Кесте 9. Оңтүстік Қазақстан облысында таралған зиянкестер, аурулар тізімі
Көпқоректі зиянкестер | |
Сарышұнақ тышқандар | Spermophilus |
Астықтың зиянды бақашығы | Trigonotylus ruficornis |
Астықтың барылдақ қоңызы | Zabrus tenebrioides |
Темекі трипсі | Thrips tabaci |
Шегірткелер | |
Италиандық шегіртке | Calliptamus italicus |
Марокколық шегіртке | Dociostaurus maroccanus |
Азиялық шегіртке | Locusta migratoria |
Итальяндық прус | Calliptamus italicus |
Қанатсыз саяқ шегіртке | Podisma pedestris |
Қара қанатты саяқ шегіртке | Strauroderus scalaris F.W. |
Атбасарлық саяқ шегіртке | Dociostaraus kraussi Ingen |
Фишер саяқ шегірткесі | Stenobothrus fischeri Ev. |
Шыртылдақ | Bryodema |
Көгілдір қанатты саяқ шегіртке | Oedipoda caerulescens |
Қызыл қанатты саяқ шегіртке | Oedipoda miniata (Pall) |
Астық дақылдарының зиянкестері | |
Бидай трипсі | Haplothrips tritici Kurd |
Астықтың жолақ бүргесі | Phyllotreta vittula Redt |
Кресті қоңыз | Anisoplia Agricola Poda |
Красун қоңызы | Anisoplia segetum Hrbst |
Картоптың зиянкестері | |
Колорад қоңызы | Leptinotarsa decemlineata Say |
Аурулар | |
Септориоз | Septoria nodorum |
Тозаңды қара күйе | UstilagotriticiJena |
Тамыр шірігі | OphidolusherpotrichoidesSacc |
Гельминтоспориоз дағы | Helmithosporiorium sativum |
Карантинді зиянкестер | |
Жұпсыз жібек көбелегі | Lymantria dispar L. |
Кесте 10. Оңтүстік Қазақстан облысында таралған арамшөптер тізімі
Аз жылдық ерте жаздық | |
Кәдімгі қарасұлы | Avenafatua |
Ақ алабота | Cfenopodium album |
Аз жылдық кеш жаздық | |
Щирица запракинутая | Amaranthus retrofleksus |
Тауық тарысы | Ecfinochloa crusgalli |
Қыстайтын | |
Жұмыршақ | Capsella bursa pastoris Moench |
Кәдімгі түймедақ | Matricaria indora |
Екі жылдық | |
Сары беде | Matricaria indora |
Көпжылдық шашақтамырлы | |
Дала қалуені (сары) | Sonchus arvensis |
Дала шырмауығы | Convolvulus arvensis |
Сүттіген | Euphorbia waldstein |
Татар балпанағы | Mulgedium tataricum |
Көпжылдық тамырсабақты | |
Тамырсабақты бидайық | Agropurum repens |
Кәдімгі мыңжапрақ | Achilleamillefolium |
Кіндік тамырлы | |
Ащы жусан | Artemisiaabsinthium |
Кәдімгі бақбақ | TaraxacumVulgareo Schrank |
Карантинді арамшөптер | |
Жатаған (қызғылт) у кекіре | Acroptilon repens |
Арамсояу | Cuscuta campestris |
Маусым 2016 жыл. Маусым айы ашық, жылы ауа – райымен ерекшеленеді. Максималды температура +330С – қа дейін барды. Айдың екінші онкүндігінде жиі жаңбыр жауды. Орташа тәуліктік температура +170С, желдің жылдамдығы 1 – 7 м/сек, желдің бағыты көбінесе оңтүстік – шығыс, оңтүстік – батыс, батыс бағытында болды.
