“МІНІСТЭРСТВА МАГІІ ПАВЕДАМЛЯЕ:
Даводзім да звесткі пакупнікоў, што кожны вечар пасля заходу сонца вуліцы Хогсміда патрулююцца дэментарамі. Гэтая мера была ўведзена дзеля бяспекі жыхароў і гасцей Хогсміда і будзе скасавана пасля затрымання Сірыюса Блэка. Таму пажадана, каб усе гандлёвыя аперацыі былі завершаны задоўга да заходу сонца.
З Божым Нараджэннем!
- Бачыш?- ціха прамовіў Рон.- Хацеў бы я пабачыць, якім чынам Блэк паспрабуе пранікнуць у “Мядовы Герцаг” праз вёску, перапоўненую дэментарамі. Да таго ж, Герміёна, ці чула ты, каб гаспадары “Мядовага Герцага” скардзіліся на тое, што нехта пытаўся ўламіцца ў краму? А яны жывуць адразу па-над ёй!
- Так, але... але...- Герміёна з усіх сілаў спрабавала знайсці хоць якую прычыну.- Глядзі, Гары ўсё ж забаронена знаходзіцца ў Хогсмідзе, бо ён не мае падпісанага дазволу! І калі хто даведаецца, у яго будзе купа праблемаў! Да таго ж, зараз не вечар... і што калі Сірыюс Блэк з’явіцца сёння? Зараз?
- Але ж цяжка яму будзе выявіць тут Гары,- сказаў Рон, ківаючы на густы снег, які падаў за ваконнай рамай.- Годзе, Герміёна, надыходзяць Каляды, Гары гэтага заслугоўвае.
Герміёна сціснула вусны, але працягвала глядзець з турботай.
- Ты мне хочаш нешта сказаць?- усміхнуўшыся, спытаўся Гары.
- Вох... не тое каб... але, шчыра кажучы, Гары...
- Набудзем свісцячых пчол, Гары?- сказаў Рон, схапіўшы яго за рукаў і пацягнуўшы да бочак.- А мармяладавых смоўжняў? Можа, кіслотных цукерак? Фрэд неяк даў мне адну такую, калі мне было сем год... і яна пражгла мне дзірку ў языку. Я памятаю, як маці потым лупцавала яго сваёй мятлою.- Рон задумліва глядзеў на пакунак з кіслотнымі цукеркамі.- Як вы лічыце, ці з’ясі Фрэд крыху прусачыных гронак, калі я скажу яму, што гэта арахіс?
Рон з Герміёнай заплацілі за ўсе свае прысмакі, тройца пакінула “Мядовы Герцаг” і выйшла на завейную вуліцу.
Хогсмід нагадваў калядную картку: маленечкія хаткі і крамкі былі ўкрытыя коўдраю свежага снегу, на дзвярах віселі калядныя вяночкі, а між дрэвамі луналі гірлянды зачараваных свечак.
Гары калаціла ад холаду, бо ў адрозненні ад сваіх сяброў, ён быў без плашчу. Яны ішлі па вуліцы, схіліўшы галовы супраць ветру, і Рон з Герміёнай штохвіліны крычалі праз свае шалікі.
- Вось мясцовая пошта...
- А там крама Зонкі...
- Давайце пойдзем да “Лямантуючай халупы”...
- Маю лепшую прапанову,- стукаючы зубамі, прамовіў Рон.- А ці не пайсці нам у “Тры Мятлы” па вяршковае піва?
Гары быў больш чым згодны – яго рукі змерзлі пад шалёным ветрам, таму троіца перайшла праз дарогу і праз колькі хвілін апынулася ля невялічкага шынку.
Усярэдзіне было вельмі цесна, шумна, горача і задымлена. За барнай стойкай стаяла пышнацелая жанчына з прыгожым тварам і абслугоўвала купу ведзьмакоў.
- Гэта мадам Размерта,- паведаміў Рон.- Пайду набуду напой,- дадаў ён і пайшоў, крыху чырванеючы.
Гары з Герміёнай прабраліся на задкі шынку, дзе між акном і елкай, што стаяла ля коміна, быў невялічкі свабодны столік. Праз пяць хвілінаў да іх падыйшоў Рон, трымаючы ў руках тры пеністыя куфлі гарачага вяршковага піва.
- Шчаслівых Калядаў!- прамовіў ён, падымаючы свой куфаль.
Гары зрабіў вялізны глыток. Ён не спрабаваў у сваім жыцці анічога больш смачнага, і, здавалася, кожная клетачка яго цела напоўнілася цяплынёй.
Раптам лёгкі ветрык узварушыў яго чубок. Дзверы ў “Тры Мятлы” расчыніліся, Гары паглядзеў праз край свайго куфля і ледзве не захлынуўся.
У шынок, упусціўшы купу сняжынак завіталі прафесары МакГонагал і Флітвік, а за імі ўслед рушыў Хагрыд, пагружаны ў размову з мажным мужчынаю ў лаймава-зялёным кацялку і паласатай мантыі – Карнэліюсам Фаджам, міністрам па магічных справах.
