Сабақ мақсаты - өсіңкілік қатарлар түсінігі, олардың түрлері және өсіңкілік қатарларды негізгі және орташа көрсеткіштер бойынша есептеу тәсілдерін оқыту.
1. Өсіңкілік қатарлар, оның түрлері.
2. Өсіңкілік қатарларды негізгі және орташа көрсеткіштері бойынша есептеу тәсілдері.
3. Өсіңкілік қатарларды талдау және аналитикалық тегістеу тәсілдері.
4. Интерполяция және экстраполяция. Маусымдық ауытқу.
Сабақтан алған білімді тексеру тапсырмалары немесе тестілік сұрақтар
Тапсырма 4
Кәсіпорын бойынша өнім өндіру туралы мәліметтер 1995 – 2000 жылдары (салыстырмалы бағамен) берілген:
Жылдар 2005 2006 2007 2008 2009 2000
Өнім өндіру 67,7 73,2 75,7 77,9 81,9 84,4
Өсіңкілік қатарда талдау үшін анықтаңыздар:
а) өсіңкілік қатардың орташа деңгейін;
б) өсу және өсімнің тізбектелген және тұрақты қарқынын;
в) әрбір жыл үшін бір процент өімнің нақты мәнін.
Есептеу нәтижелерін кесте түрінде көрсетіңіздер.
Сабақтың тақырыбы: Индекстер
Сабақ мақсаты - индекстер түсінігі, олардың түрлері және есептелуін оқыту.
1. Индекстер туралы түсінік.
2. Жеке және жалпы индекстерді есептеу.
3. Орташа индекстерді есептеу.
4. Тұрақты және өзгермелі құрамды индекстер.
Сабақтан алған білімді тексеру тапсырмалары немесе тестілік сұрақтар
Тапсырма 5
Қала базарында орташа баға мен сту көлемінің динамикасын келесідей мәліметтермен сипатталады:
| Тауарлардың аттары | Сатылған тауарлар, мың кг. | 1 кг орташа бағасы, теңге. | ||
| Базистік кезең | Есепті кезең | Базистік кезең | Есепті кезең | |
| Қала базары № 1 | ||||
| Капуста | 5,1 | 5,3 | 0,4 | 0,5 |
| Морковь | 3,6 | 3,4 | 1,0 | 1,3 |
| Қала базары №2 | ||||
| Капуста | 10,0 | 12,0 | 1,2 | 0,8 |
Берілген мәліметтер негізінде келесілерді есептеңіздер:
1.№ 1 қала базары үшін (екі тауар бойынша бірге):
а) тауар айналымының жалпы индексін;
б) бағаның жалпы индексін;
в) тауар айналымының табиғи көлемінің жалпы индексін.
Есептелген индекстердің арасындағы өзара байланысты көрсетіңіздер:
2.Екі қала базарындағы капуста бойынша:
а) ауыспалы құрамының баға индексі;
б) тұрақты құрамның баға индексін;
в) капустаның сату көлемінің құрылымының өзгерісінің орташа бағаның динамикасына әсерінің индексін.
1.Жеке дара индекстер дегеніміз не?
А) біртектес құбылыстардың екі уақыт аралығындағы нақты көрсеткіш шамаларының қатынасы
В) жиынтық бірліктерінің белгілеріне түрлі себептердің әсер етуінен болған сандық өзгеріс
С) сандық мәліметтерді ұтымды түрде қолдану
D) зерттелетін обьектіні суреттейтін статистикалық бірліктер
E) зерттеліп отырған обьектінің сандық көрсеткіштерімен сипатталуы
2.Тікелей салыстыруға және қосуға келмейтін элементтерден тұратын,күрделі қоғамдық құбылыстардың уақытқа байланысты өзгерісі қалай аталады?
А) жеке индекстер
В) жалпы индекстер
С) агрегаттық индекстер
D) орташа индекстер
E) арифметикалық орташа индекс
3.Жалпы индекстер есептеу әдістемесіне байланысты қандай түрлерге бөлінеді?
А) жеке,жалпы
В) агрегаттық,орташа
С) үйлесімдік,шаршылық
D) арифметикалық,құрылымдық
E) нақты,қатысты
4.Статистикада бағаның жалпы индексі қандай формуламен өрнектеледі?
А) 
В) 
С) 
D) 
E) 
5.Мына формула негізінде не есептеледі? 
А) бағаның жалпы индексі
В) көлемдік жалпы индексі
С) тауар айналымының жалпы индексі
D) агрегатты индекс
E) үйлесімдік орташа индекс
6.Тауар айналымының агрегаттық индексі қалай есептеледі?
А) 
В) 
С) 
D)
E)
7.Бағаның орташа үйлесімдік өлшенген индексін қандай формула арқылы есептеуге болады?
А) 
В) 
С) 
D) 
E) 
8.Индекстердің түрлері
А) жеке
В) агрегаттық
С) жалпы немесе топтық
D) орташа
E) барлық жоғарыдағылар
9.Тұрақты құрамның өзіндік құнының индексінің формуласын көрсетіңіз
А) 
В) 
С) 
D) 
E) 
10.Еңбек өнімділігінің индексін анықтаңыз
А) 
В) 
С) 
D) 
E) 
11.Егер «А»тауарының бағасы ағымдағы кезеңде 300 теңге,ал есепті кезеңде 250 теңге болса,бағаның жеке индексін анықтау керек
А) 1,3
В) 1,2
С) 1,5
D) 2,8
E) 3,1
12.Тауар айналымының индексін есептеңіздер
| Айлар | Шілде | Тамыз | ||
| Тауар аты | Бағасы, тг. | Сатылғаны, кг. | Бағағсы, тг. | Сатылғаны, кг. |
| Алма | ||||
| Алмұрт | ||||
| Анар |
А) 94,2
В) 95,6
С) 98,7
D) 96,9
E) 83,6
13.Еңбек өнімділігінің индексін анықтаңыздар
| Өнім түрлері | 1 өнімге кеткен уақыт шығыны | Өндірілген | ||
| Қаңтар | Ақпан | Қаңтар | Ақпан | |
| А өнімі | 1,0 | 0,9 | ||
| Б өнімі | 1,2 | 1,0 | ||
| В өнімі | 0,9 | 0,8 |
А) 124,9%
В) 153,7%
С) 161,2%
D) 133,2%
E) 113,4%
14.Тауарлар санының индексін анықтаңыздар
| Айлар | 1 кг бағасы | Тауар айналымы,мың теңге | ||
| Тауар аты | Базистік | Есептік | Базистік | Есептік |
| Алма | ||||
| Алмұрт | ||||
| Жүзім |
А) 1,15
В) 1,12
С) 1,06
D) 1,07
E) 1,08
15.Өндірістік шығындар индексі формуласын көрсетіңіз
А) 
В) 
С) 
D) 
E) 
)
