1. дарвиндік, жай, күрделі
2. мендельдік, панмиксиялық, оқшауланған
3. аутбредті, аралас, құрамды
4. инбредті, кең таралған, сызықты
5. аутбредті, циклдік, комфортты
360. Популяцияның генетикалық құрылымын анықтайтын демографиялық факторлар:
1. даралардың жастық және жыныс құрамы
2. бойының параметрі және даралардың дене салмағы
3. даралар қозғаласының жылдамдығы мен темпі
4. дара терісі және шашының түсі
5. даралардың темпераменті және мінез- құлқы
361. Популяциядағы генетикалық полиморфизмді жоғарылататын факторлар:
1. гендер дрейфі, изоляция
2. аутбридинг, мутация
3. инбридинг және инцест
4. оқшаулану және гендер дрейфі
5. инбридинг және изоляция
362. Гендер мен генотиптердің әртүрлілігін төмендетеді:
1. мутациялар, миграциялар
2. оқшаулану, инбридинг
3. аутбрединг, миграция
4. панмиксия, мутация
5. панмиксия, аутбридинг
363. Популяцияның бейімділігін жоғарлататын факторлар:
1. даралар мутациялары және миграциялары
2. даралардың өсімталдылығы және тірі қалуы
3. даралардың бойы және салмағы
4. даралардың бояуы және түсі
5. даралардың жыныстық арақатынасы
364. Популяциялардың бейімділігі анықталады:
1. даралардың жасы және салмағымен
2. даралардың өсімталдылығы және тірі қалуымен
3. даралардың бояуы және түсімен
4. даралардың бойы және салмағымен
5. даралардың жыныстық арақатынасымен
365. Рецессивті гендерге қарсы табиғи сұрыпталу:
1. популяцияда доминантты гендердің жиілігін төмендетеді
2. популяцияда рецессивті гомозиготтар санын төмендетеді
3. популяцияда қосымша гендердің жиілігін төмендетеді
4. популяцияда гетерозиготтардың жиілігін төмендетеді
5. рецессивті гомозиготтардың бейімділігін жоғарлатады
366. Доминантты гендерге қарсы табиғи сұрыпталу:
1. популяцияда доминантты гендер жиілігі артады
2. популяцияда доминантты гендер жиілігі төмендейді
3. доминантты генді тасушылардың бейімділігі артады
4. доминантты генді тасушылардың бейімділігіне әсер етпейді
5. доминантты генді тасушылардың бейімділігін жоғарлатады
367. Популяцияның элементарлы эволюциялық процесстеріне жатады:
1. популяция саны, мутация, жас құрамы
2. гендер дрейфі, инбридинг, инцест
3. популяцияның жыныстық құрамы, мутация, инбридинг
4. гендер мутациясы, миграция, гендер дрейфі
5. миграциялар, жас құрамы және жыныстық арақатынасы
368. Популяцияда генетикалық патологиялардың жинақталуы нәтижесінде:
1. генотиптердің бейімділігі жоғарлайды
2. туылудың жоғарлауы
3. генотиптердің бейімділігі төмендейді
4. генотиптердің өнімділігі жоғарлайды
5. көбінде әйел адам туылады
369. Популяцияның генетикалық жүгін төмендетеді:
1. изоляция және гендер дрейфі
2. аутбрединг және панмиксия
3. инбридинг және оқшаулану
4. инцест және изоляция
5. флуктуация және популяциялардың абберациялары
370. Популяцияның генетикалық жүгінен қалыптасатын аурулар:
1. грипп, токсикоз, токсемия
2. гемофилия, ахондроплазия, альбинизм
3. пневмония, дифтерия, тиф
4. токсоплазмоз, листериоз, микоплазма
5. гепатит, гематоз, оспа
371. Популяцияның генетикалық жүгінің қалыптасуы немен байланысты:
1. генотиптердің бейімділігінің жоғарлауымен