Імгненна рукі Рона і Герміёны апынуліся на Гарынай патыліцы і запхалі яго з крэсла пад стол. Узапрэўшы ад вяршковага піва, хлопчык прыпаў да зямлі, сціснуўшы пусты куфаль у руках. Ён убачыў як ногі Фаджа і настаўнікаў рушылі да бару, супыніліся, а затым накіраваліся за суседні з тройцай столік.
Дзесь па-над ім Герміёна прашапатала: “Мабілярбус!
Елка паднялася на колькі цаляў над зямлёю, абляцела столік і з мягкім стукам прызямлілася з іншага боку століка, хаваючы сяброў ад чужых вачэй. Гледзячы праз густыя ніжнія галінкі, Гары ўбачыў ножкі чатырох крэслаў, што адсунуліся ля суседняга століку, і пачуў кхеканне ды уздыхі прысеўшых міністра і настаўнікаў.
Потым да століку падыйшла яшчэ пара ног, абутых у бліскучыя бірузовыя чаравікі з высокімі абцасамі, і пачуўся жаночы голас.
- Шклянка джылевага напою...
- Мне,- прамовіў голас прафесаркі МакГонагал
- Чатыры пінты гарачага мядку...
- Дзяк, Размерта,- адказаў Хагрыд.
- Газаваная вада з вішнёвым сіропам, льдом і парасонікам...
- Ммм!- прамовіў, прыцмокваючы Флітвік.
- Такім чынам, парэчкавы ром вам, міністр.
- Дзякуй, Размерта, даражэнькая,- адказаў Фаджаў голас.- Прыемна табе зноўку пабачыць. А хіба сама нічога не жадаеш? Давай, далучайся да нас...
- Вялікі вам дзякуй, міністр.
Гары ўбачыў, як бліскучыя абцасы сыйшлі кудысь, а потым вярнуліся зноўку. Ад напружання да яго горла падкаціўся камяк. Чаму ён забыўся пра тое, што ў настаўнікаў таксама апошнія выходныя ў гэтым семестры? І ці доўга яны збіраюцца тут сядзець? Яму быў патрэбны час, каб вярнуцца да “Мядовага Герцага”, калі ён жадае трапіць ў Хогвартс сённяшнім вечарам... Нага Герміёны нервова стукала аб падлогу побач з Гары.
- І які лёс прынёс вас да нашых глухменяў, міністр?- спытаўся голас мадам Размерты.
Гары ўбачыў, як тоўсты зад міністра павярнуўся сюды-туды ў крэсле, бы той правяраў, ці не падслухоўваюць іх. Потым раздаўся яго ціхі голас:
- Што ж яшчэ, акрамя Сірыюса Блэка, даражэнечкая? Мяркую, ты чула пра тое, што здарылася ў школе на Хэлоўін?
- Нешта да мяне дайшло,- прызналася мадам Размерта.
- Ты распавёў пра гэта ўсяму шынку, Хагрыд?- раздражнёна спыталася МакГонагал.
- І ці вы мяркуеце Блэк яшчэ тут паблізу?- шэптам пацікавілася мадам Размерта.
- Упэўнены ў гэтым,- не задумваючыся адказаў Фадж.
- Ці вы ведаеце,- з лёгкім надрывам ў голасе прамовіла мадам Размерта,- дэментары ўжо двойчы рабілі ператрус ў маім шынку? Мае кліенты вельмі спалоханы... а гэта надта дрэнна ўплывае на бізнэс, міністр.
- Размерта, даражэнечкая, мне яны не даспадобы нават больш чым вам,- з няёмкасцю ў голасе паведаміў Фадж,- але гэта неабходныя меры засцярогі... шкада, але ж так склаўся лёс... Я толькі што сустракаўся з іх прадстаўнікамі. Яны страшэнна разлютаваныя на Дамблдора, бо ён не пушчае іх у межы школы.
- І я з ім цалкам згодна,- рэзка заўважыла прафесарка МакГонагал.- Як нам вучыць дзяцей, калі паблізу слізгаюць гэтыя жахлівыя істоты?
- Слушна!- піскнуў маленечкі прафесар Флітвік, чые ногі боўталіся над падлогай.
- Але ж,- запратэставаў Фадж,- яны тут, каб абараніць вас ад чагось нашмат горшага... мы ведаем, што Блэк здольны...
- Ведаеце, мне дагэтуль цяжка паверыць,- задуліва прамовіла мадам Размерта.- З усіх, хто мог перайсці на цёмны бок, Блэк самая неверагодная кандыдатура... У тым сэнсе што, я памятаю Сірыюса, калі ён шчэ вучыўся ў Хогвартсе. Калі б вы тады мне сказалі пра яго штось падобнае, я б вырашыла, што вы выпілі зашмат мядку.
- Вы не ведаеце нават паловы з яго злачынстваў,- змрочна адказаў Фадж.- Самае горшае, не з’яўляецца агульнавядомым.
- Горшае?- спыталася мадам Размерта з моцным здзіўленнем.- Вы ведаеце нешта горшае за смерць тых нявінных людзей?
- Так, я ведаю.- адказаў Фадж.
- Не магу паверыць. І што ён шчэ зрабіў?
- Вы кажыце, што памятаеце яго яшчэ вучнем, Размерта,- прамармытала прафесарка МакГонагал.- А ці вы памятаеце, хто быў яго найлепшым сябрам?
- Вядома ж,- прамовіла шынкарка з лёгкай ўсмешкай.- Ці бачыў хто калісь аднаго без другога? Колькі разоў я назірала іх тут... і кожны раз яны вызывалі ўва мне ўсмешку, бы які камічны дуэт - Сірыюс Блэйк і Джэймс Потэр!
Гары з гучным стукам упусціў свой куфаль. Рон штурхнуў яго.
- Натуральна,- сказала прафесарка МакГонагал.- Блэк і Потэр. Завадатары іх мінібанды. Абодва вельмі яскравыя, выключна яскравыя асобы і гэта факт... Мяркую, што наўрад знойдзейцца яшчэ такая пара парушальнікаў спакою...
- Ды няжо ж,- усміхнуўся Хагрыд.- Блізяты Візлі могуць даць ім перца з імберцам.
- Можна было б вырашыць, што яны былі роднымі братамі,- далучыўся да размовы Флітвік.- Неразлукі!
- Так, цалкам згодны, былі,- прамовіў Фадж.- Потэр давяраў Блэку больш за астатніх сяброў, так было ў школе і так было пасля яе заканчэння. Сірыюс быў шаферам на іх з Лілі вяселлі, а пасля таго, як нарадзіўся Гары, яго запрасілі ў якасці хроснага бацькі. Хлопчык, вядома ж, анічога не ведае, уявіце сабе, як бы ён пакутаваў з гэтага.
- Таму што Блэк перайшоў на бок Самі Ведаеце Каго?- шэптам спыталася шынкарка.
- Яшчэ горш за гэта, даражэнечкая...- Фадж сцішыў свой голас настолькі, што ён больш нагадваў нізкі гуд.- Не шмат хто ведае пра тое, што Потэры здагадваліся аб тым, што Самі-Ведаеце-Хто палюе за імі. Дамблдор, які быў адным з нястомнейшых барацьбітаў з Самі Ведаеце Кім, меў шэраг карыснейшых шпіёнаў. Адзін з тых інфарматараў адразу ж папярэдзіў Джэймса з Лілі і параіў ім схавацца. Вядома ж, ад Самі Ведаеце Каго не надта лёгка ўкрыцца, таму Дамблдор прапанаваў ім лепшае, што быў у стане зрабіць – замову Фідэліюс.
- І як яна дзейнічае?- задыхаючыся ад зацікаўленасці, спыталася мадам Размерта. Прафесар Флітвік адкашляўся.
- Гэта надзвычайна складаная замова,- павісківаючы, прамовіў ён,- Сутнасць яе ў тым, што сакрэт аб нечым месцазнаходжанні захоўваецца ў душы жывой істоты. І калі гэты чалавек, называны яшчэ Сакрэтным ахоўцам дабрахвотна не выдасць яго, месцазнаходжанне немагчыма будзе выведаць. Калі б сакрэт не быў выдадзены, Лілі з Джэйсам маглі б гадамі жыць у той мясціне, і Самі Ведаеце Хто ніколі б іх самастойна не знайшоў, нават калі б яны ўвесь час сядзелі, прыціснуўшы насы да вокан!
- І Блэк быў Сакрэтным ахоўцам Потэраў?- прашапатала мадам Размерта.
- Натуральна ж,- сказала прафесарка МакГонагал.- Джэймс пераканаў Дамблдора, што Блэк аніколі не выдасць іх, нават пад пагрозай смерці, тым больш што ён сам збіраўся схавацца... але ж Дамблдор працягваў непакоіцца. Я памятаю, як ён прапаноўваў сабе на месца Сакрэтнага ахоўцы Потэраў.
- Ён падазраваў Блэка?- вохнула шынкарка.
- Ён быў ўпэўненны, што нехта надта блізкі да Потэраў паведамляе Самі Ведаеце Каму пра іх рухі,- змрочна прамовіла МакГонагал.- Так, на працягу некаторага часу, ён меў падазрэнне пра тое, што нехта з нас перайшоў на бок Самі Ведаеце Каго і перадае яму шмат якую інфармацыю.
- Але Джэймс Потэр настаяў на ўдзеле Блэка?
- Так,- з цяжкасцю ў голасе адказаў Фадж.- Не мінула і тыдня, як Фідэліюс быў накладзены...
- І Блэк іх выдаў?- ледзь дыхаючы, спыталася мадам Размерта.
