 18 жасқа толмаған адамдардың ауыр жүкті көтеруі мен қолмен тасуына байланысты жұмыстарда әкімшілік жүктерді тасу үшін механикаландыру мен автомат құралдарын, басқа да жабдықтарды көздеуге міндетті. Егер ауыр жүкті көтеру мен түсіру кезінде жүк зиян келтіретін жағдайда қолмен тасу тоқталуға тиіс. Ауыр жүкті қолмен көтеру мен тасуға байланысты жұмыстарға екіқабат әйелдердің еңбегін қолдануға тыйым салынады. Екіқабат әйелдер медициналық қорытындыға сәйкес заңдарда белгіленген тәртіппен өндірістің қауіпті және зиянды факторлары әсерін болдырмайтын басқа жеңілірек жұмысқа ауыстырылады.
Мүгедек қызметкерлердің еңбек жағдайына байланысты кодекстің 223-бабында, "Еңбекті нормалау, еңбекақы төлеу және еңбекті қорғау жағдайлары, жұмыс режимі, кәсіптерді қоса атқару тәртібіт техникалық, санитарлық, гигиеналық, өндірістік-тұрмыстық жағдайлар, сондай-ақ тараптар келісімі бойынша еңбек шартының, ұжымдық шарттың өзге де жағдайлары басқа қызметкерлер мен салыстырғанда мүгедек қызметкерлердің жағдайларын нашарлата немесе құқықтарын шектей алмайды",-делінген. 1 және 3топтағы мүгедек қызметкерлерге аптасына 36сағаттан аспайтын ұзақтығы қысқартылған жұмыс уақыты белгіленеді және оларға ұжымдық шартта белгіленген қосымша жеңілдіктер берілуі мүмкін. Кодекстің 4-бөлімінде еңбек саласындағы әлеуметтік әріптестік пен ұжымдық қатынастарды ұйымдастыру мен өзара келісімдер жасасу тәртібі, ұжымдардың шарттың мазмұны және ұжымдық еңбек дауларын қараудың тәртібі белгіленген. Кодексте әлеуметтік әріптестік республикалық деңгейде, салалық деңгейде, өңірлік деңгейде және ұйым деңгейінде ұйымдастырылуы мүмкін. Әлеуметтік әріптестіктің тараптары болып тиісті атқарушы доргандар атынан мемлекет, белгіленген тәртіппен уәкілеттік берілген өз өкілдері атынан қызметкерлер мен жұмыс берушілер саналады. Келісімдер Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан, мүлкінің меншік иелері, құрылтайшылары немесе акционерлері шетелдік және заңды тұлғалар не шетелдік қатысуы бар ұйымдар болып табылатын ұйымдарға да қолданылады. Ұжымдық шартта еңбекке ақы төлеуді нормалау және еңбек істеу жәрдемақылар мен өтемақы төлемдерін төлеу, разрядаралық коэффициенттерді белгілеу, демалу уақытының ұзақтығы, медициналық сақтандыру кепілдіктері, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғайды қаржыландыру, қоршаған ортаны қорғау.
Кодекстің бесінші бөлімі еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғауға бағытталған. Онда еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауға байланысты мемлекеттік с аясат, қызметкерлер мен жұмыс берушінің құқықтары мен міндеттері, еңбек қауіпсізздігін және енбекті қорғауды ұйымдастырудың талаптары, жазатайым оқиғалар мен өзге де зақымдануларды тергеп-тексеру мен есепке алудың жолдары заңдастырылған. Осы бөлімнің 321-бабында жұмыс орындары орналасқан ғимараттар мен жұмыс жабдықтары олардың функционалдық мақсатына және еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау тааптарына сай болуы, жұмыс орындарындағы микроклимат, табиғи және жасанды жарықтылық, шу мен дірілдің мөлшері белгіленген нормаға сай болуы, қауіпті өндірістік объектілерде жұмыс жүргізу үшін қызметкерлердің жеке қорғану құралдары болуы тиіс деп көрсетілген.
Еңбек шартының (контарктының) шарттары еңбекті қорғау жөніндегі заңдар мен басқа да нормативтік актілердің талаптарына сай келуі тиіс. Азамттарды денсаулық жағдайына жақпайтын жұмысқа қабылдауға тыйым салынды.
Кәсіпорын денсаулық сақтау органдары белгілеген тәртіпке сәйкес медициналық тексерулер өткізуді ұйымдастыруға міндетті. Қызметкерлердің медициналық тексерулерден жалтаруға қақысы жоқ, жалтарған кезде олар жұмысқа жіберілмейді.
Кәсіпорын өзінің қызметкерлерін өндірістегі жазатайым жағдайдан және кәсіби аурулардан қолданылып жүрген заңдарда белгіленген жағдайларда міндетті түрде сақтандырады.
Қызметкерлердің денсаулығына немесе өміріне қауіп төнетін жағдай туған кезде ол жұмысты тоқтатып, дереу бұл туралы әкімшілікке хабарлайды, ал әкімшілік сол жағдай расталса, жұмысты тоқтатуға және осы қауіпті жою жөніндегі шараларды қолдануға міндетті.
Кәсіпорынның жұмысы еңбек қауіпсіздігінің талаптарына сай келмегендіктен тоқтатылса, тоқтатылудың барлық кезеңінде қызметкердің орташа жалақысы сақталады.
Қызметкерден кәсіби аурудың алғашқы белгілері білінсе, әкімшілік медициналық қорытынды негізінде оны қайта мамандандыру кезеңінде орташа айлық жалақысын сақтай отырып, бірақ он екі айдан асырмай, басқа жұмысқа ауыстыруға тиіс.
Еңбекті қорғау жөніндегі оқудан, нұсқау алу мен білімін тексеруден өтпеген адамдар жұмысқа жіберілмейді.
Осы бөлімде еңбекті қорғау жөніндегі заң және басқа да нормативтік актілерді бұзғаны үшін жауаптылық мәселелерді белгілеген. Олардың бастылары:
- Кәсіпорын еңбекті қорғау заңының талаптарын қамтамасыз етпегені үшін заң алдында экономикалық жауапкершілікке тартылады.
- Қызметкерлермен болған жазатайым жағдай және кәсіби аурулар нәтижесінде зардап шеккендерге төленетін өтемдік төлемдерге байланысты шығындарды өтейді.
- Бұл арада зиян мөлшерін белгілеген тәртіп бойынша төрелік сот белгілейді және өндіреді.
Еңбекті қорғау жөніндегі заң және өзге де нормативтік актілерді бұзғаны үшін кінәлі не қадағалау мен бақылауға кедергі келтіруші лауазымды адамдар заңдарда белгіленген тәртіп пен әкімшілік, тәртіптік, материалдық немесе қылмыстық жауапқа тартылады.
Кодекстің алтыншы бөлімінде Қазакстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын бақылаудың талаптары заңдастырылған.
Заңға сәйкес, еңбек заңнамасының сақталуын бақылау мен қадағалау мемлекет тарапынан және қоғамдық ұйымдар тарапынан іске асырылады.
Үкіметі,уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері жүзеге асырады.
Қазақстан Республикасының Үкіметі осы саладағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары мен бағдарламаларын әзірлеп,олардың іске асырылуын қамтамасыз етеді және еңбек қауіпсіздігі мен еңбек қорғауды мемлекеттік бақылаудың тәртібін белгілейді.Ұйымдарда Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды мемлекеттік еңбек инспекторлары жүзеге асырады.Мемлекеттік еңбек инспекторлары Еңбек кодексі белгілеген талаптарының сақталуын бақылайды,өндірістік жарақаттану мен кәсіби науқастанудың себептеріне талдау жасайды,өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергейді,жауапты басшылар мен адамдардың біліміне тексеру жүргізеді,обьектілерді пайдалануға қабылдау жөніндегі комиссияға қатысады және қызметкерлер мен жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау мәселелеріне байланысты өтініштерін қарайды.
