1. Түкті оймақгүлдің препараты
2. Алқызыл оймақгүлдің препараты
3. Көктемгі жанаргүлдің препараты
4. Құрылымы гликозид емес кардиотоникалық зат
5. Меруертгүлдің гликозидтерінің жиынтығынан тұратын препарат
Тест №11. Миокард инфарктының жедел кезеңінде қарыншалық аритмияны жою үшін тағайындау қажет
1. Новокаинамид
2. Лидокаин
3. Хинидин
4. Верапамил
5. Адреналин
Тест №12. Индапамид
1. Кальций каналдарының тежегіші
2. Калий каналдарының активаторы
3. Су-тұз алмасуына ықпал ететін зат
4. Адреноблокатор
5. Ангиотензиндік рецепторлардың тежегіші
Тест №13. Су-тұз алмасуына ықпал ететін зат
1. Лозартан
2. Натрий нитропруссиді
3. Клонидин
4. Каптоприл
5. Гидрохлортиазид
Тест №14. Дигиталистік улануының көріністері
1. Брадикардия
2. Лоқсу, құсу
3. Түсті галлюцинациялар
4. Обстипация
5. Диурездің төмендеуі
Тест №15. Өт қышқылдарының секвестранты
1. Ловастатин
2. Холестирамин
3. Клофибрат
4. Пармидин
5. Пробукол
Тест №16. Дофамин:
1. Кардиомиоциттердің -адренорецепторларды ынталандырады
2. Қан тамырлардағы тегіс салалы бұлшық еттерінің -адренорецепторларды ынталандырады
3. Қан тамырлардағы тегіс салалы бұлшық еттерінің дофаминдік рецепторларды ынталандырады
4. Ораша емдік мөлшерінде бүйректің және ішектің қан тамырларды тарылтады
5. Ораша емдік мөлшерінде жүректің жиырылығын баяулатады
Тест №17. Препаратты анықтау: кардиотоникалық зат болып табылады, бүйрек және мезентериялық тамырларды кеңейтеді, кардиогенді шокта қоданылады, аримияны шақыру мумкін.
1. Коргликон
2. Дигоксин
3. Строфантин
4. Дофамин
5. Дигитоксин
Тест №18. Кардиопротекторлық препараттарға жатады:
1.Пропранолол
2. Триметазидин
3. Валидол
4. Нитроглицерин
5. Изосорбид мононитраты
Тест №19.Су-тұз алмасуына әсер ететін зат
1. Лозартан
2. Натрий нитропруссиді
3. Клонидин
4. Каптоприл
5. Гидрохлортиазид
Тест №20. Дигиталиспен улану белгілеріне жатады:
1. Брадикардия
2. Жүрек айну, жүрек айну
3. Түсті галлюцинация
4. Обстипация
5. Диурездің азаюы
«Жүрек-қантамырлар жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар
№1 СӨЖ
1. Тақырыбы: Жүрек-қан тамыр жүйесі аурулары кезінде фитопрепараттарды қолдану көрсеткіштері.
2.Мақсаты: Жүрек-тамыр жүйесінің патологиясы кезінде фитопрепараттарды қолдану көрсеткіштері н өз бетімен оқып білу.
3. Тапсырма:
1. Фитотерапиялық заттар туралы түсінік болу керек және қазіргі кездегі синтетикалық заттардан айырмашылығы.
2. Жүрек-тамыр жүйесінің патологиясы кезінде фитопрепараттардыңәсерету спектрінбілу.
3. Жүрек-тамыр жүйесінің патологиясы кезіндеөсімтік препараттарының фармакологиялық сипаттамасын білу.
4. Фитопрепараттардың қолдану көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштерін білу.
4. Орындау түрі: презентация.
5. Орындау шарттары:
1. « Жүрек-тамыр жүйесінің патологиясы кезінде фитопрепараттардың қолдану көрсеткіштері»деген тақырыбы бойынша негізгі оқу құралын табу.
2. Библиография құрастыру.
3. Ақпаратты өңдеу және жүйелеу.
4 Презентация жоспарын құрастыру.
5. Презентацияның электрондық вариантын дайындау.
6. Презентацияның тақырыбымен таныстыру.
Презентацияны құрастырғанда қойылатын талаптар:
1. Презентация “Microsoft Power Point”бағдарламасы бойынша құрастырылады.
2. Слайд саны – 10-15 шт.
3.Презентация грамматикалық дұрыс жазылу керек.
4. Соңғы слайдта қолданылған әдебиет тізімін көрсету керек.
6. Тапсыру мерзімі: «Жүрек-қан тамырлар жүйесі» модулі бойынша аралық бақылауға дейін
7. Бағалау критериі.
№ | Критерий | Деңгейі, балл түрінде бағалау | |||
Өте жақсы | Қолайлы | Түзетуді талап етеді | Қолайлы емес | ||
1. | Тақырыбымен титулдық слайдтың, презентацияның жоспарының, слайдтардың қажетті санының, қолданылған әдебиет пен Интернет қорларының тізімінің болуы. | 7,5 | |||
2. | Презентация мазмұнының тақырып пен қойылған міндеттерге сәйкес келуі | 7,5 | |||
3. | Слайдтардың логикалы тізбекте орналасуы. | 7,5 | |||
4. | Материалды баяндау стилі (қысқаша, нақты белгілеу, дұрыс құрылымының болуы). | 7,5 | |||
5. | Ақпараттың заманауи көздерін қажетті мөлшерде қолдану. | 7,5 | |||
6. | Материалды жинақтай білу, нақты және анық қорытынды жасай білу қабілеті. | 7,5 | |||
7. | Презентация материалдарын жеткі білу және игеру. | 7,5 | |||
8. | Нақты, сауатты, тізбекті баяндай білу қабілеті. | 7,5 | |||
9. | Өз пікірін растай білу және сынға сындарлы көзқараспен қарау қабілеті. | 7,5 | |||
10. | Слайдтарды безендіру сапасы (көркемдігі, көрнекілігі және т.б.). | 7,5 | |||
Барлығы |
Максималды балл - 100
Бағдарламалық препараттар: долана, тау арникасы, көктемгі меруертгүл, көктемгі жанаргүл, кіші барвинка жапырағы, валериан тамыры, сасық шөп.
8. Әдебиет
Негізгі:
1. Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11ші басылым және толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: издатель Умеренков, 2012.- 1216 б.
Қосымша:
1. Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\ Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009, - 1056 б.
2. Клиническая фармакология. \Под ред.Ю.Б.Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. – М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2014. – 976 б.
3. Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: уч. пособие.-М.: Гэотар-Медиа. 2012.- 726 б.