- На самой справе, так. Блэк, магчыма, стаміўся ад ролі двайнога агента і планаваў адкрыта паведаміць аб сваёй падтрымцы Самі Ведаеце Каго пасля смерці Потэраў. Але як мы ведаем, Самі Ведаеце Хто пацярпеў паразу ад малога Гары. Згубіўшы сваю моц і жудасна саслаблены, ён збег, і Блэк застаўся ў вельмі непрыемным становішчы. Яго гаспадар прайграў у той самы момант, калі той збіраўся паказаць сваё сапраўднае аблічча - аблічча здрадніка. І ўсё, што яму заставалася, гэта бегчы за сваім гаспадаром...
- Брудны, смярдзюч зраднік!- раўкнуў Хагрыд так громка, што палова шынку сціхла.
- Шшш!- шыкнула прафесарка МакГонагал.
- Я тады го і пбачыў!- бурчаў Хагрыд.- Гэт было шчэ да таго, як ён збіў тых людзей! Тольк я выцяг Гары з руінаў дому, дзе збілі яго бацькоў. Маленечкага з касым шнарам на лбе - сірату... і тут зверху аб’явіўся Блэк на сваім матацыкле. Мне і ў главу не прышло спытаць, што ён тутка робіць. І не ведаў, што ён Сакрэтны хоўца Лілі і Джэймса. Думаў, ён той, хто даведся, што іх хата была атакаваная Сам Ведаце Кім і прымчаўся, каб неч дапамагчы. Ён весь збляднеў і калціўся. А ведаце што рабіў я? СЦЯШАЎ ГЭТАГА ЗАБОЙЦУ І ЗДРАДНІКА!- праравеў Хагрыд.
- Хагрыд, май ласку!- прамовіла прафесарка МакГонагал.- Кажы цішэй!
- Калі я быў там, я не сумняваўся, што ён смуткуе аб Лілі і Джэймсе. А ён ж думаў толькі пра Сам Ведаце Каго! Ён мне кажа: “Дай мне Гары, Хагрыд, я яго хросны і буду клапаціць пра йго...” Ха! Але ж я трымаў загад ад Дамблдора, знесці хлопца да яго цёткі з дзядзькам і адмовіў. Блэк настойваў, але нарэшць здаўся і нат даў свой матацыкл, каб завесці Гары туды. Казаў, што му ён больш нетрэбны.
- Я вінен быў здагадаць, што тут нешта не то. Ён ж гэдак любіў свой матацыкл, а тут аддае, кажа нетрэбны больш. Але, факт, яго было злёгк па ім злавіць. Дамблдор ведаў, што ён потэрскі Сакрэтны хоўца. Блэк здагадваўся, што яму трэб бегчы менавіт ў тую ж ноч, што куль за ім пусцяцяць людзі з міністэрства, пройдзе кольк гадзінаў.
- А што было б, як я ддаў яму Гары? Ён, пэўн, кінуў яго недзь на паўдарозе праз мора. Сына сваго лепшага сябра. Але калі чараўнік перашоў на цёмны бок, для го ўжо няма аньчога больш важкага...
Пасля апавядання Хагрыда нейкі час панавала цішыня.
- Але ж,- з некаторым задавальненнем прамовіла шынкарка,- яму не ўдалося сысці далёка? Блэка ж на наступны ж дзень затрымалі людзі з міністэрства?
- На жаль, гэта зрабілі не мы,- горка заявіў Фадж.- Не мы знайшлі яго. Гэта быў маленькі Пітэр Пэцігру – яшчэ адзін з сяброў Потэраў. Звар’яцеўшы ад гора, не сумняваючыся ані ў чым і ведаючы, што менавіта Блэк быў Сакрэтным ахоўцам Джэймса і Лілі, Пэцігру пайшоў па яго следзе.
- Пэцігру... гэта той маленечкі тлусты хлопчык, што як той хвосцік бегаў за імі ў Хогвартсе?- спыталася шынкарка.
- Ён абагаўляў Блэка і Потэра,- прамовіла прафесарка МакГонагал.- І ён ніколі не выдзяляўся якімісь талентамі. Я даволі шмат разоў была рэзкай з ім. Ці вы ведаеце як я... як я зараз аб гэтым шкадую.
Прафесарка прамовіла гэта так, бы моцна застудзілася.
- Ну годзе, Мінеўра,- ласкава сказаў Фадж.- Пэцігру памёр смерцю героя. Відавочцы з ліку маглаў, мы, вядома, пазней сцерлі іх успаміны, казалі, што ён загнаў Блэка ў кут. Пітэр стаяў і енчыў: “Лілі і Джэймс, Сірыюс! Як ты мог!” Ён выцягнуў сваю палачку, але Блэк быў хутчэй. Ён разнёс Пэцігру ўшчэнт...
- Неразумны хлапчына...- высмаркаўшыся, прамовіла МакГонагал ледзь варушучы языком.- Дурны... ён заўсёды цярпеў паразу падчас дуэляў... Трэба было пакінуць гэта міністэрству...
- Шкада, што йго знайшоў Пэцігру, а не я...- буркнуў Хагрыд,- кажу вам, я б не важдаўся з палачкамі... я б разарваў яго напалам.
- Ты не ведаеш пра што кажаш, Хагрыд,- рэзка перапыніў яго Фадж.- Ніхто, акрамя спецназу з атраду магічнай правааховы, не ў стане быў зладзіць з Блэкам, загнаным у кут. Я ў той час быў малодшым міністрам у дэпартаменце катастроф і адным з першых, хто прыбыў на месца пасля здарэння. Я... я ніколі не забудуся на гэта. Дагэтуль яшчэ бачу тое, што там адбылося, у кашмарах. Пасярод вуліцы кратар, глыбокі, ажно бачна разбітыя трубы каналізацыі. Паўсюль целы. Маглы крычаць. А Блэк стаіць і смяецца над тым, што засталося ад беднага Пэцігру... купка скрываўленага адзення і колькі... колькі кавалачкаў цела...
Фадж рэзка спыніўся. Было чутна толькі дыханне пяці насоў.
- Што было далей, Размерта,- ледзь разборліва працягваў Фадж,- вы добра ведаеце. Блэк быў схоплены дванаццаццю супрацоўнікамі патрулю магічнай правааховы, а Пэцігру атрымаў ордэн Мэрліна першай ступені, гэта было хоць якім суцяшэннем для яго беднай маці. І Блэк быў у Азкабане да апошняга часу.
Мадам Размерта выдала працяглы ўздых.
- А ці праўда, што ён вар’ят, міністр?
- Хутчэй сказаць, быў вар’ятам,- павольна прамовіў Фадж.- Мяркую, што пасля паразы свайго гаспадара ён на некаторы час звар’яцеў. Забойства Пэцігру і маглаў гэткім жорсткім спосабам... было бессэнсоўным... і ажыцявіў яго чалавек у адчаі... загнаны ў кут. Падчас маёй апошняй інспекцыі ў Азкабане я сустрэў яго. Ці вы ведаеце, што большасць са зняволеных сядзяць і мармочуць нешта сабе ў цемры... але я быў шакаваны наколькі НАРМАЛЁВЫМ выглядаў Блэк. Ён размаўляў са мной цалкам зразумела. Гэта занепакоіла мяне. Мажліва было б вырашыць, што ён папросту смуткуе... ён спытаў у мяне, ці не дачытаў я сваю газету, ласкава папрасіў паглядзець, маўляў у яго з’явіліся сія-тыя праблемы ў вырашэнні крыжаванкі. Я быў ўражаны, наколькі малое ўздзеянне аказваюць на яго дэментары... а ён быў адным з тых злачынцаў, якія наймацней ахоўваюцца, каб вы ведалі. Дэментары былі за яго дзвярыма ўдзень і ўночы.
- Але што ён будзе рабіць зараз, пасля ўцёкаў?- спыталася мадам Размерта.- Божачкі, міністр, ці не паспрабуе ён ўваскрасіць Самі Ведаеце Каго?
- Мяркую што... эээ... гэта яго канчатковы план,- няўпэўнена адказаў Фадж.- Але, я спадзяюся, мы зловім яго нашмат раней. Тым больш, што адна справа паспрабаваць адрадзіць Самі Ведаеце Каго ў адзіноце... Аднак, калі да яго вярнуцца самыя яго адданыя слугі, я з дрогатам уяўляю, як хутка Самі Ведаеце Хто ўваскрэсне...
Адчуўся ціхі стук шкла па дрэве. Нехта паставіў на стол свой куфаль.
- Ведаеш, Карнэліюс,- прамовіла прафесарка МакГонагал,- калі ты жадаеш паспець на вячэру з дырэктарам, табе лепш паспяшацца назад у замак.
Адна за адной пары ног перад Гарынымі вачыма пакінулі свае месцы, хістнуліся крысы плашчоў, і абцасы мадам Размерты зноў схаваліся за барнай стойкай. Дзверы ў “Тры Мятлы” расчыніліся, пусціўшы ў шынок крышачку завірухі, і настаўнікі зніклі.
- Гары?
Твары Рона і Герміёна імгненна апынуліся пад сталом. Яны разам глядзелі на свайго сябра, страціўшы мову.
— РАЗДЗЕЛ XI —
Вогненная страла
Гары вельмі цмяна памятаў, як дасягнуў склепу “Мядовага Герцага”, як рушыў па пераходзе і як зноў апынуўся ў Хогвартсе. Яму нават падалося, што зваротны шлях увогуле не заняў у яго часу. Хлопчык зусім не заўважаў таго, што робіць, бо галава яго была занята толькі адным, думкамі пра падслуханую размову.
Чаму ніхто не казаў яму пра гэта? Ані Дамблдор, ані Хагрыд, ані містэр Візлі, ані Карнэліюс Фадж... Чаму яны ніколі не казалі пра тое, што яго бацькі загінулі праз здраду лепшага сябра?
Рон з Герміёнаю падчас вячэры нервова пазіралі на Гары, не адважваючыся пачаць размову пра пачутае ў “Трох Мётлах”, бо паблізу ад іх сядзеў Пэрсі. Калі сябры дасягнулі Грыфіндорскай гасцёўні, яны знайшлі там Фрэда і Джорджа, якія, святкуючы заканчэнне семестра, падарвалі з паўтузіна гноебомб. Нягледзячы на тое, што блізняты вельмі цікавіліся, ці дабраўся ён да Хогсміда, Гары адразу ж рушыў да спальні і кінуўся да сваёй камоды. Ён адштурхнуў убок падручнікі, шукаючы падараваны Хагрыдам два года таму альбом, поўны фотакартак яго бацькоў. Хлопчык прысеў на ложку і пачаў гартаць старонкі альбому, пакуль на адной з іх не знайшоў...
Гары глядзеў на картку з бацькоўскага вяселля. З яе хлопцу махаў рукой тата, з непаслухмянымі чорнымі валасамі, якія тапыраліся ў розныя бакі, гэткімі ж як тыя, што дасталіся ў спадчыну яго сыну. Маці палала ад шчасця і трымала за руку свайго бацьку. А... паблізу ад бацькоў... Іх шафер... Як гэта раней не прыйшло ў галаву Гары.
Калі б ён дакладна не ведаў, ніколі не здагадаўся, што чалавек на старой фотакартцы і Блэк адна і тая ж асоба. На здымку ён не меў васкавой скуры, а твар быў не запалы, а прыгожы і поўны радасці. Ці Блэк ужо працаваў на Вальдэморта падчас фатаграфавання? Ці планаваў ўжо забойства двух людзей, што стаялі побач? Ці рабіў ўжо тое, за што правядзе дванаццаць гадоў у Азкабане? Дванаццаць гадоў, што зменяць яго да непазнавальнасці.
“Шкада, што дэментары не ўплываюць на яго”,- думаў Гары,- “што ён не ў стане пачуць перадсмяротныя енкі маёй маці...”
Гары зачыніў альбом і сунуў яго назад у камоду, потым распрануўся, зняў акуляры і лёг ў ложак, пераканаўшыся, што знайшоў тое, што выслізнула з-пад яго ўвагі.
Дзверы пакою адчыніліся.
- Гары?- няўпэўнена паклікаў Рон.
Але Гары ляжаў, не варушачыся, быццам спаў. Ён дачакаўся пакуль Рон сыйдзе, развярнуўся на спіну і лёг шырока расплюшчыўшы вочы.
Нянавісць, якой ніколі ў жыцці ён не адчуваў, бяжала праз яго кроў, быццам атрута. Гары бачыў Блэка, які смяяўся над ім, быццам на Гарыны вочы начапілі картку з фотаальбому. Ён бачыў быццам ўрывак з нейкага фільму, як Блэк выбухам разносіць Пітэра Пэцігру (які вельмі нагадваў Нэвіла Лонгботама) на тысячу кавалкаў. Ён чуў (хаця не ведаў сапраўднага голасу Блэка) нізкае мармытанне: “Мой Лорд... гэта здейснілася... Потэры зрабілі мяне сваім Сакрэтным ахоўцам...” А потым іншы голас, што смяяўся... гэдак жа, як той, які Гары чуў штораз, калі да яго набліжаліся дэментары...
*
- Гары, ты... ты выглядаеш жахліва.
Хлопец заснуў толькі перад самым світанкам. Калі ён расплюшчыў вочы, у пакоі ўжо нікога не было, ён хутка апрануўся і спусціўся, каб нечым паснедаць і знайшоў толькі Рона, які даядаў мятную жабку, паціраючы сабе жывот, і Герміёну, якая гатавала хатняе заданне, расклаўшы яго ажно на трох сталах.
- А дзе ўсе астатнія?- спытаўся Гары.
- З’ехалі! Ці ты памятаеш, што сёння першы дзень вакацыяў?- спытаўся Рон, уважліва пазіраючы на Гары.- Зараз час абеду, я ўжо збіраўся ісці, каб будзіць цябе.
Гары паваліўся на крэсла паблізу ад коміна. За вокнамі падаў снег. Крукшанс разлёгся перад агнём, нагадваючы вялізны руды дыванок.
- Ты сапраўды не надта добра выглядаеш,- прамовіла Герміёна, неспакойна гледзячы на яго твар.
- Са мной ўсё добра,- адказаў Гары.
- Паслухай,- суровым тонам сказала Герміёна, абменьваючыся позіркамі з Ронам.- Мы разумеем, што ты надта засмучаны тым, што ўчора пачуў. Але галоўнае, каб ты цяпер не нарабіў глупстваў.
- Напрыклад, якіх?- спытаў Гары.
- Напрыклад, паспрабаваў знайсці Блэка!- рэзка прамовіў Рон.
Гары вырашыў, што яны адрэпетыравалі гэтую размову, пакуль ён спаў. Гары сядзеў, не кажучы ані слова.
- Ты не зробіш гэтага Гары?- спыталася Герміёна.
- Блэк не варты таго, каб з-за яго памерці,- дадаў Рон.
