Техникалық реттеу және метрология комитетінің ШҚО бойынша департаментінің құрылымы

Мазмұны

I. Кіріспе

Тамақ өнеркәсібінің қазіргі жағдайы мен даму жобалары

1.1. "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша департаменті" республикалық мемлекеттік мекемесінің тарихы туралы қысқаша анықтама және оның даму перспективалары.

1.2. "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша департаменті" республикалық мемлекеттік мекемесінің басқару құрылымы.

II бөлім

2.1.    Дайын өнімнің сапасын бақылау.

2.2. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Стандарты ҚР СТ 94-95

(Ірімшік). Ірімшік өңдеудегі техникалық шарттар мен регламенттер.

III Қорытынды бөлім

Сапаны басқару, сертификаттау және метрологиялық қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Приложение

 

 

Кіріспе

 Тамақ өнеркәсібі – тұтас салалар кешені. Тек біздің еліміздегі олардың саны 14.Оның орналасуына шешуші әсерін тигізетіндер – шикізат және тұтыну факторлары.

Қазіргі заманғы тамақ өнеркәсібінің дамуына аумақтық алшақтықтар тән. Жоғары қарқынды дамыған елдерде азық-түлік жергілікті тұрғындар қажеттілігінен әлденеше есе кеп шығарылса, мешеу елдерде оның ұдайы жетіспеуінен аштық жиі болып тұрады. Негізгі азық-түлік өнімдерін тұтыну елдер бойынша айырмашылық жасайды. Батыс Еуропада қазіргі заманғы тамақ өнеркәсібін аса сапалы жергілікті шикізатты өңдеу негізінде дайындалған өнімдер (ірімшік түрлері, шарап, сүт тағамдары, сыра) өндірісі құрайды.

Тамақ өнімдерінің өндірісі елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ететін стратегиялық маңызы бар сала болып табылады. Тамақ өнімдерін тұтынудың өсуімен және тұтыну құрылымының неғұрлым сапалы өнімдер жағына өзгеруімен ел халқы өсуінің орнықты үрдісі қалыптасты. Сектор шикізатты жеткізуші ретіндегі ауыл шаруашылығы өндірісімен тығыз байланысты. Тамақ өнімдерін өндіру жөніндегі кәсіпорындар тұтыну орталықтарының (қалалар, ірі кенттер) жанында шоғырланған.

2015 - 2019 жылдар аралығындағы кезеңде тамақ өнімдерінің өндірісі саласында мыналарды: құс шаруашылығы өнімдерін (құс етін, жұмыртқа өндіру); сүт (құрғақ сүт, сары май, ірімшік және сүзбе, тағамдық сүт, ашыған сүт өнімдері); ет (мұздатылған, консервіленген, шұжық және ұқсас бұйымдар); балық (мұздатылған балық, балықтың жон еті, дайындалған және консервіленген балық); дәнді дақылдар (ұн, макарон бұйымдары, крахмал, ұлпа, инулин және басқалары); май (өсімдік майы, маргарин өндіру); көкөністер мен жемістер (шырындар, көкөніс және жеміс консервілері); қант, кондитерлік бұйымдар (қанттан, шоколад пен қанттан жасалған, жаңа піскен және ұзақ сақтаудағы нан-тоқаш кондитерлік бұйымдарынан) қайта өңдеу жөніндегі басым жобаларды іске асыру көзделеді.

1.1. "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша департаменті" республикалық мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – Департамент) "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті" республикалық мемлекеттік мекемесінің (бұдан әрі – Комитет) Шығыс Қазақстан облысы бойынша техникалық реттеу және өлшемдер бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы, сәйкестікті бағалау саласында және бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдарды өткізу саласындағы аккредиттеу туралы Қазақстан Республикасы заңнамасын бақылауды жүзеге асыратын аумақтық бөлімшесі болып табылады. Департаменттің Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті департаментінің Семей бөлімі бар. Департамент өз қызметiн Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасының Президентi мен Үкiметiнiң актiлерiне, өзге де нормативтiк құқықтық актiлерге, сондай-ақ осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.

Департамент мемлекеттiк мекеменің ұйымдастырушылық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттiк тiлде өз атауы бар мөрi мен мөртабандары, белгiленген үлгiдегi бланкiлерi бар. Департамент, егер осыған уәкiлеттiк берілген болса, өз атынан және Комитеттің атынан азаматтық-құқықтық қатынастарға түседі. Департамент өз құзыретінің мәселелері бойынша Департамент басшысының бұйрықтарымен ресімделетін шешімдер қабылдайды. Аумақтық бөлімшенің құрылымы мен штат санын Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің келісімен жауапты хатшысымен бекітіледі.

Департаменттің толық атауы: мемлекеттік тілде – "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша департаменті" республикалық мемлекеттік мекемесі; орыс тілінде – Республиканское государственное учреждение "Департамент Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан по Восточно-Казахстанской области".

Департаменттің орналасқан орны: 070004, Өскемен қаласы, Қазақстан көшесі, 5. Департаменттің құрылтайшысы Қазақстан Республикасы Үкіметінің атынан мемлекет болып табылады. Департамент қызметiн қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Егер Департаментке заңнамалық актiлермен кiрiс әкелетiн қызметтi жүзеге асыру құқығы берiлсе, онда осындай қызметтен алынған кiрiстер республикалық бюджеттің кiрiсiне жiберiледi. Департаментке кәсiпкерлiк субъектiлерiмен Департаменттің функциялары болып табылатын мiндеттердi орындау мәніне шарттық қатынастарға түсуге жол берілмейді.

Техникалық реттеу және метрология комитетінің ШҚО бойынша департаментінің құрылымы

 

№	Лауазымы	А.Ж.Т.	Кабинет	Телефон
1	Департамент басшысы	Кунафиянов Бакыткан Калымович	312	8/7232/26-73-58
2	Департамент басшысының орынбасары	Жаксыбаева Асем Айткалиевна	310	8/7232/ 28-00-06
3	Хатшы	Нығметолдинова Балнұр Әділжанқызы	312	8/7232/26-73-58
4	Бас маман	Муканова Алия Ескельдиновна	313	8/7232/ 25-45-23
5	Бас маман	Мухамедкалиева Айнара Саяхатовна	311	8/7232/ 25-45-23
6	Бас маман	Сейтов Бакытжан Калымбекович	312	8/7232/ 25-45-23
7	Бас маман	Кондыбаева Гульжан Кадыржановна	312	8/7232/ 25-45-23
8	Бас маман	Аблмажинов Дархан Советбекович	312	8/7232/ 25-45-23
9	Бас маман	Тухметова Гулнур Ардаковна	313	8/7232/ 25-45-23
10	Бас маман	Касенова Айнагуль Кумарбековна	312	8/7232/ 25-45-23
Департаменттің Семей бөлімі
11	Бөлім басшысы	Шумаев Ракш Ришатович	-	8/7222/ 56-52-75
12	Бас маман	Елеусизов Мухтар Ержанович

 

Департамент қызметiн ұйымдастыруды ң қысқаша сипаттамасы:

1. Департаментті Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Жауапты хатшысы қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын басшы басқарады.

2. Департамент басшысына демалыс беру, материалдық көмек көрсету, дайындау (қайта даярлау), біліктілігін арттыру, көтермелеу, үстеме ақы және сыйақы төлеу мәселелері Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Жауапты хатшысының бұйрығымен ресімделеді.

3. Басшының Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Жауапты хатшысы лауазымға тағайындайтын және лауазымнан босататын орынбасарлары болады.

4. Басшы Департаменттің жұмысын ұйымдастырады және оған жетекшілік етеді және Департаментке жүктелген міндеттерді орындауға және өзінің функцияларын жүзеге асыруға дербес жауапты болады.

Осы мақсаттарда Басшы:

1) өз орынбасарларының және Департаменттің құрылымдық бөлімшелерінің міндеттері мен жауапкершілігін айқындайды;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Департамент қызметкерлерін өз орынбасарларын қоспағанда лауазымға тағайындайды және босатады;

3) заңнамамен белгіленген тәртіппен Департамент қызметкерлеріне өз орынбасарларын қоспағанда, тәртіптік жаза береді және көтермелеу шараларын қолданады;

4) Департамент мүддесін басқа мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдарда білдіреді;

5) Департамент бұйрықтарына қол қояды;

6) Департаменттің жұмыс жоспарын бекітеді;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

 

2.1. Өнім сапасын бақылау-өнімнің немесе процестің сандық және сапалық көрсеткіштерінің орнатылған техникалық талаптарға сәйкестігін тексеру түсіндіріледі. Өнімнің сапасын бақылау мәні мынада: бақылау объектісінің күйі жөніндегі ақпаратты алу және алынған нәтижелерді стандарттарда, техникалық шарттарда және т.б. құжаттарда белгіленген талаптармен салыстыру. Сапа бақылаудың негізгі терминдері мен анықтамалары ГОСТ 16504-81 стандартында бекітілген. Сапа бақылауды ұйымдастыру – нормативті құжаттар талаптарына толықтай сәйкес келетін өнімді өндіруді қамтамасыз етуге бағытталған техникалық және әкімшілік шаралар жүйесі.Техникалық бақылау – бақылау объектісінің белгіленген техникалық талаптарға сәйкестігін тексеру. Өнеркәсіпте техникалық бақылау өндірістің барлық кезеңдерінде орындалатын бақылау операцияларының жиынтығын көрсетеді. Ол, бақылау объектісіне байланысты, кәсіпорынның әр түрлі қызметтерімен іске асады. Дайын өнім мен жартылай фабрикаттар сапасын бақылауды техникалық бақылау бөлімі жүзеге асырады, бірақ өндірістік бөлімшелердің атқарушылары мен басқарушылары да сапаға жауапты болады. Кәсіпорындағы техникалық бақылаудың басты міндеті – стандарттар мен техникалық шарттар талаптарының бұзылуына әкелетін олқылықтар мен ақауларды алдын алу мақсатында, өнімнің сапасы, жабдықтарды, техникалық процестердің күйі жөнінде толық әрі сенімді ақпаратты уақытында алу.Кәсіпорындағы техникалық бақылау объектілері: келіп түсетін материалдар, дайындаудың әр түрлі кезеңдеріндегі жартылай фабрикаттар, дайын өнім, өндіріс құралдары, техникалық процестер мен өңдеу режимдері, өндірістің жалпы мәдениеті болып табылады. Техникалық бақылау функциялары өндірістің міндеттері мен объектілерімен анықталады. Оған: шығарылатын өнімнің сапасы мен жиынтықтылығын бақылау, өнімнің қайтарылымын, ақауларын, т.б. есептеу мен талдау жатады. Өнімнің сапасын бақылаудың негізін қабылдау кезіндегі бақылау, іріктеме бақылау мен өлшеулер сапасы құрайды. Бақылау орындары мен жұмыс кезеңіне байланысты: жобалауды бақылау, бұйымдардың материалдары мен жиынтықтаушыларын кірер бақылау, технологиялық жабдықтау күйін бақылау, дайындау кездегі операциялық бақылау, дайындауды авторлық қадағалау, технологиялық жабдықтауға енгізілген құралдарды активті бақылау, дайын өнімді қабылдауға дейінгі бақылау, құрастыруды бақылау және объектілердегі эксплуатацияны қадағалау ажыратылады. Бақыланатын өнімнің қамтылуына қарай: іріктеме бақылау мен жаппай бақылау деп ажыратылады.

2.2. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Стандарты ҚР СТ 94-95. Ірімшік.

Техникалық шарттар

УДК 637.146/148+637.2/3	Н 17 тобы
Енгізу мерзімі 01.02.95ж.бастап

Алғы сөз

1. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігімен ДАЙЫНДАЛҒАН ЖӘНЕ ЕНГІЗІЛГЕН

2. Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің жанындағы стандарттау, метрология және сертификаттау Комитеті Коллегиясының 1995жылғы 31 қаңтардағы №2 қаулысымен БЕКІТІЛГЕН ЖӘНЕ ҚОЛДАНЫСҚА ЕНГІЗІЛГЕН.

3. Бірінші тексеріс мерзімі 2000 жыл

Тексеру кезеңділігі 5 жыл

4. ТШ 49 770-80 және ҚазСРОРСТ 94-91-нің орнына

Мазмұны

1. Пайдалану саласы

2. Нормативтік сілтемелер

3. Сұрыпталым

4. Техникалық талаптары

5. Қабылдау ережелері

6. Бақылау әдістері

7. Тасымалдау және сақтау

8. Дайындаушының кепілдемелері

1. Пайдалану саласы

Берілген стандарт тағамға тікелей қолдануға арналған және одан ірімшіктік өнімдерді және жартылай фабрикаттарды жасауға, өндірістік қайта өңдеуге жататын сиыр сүтінен дайындалатын ақ ірімшікке таралады.

Берілген стандарттың 4.6, 4.7, 4.8 бөлімдері және 6 тарауы міндетті болып саналады, ал басқа тараулардың талаптары ұсынымдамалық болып табылады.

Тұрғындардың өмірі, денсаулығы үшін оның қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ақ ірімшіктің сапасына қойылатын міндетті 4.6, 4.7, 4.8 бөлімдерінде мазмұндалған.

Стандарт сертификациялық мақсаттар үшін жарамды.

2. Нормативтік сілтемелер

Осы стандартта келесі нормативтік құжаттарға сілтемелер пайдаланылған:

МЕМСТ 450-77 "Хлорлы техникалық кальций. Техникалық шарттары";

МЕМСТ1341-84 "Пергамент. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 2874-82 "Ауызсу. Гигиеналық талаптар және сапасына бақылау жасау»;

МЕМСТ 3623-73 "Сүт және сүт тағамдары. Пастерлеуді анықтау әдістері";

МЕМСТ 3624-67 "Сүт және сүт тағамдары. Қышқылдығын анықтау әдістері";

МЕМСТ 3626-73 "Сүт және сүт тағамдары. Ылғалдығын және құрғақ затын анықтау әдістері";

МЕМСТ 4495-87 "Қаймағы алынбаған құрғақ сүт. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 5037-78 "Сүт және сүт тағамдарына арналған металдық флягалар. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 5867-90 "Сүт және сүт тағамдары. Майын анықтау әдістері";

МЕМСТ 8777-80 "Ағаш құймалы және құрғақ ыдысты бөшкелер. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 9225-84 " Сүт және сүт тағамдары. Микробиологиялық талдау әдістері";

МЕМСТ 10354-82 "Полиэтилен пленкасы. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 10970-87 "Құрғақ майы алынған сүт. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 11354-82 "Азық-түлік өнімдеріне арналған ағаш көп айналымды жәшіктер. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 13264-70 "Сиыр сүті. Сатып алу кезіндегі талаптар";

МЕМСТ 13513-86 "Ет және сүт өнімдеріне арналған гофрленген қатырмадан жасалған жәшіктер. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 13515-91 "Сары май мен маргаринге арналған ыдыстық тегіс жапсырылған қатырмадан жасалған жәшіктер. Техникалық шарттары";

МЕМСТ 14192-77 "Жүкті таңбалау";

МЕМСТ 17151-81 "Табақ алюминийден жасалған шаруашылық ыдысы. Жалпы техникалық шарттары";

МЕМСТ 18251-72 «Қағаздан жасалған жапсырмалы лента. Техникалық шарттары»;

МЕМСТ 26809-86 " Сүт және сүт тағамдары. Қабылдау ережелері, таңдау әдістері және талдауға сынамаларды дайындау";

МЕМСТ 26927-86 "Шикізат және азық-түлік тағамдары. Сынапты анықтау әдістері»;

МЕМСТ 26930-86 " Шикізат және азық-түлік тағамдары.Күшәнді анықтау әдістері";

МЕМСТ 26931-86 " Шикізат және азық-түлік тағамдары.Мысты анықтау әдістері";

МЕМСТ 26932-86 "Шикізат және азық-түлік тағамдары. Қорғасынды анықтау әдістері";

МЕМСТ 26933-86 " Шикізат және азық-түлік тағамдары.Кадмийді анықтау әдістері";

МЕМСТ 26934-86 " Шикізат және азық-түлік тағамдары.Мырышты анықтау әдістері";

ТШ 6-09-4711-81 "Хлорлы кальций. Техникалық шарттары";

ТШ 6-09-5077-83 "2-сулы тотықты хлорлы кальций. Техникалық шарттары";

ТШ 10-02.01.111-89 "Тағамдық шошқа еті пепсині. Техникалық шарттары";

ТШ 10-02.01.129-90 "Тағамдық сиыр еті пепсині. Техникалық шарттары";

ТШ 10-02-02.789.31-90 "Мезофилды сүтқышқылды стрептококтардың бактериалды құрғақ концентраты";

ТШ 10-02.02.789-65-91 "Бактериалды құрғақ және сұйық ашытқылар";

ТШ 10-02.823-89 " БЕМҒЗИ ферментті препараты";

ТШ 10-02.824-89 "Ұйытқы ұнтағы.Техникалық шарттары";

ТШ 10-10-01.04-89 "Ет және сүт тағамдарына арналған полимерлі көп айналымды жәшіктер";

ТШ 10.10.739-88 "Фанерлі-штампталған бөшкелер";

ТШ 10-24-27-90 "Тұтынушылық ыдысты дайындау үшін полистирольді лента";

ТШ 48-21-469-80 "Алюминийлі каширленген баспалы фольга";

ТШ 49 1025-83 "Мезофилды сүтқышқылды стрептококтардың бактериалды құрғақ концентраты";

ТШ 63-102-110-90 "Сүт тағамдарын қаптау үшін құрастырылған материалдан жасалған ыдыстар";

ТШ 63-102-119-90 "Сүт өнімдеріне арналған полистролды ыдыстар";

ҚРСТ 368-94 "Пластикалық кілегейлер. Техникалық шарттары".

3. Сұрыпталым

3.1 Майдың салмақтық үлесіне қарай келесі түрдегі ірімшіктер дайындалады:

Майлы ірімшік;

Жартылай майлы ірімшік;

"Крестьянский" ірімшігі;

Майлы емес ірімшік.

3.2 ОКП кодтары А қосымшасында берілген

4. Техникалық талаптар

4.1 Ірімшік технологиялық нұсқау бойынша белгіленген тәртіпте сүт өнімдерін шығаратын кәсіпорындар үшін ережелерін сақтау арқылы осы стандарттың талаптарына сәйкес дайындалуы керек.

4.2 Ірімшікті жасау үшін келесі шикізаттар мен негізгі материалдарды қолдану керек:

МЕМСТ 4495 бойынша жоғары сұрыптағы ұнтақтаулы кептірудегі құрғақ сиыр сүті

МЕМСТ 10970 бойынша ұнтақтаулы кептірудегі құрғақ майы алынған сиыр сүті

Дайындалатын сиыр сүтін сепораторлау кезінде алынатын қышқылдығы 21°Т аспайтын майы алынған сиыр сүті;

Майының салмақтық үлесі 50-ден 55%-ға дейінгі сиыр сүтінің кілегейі, плазмасының қышқылдығы 24°Т аспайды;

РСТ ҚазСРО 368 бойынша пластикалық кілегейлер.

Бекітілген тәртіппен тағайындалған сүт өнімдерін шығарушы кәсіпорындары үшін ашытқыларды пайдалану және дайындау бойынша нұсқауға сәйкес әзірленген ТШ 10.02.02.789-65 бойынша сүтқышқылды стрептококтардың таза өнімдеріндегі ірімшік үшін ашытқы;

ТШ 10-02-02-789-31 бойынша мезофилды сүтқышқылды стрептококтардың бактериалды құрғақ концентраты;

ТШ 49 1025 бойынша мезофилды сүтқышқылды стрептококтардың бактериалды құрғақ концентраты;

ТШ 6-09-4711 бойынша хлорлы кальций;

ТШ 6-09-5077 бойынша екі су тотықты кальций;

МЕМСТ 450 бойынша 1 сұрыптан төмен емес техникалық хлорлы кальций;

ТШ 10-02.824 бойынша ұйытқы ұнтағы;

ТШ 10.02.01.129 бойынша тағамдық сиыр етінің пепсині;

ТШ 10.02.01.111 бойынша тағамдық шошқа етінің пепсині;

ТШ 10-02.823 бойынша БЕМҒЗИ ферментті препараты;

МЕМСТ 2874 бойынша ауыз суы.

4.3 Бекітілген тәртіпте тағайындалған технологиялық нұсқау бойынша МЕМСТ 13264 бойынша қышқылдығы жоғары сүттен ірімшік әзірлеу қарастырылған;

Мұнда пастерленбеген сүттен алынған ірімшік жартылай фабрикаттарды, балқытылған ірімшікті және тағамға қолданар алдында термиялық өңдеуге жататын қоғамдық тамақтандыру желісіндегі аспаздық өнімдерді дайындауға пайдаланылады.

4.4 Ірімшік кәсіпорыннан салқындатылған және тоңазытылған күйінде шығарылады. 4.5 Органолептикалық көрсеткіштері бойынша ірімшік 1-кестеде берілген талаптарға сәйкес болуы керек.

1-Кесте

Көрсеткіш атауы	Ірімшіктің сипаттамасы
Дәмі және иісі	Таза, сүтқышқылды Қалпына келтірілген сүттен жасалған ірімшік үшін -құрғақ сүттің дәмі
Консистенциясы	Жұмсақ, біртекті, үгілмелі, Жұмсақ түйіршіктерімен біртекті еместігі де болады
Түсі	Ақ, барлық масса бойынша тегіс ақшыл сары реңі бар

Ескерту

1. "Крестьянский" ірімшігінде және майлы емес ірімшікте әлсіз азықтық, әлсіз күйік дәмі кездесуі мүмкін.

2. Астаулар-торларды пайдалану арқылы ірімшіктерді дайындауда шамалы сарысуы шығуы да мүмкін болады.

4.6 Физикалық-химиялық және медициналық-биологиялық көрсеткіштері бойынша ірімшік 2-Кестедегі көрсетілген талаптарға сәйкес болуы керек.

2-Кесте

Көрсеткіштің атауы	Ірімшік үшін мөлшерлемелер
18%-дық майлылық	9%-дық майлылық	«Крестьянский»	Майлы емес
1	2	3	4
Майдың салмақтық үлесі, %, аз емес	18,0	9,0	5,0
Ылғалдың салмақтық үлесі, %, астам емес	65,0	73,0	75,0
Қышқылдығы, °Т, астам емес	215	225	230
Кәсіпорыннан шығарғандағы температурасы, °С, астам емес	8	8	8
Тоңазытылған үшін, °С, жоғары емес	-8
Фосфотаза	Жоқ
Уландырғыш элементтер, мг/кг, астам емес:
Қорғасын	0,3	0,3	0,3
Кадмий	0,2	0,2	0,2
Күшала	0,2	0,2	0,2
Сынап	0,02	0,02	0,02
Мыс	4,0	4,0	4,0
Мырыш	50,0	50,0	50,0
Микотоксиндер, мг/кг,астам емес: афлатоксин В_1	Болмауы тиіс
М_1	0,0005	0,0005	0,0005
Антибиотиктер, бірлік/г:
Тетрациклиндік топтағы антибиотиктер	< 0,01	< 0,01	< 0,01
Пенициллин	< 0,01	< 0,01	< 0,01
Стрептомицин	< 0,5	< 0,5	< 0,5
Радионуклидтер, Ки/кг:
Цезий	1 x 10-8	1 x 10-8	1 x 10-8
Стронций-90	1 x 10-9	1 x 10-9	1 x 10-9

Ескерту -кейбір қаптамадағы бірліктерде майдың және ылғалдықтың салмақтық үлесінде +/- 0,5% ауытқыулар болуы мүмкін. Орташа сынамадағы май мен ылғалдықтың салмақтық үлесі 2 кестедегі 4.6 б. мөлшерлемеден аспауы керек.

4.7 Ірімшік құрамындағы пестицидтер «Азық-түлік шикізаты мен азық-түлік тағамдарының медициналық-биологиялық талаптары және сапасының санитарлық нормаларында» тағайындалған деңгейлерден аспауы керек.

4.8 Макробиологиялық көрсеткіштері бойынша ірімшік 3-кестеде көрсетілген талаптар мен мөлшерлемелерге сәйкес болуы керек.

3-Кесте

Көрсеткіш атауы	Мөлшерлеме
Ішек таяқшалары тобының бактериялары-0,0001 г өнімдегі	Болмауы тиіс
25 г. өнімдегі патогендік микроағзалар, соның ішінде,. сальмонельдер	Болмауы тиіс

4.9 Ірімшік шығарылады:

а) тұтынушылық ыдыста

- МЕМСТ 1341 бойынша салмақтық сыйымдылығы 100, 250 және 500 г пергаментте;

- салмақтық сыйымдылығы 500 г. ТШ 10-24-27 бойынша сүт тағамдарын қаптау үшін құрастырылған материалдардан жасалған ыдыстарда;

- салмақтық сыйымдылығы 250 г полистролды лентадан жасалған ыдыста;

- салмақтық сыйымдылығы 250 г. ТШ 48-21-469 бойынша алюминийлік каширленген басылымдық фольгада;

- салмақтық сыйымдылығы 250 г ТШ 63-102-119 бойынша полистролдық ыдыстарда;

немесе денсаулық сақтау органдарының рұқсат еткен басқа да қаптамалы материалдарында;

б) көліктік ыдыстарда:

- салмақтық сыйымдылығы 10 кг аспайтын МЕМОСТ 17151 бойынша алюминий бидондарында;

- салмақтық сыйымдылығы 35 кг аспайтын МЕМСТ 5037 бойынша металдық флягаларда;

- салмақтық сыйымдылығы 50 кг аспайтын МЕМСТ 8777 бойынша ағаш бөшкелерде;

-салмақтық сыйымдылығы 20 кг аспайтын МЕМСТ 13515 бойынша қатырма жәшіктерде, МЕМСТ 11354 бойынша ағаш және ТШ 10-10-01.04 бойынша полимерлі жәшіктерде;

-салмақтық сыйымдылығы 50 кг аспайтын ТШ 10.10.739 бойынша фанералық-штампталған жәшіктерде.

4.10 Ағаш, фанералық-штампталған бөшкелер және катырмалы, ағаш, полимерлі жәшіктер МЕМСТ 1341 бойынша пергаменттен, МЕМСТ 10354 бойынша полиэтилендік пленкадан, және де денсаулық сақтау органдарының рұқсат еткен басқа материалдарынан жасалған қосымша парақтарымен болуы керек.

Бидондар, флягалар ірімшікпен бетін жауып тұратындай етіп толтырылуы керек, ірімшік пергаментпен және қақпақпен тығыз жабылады. Бидондар мен флягалардың қақпақтарын пергаменттен жасалған төсеніштермен тығыздауға болады.

4.11 Ірімшіктің барлық түрлерінің неттосы бойынша грамдарда салмағының ауытқулары болуы мүмкін:

100 г таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 4

200 г таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 5

250 г таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 6

500 г таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 8

10 кг таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 10

20 кг таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 20

50 кг таза салмағы ірімшікті қаптау үшін +/- 50

Тоңазытылған ірімшіктің тұтынушылық қаптамасы үшін таз салмақтағы ауытқулар нақты салмағы бойынша қабылданады.

4.12 Ірімшіктің тұтынушылық қаптамасының әрбір бірлігіне иісі шықпайтын, өшіріліп қалмайтын компостермен немесе бедерлеумен түсірілген таңбалауы немесе келесі белгілері бар затбелгісі болуы керек:

Дайындаушы кәсіпорынның және (немесе) тауарлық белгінің атауы;

Ірімшік түрінің атауы;

Таза салмағы;

Пайдаланудың соңғы мерзімінің күні мен саны;

Нақты стандарттың белгісі.

Жергілікті жерде жүзеге асыру үшін ірімшікті дайындаушы кәсіпорынын атын жазбай шығаруға да рұқсат етіледі.

4.13 Тұтынушылық қаптамадағы ірімшікті кәсіпорыннан МЕМСТ 13515 бойынша қатырма жәшіктерде және, ТШ 10-10-01.04 бойынша полимерлі, МЕМСТ 11354 бойынша ағаш және салмақтық сыйымдылығы 20 кг аспайтын, денсаулық сақтау органдары рұқсат еткен басқа ыдыстарда шығарылады.

4.14 Ірімшігі бар жәшікке трафареттің көмегімен немесе резеңкелік штамп арқылы өшіріліп қалмайтын иісі шықпайтын бояумен таңбасы салынуы керек, ал флягаға, бидонға затбелгісі жапсырылуы керек.

4.15 Трафаретте немесе затбелгісінде көрсетілуі керек:

дайындаушы кәсіпорынның және (немесе) тауарлық белгінің атауы;

өнімнің түрінің атауы;

бруттоның, ыдыстың, таза салмағы -ірімшік үшін көліктік қаптамада;

әрбір қаптамалық бірліктің және әрбір орынның бірлігі мен таза салмағының саны - жәшіктерге салынған тұтынушылық қаптамадағы ірімшік үшін;

пайдаланудың соңғы мерзімі көрсетілген күні мен саны;

топтама және орынның нөмірі;

нақты стандарттың белгісі.

Пастерленбеген сүттен жасалған ірімшіктің көліктік ыдысы затбелгісінде немесе жарлығында, сонымен қатар сапасы туралы куәлігінде көрсетілуі керек: «Ірімшік термиялық өңдеуі бар азық-түлікті дайындау үшін тағайындалған».

4.16 Бөшкелердегі ірімшікті пайдаға асыру саудалық торап арқылы жүзеге асырылмайды.

4.17 Өнімі бар бидондар, флягалар, бөшкелер; ағаш және полимерлі жәшіктер пломбалануы керек, қатырма қағаздан жасалғандар МЕМСТ 18251 бойынша желімдік лентамен жапсырылуы тиіс.

4.18 Көліктік таңбалануы -МЕМСТ 14192 бойынша.

4.19 Ірімшікті қаптауға тағайындалған ыдыс пен қаптама материалдары іс жүзіндегі стандарттар мен бекітілген тәртіпте тағайындалған тәртіптегі нормативті-техникалық құжатқа сәйкес болуы және тауарды қамтамасыз етуі керек.

4.20 Бөлшектік сауда нүктелерінде ірімшік Б Қосымшасында келтірілген 100 г өнімнің тағамдық (май, ақуыз, көміртектер) және энергетикалық құрамы туралы ақпараттық деректерінің болуы кезінде ғана жүзеге асырылады.

5. Қабылдау ережелері

5.1 Топтамасын анықтау және ірімшікті таңдау көлемін анықтау - МЕМСТ 26809 бойынша.

5.2 Шығарылатын ірімшіктің әрбір топтамасы кәсіпорынның техникалық бақылау (зертханасы) бөлімімен осы стандарттың талаптарына сәйкестігіне тексерілуі керек және сапасы туралы көрсететін куәлікпен ресімделуі керек:

Куәлік нөмірі;

Дайындаушы кәсіпорынның атауы немесе нөмірі;

Өнім түрінің атауы және топтамасының нөмірі;

Орын саны және таза салмағы;

Май мен ылғалдығы, қышқылдығы, пастерленуі мен температурасы туралы талдау нәтижелерінің деректері;

Технологиялық үдерістің аяқталуы кезеңінен бастап өнімді шығарған сағаты мен мерзімі;

Жүзеге асырудың соңғы мерзімі;

Нақты стандарттың белгісі.

5.3 Сапасы туралы куәліктің түпнұсқасы дайындаушы кәсіпорынның экспедициясында сақталады, ал өнімді жүзеге асыруға жетелеуші құжатта технологиялық үдерістің аяқталуы кезеңінен бастап өнімді шығарған сағаты мен мерзімі, сапасы туралы куәліктің нөмірі көрсетілуі керек, ал тоңазытылған ірімшік үшін – дайындаушы кәсіпорыннан өнімнің шыққан мерзімі мен сағаты көрсетіледі.

5.4 Уландырғыш элементтер, микотоксиндер, антибиотиктер, пестицидтер мен радионуклидтердің құрамын бақылау кезеңділігі санитарлық бақылау органы тағайындаған тәріппен жүзеге асырылады.

5.5 Көрсеткіштердің бірі бойынша қанағаттанарлықсыз нәтижелерді алған кезде, сол бойынша өнімнің топтамасының ішінен алынған екі еселенген таңдау көлемінің қайталанған талдауы жүргізіледі. Қайталанған талдау нәтижелері соңғы болады және барлық топтамаға жайылады.

5.6 Тұтынушы мен дайындаушы арасындағы сапаға қатысты дау кезіндегі арбитраждық талдауды белгіленген тәртіпте аккредитацияланған орган орындайды (зертхана).

6. Бақылау әдістері

6.1 Сынамаларды таңдау және оларды талдауға дайындау - МЕМСТ 26809 бойынша.

6.2 Майдың салмақтық үлесін анықтау - МЕМСТ 5867 бойынша, ылғалдығын - МЕМСТ 3626, қышқылдығын - МЕМСТ 3624, фосфотазаларын - МЕМСТ 3623, микробиологиялық көрсеткіштерін - МЕМСТ 9225 бойынша анықтау.

6.3 Патогендік микроағзаларға талдау жасау санитарлық бақылау органдарымен бекітілген әдістер бойынша мемлекеттік санитарлық бақылаудың санитарлық-эпидемиологиялық стансаларымен жүргізіледі.

6.4 Осы стандарттың 4.5б. талаптарға ірімшіктің сәйкестігі органолептикалық бақылаумен іске асырылады.

6.5 МЕМСТ 26927, МЕМСТ 26930 - МЕМСТ 26934 бойынша уландырғыш элементтердің, антибиотиктердің, микотоксиндердің, пестицидтер мен радионуклидтердің болуы денсаулық сақтау органдары бекіткен әдістер бойынша жүргізіледі.

7. Тасымалдау және сақтау

7.1 Ірімшік изотермиялық қорабы бар автокөлікте немесе авторефрижераторларда, темір жол көліктерінде немесе су көліктерінде, сәйкес көліктің түріне қатысты тез бұзылатын тағамдарды тасымалдау ережесіне сай тасымалданады.

Ірімшікті бетін брезентпен немесе оны алмастырушы материалмен міндетті түрде жабу керек болған жағдайда ашық автокөлікте тасымалдауға рұқсат етіледі.

7.2 Ірімшікті сақтау 8°С температурасынан аспайтын және технологиялық үдерісінңң аяқталуы кезінен бастап 36 сағат ішінде, тез бұзылатын тағамдардың ережесіне сәйкес іске асырылуы керек, соның ішінде дайындаушы кәсіпорында 18 сағаттан астам сақталмау қажет.

7.3 18°С жоғары емес температурада тоңазытылған ірімшікті сақтау 6айдан аспау керек, ал 25°С минус температурасында - 8 айдан аса сақтамау керек.

7.4. Тоңазытылған ірімшікті сақтау мерзімі кәсіпорыннан шыққан уақытынан бастап 36 сағаттан аспауы керек.

8. Дайындаушының кепілдемесі

8.1 Дайындаушы ірімшіктің тұтынушының сақтау және тасымалдау шарттарын сақтағаны кезінде осы стандартқа сәйкестігіне кепілдеме береді.

8.2 Сақтау кепілдік мерзімі және жүзеге асыру мерзімі 7.2 және 7.3 б. сәйкес іске асырылады.

4-кесте ОКП кодтары

Өнімнің атауы	ОКП коды
18% майлылықтағы ірімшік 9% майлылықтағы ірімшік "Крестьянский" ірімшігі Майлы емес ірімшік	92 2293 11 92 2291 11 92 2411 05 92 2411 11

 

5-кесте 100г өнімнің тағамдық және энергетикалық құндылығы

Көрсеткіштер атаулары	Ірімшік
18% майлылық	9% майлылық	"Крестьянский"	Майлы емес
Ақуыз, г	14,0	16,7	17,0
Май, г	18,0	9,0	5,0
Көміртектер, г	1,3	1,3	1,4
Энергетикалық құндылығы, ккал	226	156	121

 

 

Орытынды

ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 27 тамыздағы № 773 қаулысымен Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитетінің «Ұлттық аккредиттеу орталығы» ЖШС Қазақстан Республикасының аккредиттеу жөніндегі органы ретінде анықталды.

АККРЕДИТТЕУ – белгілі бір сәйкестікті бағалау саласында жұмыстарды орындауға өтінім берушінің құзыреттілігін аккредиттеу жөніндегі органның ресми тану рәсімі.

Сәйкестікті бағалауды растау жөніндегі органдарды аккредиттеу (СБО), немесе олардың құзыреттілігін ресми тану, бұл сенімді сынау, өлшем және салыстырып тексеру көрсетілетін қызметтерін тапсырыс берушілердің таңдаудың ыңғайлы құралы. Осы тануды растау үшін СБО мерзімді түрде сәйкестікті бағалау саласындағы халықаралық стандарттардың талаптарына олардың үнемі сәйкестігін қамтамасыз ету мақсатында аккредиттеу жөніндегі орган қайта бағалайды.

НОРМАТИВТІК-ҚҰҚЫҚТЫҚ НЕГІЗ

- «Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы» ҚР Заңы;

- «Техникалық реттеу туралы» ҚР Заңы;

- «Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР Заңы;

- «Аккредиттеу жөніндегі органды анықтау туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 27 тамыздағы № 773 қаулысы;

- ҚР СТ ИСО/МЭК 17011-2006 «Сәйкестікті бағалау жөніндегі органдарды бағалау және аккредиттеуді жүзеге асыратын органдар. Негізгі талаптар»;

- ILAC, IAF, EA халықаралық құжаттары.

АККРЕДИТТЕУ КРИТЕРИЙЛЕРІ:

- сынау, салыстырып тексеру және калибрлеу зертханалары - ҚР СТ ИСО/МЭК 17025-2007;

өнімдерді, үрдістерді және көрсетілетін қызметтерді сертификаттау бойынша органдар - МЕМСТ ISO/IEC 17065-2013;

- аудит жүргізу және менеджмент жүйесін сертификатату жөніндегі органдар МЕМСТ ISO/IEC 17021-2012;

- персоналды сертификаттау бойынша органдар ҚР СТ ISO/IEC 17024-2012.

АККРЕДИТТЕУ ҚАҒИДАТТАРЫ:

- еріктілігі;

- құзыреттілігі;

- кемсітушіліктің жоқтығы;

- құпиялылық;

- міндетті және ерікті түрде жұмыс істейтін ұйымдарға бірыңғай талаптар.

«ҰЛТТЫҚ АККРЕДИТТЕУ ОРТАЛЫҒЫ» ЖШС ҚЫЗМЕТІНІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ:

- сәйкестікті растау жөніндегі органды, сынау және салыстырып тексеру (калибрлеу) зертханаларын аккредиттеу;

- сәйкестікті растау жөніндегі органды, сынау және салыстырып тексеру (калибрлеу) зертханаларын инспекциялық тексерулер;

- аккредиттелген субъектілердің тізілімін жүргізу, мүдделі тараптардың өтінімдері бойынша ақпарат ұсыну;

- салыстыру сынақтарын өткізу;

- аккредиттеу саласындағы халықаралық және өңірлік ұйымдармен өзара бірлесіп жұмыс істеу;

- аккредиттеу саласында нормативтік құжаттардың жобаларын әзірлеу;

- аккредиттеу саласында мамандарды даярлау және біліктіліктерін көтеру;

- сәйкестікті бағалау және аккредиттеу мәселелері бойынша семинарлар, конференциялар ұйымдастыру.

АККРЕДИТТЕУ САЛАСЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ

Әлемнің көптеген дамыған елдерінде ҰАО ұқсас органдар бар. Қазіргі уақытта аккредиттеу органдарының ауқымды бөлігі өз қызметінде ИСО/МЭК 17011 халықаралық стандартын негіз ретінде қабылдады.

Халықаралық стандарттарды қолдану мемлекеттерге сәйкестікті бағалау бойынша органдардың құзыреттілігін анықтауда бірыңғай тәсілді қабылдауға көмек көрсетті. Бұл бірыңғай тәсіл ұқсас жүйелері бар елдерге аккредиттеу жүйесінің бір-бірін өзара бағалау және тануға негізделген келісімдер жасауға мүмкіндік береді.

Халықаралық тануға қол жеткізу тетігі зертханалар мен инспекция органдарын аккредиттеуді өзара тану туралы (Mutual Recognition Arrangement, MRA) Келісім желісі немесе сертификаттау жөніндегі органдарды тану туралы көптарапты (Multilateral Arrangement, MLA) Келісім арқылы жүзеге асырылады. Осы Келісімге қол қойған мемлекеттер мен ұйымдар халықаралық ұйымдар құрды, олар қазіргі уақытта халықаралық аккредиттеу талаптары және тәжірибені үйлестіру мәселелерімен айналысады.