4. Р.Н. Аляутдина. Фармакология.4-е изд. перераб. и доп. «ГЭОТАР-МЕД». 2013.- 832 б.
5. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии.\ Под ред. Д.А. Харкевича, «ГЭОТАР-МЕД». 2012.- 488 б.
9. Бақылау:
1. Жүректің ишемиялық ауыруы кезінде қолданылатын преараттарды атау.
2. Тәждік тамырлардың жетіспеушілігінде қолданылатын фитопрепараттардың фармакологиялық сипаттамасы.
3. Жүрек жетіспеушілігінде қолданылатын дәрілік заттарды атау және сипаттау.
4. Гипертониялық ауыру кезінде қолданылатын фитопрепараттарды атау және сипаттау.
5. Гипотензияда қолданылатын препараттар.
6. Фитопрепараттардың қарсы көрсеткіштері мен жанама әсерлері.
№2 СӨЖ
1. Тақырыбы:«Ангиопротекторлар, гиполипидемиялық заттар»
2. Мақсаты: өз бетімен ангиопротекторлардың, гиполипидемиялық заттардың фармакодинамика мен фармакокинетиканың ерекшеліктерін, дұрыс қолданылуын оқып білу.
3. Тапсырма:
1. Гиполипидемиялық заттардың және ангиопротекторлардың жіктелуін оқып білу.
2. Әр түрлі топтағы гиполипидемиялық заттардың және ангиопротекторлардың әсер ету механизмін,ерекшеліктерін, қолдануға арналған көрсеткіштерін, жанама әсерлерін оқып білу.
3. Гиполипидемиялық заттардың, ангиопротекторлардың жағымсыз әсерлерін танып білу, алдын алу және пайда болған жағдайда оларды жою.
4. Препараттарды жұптастырып қолдануы.
4.Орындалу түрі: кесте құрастыру, құрамына препараттың аты, патенттелмеген аты, әсер ету механизмі, фармакологиялық әсерлер, қолданылуы,жанама әсерлері, шығарылу түрі кіреді.
Бағдарламалық препараттар: холестирамин, гемфиброзил, пармидин, статины (ловастатин), никотиновая кислота, пробукол, арахиден, линетол, токоферола ацетат, аксорбиновая кислота, этамзилат,кальция добезилат, детралекс, эскузан, трибенозид, троксевазин, гесперидин
5. Орындалу критерийлері:
1. СӨЖ материалын оқулықтан оқу.
2. СӨЖ жазу үшін соңғы жылдары шыққан әдебиетті қолдану керек.
3. Ақпаратты өңдеу, жүйелеу және анализ жасау керек.
6. Тапсыру мерзімі: «Жүрек-қан тамырлар жүйесі» модулі бойынша аралық бақылауға дейін
7. Бағалау критерийлері:
№ п/п | Критерий | Деңгейі, балл түрінде бағалау | |||
Өте жақсы | Қолайлы | Түзетуді талап етеді | Қолайлы емес | ||
1. | Кесте мазмұнының тақырыпқа сай келуі | ||||
2. | Препараттарды фармакодинамикалық көрсеткіштер бойынша салыстырмалы сипаттамасын көрсету | ||||
3. | Препараттарды фармакокинетикалық көрсеткіштер бойынша салыстырмалы сипаттамасын көрсету | ||||
4. | Қолданылған әдебиеттер тізімінің болуы. | ||||
5. | Эстетикалық жағынан ұстамды безендендіру | ||||
Барлығы |
Максималды балл - 100
Бағдарламалық препараттар: холестирамин, гемфиброзил, пармидин, ловастатин, никотин қышқылы, пробукол, арахиден, линетол
8. Әдебиет
Негізгі:
1. Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11ші басылым және толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: издатель Умеренков, 2012.- 1216 б.
Қосымша:
1. Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\ Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009, - 1056 б.
2. Клиническая фармакология. \Под ред.Ю.Б.Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. – М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2014. – 976 б.
3. Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: уч. пособие.-М.: Гэотар-Медиа. 2012.- 726 б.
4. Р.Н. Аляутдина. Фармакология.4-е изд. перераб. и доп. «ГЭОТАР-МЕД». 2013.- 832 б.
5. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии.\ Под ред. Д.А. Харкевича, «ГЭОТАР-МЕД». 2012.- 488 б.
9. Бақылау:
1. Гиполипидемиялық заттардың жіктелуі.
2. Гиполипидемиялық заттарға фармакологиялық сипаттамасы беру.
3. Препараттарды жұптастырып қолдану.
4. Жанама әсерлері
5. Ангиопротекторлар, жіктелуі, әсер ету механизмі, қолданылуы және жанама әсерлері.
«Тыныс алу жүйесі» модулі
«Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
№1 Сабақ
1.Тақырыбы: «Тыныс алу жүйесі патологияларында қолданылатын антибактериалдық препараттар. Балаларда дозалау ерекшеліктері»
2. Мақсаты: тыныс алу мүшелерінің патологиясында, сонымен қатар жас балалар тәжірибесінде қолданылатын антибактериалдық заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының негізгі заңдылықтары жайлы білімді қалыптастыру, тыныс алу мүшелерінің инфекциялық ауруларында тиімді фармакотерапияны қамтамасыз ету мақсатында препараттарды таңдай білу.
3. Оқыту міндеттері:
Когнитивті компетенция:
1.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын антибактериалдық заттардың салыстырмалы сипаттамасы бойынша білімді қалыптастыру.
2.Антибиотиктердің, фторхинолондардың, сульфаниламидті препараттардың тыныс алу мүшелерінің патологиясында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолдану ерекшеліктерін және қолдануға қарсы көрсеткіштері бойынша білімді қалыптастыру.
3.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында қолданылатын антибактериальды заттардың жанама әсерлері бойынша білімді қалыптастыру.
4.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында қолданылатын антибактериальды заттардың негізгі емдік әсерін жоғарылату үшін және жеке препараттарының жағымсыз әсерлерін жою мақсатында жұптастырып қолдана білу.
Операционалды компетенция:
1.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында қолданылатын антибактериалдық заттарға рецепт жаза білу және талдау дағдысын қалыптастыру.
2.Препараттардың бір реттік мөлшерін анықтау.
3.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында қолданылатын антибактериалдық заттардың негізгі тиімділігін жоғарылату мақсатында білу.
Коммуникативті (аксиологиялық) компетенция:
1. Сауатты және жетік түрде сөйлеуді игеру.
2. Даулы жағдайларды шешу және оның алдын алу.
3. Ұжым мүшелерінің арасындағы қарым-қатынасқа әсер етуді ынталандыру мақсатында мотивация сұрақтарын қолдану.
