Тіс қатарының пайда болуының бұзылыстары:
Жеке тістердің орналасуының аномалиялары;
a) Тістердің ерін ұрттық жарып шығуы
б)Тістердің таңдай тілдік жарып шығуы
в)Тістердің мезиальды жарып шығуы
г)Тістердің дистальды жарып шығуы
д)Төмен орналасу (инфраоклюзия)
е)Жоғары орналасу (супраокллюзия)
ж) тістің айналуы (тортоаномалия)
з) тістің транспозиция
и) жоғарғы күрек тістердің дистопиясы
тістердің тығыз орналасуы
тістердің арасындағы тремалар мен диастемалар.
II тіс қатарлары пішінінің аномалиялары.
а)Тарылған тіс қатары
б)Ершік тәрізді қысылған тіс қатары
в)V тәрізді пішінді тіс қатары
г)Төртбұрышты тіс қатары
д)Ассиметриялы тіс қатары
Тістесу аномалиялары:
Тістесудің сагитальды аномалиялары:
Прогнатия;
Прогения;
а)Жалған прогения
б)Шынайы прогения
2. тістесудің трансверзальды аномалиялары:
Тарылған тіс қатарлары;
Жоғарғы және төменгі тіс қатарларының енінің сәйкес келмеуі:
а)Екі жағындағы бүйір тістерінің қатынасының сәйкес келмеуі
б)Бір жағындағы бүйір тістерінің қатынасының сәйкес келмеуі
3. тістесудің вертикальды аномалиялары:
Терең тістесу:
а)Жабатын тістесу
б)Аралас тістесу прогнатиямен
Ашық тістесу:
а)Нағыз тістесу
б)Жарақаттық тістесу
Кемшіліктері:
1.Көп, сонда да жақ сүйектерінің көлемінің аномалиялары туралы айтылған жоқ
патология қай кезенде екені көрінбейді.
Балалардағы тіс жақ аномалияларының негізгі және арнайы диагностика әдістері.
Клиникалық тексерулер ортодонтиялық диагноз қоюда жетекші болып табылады.
Паспортты бөлім
Аурудың және өмірінің анамнезі
Ортодонтиялық науқасты қарау – бұл жалпы қараудан, бет құрылымын, ауыз қуысын, тістерді, тіс қатарлары мен жақтарды зерттеп, функциональды бұзылыстарды анықтаудан тұрады.
Тіс жақ аномалиялары бар балаларды арнайы әдістермен зерттеудің ішінен негізгісі – бастың, беттің, жақтың, тіс доғаларының антропометриясы. Бұл зерттеулер ардайын жақтардың диагностикалық мүсінін зерттеуден басталады.
Диагностикалық мүсінде – тістердің өлшеуін жүргізеді(енін, ұзындығын, қалындығын). Ені тістің ең жалпақ жерінен өлшенеді. Ұзындығы тістің қиғаш өсінде өлшейді; күрек және ит тістерді қызыл иек шетінен бастап кесу қырына дейін, ал үлкен азу тістерді алдыңғы ұрт бұдырына дейін.
Трансверзальды өлшеудердің негізінде күрек тістің енінің саны анықталған тіс доғасының еніне сәйкес келеді. Осыған орай антропометриялық принципқа Пон индексі құрылған. Автор тұрақты тістесудегі нормадаға тіс доғаларын зерттеу отырып, бірінші кіші азу тіс пен үлкен азу тістің арасындағы тіс доғасының ені жоғарғы жақтың төрт күрек тісінің көлденең өлшемдердің көлеміне пропорционал екенің нақтылады. Осы заңдылыққа сай ол индекстерді есептеп тапты: кіші азу тістің – 72-82 және үлкен азу тістің – 60-65.
Келесі еғсептеулермен қолданады:
4 күрек тістің көлденең өлшемін х 100/80 = кіші азу тістерінің арасындағы аймақ.
4 күрек тістің көлденең өлшемін х 100/64 = үлкен азу тістерінің арасындағы аймақ.
Күрек тістер толық жарып шықпаған кезде тіс доғасының енін төменгі күрек тістің көлденең санынан анықтауға болады.
Симметроскопия – тістердің трансверзальды және сагиттальды орналасуларын зерттейтін әдіс. 1,2 мм тор тартылған мөлдір пластинкадан тұратын арнайы прибор қолданады. Пластинканы гипсті модельге қойып, ортаңғы сызық қатты таңдай тігісіне сүйене отырып, тістердің ортаңғы сызыққа қатынасын анықтайды.
Фотосимметроскопия -бұл жақтың диагностикалық модельдерін арнайы режимде фото суретке түсірудің симетроскопия әдісі. Жақ моделінің прекцияланған тормен фото суреттерін оқып өлшейді.
Хаулея – Гербер- Гербст диаграммасыортодонтиялық емнің басында әр пациентке жеке сызылатын тіс доғасы. Оның құрылымы тіс пішіні мен көлемінің жоғарғы жақ алдынғы тістерінің көлемінің санына пропорциональдықтан тұрады.
4. Көрнекі материал: презентация, слайдтар.
5. Әдебиет:
1.Базикян Э.А. Пропедевтическая стоматология: учебник. – М., 2008. – 768 б.
2.Образцов Ю.Л., С.Н. Ларионов. Пропедевтическая ортодонтия: учебное пособие. – СПб.: СпецЛит, 2007. – 254 б.
3.Персин А.С. Стоматология детского возраста, 2004 ж.
4.Хорошилкина Ф.Я. «Руководство по ортодонтии» М., 1982.
5.Хорошилкина Ф.Я., Френкель «Диагностика и функциональное лечение зубочелюстно-лицевых аномалий» М., 1987 ж.
6.Колесов А.А. «Стоматология детского возраста» М., 1978., стр-485-492.
7.Аболмасов Н.Г., Аболмасов Н.Н Ортодонтия: учебное пособие. М.: МЕДпресс-информ, 2008. – 424 б.
8.Уразалин Ж.Б. и др. Лечебная физкультура в стоматологии (учебное пособие). – Алматы, 1999. – 88 б.
9.Хорошилкина Ф.Я. Дефекты зубов, зубных рядов, аномалии прикуса, миофункциональное нарушение челюстно-лицевой области и их комплексное лечение.- МИА: Москва, 2006 – 544 б.
10.Дистель В.А., Сунцов В.Г., Вагнер В.Д. Пособие по ортодонтии., М., 2000 ж.,.
6. Бақылау сұрақтары:
1.Энгль жіктелуі
2.Жіктелудің кемшіліктері
3.Бетальман жіктелуі
4.Калвелис жіктелуі
5.Клиникалық зерттеу әдістерін атаңыздар
ДӘРІСТІК КЕШЕН:
