мұндағы, – компонентті вектор, және – өлшемдері болатын матрица, , және , , .
- Кестеге мәліметтерді енгізіңіз /16- сурет/.
- Есеп шарты бойынша қосындыны табу үшін Функция шеберін пайдаланып СУММ функциясын шақырамыз. Бұл функция көрсетілген диапазондағы ұяшықтар
16- сурет мәндерінің қосындысын есептейді.
- В6 ұяшыққа келесі формуланы енгізіңіз:
- әдеттегідей Ctrl + Shift + Enter пернелерін басыңыз.
- Бұл есептеуді келесі қарапайым формула көмегімен D6 ұяшықта есептеңіз:
- .
3- жаттығу. Сызықтық теңдеулер жүйесін Крамер әдісімен шешіңіз.
Сызықтық теңдеулер жүйесі берілген, – коэффициенттер матрицасы, – бос мүшелер бағаны, – белгісіздер бағаны. Крамер әдісі бойынша белгісіз формуласы бойынша есептеледі, мұндағы - матрицаның анықтауышы, - бастапқы А матрицасының анықтауышы. матрицалары A матрицадағы i-ші бағанды, бос мүшелер бағаны "b"-мен ауыстыру арқылы алынады. Мысалы, үш белгісізі бар сызықтық теңдеулер жүйесінің коэффициентер матрицасы А және бос мүшелер бағаны В берілсін:
- Кестеге A, В матрицаларын енгізіңіз және A матрицасын үш рет қайталап (А1, А2, А3) көшіріңіз /16-сурет/;
B | C | D | E | F | G | H | I | J | |
A | Det(A)= | В | |||||||
A1 | Det(A1)= | X1= | |||||||
A2 | Det(A2)= | X2= | |||||||
A3 | Det(A3)= | X3= | |||||||
16- сурет
2. Әрі қарай В –ны А1-дің 1-бағанына, А2-нің 2-бағанына, А3-тің 3-бағанына көшіріңіз /16-сурет/;
3. А, А1, А2, А3 матрицалар анықтауыштарын сәйкесінше Н3, Н7, Н11, Н15 ұяшықтарда есептеңіз;
4. Анықтауыштардың мәндерін пайдаланып Х1 түбірді формуласымен есептеңіз, қалған Х2, Х3 түбірлерді табыңыз.
Өздік жұмыс тапсырмалары:
(Тапсырманы орындауға қажетті мәліметтер нұсқалар бойынша төменде берілген
13, 13.1 -кестелерден алынады)
1. Теңдеулер жүйесін Крамер әдісімен шешіңіз /13-кесте, 1-тапсырма, а) /.
2. - квадратуралық форманы есептеңіз /13-кесте, 2-тапсырма, б) /.
13-кесте
№ | 1-тапсырма | Матрица | № | 1-тапсырма | Матрица | |||||
а) б) | а) б) | |||||||||
а) б) | а) б) | |||||||||
а) бв) | а) б) |
- Күрделі өрнек =... есептеп мәнін табыңыз /13.1-кесте/:
13.1-кесте
№ | а, x, y векторлары | , матрицалар | |
Бақылау сұрақтары:
- Матрицаны транспонирлегенде не өзгереді?
- Крамер әдісі не үшін қолданылады?
- Крамер әдісін қолдану үшін қандай шарт орындалуы керек?
- СУММ () функциясы қандай қызмет атқарады?
- СУММКВ () функциясы қандай қызмет атқарады?