4. Жеке ой-пікірін жеткізе білу.
5. Фармакология мәселері бойынша логикалық ойлау, еркін түрде пікірталас жүргізе білу
Құқықтық компетенция:
Құқықтық білім мен дағдыны қалыптастыру: рецепт жазу ережелері бойынша негізгі заңдар
Үздіксіз оқыту және білім беру:
1. Өзіндік қазіргі замандағы зерттеу әдістерін, компьютерлік технологиялар қолдану, ақпарат жинау және оларды өңдеу және талдау жасау (оқулықтар, анықтамалық әдебиет, нормативті құжаттар, ғылыми әдебиет және интернет-қоры)
2. СӨЖ-ның түрлерін орындай білу (эссе, тесттік тапсырмаларды, презентацияларды, рефераттарды құрастұру).
Хронометраж
Сабақтың ұзақтығы 2 сағат (100 мин)
· Ұйымдастыру кезеңі -3 мин
· Білімнің алғашқы деңгейін бағалау - 7 мин
· Студенттердің өзіндік жұмысы -45 мин
· Студенттердің оқытушымен бірлесіп жұмысы -25 мин
· Білімнің соңғы деңгейін тексеру – 15 мин
· Білімнің жалпы білімін бағалау – 3 мин
· Өзіндік жұмыс бойынша тапсырмалар орындау - 2 мин.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Тыныс алу мүшелерінің патологиясында, сонымен қатар жас балалар тәжірибесінде қолданылатын антибиотиктер.
2. Ауруханадан тыс пневмонияда қолданылатын антибиотиктердің салыстырмалы сипаттамасы, олардың әсер механизмі, жанама әсерлері.
3. Госпиталды пневмонияда қолданылатын антибиотиктердің салыстырмалы сипаттамасы, олардың әсер механизмі, жанама әсерлері.
4. Фторхинолондар, тыныс алу мүшелерінің патологиясында қолдану ерекшеліктері, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы.
5. Тыныс алу мүшелерінің патологияларында қолданылатын сульфаниламидтік препараттар, сонымен қатар, балалар практикасында.
5.Білім беру және оқыту әдістері: тақырыптың негізгі сұрақтары бойынша ауызша сұрау, жағдайлық есептерді шешу, тесттік тапсырмаларды орындау, кіші топтарда жұмыс істеу, «ми шабуылы», «мозаика» тәсілдері, кроссвордтар, сканвордтар, жетекші құралдар бойынша тапсырмаларды орындау.
Бағдарламалық препараттар: бензилпенициллиннің натрий, калий тұздары, ампициллин, амоксициллин, уназин, аугментин, цефазолин, цефотаксим, цефамандол, цефпиром, цефтриаксон, эритромицин, спирамицин, азитромицин, меропенем, тиенам, линкомицин, гентамицин, амикацин, доксициклин, метациклин, левофлоксацин, моксифлоксацин, ципрофлоксацин, ко-тримаксозол
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11ші басылым және толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: издатель Умеренков, 2012.- 1216 б.
Қосымша:
1.Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\ Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009, - 1056 б.
2.Клиническая фармакология. \Под ред.Ю.Б.Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. – М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2014. – 976 б.
3.Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: уч. пособие.-М.: Гэотар-Медиа. 2012.- 726 б.
4.Р.Н.Аляутдин. Фармакология.4-е изд. перераб. и доп. «ГЭОТАР-МЕД». 2013.- 832 б.
5. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии.\ Под ред. Д.А. Харкевича, «ГЭОТАР-МЕД». 2012.- 488 б.
6.Вялов С.С. Противомикробная терапия: алгоритмы выбора. Медпресс. -2014. -208с.
7.Справочник по пульмонологии /Под ред. А.Г.Чучалина, М.М.Ильковича. –М.: ГЭОТАР. -2009. -928б.
7. Бақылау
Когнитивті компетенция (білім) бағаланады.
1.Тақырыптың негізгі сұрақтары бойынша ауызша сұрау.
2.Тесттік тапсырмаларды орындау.
Тесттік тапсырмалар
Тест №1.Өкпе тінінің тығыздалу (пневмония) синдромы кезінде антибактериальды терапия келесі препараттарды қолдануды қарастырады:
1. Ампициллин 2.Эритромицин 3. Ципрофлоксацин 4.Меропенем 5.Бромгексин
Тест №2.Өкпе тінінің тығыздалу (пневмония) синдромы кезінде қолданылатын пенициллин тобының антибиотигі, сонымен қатар балалар тәжірибесінде:
1. Бензилпенициллиннің натрий тұзы, ампициллин, амоксициллин
2. Цефазолин, оксациллин, левофлоксацин, аугментин
3. Моксифлоксацин, бензилпенициллиннің калий тұзы, цефтриаксон
4. Уназин, ципрофлоксацин, ко-тримаксозол (бактрим), цефпиром
5.Аугментин, цефотаксим, цефамандол, эритромицин
Тест №3.Цефалоспориндер бактерицидті әсер көрсетеді, себебі:
1. Рибосома деңгейінде белок синтезін бұзады
2. Жасуша қабырғасының синтезін бұзады
3. Цитоплазмалық мембрананың өткізгіштігін бұзады
4. Парааминобензой қышқылының антагонисті болып саналады
5. Сульфгидрильді топтардың синтезін бұзады
6. Топоизомеразаны тежейді
Тест №4.Өкпе тінінің тығыздалу (пневмония) синдромын емдеуге арналған жұптастырылған антибиотик:
1. Ампициллин 2. Цефтриаксон 3. Эритромицин 4. Аугментин 5. Меропенем 6. Имипенем
7. Гентамицин 8. Амикацин
Тест №5.Биосинтетикалық пенициллинге төменде келтірілген микробтар сезімтал:
1. Грам оң кокктар, β-лактамаза түзуші
2. Грам оң кокктар, β-лактамаза түзбейтің
3. Газды гангренаның және сіреспенің қоздырушысы
4. Күйдіргінің қоздырғышы
5. Спирохета және бореллалар
Тест №6.Ішке енгізгенде тиімді:
1. Оксациллиннің натрий тұзы 2. Эритромицин 3. Бензилпенициллиннің натрий тұзы
4. Ампициллин 5. Ципрофлоксацин
Тест №7.Эритромицинге тән:
1. Макролид болып табылады
2. Аминогликозид болып табылады
3. Грам оң флораға әсер етеді
4. Асқазанның қышқыл ортасында бұзылады
5. Жасуша мембранасының синтезін бұзады
6. Бактериостатикалық әсер етеді
7. Бактерицидті әсер етеді
Тест №8.Ауруханадан тыс орналасқан пневмонияда қолданылатын, гепатотоксикалық қасиет тән антибактериалды препарат:
1. Амоксициллин 2. Оксациллин 3. Метациклин 4. Аугментин 5. Уназин
Тест №9.Препаратты анықтау: полусинтетикалық пенициллин, жасуша қабырғасының синтезін бұзады, бактерицидті әсер көрсетеді, спектрі кең. Ішке және парентералды қолданылады. Бронхиттарда, пневмонияда, сонымен қатар, балалар практикасында қолданылады.