Жұмыс беруші жұмыс орындарында еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау жөніндегі белгіленген талаптарды сақтау және анықталған бұзушылықтарды жою бойынша жедел шаралар қабылдау мақсатында ішкі бақылауды жүзеге асырады. Ішкі бақылау еңбек жағдайларының жай-күйін қадағалауды ұйымдастыруды, өндірістік бақылаудың деректеріне жедел талдау жүргізуді,тәуекелдерді бағалауды және анықталған сәйкессіздіктерді жою жөнінде шаралар қабылдауды қамтиды.
Қызметкерлерінің саны 50-ден асатын өндірістік ұйымдарда еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарын сақтау үшін ішкі бақылауды жүзеге асыру мақсатында жұмыс беруші еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметін құрады.Ол өз мәртебесі бойынша негізгі өндірістік қызметтерге теңестіріледі.
Қызметкерлерінің саны 50-ге жетпейтін жұмыс беруші қызмет ерекшелігін ескере отырып,еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі мамандық лауазамын еңгізеді немесе еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндігі міндетті басқа маманға жүктейді.
Еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау жөніндегі қызметтің немесе маманның еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарын орындау жөніндегі нұсқауларын ұйымның барлық қызметкерлері орындауға міндетті.
Еңбекті қорғау және еңбек жағдайын жақсартуда кәсіподақтар ұйымы үлкен рөл атқарады.Ұйымдардағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы қоғамдық бақылауды ұйымның кәсіподақ органы тағайындайтын,ал ол болмаған кезде қызметкерлердің жалпы жиналысы сайлайтын еңбекті қорғау жөніндегі қоғамдық инспектор жүзеге асырады.Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі қоғамдық инспектор ұйымдағы нормативтік-құқықтық актілердің сақталуын тексереді және тексерудің қорытындысымен анықталған заң бұзушылықты жою туралы ұсыныстар енгізеді,өндірісте болған жазатайым оқиғаларды тергеу жөніндегі комиссияның құрамына кіріп,болашақта ондай оқиғаларды болдырмаудың іс-шараларын жасауға қатысады.
Кәсіподақтар қызметкерлердің еңбектегі міндеттеріне байланысты мертігуден немесе денсаулыққа өзге зақым келтіруден шеккен зиянның орнын толтыруға құқығын қорғап, қызметкерлердің еңбекті қорғау құқығына қысым жасаудың басқа да жағдайларында талапкерлік арызбен сотқа жүгіне алады..Жұмыс істеушілердің Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін, еңбек қорғау жөніндегі белгіленген ережлер мен нормалардың, техника қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулардың, сондай-ақ мемлекеттік қадағалау органдары мен еңбек қорғау орындары нұсқауларының орындалуына бақылау жасау.
Дәріс 6. Еңбек қорғау қызметінің атқаратын әрекеттері.
Кәсіпорынның Еңбек қорғау қызметі белгіленген міндеттерге сай мынандай әрекеттерді жүзеге асырады:
Кәсіпорындағы еңбек қорғау басқармасы жүйесінің жасалуын, өндіріске енгізілуін және тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етеді.
Еңбектің қауіпсіздігі мәселелеріне қатысты кәсіпорынның функционалдық және өндірістік бөлімшелерінің жұмысын үйлестіреді және кәсіподақ ұйымдарының еңбек қорғау жөніндегі өкілдерімен, сондай-ақ еңбек қорғаудың аймақтық басқармасының қызметкерлерімен бірлесе әрекет етеді.
Кәсіпорынның еңбек қауіпсіздігі тұрақты жұмыс істейтін комиссиясының қызметін ұйымдастырады.