Гары пазіраў на іх. Здавалася, яны не разумелі ўсяго.
- Ці вы ведаеце, што я чую штораз, калі ля мяне апыняюцца дэментары?- Рон і Герміёна, баязліва пазіраючы на яго, захісталі галовамі.- Я чую крыкі і мольбы маёй маці, якую вось вось павінен забіць Вальдэморт. Калі б вы чулі перадсмяротныя енкі сваіх бацькоў, вы б не разважалі аб гэтым настолькі лёгка. А калі б, да таго, ведалі, хто быў сябрам, які здрадзіў іх і аддаў Вальдэморту...
- З гэтым ўжо нічога не зробіш!- уразліва прамовіла Герміёна.- Але няхай Блэка зловяць дэментары і адправяць назад у Азкабан і... гэта будзе найлепш за ўсё!
- Вы чулі, што казаў Фадж. Азкабан не дзейнічае на Блэка так, як на астатніх людзей. Гэта не будзе для яго пакараннем.
- І што?- выглядаючы занадта напружаным, спытаўся Рон.- Ты вырашыў забіць Блэка... ці як?
- Не будзь ёлупам,- запанікавана прамовіла Герміёна.- Гары, ты ж не збіраешся анікога забіваць?
Гары ізноў анічога не адказаў. Ён не ведаў, чаго жадае. Але дакладна ведаў, што не падумае стаяць ў баку, пакуль Блэк на волі.
- Малфой ведае,- раптоўна прамовіў ён.- Памятаеце, на зеллеварстве? “Калі б ён паляваў на мяне... я распачаў бы паляванне ў адказ”
- Ты збіраешся прымаць парады Малфоя, а не нашы?- раз’юшыўся Рон.- Ты ведаеш... што атрымала маці Пэцігру, пасля таго як Блэк забіў яго? Тата распавядаў мне... Ёй даслалі ордэн Мэрліна першай ступені і палец яе сына ў скрыначцы. Гэта быў самы вялізны кавалак, які ад яго застаўся. Блэк вар’ят, Гары, і ён небяспечны...
- Напэўна, Малфою распавёў аб гэтым бацька,- праігнараваўшы Рона, працягваў Гары,- ён жа быў сярод прыбліжаных да Вальдэморту...
- Прашу, кажы “Самі Ведаеце Хто”?- сярдзіта прамовіў Рон.
-... відавочна, Малфой быў знаёмы з Блэкам, калі працаваў на Вальдэморта...
-... а яго сынок зшалее ад шчасця, калі цябе разарве на міліён кавалачкаў, як таго Пэцігру! Супакойся, Малфой папросту спадзяецца, што цябе заб’юць раней, чым яму прыйдзецца супрацьстаяць табе на квідытчным поле!
- Гары, калі ласка,- прамовіла Герміёна, яе вочы напоўніліся слязьмі,- будзь разумнейшым. Блэк зрабіў жудаснейшыя рэчы, але... але не трэба з-за гэтага ставіць сябе ў небяспеку, Блэк гэтага і жадае... ах, Гары, ты здзейнічаеш яму на руку, калі пойдзеш шукаць яго.Твае бацькі вельмі не хацелі б, каб ты пацярпеў, ці не так? Яны б не пажадалі, каб ты шукаў Блэка!
- Я ніколі не даведаюся пра тое, чаго б яны пажадалі, таму што, дзякуючы Блэку, ніколі не размаўляў з імі,- суха адказаў Гары.
Запанавала цішыня, падчас якой Крукшанс пышна пацягнуўся, выпусціўшы свае кіпцюры. Ронава кішэня шалёна задрыжэла.
- Слухайце,- сказаў Рон, каб хоць нейкім чынам змяніць тэму размовы,- зараз вакацыі. Ужо амаль надышлі Каляды! Прапаную... прапаную спусціцца і наведаць Хагрыда. Мы не рабілі гэтага напэўна ўжо сто год!
- Не!- імгненна вымавіла Герміёна.- Рон, Гары нельга пакідаць замак...
- Так, пойдзем,- працягваючы сядзець, сказаў Гары.- Я, між тым, спытаюся ў яго, чаму ён аніколі не ўзгадваў Блэка, калі распавядаў пра маіх бацькоў!
Але, напэўна, Рон меў на ўвазе зусім не працяг размовы пра Сірыюса Блэка.
- А яшчэ мы б маглі згуляць у шахматы,- паспешліва заўважыў ён, - ці ў плявакаменьчыкі. У Пэрсі...
- Не, мы пойдзем да Хагрыда,- цвёрда прамовіў Гары.
Яны апранулі свае плашчы, прайшлі праз адтуліну за партрэтам, які адразу ж прапанаваў ім супыніцца і пачаць змаганне, абазваўшы пры гэтым баязлівымі дварнякамі, потым рушылі па мармуровым сходам ўніз да дубовых дзвярэй уваходу.