1. Бензилпенициллиннің новокаин тұзы 2. Ампициллин 3. Оксацилиннің натрий тұзы
4. Кларитромицин 5. Амикацин
Тест №10.«Атипті пневмония» қолданылатын антибиотик:
1. Ампициллин 2. Амоксициллин 3. Азитромицин 4. Оксациллин 5. Метациклин
№2 cабақ
1. Тақырыбы: «Бронх өткізгіштігі бұзылыстары синдромында қолданылатын заттар. Балаларда қолдану ерекшеліктері»
2.Мақсаты: бронх өткізгіштігі бұзылыстары синдромында қолданылатын заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының негізгі заңдылықтары бойынша білімді қалыптастыру, бронх өткізгіштігі бұзылыстарында тиімді фармакотерапияны қамтамасыз ету мақсатында препараттарды таңдай білу.
3.Оқыту міндеттері:
Когнитивті компетенция:
1. Бета-адреномиметиктер, М-холиноблокаторлар, фосфодиэстераза ингибиторлары тобына жататын бронхолитикалық заттардың салыстырмалы сипаттамасы бойынша білімді қалыптастыру.
2. Бронхолитикалық заттарды таңдау принциптері (ентікпе ұсатамасын тоқтату және алдын алу үшін) бойынша білімді қалыптастыру.
3. Бронхолитиктердің жанама әсерлерін білу.
4. Қабынуға қарсы және аллергияға қарсы заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының ерекшеліктерін және бронх өткізгіштігі бұзылысы синдромында таңдау принциптері бойынша білімді қалыптастыру.
5. Бронхолитиктердің, қабынуға және аллергияға қарсы заттардың балалар практикасында қолдану ерекшеліктері бойынша білімді қалыптастыру.
6. Бронх өткізгіштіктігі бұзылысы синдромында қолданылатын дәрілік заттардың негізгі емдік әсерін жоғарылату үшін және жеке препараттарының жағымсыз әсерлерін жою мақсатында жұптастырып қолдана білу.
Операционалды компетенция:
1. Бронх өткізгіштіктігі бұзылысы синдромында қолданылатын дәрілік заттарға рецепт жаза білу және талдау.
2. Препараттардың бір реттік мөлшерін анықтау.
Коммуникативті (аксиологиялық) компетенция:
1. Сауатты және жетік түрде сөйлеуді игеру.
2. Даулы жағдайларды шешу және оның алдын алу.
3. Ұжым мүшелерінің арасындағы қарым-қатынасқа әсер етуді ынталандыру мақсатында мотивация сұрақтарын қолдану.
4. Жеке ой-пікірін жеткізе білу.
5. Фармакология мәселері бойынша логикалық ойлау, еркін түрде пікірталас жүргізе білу
Құқықтық компетенция:
Құқықтық білім мен дағдыны қалыптастыру: рецепт жазу ережелері бойынша негізгі заңдарды білу
Үздіксіз оқыту және білім беру:
1. Өзіндік қазіргі замандағы зерттеу әдістерін, компьютерлік технологиялар қолдану, ақпарат жинау және оларды өңдеу және талдау жасау (оқулықтар, анықтамалық әдебиет, нормативті құжаттар, ғылыми әдебиет және интернет-қоры)
2. СӨЖ-ның түрлерін орындай білу (эссе, тесттік тапсырмаларды, презентацияларды, рефераттарды құрастұру).
Хронометраж
Сабақтың ұзақтығы 2 сағат (100 мин)
· Ұйымдастыру кезеңі -3 мин
· Білімнің алғашқы деңгейін бағалау - 7 мин
· Студенттердің өзіндік жұмысы -45 мин
· Студенттердің оқытушымен бірлесіп жұмысы -25 мин
· Білімнің соңғы деңгейін тексеру – 15 мин
· Білімнің жалпы білімін бағалау – 3 мин
· Өзіндік жұмыс бойынша тапсырмалар орындау - 2 мин.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1.Бронх өткізгіштіктігі бұзылысы синдромында қолданылатын дәрілік заттардың жіктелуі.
2.Бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын қабынуға қарсы препараттардың (глюкокортикостероидтардың) салыстырмалы сипаттамасы.
3.Бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын мембранатұрақтырушы заттардың қолдану ерекшеліктері.
4.Бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын β-адреномиметик тобы бронхолитиктерінің қолдану ерекшеліктері.
5.М-холиноблокаторлар, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қолдану ерекшеліктері, жанама әсерлері.
6.Бронхиалды өткізгіштіктің бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын фосфодиэстараза ингибиторының салыстырмалы сипаттамасы.
7.Лейкотриен жүйесіне әсер ететін заттар, қолданылуы, жанама әсерлері.
5. Білім беру және оқыту әдістері: тақырыптың негізгі сұрақтарын талдау, тесттік тапсырмаларды орындау, жағдайлық есептерді шешу, кіші топтарда жұмыс істеу, «ми шабуылы», «мозаика» тәсілдері, кроссвордтар, сканвордтар, жетекші құралдар бойынша тапсырмаларды орындау.
Бағдарламалық препараттар: преднизолон, дексаметазон, триамцинолон, беклометазон дипропионаты, флунизолид, кромолин-натрий, кетотифен, недокромил натрий, зафирлукаст, монтелукаст, зилеутон, изадрин, сальбутамол, фенотерол, тербуталин, сальметерол, формотерол, ипратропий бромиді, тиотропий бромиді, метацин, беродуал, дитэк, серетид, эуфиллин, теофиллин
Рецепт жазуға арналған препараттар: преднизолон, беклометазон дипропионаты, кетотифен, эуфиллин, беродуал, сальбутамол
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11ші басылым және толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: издатель Умеренков, 2012.- 1216 б.
Қосымша:
1. Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\ Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009, - 1056 б.
2. Клиническая фармакология. \Под ред.Ю.Б.Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. – М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2014. – 976 б.
3. Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: уч. пособие.-М.: Гэотар-Медиа. 2012.- 726 б.