Тиісті бөлімдермен және қызмет түрлерімен бірлесе отырып, еңбек қорғаудың жағдайына бақылау жасауды жүзеге асырады және әр қызметкерді жұмыс орнындағы еңбек жағдайымен және еңбек қорғаудың ахуалы жөніндегі нақты және толық ақпаратпен қамтамасыз етеді. Қызметкерлер тиісті дербес қорғаныс құралдары, оларға жасалатын жеңілдіктер мен төлемдер туралы толық хабардар етеді.
Жұмыс орындарын еңбек қорғаудың жағдайлары бойынша аттестациядан өткізуді ұйымдастырып, оған тікелей басшылық жасайды.
Өндірістік үдерістер мен жұмыстарды жүргізудің қауіпсіздігін, өндірістік жабдықтарды, ғимараттар мен құрылыстарды, тұрмыстық қызмет орындарын пайдаланудың техникалық ахуалын және дұрыстығын бақылайды.
Даланудың техникалық ахуалын және дұрыстығын бақылайды.
Жұмыс істеушілерді сүтпен, сабынмен,майлы күйені жуып кетіретін және зиянсыздандырылатын құралдармен, сапалы, мемлекеттік стандарттарға сәйкес келетін,өндірістің техникалық жағдайлары мен ахуалына сәйкес аяқ киімдермен және басқа дербес қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етілуін бақылайды, оларды қабылдаудың,сақтаудың,тазалаудың,жуудың және жөндеудің барысын тексереді.
Жұмыс істеушілердің жұмыстың қауіпсіз тәсілдерін дер кезінде және терең оқып уйренуін,жұмысшылардың бұл саладағы білімін арттыру мақсатымен нұсқау берілуін және оны қалай меңгергенін тексеруді,нұсқау беру жөніндегі тіркеу жураналын дұрыс жүргізуді бақылайды.
Кәсіп орынның белгілі бөлімдері үшін алдын-ала белгіленген стандарттарға, ережелерге және басқа да нормативтік құжаттарға сай еңбек қорғау мәселелері жөніндегі техникалық құжаттардың болуын және оның дұрыс жүргізілуін бақылайды.
Жұмысшылар мен инжинер-техрник қызметкерлердің жұмысқа алғаш кірер кездегі нұсқау алуының бағдарламасын жасайды, кәсіпорынға келген қызметкерлерді сол бағдарламамен жете таныстырады.
Басышылар мен мамандардың білімін тексеру жөніндегі тұрақты жұмыс істейтін эмтихан комиссиясының жұмысын ұйымдастырады және оның дұрыс өткізілуін қамтамасыз етеді. Комиссияның жұмысына білімі тексеруден өткізілген адамдар да тартылады. Басшылар мен мамандардың білімін тексерудің нәтижелері хаттама арқылы бекітіледі.
Еңбек қауіпсіздігінің ережелері мен нормалары бұзылған және жұмыс барысында кемшіліктер айқындалған жағдайда оларды жедел жою жөніндегі кәсіпорын басшыларына басқа лауазымды адамдарға жазбаша ескертпе беріледі.
Мұндай жазбаша ескертпелер кәсіпорын басшысының өкімі арқылы ғана өзгертіледі.
Жұмысты жүргізудің қауіпсіздігі жөніндегі қазіргі қолданылып жүрген нұсқауларды,кәсіпорын стандарттарын (КСТ) ескертпелер жасайды және қайта қарайды,цехтар мен қызмет жүйесін жасауға тәсілдемелік көмек көрсетеді.
Еңбекті қорғау кабинетінің жұмысын ұйымдастырады, оны қажетті оқу және көрнекті құралдармен, оқудың техникалық жабдықдарымен,т.б. қамтамасыз етудің шараларың белгілейді.
Кәсіпорынның бөлімшелерін нормативті құжаттармен,ережелермен,нұсқаулармен,плакаттармен және еңбекті қорғауға қажетті басқа да оқу құралдарымен камтамасыз ету шараларын қабылдайды.