Ауылшаруашылық дақылдарының дамуының фенологиясы:
1. Көпжылдық астық тұқымдас шөптер (еркекшөп) - гүлдену
2. Астық тұқымдасы – көктеу, түптену
3. Картоп – жапырақтар мен сабақтардың қалыптасуы
Кесте 11. Маусым айында арамшөптердің даму фазасы
Біржылдық астық тұқымдас | |
Кәдімгі қарақұмық | Масақтану |
Тары тәріздес | Масақтану |
Біржылдық қосжарнақты | |
Щирица запрокинутая | Гүл қауызының қалыптасуы |
Ақ алабота | Гүл қауызының қалыптасуы |
Жұмыршақ | Жойылу |
Арамшөптік кенепшөп | Гүл қауызының қалыптасуы |
Татарлық көкпек (лебеда) | Гүл қауызының қалыптасуы |
Көпжылдық шашақтамырлы | |
Далалық шырмауық | Гүлдеу |
Қалуен | Гүлдеу |
Татарлық балпанақ | Өскіндердің пайда болуы |
Сүттіген | Гүлдеу |
Тамырсабақты | |
Жатаған бидайық | Гүлдеу |
Мыңжапырақ | Гүлдеу |
Кіндік тамырлы | |
Жусан | Өскіндердің пайда болуы |
Жолжелкен | Гүлдеу, жойылу |
Кәдімгі бақбақ | Жойылу |
Нонея | Гүлдеу |
Кәдімгі шашыратқы | Гүлдеу |
Шілде 2016 жыл. Шілде айында ауа-райы ыстық болды. Минималды температура +190С, ал максималды температура +420С – ді құрады. Жел өзінің бағытын батыстан оңтүстік – шығыс, оңтүстік – батысқа дейін өзгертіп отырды. Желдің жылдамдығы 14м/сек дейін жетті. Тәуліктік орташа температура 300С құрады. Шілденің жаңбырлы күндерімен ыстық күндердің кезектесіп келуінің нәтижесінде зиянкестердің дамуы нашарлай түсті, бірақ бұл аурулардың дамуына қолайлы жағдай болды. Сонымен қатар арамшөптер үшін де қолайлы жағдай болғандықтан егістіктерде орташа және қатты залалдану дәрежесі байқалды.
Ауылшаруашылық дақылдарының дамуының фенологиясы:
1. Көпжылдық астық тұқымдас шөптер (еркекшөп) – толық пісу
2. Бидай – Масақтанудың басы мен масақтану
3. Арпа – масақтанудың басы
4. Картоп –гүлдену, түйнектердің қалыптасуы
Кесте 12. Шілде айында арамшөптердің даму фазасы
Біржылдық астық тұқымдас | |
Кәдімгі қарақұмық | Пісуі |
Тары тәріздес | Гүлдену |
Біржылдық қосжарнақты | |
Щирица запрокинутая | Пісуі |
Ақ алабота | Гүлдену |
Жұмыршақ | Жойылу |
Арамшөптік кенепшөп | Гүл қауызының қалыптасуы |
Татарлық көкпек (лебеда) | Гүл қауызының қалыптасуы |
Көпжылдық шашақ тамырлы | |
Далалық шырмауық | Гүлдеу |
Қалуен | Гүлдеу |
Татарлық балпанақ | Гүлдеу |
Сүттіген | Пісуі |
Тамырсабақты | |
Жатаған бидайық | Пісуі |
Мыңжапырақ | Пісуі |
Кіндік тамырлы | |
Жусан | Гүл қауыздарының қалыптасуы - гүлдене бастауы |
Жолжелкен | Жойылу |
Кәдімгі бақбақ | Жойылу |
Нонея | Пісуі |
Кәдімгі шашыратқы | Гүлдеу |
Тамыз 2016 жыл. Тамыз айы жаңбырлы әрі жылы ай болды. Ауаның минималды температурасы +130 С, ал максималды температурасы +31 0 С жылулықты құрады. Желдің бағыты оңтүстік – батыстан, оңтүстік – шығысқа дейін ауысып отырды. Желдің жылдамдығы 9 м/сек дейін болды. Орташа тәуліктік температура 19,10С құрады.
Ауылшаруашылық дақылдарының дамуының фенологиясы:
1. Жаздық астық тұқымдас дақылдар – балауыздану – толық пісу
2. Картоп – түйнектердің қалыптасуы мен сабақтарының, жапырақтардың сарғаюы.
Кесте 13. Тамыз айында арамшөптердің даму фазасы
Біржылдық астық тұқымдас | |
Кәдімгі қарақұмық | Тұқымдарының қалыптасуы |
Тары тәріздес | Пісуі |
Біржылдық қосжарнақты | |
Щирица запрокинутая | Тұқымдарының қалыптасуы |
Ақ алабота | Пісуі |
Жұмыршақ | Жойылу |
Арамшөптік кенепшөп | Пісуі |
Татарлық көкпек (лебеда) | Пісуі |
Көпжылдық шашақ тамырлы | |
Далалық шырмауық | Пісуі |
Қалуен | Пісуі |
Татарлық балпанақ | Пісуі |
Сүттіген | Пісуі |
Тамырсабақты | |
Жатаған бидайық | Тұқымдарының қалыптасуы |
Мыңжапырақ | Тұқымдарының қалыптасуы, жойылуы |
Кіндік тамырлы | |
Жусан | Гүлдену, пісу |
Жолжелкен | Жойылу |
Кәдімгі бақбақ | Жойылу |
Нонея | Пісуі |
Кәдімгі шашыратқы | Пісуі |