4. Р.Н. Аляутдина. Фармакология.4-е изд. перераб. и доп. «ГЭОТАР-МЕД». 2013.- 832 б.
5. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии.\ Под ред. Д.А. Харкевича, «ГЭОТАР-МЕД». 2012.- 488 б.
6. Раци ональная фармакотерапия заболеваний органов дыхания. Руководство для практикующих врачей /Под общ. ред. А. Г. Чучалина.- 2-е изд., испр. и доп. - М.: Литтерра. -2013. -872 б.
8. Бақылау
Операционалды компетенция (практикалық дағды) бағаланады:
Бронх өткізгіштіктігі бұзылысы синдромында қолданылатын дәрілік заттарға рецепт жазу, оны талдау және бір реттік дозасын есептеу.
«Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша СОӨЖ арналған әдістемелік нұсқаулар
№1 сабақ.
1.Тақырыбы: «Тыныс жетіспеушілігінде қолданылатын заттар. Балаларда қолдану ерекшеліктері»
2.Мақсаты: тыныс жетіспеушілігінде, соның ішінде балалар тәжірибесінде, қолданылатын заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының негізгі заңдылықтары бойынша білімді қалыптастыру, тыныс жетіспеушілігі кезінде тиімді фармакотерапияны қамтамасыз ету мақсатында препараттарды таңдай білу.
3. Оқыту міндеттері:
1. Тыныс жетіспеушілігінде, сонымен қатар балалар практикасында қолданылатын заттардың жалпы сипаттамасын, әсер ету механизмін және негізгі фармакологимялық әсерлері туралы білімді қалыптастыру.
2. Емнің тиімділігін арттыру мақсатында тыныс жетіспеушілігінде, сонымен қатар балалар практикасында қолданылатын дәрілік заттарды таңдау принциптері туралы білімді қалыптастыру.
3. Тыныс жетіспеушілігінде қолданылатын заттардың дәрілік қалыптарын таңдауды, оларды қабылдау тәсілдеріне және рецептте жазу дағдыларына үйрену.
4. Тыныс жетіспеушілігінде, сонымен қатар балалар практикасында қолданылатын дәрілік заттардың қолдануға қарсы көрсетулерін анықтауға үйрену, жағымсыз жанама әсерлерін ажырата білу және оларды дер уақытында реттеу.
5. Негізгі фармакологиялық әсерлерін күшейту үшін дәрілік заттардың жұптасуын таңдауды немесе кейбір препараттардың жағымсыз жанама әсерлерін жоюды үйрену
4. Оқыту әдістері: барлық сұрақтар бойынша кеңес беру, тақырыпты өз бетінше оқу, жағдайлық есептерді шешу, кестемен жұмыс істеу, өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмаларды орындау, электрондық материалдармен жұмыс істеу, кіші топтарда жұмыс істеу.
5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
1.Тыныс жетіспеушілігінде қолданылатын заттардың жіктелуі, сонымен қатар балалар
тәжірибесінде.
2.Этил спирті, әсер механизмі, қолдану ерекшеліктері.
3.Наркотикалық анальгетиктер, жедел тыныс жетіспеушілігінде қолдану ерекшеліктері,
препараттардың сипаттамасы.
4.Жедел тыныс жетіспеушілігінде қолданылатын артериялық қысымды төмендететін заттар
(ганглиоблокаторлар, азот тотығының донаторлары, зәр айдайтын заттар және т.б.).
5.Сурфактант препараттары, қолдану ерекшеліктері, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы.
6.Сурфактант синтезін ынталандыратын заттар, әсер механизмі, қолданылуы, жанама әсерлері.
6. Қолданылатын материалдар: кестелер, жағдайлық есептер, өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмалар, үлгілер, суреттер.
Бағдармалық препараттар: бензогексоний, пентамин, натрий нитропруссиді, нитроглицерин, этил спирті, фуросемид, маннит, морфин, фентанил, дексаметазон, экзосурф
7. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11ші басылым және толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: -2012. -1216 б.
Қосымша:
1. Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\ Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009, - 1056 б.
2. Клиническая фармакология. \Под ред.Ю.Б.Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. – М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2014. – 976 б.
3. Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: уч. пособие.-М.: Гэотар-Медиа. 2012.- 726 б.
4. Р.Н. Аляутдина. Фармакология.4-е изд. перераб. и доп. «ГЭОТАР-МЕД». 2013.- 832 б.
5. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии. \Под ред. Д.А. Харкевича, «ГЭОТАР-МЕД». 2012.- 488 б.
8. Бақылау
Өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмалар:
Тест №1. Тыныс жетіспеушілігінің (өкпе ісінуі) фармакотерапиясы үшін қолданылады:
1.Ганглиоблокаторлар
2.М-холиномиметиктер
3.Наркотикалық анальгетиктер
4.Жөтелге қарсы заттар
5.Тынысты ынталандыратын заттар
6. Фторхинолондар
7. Альфа-адреноблокаторлар
8. Зәр айдайтын заттар
Тест №2. Тыныс жетіспеушілігінде көбік басушы зат ретінде қолданылады:
1.Этил спирті
2.Морфин
3.Маннит
4.Нитроглицерин
5.Пентамин
Тест №3. Натрий нитропруссиді өкпе ісінуінде қолданылады, себебі:
1.Кіші қан айналым шеңберінде қысымды төмендетеді
2.Кіші қан айналым шеңберінде қысымды жоғарлатады
3.Диурезді күшейтеді
4.Кардиотоникалық әсер көрсетеді
5.Көбік басушы әсер көрсетеді
Тест №4. Препаратты аңықтаңыз: антисептикалық және дезинфициялаушы зат хирургтың қолын өңдеу үшін, операциялық аймақты және хирургиялық инструменттерді дезинфекциялау үшін қолданылады. Сонымен қатар, альвеолаларда транссудаттардың беткейлік тартылуын азайтады, сондықтан тыныс жетіспеушілігінде қолданылады:
1.Нитроглицерин
2.Морфин
3.Фуросемид
4.Бензогексоний
5.Этил спирті
Тест №5. Жедел тыныс жетіспеушілігінде фуросемид қолданылады:
1.Бронхолитикалық зат ретінде
2.Кардиотоникалық зат ретінде
3.Қабынуға қарсы зат ретінде
4.Диуретик ретінде
5.Көбік басушы ретінде
Тест №6. Тыныс жетіспеушілігінде шеткі қан тамырларының кеңеюі нәтижесінде кіші қан айналым шеңберінде қысымды төмендететін препараттарға жатады:
1.Маннит
2.Бензогексоний
3.Пентамин
4.Натрий нитропруссиді
5.Нитроглицерин
Тест №7. Нәрестелерде тыныстың жедел жетіспеушілігінде (респираторлы дистресс-синдромда) қолданылатын сурфактант препаратын атаңыз:
1.Фентанил
2.Пентамин
3.Этил спирті
4.Экзосурф
5.Таламонал
Тест №8. Нәрестелерде тыныстың жедел жетіспеушілігінде (респираторлы дистресс-синдромы) қолданылатын препараттарды атаңыз:
1.Фуросемид, нитроглицерин
2.Натрий нитропруссиді, морфин
3.Дексаметазон, экзосурф
4.Маннит, пентамин
5.Этил спирті, бензогексоний
Тест №9. Сурфактант синтезін ынталандыратын заттарға жатады:
1.Дексаметазон
2.Экзосурф
3.Трийодиронин
4.Бромгексин
5.Эуфиллин
Тест №10. Балаларда тыныс жетіспеушілігін емдеу үшін қолданылатын миотропты спазмолитикалық препарат:
1.Нитроглицерин
2.Фуросемид
3.Бензогексоний
4.Натрий нитропруссиді
5.Эуфиллин
№2 сабақ
1. Тақырыбы: «Қақырық түсіретін және жөтелге қарсы заттар. Балаларда қолдану ерекшеліктері»
2.Мақсаты: Қақырық түсіретін және жөтелге қарсы заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының негізгі заңдылықтары бойынша білімді қалыптастыру, соның ішінде, балалар практикасында.