Жұмыс істейтін адамдардың барлық тобының Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін оқып-үйренуін,еңбекті қорғау мәселелерін белгіленген тәртіп бойынша байқаулар, конкурстар,лекция оқу,көрмелер ұйымдастыру,нұсқауларды және диафилмьдерді көрсету сияқты басқа да шаралар арқылы насихаттауды ұйымдастырады.
Тиісті бөлімдермен, қызмет түрлерімен бірге еңбек жағдайларын жақсарту мен сауықтыру жөніндегі шараларды ұйымдастырады.Бұл шараларды жинақтайды және оған талдау жасауды ұйымдастырады.
Кәсіпорын бөлімшелеріндегі еңбек жағдайларының жалпы ахуалына кем дегенде әр тоқсанда бір рет талдау жасайды,сондай-ақ еңбек қауіпсіздігінің ережелері мен нормаларының бұзылуы,жұмысты қауіпсіз жүргізудің нұсқауларын бұзу шараларына талдау жасайды, өткізілген шаралар мен қабылданған шешімдердің тиімділігін талқылайды.
Ұжымдық шарттың «Еңбекті қорғау» бөлімін әзірлеуді, еңбекті қорғау жөніндегі номенклатуралық шаралардың жүзеге асырылуын қамтамасыз етеді.
Өндірістегі қайғылы жағдайларды, кәсіби аурулар мен апаттарды зерттеу ісіне қатысады және олардың есебін жүргізеді.Талдаудың материалдарын облыстағы еңбекті қорғау басқармасында тіркеуден өткізеді. Қайғылы жағдайларға жсалған талдаулардың қорытындылары бойынша тиісті бөлімшелердің қызметкерлерімен бірге болашақта ондай жағдайларды болдырмаудың алдын алу шараларын белгілейді және ондай шаралардың жүзеге асырылуына бақылау жасайды.
Цехтардың,бөлімдердің және қызмет түрлерінің басшыларына кәсіпорында орын алған қайғылы жағдай лар,сондай-ақ өзге кәсіпорындарда кездескен,осы тәріздес қайғылы жағдайлар жөнінде хабарлай отырады.
Өндірістік жабдықтар мен объектілерді қауіпсіздік құралдарымен жарақтандыруға бақылау жасайды.
Қайғылы жағдайлардың алдын алатын және оған тосқауыл жасайтын неғұрлым жетілдіірілген құрылғылар мен қондырғыларды жасап,өндіріске ендіруге қатысады,басқа да қорғаныс құралдарын және бұл шаралардың тиімділігіне талдау жасайды.
Стандартқа сай емес жабдықтарға,жаңа өндіріс құрылысына,жeкелеген цехтарды,санитарлық тұрмыстық орындарды қайта құруға,ғимараттарды құрылыстарды және технологиялық жабдықтарды күрделі жөндеуден өткізуге жасалған жобалық-техникалық құжаттарды талдауға қатысады.
Жаңадан салынған және қайта құрылған өндірістік объектілерді,санитарлық-тұрмыстық және қоймалық ғимараттарды,жабдықтарды,сондай-ақ технологиялық үдерістерді қабылдап алып,пайдалануға беру жқніндегі комиссияның жұмысына қатысады,жаңа техника үлгілерін сынақтан өткізуге және өндіріске енгізуге белсене ат салысады
Еңбекті қорғау мәселелерді жөніндегі бұйрықтардың,шешімдердің,нұсқаулардың,әкімдердің жобаларын,тәсілдемелік және жалпы шолулық құжаттарды даярлайды.
Еңбекті қорғаудың аймақтық басқармасымен,мемлекеттік қадағалаудың жергілікті органдарымен,ғылыми зерттеу институттарымен және басқа да ұйымдармен еңбекті қорғау қызметінің міндетіне кіретін мәселелер бойынша жедел байланыс жасауды жүзеге асырады.Ғылыми-зерттеу және жобалық-құрылымдық ұйымдардың еңбекті қорғау саласындағы ұсыныстары мен жаңалықтарын өндіріске енгізуді ұйымдастырады және оған бақылау жасайды.