2. ортаның жоғарғы температурасымен
3. генотиптердің бейімділігінің төмендеуімен
4. ортаның төменгі температурасымен
5. еркек жынысты даралардың туылуымен
372. Популяцияда табиғи сұрыпталу әсері алып келеді:
1. бейімделмеген генотиптер сақталады
2. популяцияда жоғары өсімтал генотиптер сақталады
3. популяцияда мейілінше бейімделген генотиптер сақталады
4. даралардың массасы және мөлшері жоғарылайды
5. популяцияда дене салмағы жоғары генотиптер сақталады
373. Миграция (популяциялар арасында гендердің алмасуы) нәтижесінде:
1. популяцияның генетикалық әртүрлілігі төмендейді
2. популяцияның генетикалық әртүрлілігі жоғарлайды
3. мутациялық процесстердің интенсивтілігі жоғарлайды
4. гомозиготалар жиілігі жоғарлайды
5.туылу жоғарлайды
374. Гендер дрейфі (гендер жиілігінің кездейсоқ өзгеруі) нәтижесінде популяцияда:
1. популяцияның генетикалық полиморфизмін жоғарлатады
2. популяцияның генетикалық полиморфизмін төмендетеді
3. инфекциялық аурулардың жиілігін жоғарлатады
4. популяцияның генетикалық жүгін төмендетеді
5. паразитарлық аурулар жиілігін төмендетеді
375. Популяцияда мутацияның жоғарғы жиілігі алып келеді:
1. популяцияда даралар санының артуына
2. популяцияда генетикалық тұрғыдан ерекше даралардың санының артуына
3. бейімделген генотиптердің санының артуына
4. аталық жынысты даралардың артуына
5. аналық жынысты даралардың артуына
376. Популяцияда генетикалық жүктің пайда болуына әкелетін факторлар:
1. ерлі – зайыптылар жасының төмендеуі
2. тұқым қуалайтын патологиясы бар ауру балалардың өмір сүру ұзақтығының төмендеуі
3. пневмониямен ауру балалардың өмір сүру ұзақтығының төмендеуі
4. генотиптің бейімділігінің жоғарылауы
5. даралардың бойының өсуінің төмендеуі
377. Популяциядағы генетикалық жүктің клиникалық көрінісіне жатады:
1. медициналық аборттар
2. энцефолопатиялар
3. тұқымқуалайтын аурулар
4. инфекциялық патологиялар
5. паразитарлы аурулар
378. Популяцияның генетикалық құрылымының өзгеруіне әсер ететін, демографиялық факторлар:
1. мутация, миграция, гендер дрейфі
2. табиғи, жасанды, жыныстық сұрыптау
3. жаңа туылған сәбидің салмағы, бойы, терісінің түсі
4. гендердің, генотиптердің жиілігінің көрсеткіші, олардың бейімділігі
5. көлемі, жыныс, жас құрамы
379. Популяциядағы генетикалық полиморфизмді төмендететін факторлар:
1. инбридинг, гендер дрейфі, изоляция
2. табиғи, жасанды сұрыпталу, мутация
3. аутбридинг, панмиксия, миграция
4. мутация, миграция, популяциядағы даралар санының жоғары болуы
5. популяцияның жас, жыныстық құрамы
380. Популяциядағы гендер жиілігінің тұрақтылығын сақтайтын шарттар:
1. популяцияның көлемі, жас және жыныстық құрамы
2. инбридинг, изоляция, пангения
3. мутация, миграция, гендер дрейфі болмаса
4. су, жарық, жылу болмаса
5. табиғи, жасанды сұрыпталу, ылғалдылық болмаса
381. Табиғи сұрыпталудың рецессивті ауруларға қарсы әсері неге әкеледі:
1. элиминация және доминантты гендердің жиілігінің төмендеуіне
2. элиминация және рецессивті гендердің жиілігінің төмендеуіне
3. рецессивті гендердің жиілігінің жоғарлауына және сақталуына