3. Оқыту міндеттері:
1. Қақырық түсіретін және жөтелге қарсы заттардың жалпы сипаттамасын, әсер ету механизмін және негізгі фармакологимялық әсерлері туралы білімді қалыптастыру.
2. Емнің тиімділігін арттыру мақсатында қақырық түсіретін және жөтелге қарсы дәрілік заттарды таңдау принциптері туралы білімді қалыптастыру.
3. Қақырық түсіретін және жөтелге қарсы заттардың дәрілік қалыптарын таңдауды, оларды қабылдау тәсілдеріне және рецептте жазу дағдыларына үйрену.
4. Қақырық түсіретін және жөтелге қарсы дәрілік заттардың қолдануға қарсы көрсетулерін анықтауға үйрену, жағымсыз жанама әсерлерін ажырата білу және оларды дер уақытында реттеу.
5. Негізгі фармакологиялық әсерлерін күшейту үшін дәрілік заттардың жұптасуын таңдауды немесе кейбір препараттардың жағымсыз жанама әсерлерін жоюды үйрену
4. Оқыту әдістері: барлық сұрақтар бойынша кеңес беру, тақырыпты өз бетінше оқу, жағдайлық есептерді шешу, кестемен жұмыс істеу, өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмаларды орындау, электрондық материалдармен жұмыс істеу, кіші топтарда жұмыс істеу.
5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
1. Қақырық түсіретін және жөтелге қарсы заттардың жіктелуі
2. Рефлекторлы және тікелей әсер ететін қақырық түсіретін заттардың механизмі
3. Муколитиктердің әсер механизмі, қолдану ерекшеліктері
4. Қақырық түсіретін заттардың қолдануға көрсетілулері, жанама әсерлері
5. Орталыққа және шетке әсер ететін жөтелге қарсы заттардың әсер механизмі.
6. Жөтелге қарсы заттардың қолдану ерекшеліктері.
7. Жөтелге қарсы заттардың жанама әсерлері.
6. Қолданылатын материалдар: кестелер, жағдайлық есептер, өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмалар, үлгілер, суреттер.
Бағдармалық препараттар: термопсис шөбінің тұндырмасы, калий йодиді, бромгексин гидрохлориді, амброксол, кристаллдық трипсин, ацетилцистеин, кодеин, глауцин гидрохлориді, тусупрекс, либексин
7. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11ші басылым және толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: 2012.- 1216 б.
Қосымша:
1. Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\ Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009, - 1056 б.
2. Клиническая фармакология. \Под ред.Ю.Б.Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. – М: ГЭОТАР-МЕДИА, 2014. – 976 б.
3. Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: уч. пособие.-М.: Гэотар-Медиа. 2012.- 726 б.
4. Р.Н. Аляутдина. Фармакология.4-е изд. перераб. и доп. «ГЭОТАР-МЕД». 2013.- 832 б.
5. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии \Под ред. Д.А. Харкевича, «ГЭОТАР-МЕДИА». 2012.- 488 б.
8. Бақылау
Өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмалар:
Тест 1. Қақырық түсіретін заттар:
1. Амикацин, бензогексоний
2. Меропенем, амброксол
3. Левофлоксацин, бактрим
4. Экзосурф, бромгексин гидрохлориді
5. Термопсис шөбінің тұндырмасы, калий йодиді
Тест 2. Рефлекторлы әсер ететін қақырық түсіретін зат:
1. Термопсис шөбінің тұндырмасы
2. Калий йодиді
3. Бромгексин гидрохлориді
4. Амброксол
5. Кристаллды трипсин
Тест 3. Тікелей әсер ететін қақырық түсіретін зат:
1. Меропенем
2. Левофлоксацин
3. Фуросемид
4. Термопсис шөбінің тұндырмасы
5. Калий йодиді
Тест 4. Сурфактанттың синтезін жоғарылататын муколитикалық зат:
1. Сальбутамол
2. Термопсис шөбінің тұндырмасы
3. Бромгексин
4. Беродуал
5. Зафирлукаст
Тест 5. Ацетилцистеиннің муколитикалық әсер механизмі:
1. Бронхиалды бездердің секрециясын рефлекторлы ынталандырады
2. Дисульфидті байланысты бұза отырып қақырықтың тұтқырлығын төмендетеді
3. Бронхтың кірпекшелі эпителиінің белсенділігін рефлекторлы ынталандырады
4. Бронхтың жиырылғыштық белсенділігін рефлекторлы жоғарылатады
5. Бронхтық бездерге тікелей ынталандырғыш әсер көрсетеді
Тест 6. Жөтелге қарсы заттар:
1. Бромгексин гидрохлориді, амикацин
2. Калий йодиді, глауцин гидрохлориді
3. Амброксол, левофлоксацин
4. Глауцин гидрохлориді, либексин
5. Термопсис шөбінің тұндырмасы, тусупрекс
Тест 7. Орталыққа әсер ететін наркотикалық типтес жөтелге қарсы зат:
1. Кодеин
2. Калий йодиді
3. Либексин
4. Амброксол
5. Глауцин гидрохлориді
Тест 8. Шетке әсер ететін жөтелге қарсы зат:
1. Термопсис шөбінің тұндырмасы
2. Калий йодиді
3. Фуросемид
4. Левофлоксацин
5. Либексин
6. Кодеин
7. Глауцин гидрохлориді
8. Амброксол
Тест 9. Кодеин, жөтелге қарсы әсерімен қатар, көрсетеді:
1. Қабынуға қарсы әсер
2. Аллергияға қарсы
3. Ауыру сезімін басатын
4. Қақырық түсіретін әсер
5. Қан тамырларын кеңейтетін әсер
Тест 10. Либексиннің жөтелге қарсы әсері:
1. Жөтел орталығын тежейді
2. Тыныс орталығын тежейді
3. Тыныс жолдарының шырышты қабығын жансыздандырады
4. Асқазанның шырышты қабығын жансыздандырады
5. Тыныс жолдарының шырышты қабығын
№3 сабақ
1. Тақырыбы: «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша аралық бақылау
2. Мақсаты: тыныс алу ағзаларының патологияларында қолданылатын дәрілік заттардың фармакокинтеикасы мен фармакодинамикасы ерекшеліктері туралы білімді қорытындылау.
3. Оқытудың міндеттері:
Когнитивті компетенция
1.Тыныс алу ағзаларының патологияларында қолданылатын дәрілік заттардың жалпы сипаттамасы, әсер ету механизмі, негізгі фармакологиялық және жанама әсерлері туралы білімді қалыптастыру.
2.Қолдануға көрсеткіштері туралы білімді қалыптастыру, жанама әсерлерін анықтауды және оларды дер кезінде түзетуді жасай білу.
3.Терапияның тиімділігін жоғарлату мақсатында ағзаның әртүрлі мүшелері мен жүйелерінің қызметін бағытталған түрде өзгертуге дәрілік заттарды таңдау бойынша білімді қалыптастыру.
Операционалды компетенция
1.Дәрілік заттарды рецептте талдауымен бірге жаза білу дағдысын қалыптастыру.
2.Препараттардың бір реттік мөлшерін есептей білу дағдысын қалыптастыру
Коммуникативті компетенция:
1.Сауатты және жетік түрде сөйлеуді игеру;
2.Даулы жағдайларды шешу және оның алдын алу
3.Ұжым мүшелерінің арасындағы қарым-қатынасқа әсер етуді ынталандыру мақсатында мотивация сұрақтарын қолдану.
4.Жеке ой-пікірін жеткізе білу.
5.Тақырыптың мәселері бойынша логикалық ойлау, еркін түрде пікірталас жүргізе білу
Үздіксіз оқыту және білім беру компетенциясы:
1.Өзіндік қазіргі замандағы зерттеу әдістерін, компьютерлік технологиялар қолдану, ақпарат жинау және оларды өңдеу және талдау жасау (оқулықтар, анықтамалық әдебиет, нормативті құжаттар, ғылыми әдебиет және интернет-қоры)
2.СӨЖ-тың күрделі түрлерін орындай білу (көп деңгейлі кроссвордтарды, тесттік тапсырмаларды, презентацияларды, эссе, рефераттарды құру).
Хронометраж.
Сабақтың ұзақтылығы 2 сағат (100 мин)
· Ұйымдастыру кезеңі -3 мин
· Студенттердің өзіндік жұмысы -30 мин
· Студенттердің оқытушымен бірлесіп жұмысы -35 мин
· Білімнің соңғы деңгейін тексеру -25 мин
· Білімнің жалпы білімін бағалау – 3 мин
· Өзіндік жұмыс бойынша тапсырмалар орындау - 2 мин
4.Оқыту әдістері: тақырыптың негізгі сұрақтары бойынша ауызша сұрау-әңгімелесу, рецепт жазу, талдау, бір реттік дозасын есептеу, тесттік тапсырмаларды орындау, жағдайлық есептерді шешу, кестемен жұмыс істеу, өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмаларды орындау, электрондық материалдармен жұмыс істеу, кіші топтарда жұмыс істеу.
5.Тақырып бойынша тапсырма:
1.Тыныс алу мүшелерінің патологияларында қолданылатын антибактериалды заттар.
2.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында, сонымен қатар жас балалар тәжірибесінде қолданылатын антибиотиктер.
3.Ауруханадан тыс пневмонияда қолданылатын антибиотиктердің салыстырмалы сипаттамасы, әсер механизмі, жанама әсерлері.
4.Госпиталды пневмонияда қолданылатын антибиотиктердің салыстырмалы сипаттамасы, әсер механизмі, жанама әсерлері.
5.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында қолданылатын фторхинолондар, олардың салыстырмалы сипаттамасы.
6.Тыныс алу мүшелерінің патологиясында, сонымен қатар жас балалар тәжірибесінде қолданылатын жұптастырылған сульфаниламидтік препарат, салыстырмалы сипаттамасы, қолдану ерекшелігі.
7.Бронх өткізгіштіктігі бұзылысы синдромында қолданылатын дәрілік заттардың жіктелуі.
8.Бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын қабынуға қарсы препараттардың (глюкокортикостероидтардың) салыстырмалы сипаттамасы.
9.Бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын мембранатұрақтандырғыш заттардың қолдану ерекшеліктері.
10.β-адреномиметиктер тобының бронхолитиктері, әсер механизмі, бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолдану ерекшеліктері.
11.М-холиноблокаторлар, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, бронх өткізгіштіктігі бұзылыстары синдромында қолдану ерекшеліктері, жанама әсерлері.
12.Бронхиалды өткізгіштіктің бұзылыстары синдромында, сонымен қатар балалар тәжірибесінде қолданылатын фосфодиэстараза ингибиторының салыстырмалы сипаттамасы.
13.Лейкотриен жүйесіне әсер ететін заттар, әсер механизмі, қолданылуы, жанама әсерлері.
14.Тыныстың жедел жетіспеушілігінде, сонымен қатар балалар тәжірибесінде, қолданылатын заттардың жіктелуі.
15.Этил спирті, өкпе ісінуіндегі әсер механизмі, қолдану ерекшеліктері.
16.Наркотикалық анальгетиктер, жедел тыныс жетіспеушілігіндегі қолдану ерекшеліктері, препараттардың сипаттамасы.
17.Артериялық қысымды төмендететін заттар (ганглиоблокаторлар, азот тотығының донаторлары, зәр айдайтын заттар және т.б.), жедел тыныс жетіспеушілігінде әсер механизмі, қолдану ерекшеліктері.
18.Сурфактант препараттары, препараттардың салыстырмалы сипаттамасы.
19.Сурфактант синтезін ынталандыратын заттар, әсер механизмі, қолданылуы, жанама әсерлері.
