Модуляция – бұл тасымалдаушы тербелістердің параметрлерін басқаратын физикалық процесс. Радиотехникада тасымалдаушы тербелістердің орнына U, w және j бос параметрлері бар жай гармоникалық тербелістерді қолданатын модуляция жүйесі кең қолданысқа ие болды. Кейбір параметрлерді уақыт бойынша өзгерте отырып, біз әрқилы модуляция түрлерін ала аламыз.
Егер айналмалы болып сигналдың U(t) амплитудасы болса, және де қалған екі параметрлер w және j тұрақты болса, онда тасымалдаушы тербеліс амплитудалық модуляцияға ие болады. Тасымалдаушы фаза өзгерген кезінде фазалық модуляция орнын алады, ал жиіліктіде – жиілікті болады.
б) Транзисторлы амплитудалық модулятордың жұмыс принципі мен схемасы.
Қарапайым амплитудалық модулятор болып сызықсыз күшейткіш қызмет етеді және де резонанстық контурдағы шығысы тасымалдаушы жиіліке көңілі түсірілген. Транзистордың өткізу характеристикасы екі түзу сызықты кесінділерімен апроксимацияланған деп анықталады. Жұмыс нүктенің төменгі жиілікті модуляциялық тербеліс бір тактіге аусқаннан, тасымалдаушы сигналдың бұрышы үздіксіз өзгереді. Сондықтан колекторлық ток күшінің бірінші амплитудалық гармоникасы уақытқа тәуелсіз болады. Тербелмелі контур колекторлық токты сүзіп, шығысында АМ-сигналдарды шығарады және ол пайдалы модуляторлық сигналға пропорционал болады.
Сурет 4. Транзисторлы амплитудалық модулятордың схемасы
в) Статикалық модуляциялы сипаттамаға СМС анықтама беру, S, E0 және Um жоғары жиілікті тасымалдаушы дабыл амплитудасының мәндері берілген кездегі СМС тұрғызу және есептеу-4.1-кесте:
;
Сурет 5. Статикалы модуляциялы сипаттама
г) СМС көмегімен Ебоңт оңтайлы ығысу кернеуі мен (Ω=2πF) бұрмаланбаған модуляцияға сәйкес, uмод(t)=UΩcosΩt модульдеуші дабылдың рұқсат етілетін UΩmax амплитуда өлшемін анықтау:
Сурет 6. Модельдеуші дабыл
UΩmax=0,15 B
д) Таңдалынған режим үшін М модуляция коэфициентін есептеу және біртоналды АМ дабылының математикалық түрін жазу:
Тапсырма
Сызықты диодты детектор диодының вольт – амперлі сипаттамасы ВАС екі түзу сызықтық кесінділермен аппроксимацияланған
Біртоналды модуляциялы АМ дабыл, аналитикалы түрде былай жазылған:
UАМ(t) = Um (1+ M cos 2pFt) cos 2pf0t.
Талап етіледі:
а) Модульденген тербеліс детектерлуінің тағайындалуын түсіндіру;
б) Сызықы детектордың сұлбасын бейнелеу, детектор сұлбасына кіретін элементтердің тағайындалуы мен оның жұмыс ұстанымын суреттеу;
в) Кдберілген детектерлеу коэффициентін алу үшін Rж жүктеме кедергісін есептеу;
г) f0 және F берілген кездегі Сж детектордың жүктеме сыймдылығының мәнін таңдау;
д) Детектордың кірісі мен шығысындағы кернеу спектрлерін есептеу және тұрғызу.
Берілгені:
3-кесте
| Сынақ кітапшасының соңғы саны | |
| S, mA/B | |
| М | 0.9 |
| F,кГц | 4.5 |
| Сынақ кітапшаның соңғысының алдыңғы саны | |
| f0 ,кГц | |
| Um,B | 1.5 |
| Кд | 0.8 |
Шешуі:
а) Модульденген тербеліс детектерлуінің тағайындалуын түсіндіру;
б) Сызықы детектордың сұлбасын бейнелеу, детектор сұлбасына кіретін элементтердің тағайындалуы мен оның жұмыс ұстанымын суреттеу:
