Өндіруші тауарды номенклатураға енгізгені үшін диллердің ол тауарды көпшілікке көрсету шығындарын өтеу мақсатында зачет ұсынуы мүмкін. Жарнама үшін зачет диллердің өндірушілер тауарын жарнамалау шығындарын өтеуге арналады. Экспозицияны ұйымдастыру зачеты диллердің тауардың арнайы есептерін ұйымастырғаныүшін беріледі.
Өндіруші төлемсіз тауар үсынуы мүмкін, демек делдалға біршама тауар көлемін сатып алғаны үшін бірнеше жәшікті қосымша босқа беруі мүмкін. Ол, диллерге өз тауарларын өткізуге итермееуге көмек көрсетені үшін ақшаай не сыйлықтай тарту - итерме сыйлықты үсынуы мүмкін. Өндіруші фирма аттары жазылған, қалам, қаламсап күнтізбе, қағаз - сіріңке жинақтары, блокноттар, күлсалғыштар, линейкалар сияқты төлемсіз сувенилер ұсынылуы мүмкін.
Мамандар кездесуі және арнайы көрмелер. Салалық қауымдастар жыл сайын өз мүшелерінің құрылтайларын өткізіп, оны дағдылы түрде арнайы көрмелер құру шараларынан жалғастырады. Мұндай арнайы көрмелерде салалы жабықтаушы фирма-лардың тауарлары көрсетіліп, олардың жұмыс атқаруы демонстрацияланады. Әр жыл сайын 5600-дей арнайы көрмелер үйымдастырылып, оларға келушілер саны 80 млн шамасында. Сатушы арнайы көрмеге қатысуынан бірнеше пайда тапқысы келеді және сонымен қоса клиентурамен байланысты нығайту, жаңа потенциальды сатып алушыларды табу, жаңа тауарларды көрсету, жаңа тапсырыс берушілермен танысу және қазіргілеріне сату көлемін көбейтуді ойластырады.
Конкурстар, лотареялар, ойындар. Конкурстар және ойындар жолы болғыш не жігерлі тұтынушыларға, дилерлерге не коммивояжерларға ақшалай, дем алыс путевкасы не тауарлай сияқты сыйлықтарды жеңіп алуға мүмкіншілік береді. Конкурс тұтыну-шылардың оған куплет, болжам, ұсыныс т.б. сияқты бірдеңені үсынғанын талап етеді. ¥сынылған материаларды арнайы жюри бағалап, олардың тәуірлерін таңдайды. Лоторея - оған қатысқысы келетін тұтынушылардың оынға қатысу туралы сұраныс беруін талап етеді. Ойын барысында тұтынушы әр сатып алу кезінде оған келешек мүмкін ұтыс алып келетін бинго ойынының нөміріне жетіспейтін әріп сияқты бірдеңеге ие болады. Сауда конкурсы - белгіленген уақыт аралығында дилелер не фирманың өзінің сауда қызметкерлерінің арасында олардың сауда әрекетін екі еселеу мақсатында жүргізітелін конкурс. Еңжоғары дәрежеге жеткендерге сыйлық береді.
Маркетинг жоспарын дайындаушы ынталандыру бағдарламасы кешеніне байланысты бірқатар қосымша шешімдер қабылдауы керек. Атап айтқанда, нарыққайраткері қанда ынталандыру интенсивтігін пайалану, бағдарламаға кімдер қатысы мүмкін, өзінің ынталандыру шараларын қалай жарнамалау, ол қанша уақытқа созылады, қашан басталады және өткізу үшін қандай қаражаттар бөлу керек деген мәселелерді шешуі керек.
Нарық қайраткері қандай ынталандыру интенсивтігін үсыну қажет екендігін туралы шешім қабылауы керек. Шараның табысты болуы үшін ынталандыру бірқатар минимальды мөлшерде болуға тиіс. Өте күшті ынталандыру сату төлемін өсіреді, бірақ өткізу темпі ылғи құлдырауда болады.
Кейбір көпшілік түлынатын фасовкаланған тауарларды сататын фирмалар, бұрынға пайаланылған шаралардың тиімділгін зерттеумен және тарау марка басшыларына ең қолайлы ынталандыру түрлері туралы ұсыныс берумен айналысатын, өткізуді ынталандыру қызметінің штаты басшыларын тағайындайды.
Ынталандыру не айрықша адам топтарына, не барлығына үсынылуы мүмкін. Мысалыға, сыйлық тек қораб қақпақтарын қайтарғандарға ғана ұсынылуы мүмкін. Кейбір штаттарда лотереяларды ұйымдастыруға жалпы ұлықсат жоқ болса, басқа бір жағдайларда оған фирма қызметкерлерінің жанүялары және белгіленген жасқа жетпеген адамдар қатыспауы мүмкін.
Нарық қайраткері өзінің ынталандыру бағдарламасы туралы деректерді қалай тарату керектігі және оған деген ықыластылықты болдыру туралы шешім қабылауы қажет. Тауар бағасын 15 центке жеңілдетуді ұсынатын купонды тікелей орауыштар арқылы, дүкендер, пошта не жарнама қүралдарының көмегімен таратуға болады. Әр тарату эдістерінің өзіне өамту дэрежесі және шығын көлемі тән.
Егер өткізуді ынталандыру шараларының ұзақтығы өте қысқа мерзімді боса, көптеген тұтынушылар пайдаларды пайдаланып үлгермейді. Өйткені, олардың тап осы кезде қайтадан сатып алу қажеттілігі болмауы мүмкін. Егер Бұл шара ұзақ уақытқа созылса, ұсыныс қимылдауға арналған зарядының бірқатарынан айырылады.
Тауар маркаларын басқарушылар өткізуді ынталандыру шараларын іске асырудың календаы уакыттың таңдауы кажет. Осы уакытты өндірісте, өткізу қызметінде, арау қозғалысы қызметінде басшылыққа алады. Оның үстіне бұрын жоспарланбаған бірқатар шараларды да іске асыру үшін байланыстарды жолға қою өте тығыз уақытты талап етуі мүмкін.
Өткізуді ынталандыру шараларының сметасын екі эдіспен дайындауға болады. Нарық қайраткерлері нақтылы жүмыстарды тандап олардың қүнын есептуі мүмкін. Егенмен, ассигновация мөщері жалпы бюджеттен пайыздалған түрде анықталады.
Өткізуді ынталандыруға пайдаланылатын қаражаттардың барлығы мүмкінділігінше алын ала байқап көріп және оларың қажетті ынталаныруға жарайтыына және қамтамасыз ететініне көз жеткізу керек. Ал бүгін де сыйлықтарды таратуға байланысты барлық үсыныстардың тек 22 %-і ғана алдын ала тестілеуден өткізіледі.
Фирма өткізуді ынталандыу шаралаларының эрқайсысында дайындалу кезеңінде коммерцияның активті кезеңінде амтитын бөлек жоспар дайындауы қажет. Дайындалу кезеңі - бұл бағдарламаның іске асырылуы бастағанға дейін оны дайындауға қажет уақыт. Активті коммерия кезеңі шараның басталу сәтінен басталып, оның тоқтатылуымен аяқталады.
Өткізуді ынталандыру бағдарламасының нәтижелерін бағалаудың шешуші маңызы барлығына қарамастан, оған қажетті көңіл бінеуде. Өндірушілер оған баға берумен айналысқан кездерінде олар төрт эдістің бірін пайдалануы мүмкін. Жиірек, өткізу көрсеткіштерін ынталандыру бағдарламасын өткізгенге дейінгі, өткізу кезндегі және өткізіп болғаннан кейінгі өткізу көрсеткіштерін салыстыру әдісі қолданылады. Компанияны өткізгенге дейін фирма нарықтың 6%-ін иеленген, бағдарламаны іскеасыру кезінде 10%-ке дейін көтерілген, ал ол біту бойына бірден 5 %-ке дейін төмендеп, шамалы уақыттан кейін 7%-ке дейін көтерілген деп болжамдалық. Мұндай жағдайда ынталандыру бағарламасы тауарды "байқап көру" жаңа тұтынушылардың тартылғанын және бұрынғы клиенттердің сатып алуының ықтималдығын көрсетеді. Компания біткеннен кейін өткізудің құлдырауы тұтынушыларды бірқатар уақыт өз қорларын пайдаланғанын көрсетеді. Соңғы 7 %-ке дейін өсіп, тұрақталуы, фирма тауарларын жаңа тұтынушылардың пайдалана бастағанының куәсі. Егер марканың нарықтағы үлгісі компанияны өткізгенге дейіегі деңгейге қалған болса онда ынталан-дыру бағдарламасы сұраным таралуының тек қана уақыттық сипаттамасына әсер еткенін, оның жалпы деңгейін сол күйінде қалдырғанын көрсетеді.
Өткізуді ынталандыру мәселесі тауар маркетингі мәселесінен
барыпшығады.Ынталандырудың нақтылы мэселеері мақсатты нарық түрлеріне байланысты әртүрлі болады. Тұтынушыларды ынталандыру мәселелері ішінде - тауарды интенсивтірек түрде пайдалануды мадақтау, оны іріленгін расфосовкамен алу, тауарларды пайдаланбайтын адамдарды, оны байқап көруге иландыру, оған басқа бэсекелестердің маркаларын алушыларды тарту жатады. Бөлщек саудашылар үшін бұл - жаңа тауарды өз ассортименттеріне қосқанын, тауар қор деңгейін жоғарылатуды және оған байланысты бүйымдар ұстауды қолдау, бәсекелестердің ынталандыру шараларын бұзу бөлшек саудашылардың маркаға деген ынтасын болдыру және өз тауарланымен жаңа бөлшек сауда нүктелеріне ену деген сөз. Ал өз сатушыларына келетін болса онда бұл - олардың жаңа тауарды не жаңа моделі қолдауы, клиенттердің келу санын мадақтауы және мерзімсіз сауданың деңгейін көтеру туралы жұмыстарды мадақтау болып саналады.
Көтерме және бөлшек саудашылармен ынталастықты нығайту үшін өндірушілер бірқатар арнайы әдістерді айдаланады. Өндіруші сатып алынған зат үшін зачет ұсынуы мүмкін, демек, белгіленген уақыт аралығында сатып алынған әр жәшік тауар үшін жеңілдік беру. Мұндай ұсыныс диллерлерді көп көлемді сатып алушыларды орындауға, бұрын алмайтын жаңа тауарды алуға ынталандырады.
Орытынды
Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорында өндірістік-өткізу жолдарын ұйымдастыру әрине қиынға соғады және де оның тиімділігі өте зор. Ал қорыта келіп, өндірісті ұйымдастыру жағдайында ол өнеркәсіптік кәсіпорынды ұйымдастыру ерекшеліктері мен техникалық жағдайының жалпы сипаттамасын беру. Өндіріс дегеніміз өнім шығару көлеміндегі номенклатурасы және тұрақтылығы, біркелкілігі, өндіріс категориясының жіктелуін айтамыз. Өндірісті тиімді ұйымдастырудың түріне көптеген факторлар әсер етеді: өндірісті мамандандыру деңгейі, өндіретін өнімнің номенклатурасы, өндіретін өнім көлемі, өнімді тиісті жеріне өткізу және жеткізу және т.б.
Халық шаруашылығы дамып, экономикалық өркендеу кезінде өндірістің негізгі түйіні – кәсіпорынның мәні, маңызы тереңдеп, атқаратын рөлі арта түседі. Кәсіпорын нарықтық экономика жағдайында алға қойған мақсатын орындау жолында, төмендегі өндіріс факторларын тиімді пайдалану арқылы, мол табысқа кенелмек. Оларға: еңбек ресурстары, техника, өнім өндіру технологиясы, табиғи ресурстар, өндірістің негізгі және айналым қызметі еңбек ресурстарын жұмыспен қамту, жаңа жұмыс орындарын ұйымдастыру арқылы қоғамның әлеуметтік мәселелерін шешуге өзінің үлесін қосады.
Экономикалық қызметте кәсіпкерлік түріне әртүрлі өнім, тауар өткізу, қызмет көрсету, сол сияқты сауда-делдалдық, қаржы-несие, ғылыми ақпарат, басқару жұмыстары, яғни өндіріс шеңберіндегі кез келген жұмыс түрі, бөлісу және қайта бөлу, айырбас, тұтыну және қоғамдық өнімді пайдалану және т.с.с. жобалануы тиіс. Бұлардың бәрі заңға сәйкес, оған қайшы келмеуі керек.
Қазіргі нарық жағдайында еліміздің шаруашылығының құрылымы күрделі, әрі динамикалы. Ол өндіргіш күшетірдің даму дәрежесімен және түпкі өнімге деген қоғамдық қажеттіліктің деңгейімен анықталады. Халық шаруашылығының құрылымында, оның звеноларының негізгі ара салмағы мен өзара байланысы әсіресе жаңа нарық жағдайында айқын көрінеді. Халық шаруашлығын жоспарлау объектісі ретінде технологиялық кешеннің нақты және толық бағасын тек оның құрылымы формасы ғана бере алады. Ал кешен құрылымының өзі халықты тұтыну тауарларымен және ірі кәсіпорындарын шикізатпен қамтамасыз ету сияқты бір ғана мақсатқа бағытталған өндірістік технологиялық үрдістер жиынтығы болып табылады.
