Преэклампсия – АҚ жоғарылауы мен протеинуриямен көрінетін полижүйелі синдром..
Эклампсия – эпилепсия мен не басқада белгілі патологиямен байланыссыз тырысулардың жайылуы..
жеңіл преэклампсия – гипертензия,протеинурия, ісіну. Ауыр преэклампсии –ауыр гипертензия + протеинурия, - кез келген ауырлық дәрежедегі гипертензия + протеинурия +келесі симптомдардың бірі: -қатты бас ауру, -көру бұзылыстары, -эпигастрий айм ауырсыну, құсу, лоқсу, -тырысуға дайындық, -генерализденген ісіну,олигурия (30 мл/час аз нсе 24 сағ 500 мл аз зәрдіңбөлінуі) – бауырдың пальпациясы кезіндегі ауырсыну, тромбоциттердің
100 x 10− 6г/л төмендеуі, бауыр ферменттерінің жоғ (АлАТ или АсАТ выше − 70 МЕ/л) HELLP-синдром−
Диагностикалық шаралардың негізгі жне қосымша тізімі ПМСП деңгейі: -АҚ өлшеу, ОАМ(ақуыз анықтау) ОАК (гемогл,тромбоцит) Стационар деңгейі: АҚ өлшеу, -Экг, ОАМ(ақуыз анықтау),ОАК (гемогл,гематокрит,тромбоция.) - коагулограмма
қан ұю уақытын анықтау, - БХ: (жалпы белок, креатинин, АЛаТ, АСаТ, несепнәр, билирубин) – ұрықтың КТГ - УЗИ- Допплерометрия. Емдеу Тактикасы ПМСП Жеңіл дәрежелі преэкламсия диагнозы қойылған бетте науқасты жоғары деңгейлі меемеге диагнозды нақтылау үшін жолдау қажет.Жеңіл преэкламсия арнайы емді қажет етпейдітек жақсылап бақылау,Амбулаторлы ем келесі шарттарды орындаған кезде жүргізіледі:-науқас өзіні ңденсаулық жағдайын адекватты бағалай алады, дәрігердің ұсыныстарын орындай алады,кез келген уақытта медициналық көмекке жүгіне алады.Ауыр преэклампсия кезінде магний сульфаты мен гипотензивті терапияны бастау қажет. Міндетті түрде III деңгейлі мекемеге госпитализациялауы қажет, мүмкін болмаса II деңгейлі перзентханаға тасымалдануы керек.
9.2.Стационар Қабылдау бөлмесінде ауыр дәр преэк бар жукті әйелді дәрігер қарайды, босану, не ұрық маңы суының ерте мерзимде кетуі кезінде дереу босану бөліміне тасымалдануы керек.Тасымалдану тек каталкамен жүзеге асды. Тырысуларды алдын алу маг сульф 5г (25проц 20мг) 10 – 1 5мин бойы енгізу. Ұстап тұрушы доза 25проц 80мл + 320 мл натрий хлор ер-дисименҚайталанатын тырысулар магний сульф 2г 25пр 10мг т/і. Ары қарай жалғасса диазепам 10мг т/і ұстап тұрушы доза 40мг+500 мг натрий хлор. Антигипертенз тер: тез әсер ететін нифедипин 10мг, натрий нитропруссид 0,25мкг/кг/мин тамшылап әр 5 мин сайын 0,5мкг/кг до 5мкг/кг. Ұзақ әсер ететін метилдопа (допегит(клонидин
5) Жалпы тәжірибелік дәрігер (ЖТД) – арнайы көп профильді біріншілік медико – санитарлы ұйым көрсету жағынан арнайы дайындықтан өткен өзіндік аралас ересектер мен балаларды жынысына және жасына қарамай амбулаторлық қабылдау жүргізе алатын, шұғыл медициналық көмек көрсете білетін, профилактикалық, реабилитациялық шараларды жүргізетін салауатты өмір салтын құрауға, медико - әлеуметтік мәселелерді шешетін маман иесі. Жалпы тәжірибе дәрігері/ отбасылық дәрігер білу керек:тұрғындардың денсаулық сақтау негізгі заңдарын, денсаулық сақтау құрамын және негізгі принциптерін, өз кұқықтарын, міндеттерін, жауапшылығын білу; жоспарлаудың дағдыларын игеру және өз жұмысын талдай білу; екіншілік, мамандырылған, үшіншілік көмек көрсететін мамандармен, әлеуметті қөмек қызметімен, медициналық қамсыздандыратын серіктістіктермен, дәрігер ассоциациялармен, жергілік өкімет мүшелермен, т. басқа тұрғындар денсаулығына қатысатын ұйымдарымен ынтымақтастықты ұйымдастыру; дәрігерлік этика және деонтология принциптерін білу және сақтау. тұлға аралық қатынас әдеттеріне ие болу және денсаулыққа жету, сақтау сұрақтарына тұрғындардың әртүрлі категориясын оқыту; Негізгі принцип: Коммуникативтік дағдыларына үйрену, оларды тәжірибеге енгізу. Жалпы дәрігерлік тәжірибе сипаттары Жоспарлау, ұйымдастыру, басқару ерекшеліктеріне қарамастан жалпы дәрігерлік тәжірибеге тән сипаттама болады.1.Жалпы көзқарас:Жалпы дәрігерлік тәжірибе барлық тұрғындардың мәселесін шешуге бағытталған; ол тұрғындардың жасына, жынысына әлеуметтік нәсіліне, діндік белгісіне қарамай денсаулығына байланысты шағымдары қандайда бір мәселелерін шектемейді.2.Үздіксіздік: Жалпы дәрігерлік тәжірибе сырқаттан көрі адамға бағытталған. Сырқаттың көрінісімен немесе нақты эпизодымен шектелмей, барлық медициналық көмекті қоса өмірінің ұзақ кезеңінде науқас және дәрігер арасындағы жеке қарым-қатынаспен негізделген.3.Толықтыру:Жалпы дәрігерлік тәжірибе физикалық, әлеуметтік, психологиялық көзқарас жағынан реабилитациялық және қалпына келу көмегін қажет етеді. 4.Бағыттылық:Жалпы тәжірибелік дәрігер көптеген сырқаттардың мәселесін шешіп, науқастарды дұрыс қарап, қажет болған жағдайда өз уақытында арнайы мамандарға немесе медициналық жұмыскерге бағыттама беріп отыру қажет. 5.Серіктестік: Отбасылық дәрігерлер басқа медициналық және әлеуметтік жұмысшылармен бірге жұмыс істеуге дайын болулары керек.6.Отбасын бақылау: Жалпы дәрігерлік тәжірибе науқастың отбасының жағдайын және денсау-лығын шешуге, олардың өмір сүретін және жұмыс істейтін әлеуметтік және мәдени жағдайларына бағытталады..7Қоғамды бақылау:Науқастың мәселесі жергілікті қоғамда оның өмірімен байланысты қаралады. Отбасылық дәрігер берілген қоғамның қажеттіліктерімен денсаулық қорғау және басқа аймақтағы қызмет көрсету орындарымен және басқа қызметкерлермен бірге құлағдар болу қажет.
2 Жүректің журе пайда болған ақаулар. Диагностика:
· ЭКГ (жүректің әр түрлі бөлімдерінің перегрузкасы, миокард гипертрофиясы)
· Жүректің жалпы шолу рентгенографиясы (жүрек конфигурациясын, доғаларының қалпын анықтау)
· Контрастты рентгенографиялық әдістер (ангиография, вентрикулография);
· ЭХО-КГ - негізгі методика – ақаудың морфологиясын, жүректің функционалды қалпын анықтауға мүмкіндік береді.
· допплер-ЭХО-КГ – қанның бағытын анықтайды. (регургитация, турбулентность).
· Қосымша диагностикалық шаралар: ОАК,ОАМ. Бх.
Митралды стеноз: негізгі белгілері: Шапалақты 1тон,митр.қақпақшаның ашылу тоны, диастолалық шу, диастолалық діріл. Солжүрекшелік: с.ж гипертрофиясы мен дилятациясы, Өкпелік: жүктемеден кейінгі ентігу, жүрек демікпесінің ұстамалары. Өкпе артериясының кеңеюі, өкпе арт тармақтарының кеңеюі. Оң қарыншалық: эпигастридегі пульсация, о қ гипертрофиясы мен дил, о.қ. жеткілікіздігі. Митр.жеткіліксіздік. Негізгі критерилері: систолалық шу, жүрек ұшында 1тонның әлсіреуі. С.қ с.ж. гипертрофиясы. Аорталды жет. Негізгі: диастолалық шу, 2 тонның әлсіреуі не жоғалуы. Сол қарыншалық: жүрек түрткісінің солға, төмен ұлғаюы, жүректің салыстырм шекарасының ұлғаюы, с.қ. гипертр. Диастол қысым төм, жүрек тұсында ауырсыну, жоғары, жиі пульс, периф артерияларда траубе, дюрозье тоны, капиллярлы пульс. Аорта стеноз. Систол шу, сист діріл, 2 тон әлсіреі, салыст шекара солға ығысқан, с.қ гипертрофиясы. Әлсіздік. Бас айналу, сист қысым төм, кіші, сирек пульс.
Емі: Медикаментозды ж/не хирургиялық. Жүрек ақаулары толық компенсирленуі мүмкін. Медикаментозды емді жүректегі қабыну процессін басу үшін тағайындайды. Одан кейін ақауды жою үшін хирургиялық ем жүргізіледі. Хирургиялық емсіз тек ана ақау асқынуларын алдын алуға болады (қан айналым жеткіліксіздігі, жүрек ырғағының бұзылысы). Қазіргі таңда жүректің жүре п.б ақауларына жасалатын хир ем: - пластикалық. – клапансақтаушы оталар, - жүрек клапаның механикалық, биологиялық клапандармен протездеу, - аорта түбірін реконструкциялау, - подклапанды құрылымды сақтаумен клапанды протездеу, - жүректің синусты ырғағын қалпына келтіретін оталар., - сол жүрекшенің атриопластикасымен ота, - инф.эндокардитпен ақауларды биопротездеу, - ЖИА мен қосарланған ақауда клапан прозирлеу, коронарлы артерияларды шунтирлеу.
Билет
Гастроэзофагальды рефлюксті ауру. Госпитализацияға көрсеткіш. Динамикалық бақылау (бақылау мерзімі мен жиілігі, қаралу бағдарламасы), рецидивке қарсы ем:препараттардың топтары (1-2 препараттардың аттары,дозасы, енгізу жолдары).
Гастроэзофагальды рефлюкс ауруы - асқазан ішіндегі заттың кері өтіп, ұзақ тітіркендіруінен болатын өңештің қабыну дегенерациялық ауруы. Классификациясы: а) эндоскапиялық белгі бойынша: 1 дәреже асқазан өңеш қосындысының деңгейінде кілегей қабықтың қызаруы, жылтырының жойылуы.2дәр өңеш кілегей қабығы бүрмелерінің бетіндегі бір немесе бірнеше беткей эрозиялар, эрозиялар көбіне сызықша тәрізді экссудатты немес экссудатсыз, зақымданулардың жалпы аумағы өңештің дистальды сегментінің сфингтерден жоғары, бес сантиметрлік бөліктің 10% кемін қамтиды. 3дәр бір біріне ұласқан беті экссудатпен немесе некроздық қабықпен қапталған эрозиялар бірақ эрозиялар циркулярлы таралмаған зақымдану аумағы 50% құрайды. 4дәр циркулярлы орналасқан бір бірімен ұласқан эрозиялар зақымдау процессі бес сантиметрлік зонаны толық қамтиды. 5дәр өңеш эрозиясы. Баретта синдромы өңеш стенозы.
Б) дамуына байланысты: біріншілік, екіншілік. В) Ағымы бойынша:жедел, созылмалы. С) Клиникасы бойынша: ауырсыну, диспепсиялық, дисфагиялық, аз симптомды. Д) Аурудың кезеңі бойынша: өршу, ремиссия. е) ауырлық дәрежесі бойынша: асқынған, асқынбаған. З) Өңештің шырышты қабатының өзгерісі бойынша: катаральды, эрозивті жаралы, геморрагиялық, некротикалық. Госпитализацияға көрсеткіш жоспарлы түрде: клиникалық симптомдардың болуы, аурудың асқынысы болған жағдайда, амбулаторлы терапиядан нәтиже болмағанда, аурудың жарамен асқынуы, науқастың жиі ауруы.
Зертханалық және басқада диагностикалық зерттеулерден өтуін, жиілігінің сақталуын, тағайымдалымы, және де мамандардың кеңес графигін бағыттау және бақылау, аурудың үдеу белгілері пайда болса және зертханалық көрсеткіштері өзгерген жағдайда ЖТД жолдама беру. Бақылау жиілігі: Жылына 2 рет (жоспарлы) ЖТД медициналық қарауы. Созылмалы эзофагиті бар науқастар жылына 2-3 рет, ал жаралық эзофагиті бар науқастар жылына 3-4 рет терапевтке қаралады. ЖҚА, ЭГДС тағайындалады.Рентгенологиялық тексеру көрсеткіш бойынша. Науқастың жағдайына бақылау жасау.Үдеу белгілері болған жағдайда госпителизациялау мәселесімен гастроэнтерологқа жіберу, Жылына 1 рет (жоспарлы) көрсеткіштері бойынша жиілігі көбеюі мүмкін. Негiзгi емдiк-сауықтыру шаралары: Дәрi-дәрмексiз емдеу:диета № 1. Дәрi-дәрмекпен емдеу: Протон помпасының ингибиторлары куніне 1 рет, 2 апта бойы қабылдау қажет. Рабепразол 20 мг, 40 мг, табл.; Омепразол 20мг, табл.;Пантапразол 20 мг, таб,Метронидазол, таб 250мг.