Яны крочылі ўніз па некалі травяністым схіле, пакідаючы на бліскучым рассыпістым снезе дробныя разоры, іх шкарпэткі і падолы плашчоў прамоклі і змерзлі. Забаронены лес выглядаў так, бы нехта яго зачараваў, дрэвы пакрыліся срэбрам, а хаціна Хагрыда нагадвала ільдзяны торт.
Рон пастукаў у дзверы, але адказу не было.
- Няўжо ён кудысць сышоў?- спыталася Герміёна, хутаючыся ад холаду ў плашч.
Рон прыціснуў вуха да дзвярэй.
- Там нейкі дзіўны шум,- прамовіў ён,- можа, гэта Фанг?
Гары з Герміёнаю таксама прыціснуліся да дзвярэй. Усярэдзіне адчуўся шэраг нізкіх пульсуючых стогнаў.
- Можа, нам пайсці і паклікаць каго-небудзь?- знервавана спытаўся Рон.
- Хагрыд!- клікнуў Гары, грукочучы ў дзверы.- Хагрыд, ці ты там?
Адчуўся гук цяжкіх крокаў, затым дзверы рыпнулі. На ганак выйшаў Хагрыд, яго вочы былі апухлымі і чырвонымі, а на скураную камізэльку працягвалі каціцца слёзы.
- Вы чулі!- раўнуў ён і кінуўся на шыю да Гары.
Хагрыд быў, прынамсі, удвая больш за звычайнага чалавека, і Гары было зусім не да смеху. Ён ўжо быў гатовы рынуцца пад Хагрыдавым цяжарам на зямлю, але яго ўратавалі Рон з Герміёнаю, якія схапілі Хагрыда за рукі і адарвалі ад Гары, а потым з яго дапамогай адвялі таго назад у пакой. Палясоўшчык накіраваўся да стала, сеў на крэсла і схаваў свой пакрыты слязьмі твар у руках, працягваючы безкантрольна енчыць.
- Што здарылася, Хагрыд?- жахаючыся, прамовіла Герміёна.
Гары заўважыў на стале раскрыты ліст, які выглядаў, як афіцыйны.
- Што гэта, Хагрыд?
Хагрыд пасіліў свае енкі, слёзы залілі нават яго бараду, але працягнуў ліст Гары, і той прачытаў уголас:
“Паважаны містэр Хагрыд,
Мы прынялі да ўвагі ў нашым даследаванні аб нападзе гіпагрыфа на аднаго з навучэнцаў, запэўненні прафесара Дамблдора пра тое, што Вы не маеце аніякага дачынення да гэтага сумнага інцыдэнта”.
- Дык гэта ж добра, Хагрыд!- прамовіў Рон і папляскаў Хагрыда па плячы. Але той працягваў енчыць і махам сваёй вялічэзнай рукі прапанаваў Гары чытаць далей.
Тым не меньш мы павінны заўважыць нашую моцную заклапочанасць з нагоды гэтага гіпагрыфа. Мы вырашылі падтрымаць скаргу містэра Люцыюса Малфоя і перадаць справу пад кантроль Камітэту па знішчэнню небяспечных істотаў. Слуханні адбудуцца 20 красавіка, і мы запрашаем Вас разам з вашым гіпагрыфам наведаць ў гэты дзень офіс Камітэту ў Лондане. Гіпагрыф павінен быць закаваны і сядзець ў клетцы.
З павагаю...
Далей следаваў спіс чальцоў школьнай рады.
- Аёйку,- прамовіў Рон.- А ці ты ім казаў, што Бакбік не благі гіпагрыф, Хагрыд. Іду ў заклад, яны...
- Ты не ведаш, што за злыдні сяць у Камітэце па знішчэнні няспечных стотаў!- давячыся слязьмі і выціраючы твар рукавом, прамовіў Хагрыд.- Ім пакаж яку-небудзь любу зверанятку і яны дразу кінуцца яе катаваць!
Раптоўна адчуўся гук, які прымусіў Гары, Рона і Герміёну пужліва азірнуцца. У кутку ляжаў гіпагрыф Бакбік і нешта жаваў, а падлога ля яго была заліта крывёю.
- Я не мог кінуць го ў снезе!- усхліпваў Хагрыд.- У самоце! На Божнараджэнне!
Гары, Рон і Герміёна перазірнуліся. Яны аніразу шчэ не чулі, каб палясоўшчык называў любай звераняткаю істоту, якую іншыя людзі палічылі б за жахлівую пачвару. З другога боку, Бакбік быў не такі ўжо і небяспечны. А з пункту гледжання Хагрыда, даволі прыгожы.
- Табе прыйдзецца знайсці моцныя аргументы дзеля яго абароны, Хагрыд,- прамовіла, сядаючы паблізу ад палясоўшчыка і кладучы далонькі на яго перадплечча, Герміёна.- Я ўпэўнена, што ў цябе атрымаецца даказаць, што ён бяспечны.
- Гэт не мае сэнсу!- ўз’енчыў Хагрыд.- Гэты злыдні з камітэту, яны ўсе ў кішэні Люцуса Малфоя! Жахаюцца йго! І калі я праграю справу Бакбіка...