4. доминантты гендердің жиілігінің жоғарлауына және сақталуына
5. тіршілікке қабілетті гетерозиготалы даралардың сұрыпталуына және популяцияда жиілігінің жоғарлауына
382. Табиғи сұрыпталудың доминантты мутацияларға қарсы әсері неге әкеледі:
1. рецессивті гендердің элиминациясына, популяцияда жиілігінің төмендеуіне
2. рецессивті ген бойынша гомозиготалы даралардың элиминациясына және популяцияда олардың жиілігінің жоғарлауына
3. популяцияда доминантты гендердің сақталуына және олардың жиілігінің жоғарлауына
4. доминантты гендердің элиминациясына, популяцияда олардың жиілігінің төмендеуіне
5. доминантты гендерді тасымалдаушыларды сұрыптауға және олардың популяциядағы жиілігіне әсер етпейді
383. Популяция типтері:
1. менделдік, оқшауланған, панмиксті
2. менделдік, қарапайым, күрделі
3. моногенді, гетерогенді, полиморфты
4. гомозиготалы, гетерозиготалы, гемизиготалы
5. таза, аралас, этникалық
384.Экогенетика – ғылыми бағыт, зерттейді:
1. қоршаған ортаның ластануының климаттық жағдайға әсерін
2. пайдалы қасиеті бар қоршаған орта факторларын
3. қоршаған орта ластануының адамның генетикалық саулығына әсерін
4. тірі ағзалардың өзара байланысу формаларын
5. қоршаған ортаның ластануына байланысты температураның өзгеру темпін
385. Қоршаған ортаның ластануына тікелей байланысты «экологиялық» ауруларға жатады:
1. Куросава ауруы
2. «итай-итай» ауруы
3. «қуыршақ бетті» ауруы
4. «төртбұрышты» бетті ауруы
5. «шинагава» ауруы
386. Қазақстандағы экологиялық қолайсыз аймақтарға жатады:
1. Бурабай курортық аймағы
2. Семей ядролық сынақ аймағы
3. Алматы облысы аймағы
4. Каспий маңы аймағы
5. Іле-Алатауы қорығы
387. Экологиялық қолайсыз аймақтарда тұратын тұрғындар денсаулығына тән:
1. туылу көрсеткішінің жоғарлауы
2. денсаулық жағдайының жақсаруы
3. тіршілік жағдайының жақсаруы
4. өмір сүру ұзақтығының артуы
5. өмір сүру ұзақтығының төмендеуі
388. Иондаушы радиацияның халықтың генетикалық саулығына әсерінің көрсеткіші:
1. қанда гемоглобин мөлшерінің жоғарлауы
2. қан жасушаларындағы хромосомалық бұзылыстардың жиілігінің артуы
3. дамудың туа біткен ақаулықтарының азаюы
4. дене салмағының артуы
5. жаңа туылған нәрестелердің санының артуы
389. Қоршаған ортадағы ауыр металдардың тұздарының артуы алып келеді:
1. жаңа туған балалардың дене салмағының артуына
2. көпұрықты жүктіліктің жиілігінің артуына
3. нәрестенің құрсақта дамуының кешеуілдеуіне
4. қанда гемоглобин мөлшерінің жоғарлауына
5. денсаулық көрсеткішінің артуына
390. Қоршаған ортада ластанушы компоненттердің жинақталуынан болады:
1. ауыл шаруашылық өнімдерінің артуы
2. денсаулық жағдайларының төмендеуі
3. өмір сүру жағдайының жақсаруы
4. көліктерде жол жүру ақысының көтерілуі
5. сатылатын тауарлар қорының азаюы
391. Адам ағзасына иондаушы радиацияның әсерінің көрсеткіші:
1. жасушалардың бөліну санының артуы
2. сома жасушаларында хромосомалық абберациялардың жиілеуі
3. ағзада жасушалар санының артуы
4. денеде эритроциттер санының артуы
5. жаңа туған балалардың дене салмағының артуы
392. Экологиялық жүйелер дамудың келесі сатыларынан өтеді:
1. тоқырау, бастапқы, сөну
2. бастапқы, жайнау, сөну
3. кеңею, тоқырау, сөну
4. жарық, тоқырау, кеңею
5. сөну, тоқырау, жарық
393. Фармакогенетика дәрілік препараттар әсерінің тиімділігінің тәуелділігін зерттейді:
1. аурудың жасына
2. аурудың жынысына
3. аурудың генотипіне
4. аурудың сипатына
5. аурудың қылығына
394. Дәрілік препараттардың фармакокинетикалық әсері байланысты:
1. дәріні қабылдау реттілігіне
2. дәрінің сіңірілуіне, метаболизміне және шығару жылдамдығына
3. дәріні қабылдау әдісіне, түріне және уақытына
4. дәрінің пішініне, түріне және мөлшеріне
5. дәрінің қабылдау жолына, санына және қабылдау уақытының қысқалығына
395. Дәрілік препараттарға ағзаның реакциясының генетикалық бақылануы жүзеге асырылады:
1. ағзаның барлық гендерімен
2. бір жұп генмен
3. бір жұп хромосомамен
4. бірнеше жұп хромосомалармен
5. бірнеше жұп генотиппен
396. Туберкулезге қарсы изониазид препаратының ағзадан шығарылуына қарай (инактивация) адамдар тобының жіктелуі:
1. тура және сызықты инактиваторлар
2. жылдам және баяу инактиваторлар
3. жылдам және баяу активаторлар
4. үлкен және кіші инактиваторлар
5. бір –екі бағытты инактиваторлар
397. Псевдохолинэстераза генінің рецессивті аллелдері бойынша гомозиготалылар:
1. суксаметонияны инактивациялауы бойынша дефектілі
2. суксаметанол инактивациялауы бойынша дефектілі
3. суксафенол инактивациялауы бойынша дефектілі
4. өздігінен қозғалуға бейім емес
5. ұйқыға бейім
398. Ингаляциялық наркоз газындағы галотанның метоболизімі бақыланады:
1. орта факторымен
2. Х-тіркесті доминантты генмен
3 аутосомды-рецессивті генмен
4. аутосомды-доминантты генмен
5. Х-тіркескен рецессивті генмен
399. Тұқым қуалайтын порфирия - бауыр ауруының дамуы:
1. вирустық инфекциядан
2. майлы тағам пайдаланудан
3. доминантты мутациядан
4. рецессивті мутациядан
5. полигендердің әсерінен
400. Тұқым қуалайтын бауыр патологиясы - порфириясында қандай дәріні қабылдағанда гемоглобиннің (порфириндердің) ыдырау өнімдері бұзылып, ауру өршиді:
1. аналгинді
2. антибиотиктерді
3. барбитураттарды
4. дәрумендерді
5. цитостатиктерді
401. Қандай дәрілерді қабылдағанда тұқым қуалайтын метгемоглобинемияның асқынуы байқалады:
1. антибиотиктерді
2. нитроглициринді
3. аналгинді
4. аспиринді
5. дәрумендерді
402. Қандай дәрі қабылдағаннан кейін тұқым қуалайтын сары ауру формалары өршиді:
1. антибиотиктерді
2. аналгетиктерді
3. кортизонды
4. корвалолды
5. коордиаминді
403. Акаталазия – сирек кездесетін тұқым қуалайтын ауру. Генотипінде мутантты аллелі бар адамдарда көрініс береді:
1. гетерозиготалы жағдайда
2. Х-хромосомамен
3. гомозиготалы жағдайда
4. У-хромосомамен
5. гемизиготалы жағдайда
404. Дәрі қабылдаудың ағзаға әсерінің генетикалық бақылануы жүзеге асады:
1. бір жұп гендермен, бірнеше жұп геномдармен, полигендермен
2. бір жұп генотиптермен, генотиптермен, полигенотиптермен
3. бір жұп гендермен, бірнеше жұп хромосомалармен, полигендермен
4. бір жұп хромосомалармен, бірнеше жұп хромосомалармен, полихромосомалармен
5. бір жұп аллотиптермен, бірнеше жұп аллотиптермен, полиаллотиптермен