20.Қақырық түсіретін заттардың жіктелуі
21.Рефлекторлы әсер ететін қақырық түсіретін препараттар, салыстырмалы сипаттамасы.
22.Тікелей әсер ететін қақырық түсіретін заттардың салыстырмалы сипаттамасы. 23.Муколитиктер, салыстырмалы сипаттамасы.
24.Жөтелге қарсы заттардың жіктелуі.
25.Орталыққа әсер ететін жөтелге қарсы заттар, салыстырмалы сипаттамасы.
26.Шетке әсер ететін жөтелге қарсы заттар, салыстырмалы сипаттамасы.
27.Тынысты ынталандыратын заттар, жіктелуі.
28.Тікелей тыныс ынталандыратын заттар, препараттардың сипаттамасы.
29.Рефлекторлы тыныс ынталандыратын заттар, препараттардың сипаттамасы
30.Аралас әсер ететін тыныс ынталандыратын заттар, препараттардың сипаттамасы
31.Сурфактант синтезін ынталандыратын препараттар, препараттардың сипаттамасы.
32. Сурфактант препаратты, препараттардың сипаттамасы.
6. Қолданылатын материалдар: кестелер, жағдайлық есептер, өзіндік бақылауға арналған тесттік тапсырмалар, үлгілер, суреттер.
Бағдарламалық препараттар:бензилпенициллиннің натрий, калий тұзы, ампициллин, амоксициллин, уназин, аугментин, цефазолин, цефотаксим, цефамандол, цефпиром, цефтриаксон, эритромицин, спирамицин, азитромицин, меропенем, тиенам, линкомицин, гентамицин, амикацин, доксициклин, метациклин, левофлоксацин, моксифлоксацин, ципрофлоксацин, ко-тримаксозол, преднизолон, дексаметазон, триамцинолон, беклометазон дипропионаты, флунизолид, кромолин-натрий, кетотифен, недокромил натрий, зафирлукаст, монтелукаст, зилеутон, изадрин, сальбутамол, фенотерол, тербуталин, сальметерол, формотерол, ипратропий бромиді, тиотропий бромиді, метацин, беродуал, дитэк, серетид, эуфиллин, теофиллин, бензогексоний, пентамин, натрий нитропруссиді, нитроглицерин, этил спирті, фуросемид, маннит, морфин, фентанил, дексаметазон, экзосурф, термопсис шөбінің тұндырмасы, калий йодиді, бромгексин гидрохлориді, амброксол, кристаллды трипсин, ацетилцистеин, кодеин, глауцин гидрохлориді, тусупрекс, либексин, бемегрид, этимизол, кордиамин
Рецепт жазуға арналған препараттар: амоксициллин, цефотаксим, азитромицин, левофлоксацин, ко-тримаксозол, преднизолон, беклометазон дипропионаты, кетотифен, беродуал, эуфиллин, амброксол, либексин, кордиамин, фуросемид
7. Әдебиеттер:
Негізгі:
1.Фармакология: оқулық /Д.А. Харкевич; жауапты редактор С.Б.Сламжанова. – 11 ші басылым, толықтырылған. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 784 б.
2.Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2009.-608 б.
3.Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 16-е изд., перераб., испр. и доп. - М. Новая волна: Қосымша:
1.Клиническая фармакология: Учебник, 4-е издание, перераб. и доп.\Под ред. В.Г.Кукеса.– М: ГЭОТАР-МЕДИА. -2009. -1056б.
2.Клиническая фармакология. /Под ред. Ю.Б. Белоусова, В.Г. Кукеса, В.К. Лепахина, В.И. Петрова. –М.: ГЭОТАР-МЕДИА. -2014. -976б.
3.Венгеровский А.И. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров: М.: ГЭОТАР-МЕДИА. 2012. -726б.
4.Аляутдин Р.Н. Фармакология. 4-е изд. перераб. и доп. "ГЭОТАР-МЕДИА". -2013.-832б.
5.Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии /Под ред. Д.А. Харкевича, "ГЭОТАР-МЕДИА", 2012. –488б.
6. Рациональная фармакотерапия заболеваний органов дыхания. Руководство для практикующих врачей /Под общ. ред. А. Г. Чучалина.- 2-е изд., испр. и доп. - М.: Литтерра. -2013.- 872б.
7. Вялов С.С. Противомикробная терапия: алгоритмы выбора. Медпресс. -2014. – 208б.
7. Бақылау:
Келесі компетенциялар бағаланады: когнитивті, операционалды, құқықтық
1.Тақырыптың негізгі сұрақтары бойынша ауызша сұрау-әңгімелесу.
2.Талдауымен және бір реттік дозасын есептеумен рецепт жазу.
3.Тесттік тапсырманы орындау.
Тесттік тапсырмалар
Тест №1. Өкпе тінінің тығыздалу (пневмония) синдромы кезінде қолданылатын пенициллин тобының антибиотигі, сонымен қатар балалар тәжірибесінде:
1.Бензилпенициллин натрий тұзы, ампициллин, амоксициллин
2.Цефазолин, оксациллин, левофлоксацин, аугментин
3.Моксифлоксацин, бензилпенициллин калий тұзы, цефтриаксон
4.Уназин, ципрофлоксацин, ко-тримаксозол (бактрим), цефпиром
5.Аугментин, цефотаксим, цефамандол, эритромицин
Тест №2. Өкпе тінінің тығыздалу (пневмония) синдромың емдеуге арналған жұптастырылған антибиотик:
1.Кларитромицин
2.Азитромицин
3.Линкомицин
4.Уназин
5.Метациклин
Тест №3. Кларитромицинге келесі қасиеттер тән:
1.Макролид болып табылады
2.Негізінен грам оң флораға әсер етеді
3.Асқазанның қышқыл ортасында ыдырайды
4.Жасуша мембранасының синтезін бұзады
5.Бактеристатикалық әсер көрсетеді
Тест №4. Пневмонияның антибактериалды емі үшін аминогликозидтердің келесі препараты қолданылады:
1.Амоксициллин
2.Оксациллин
3.Гентамицин
4.Аугментин
5.Уназин
Тест №5. «Атипиті пневмонияда» қолданылатын антибиотик:
1.Ампициллин
2.Амоксициллин
3.Азитромицин
4.Оксациллин
5.Аугментин
Тест №6. Ауруханадан тыс пневмонияда қолданылатын жұптастырылған сульфаниламидті препарат:
1.Левофлоксацин
2.Амоксициллин
3.Меропенем
4.Ко-тримаксозол (бактрим)
5.Сульфодиметоксин