азіргі замандағы әлемдік діндерді саралаңыз

Дін – адамның қоршаған әлем мен тұрмыстық дүниелерді тануының ерекше пішіні, сенімге негізделеді. Сенімнің орын алуы құндылықтардың арнаулы жүйелерін жүзеге асыру мен қалыптастыруға негізделеді, сол сияқты ойлаудың мөлшері мен мінез-құлық, болмыстың үлгілерін қалыптастырып, адамдардың діни ұйымдарға бірлесуіне түрткі болады. Бұл мағынада дін қоғамдық сананың пішіні ретінде орын алады. Ежелгі адамдар, өздерінің діндерін құра отырып, таза этникалық қажеттіліктерге назар аударды және өз құдайларының көмектеріне сүйенеді. Уақыт өте келе, бір діни нанымдар мен сенімдер ығыстырыла бастады, енді біреулері осы уақытқа дейін жалғасын табуда. Олармен бірге ұлттық алғышарттары тығыз байланыста орын алған діндер орын алуда. Олар сол пайғамбарлары шыққан халықтың армандары мен мүдделеріне қатысты болып қоймады, сонымен бірге әр түрлі материкте, әр түрлі мемлекеттерде орын алған олар адамдардың жаны мен ақылдарын иелік етеді. Олар әлемдік діндер болып саналды.

Әлемдік дін – бұл дін, яғни белгілі территорияда кең таралымға ие болады және белгілі әлеуметтік қауымдастықта, әр түрлі әлемнің елдері мен түрлі континенттерінде сипат алады [1]. Әлемде белгілі нақты өлшемдер орын алған, яғни әлемдік діннің белгілі бір түріне лайықтандырылады. Бұл стандарттар ЮНЕСКО тарапынан ұсынылады:

адамдардың ірі қауымдастығының бірлестігі;

көптеген елдердегі әр түрлі халықтардың арасында ізбасарларының болуы.

Кеңестік ғылымда бағалаудың қосымша өлшемдері қолданылды, яғни басқа діндерді ығыстыруға жағдай жасап, әлемдік дін үшін лайықты деп есептелмейді:

 

әлемдік дін ұлттық кірігудің анықтаушы факторы болмауы тиіс;

айқын да нақты философиялық мектептің ұқсас бағыттар бойынша жеткілікті қалыптастырылуы;

әлемдік тарихтың қозғалыс барысына ықпал, әлемдік өнер және тағы басқасы, оның үстіне, әлемдік діннің мәдениеті барлық елдерде абсолютті тұрғыда ұқсас болып сипатталмайды [2]. Бұл өлшемдер бойынша үш негізгі әлемдік дін орын алады: буддизм, ислам, христиандық. Олардың екеуі (христиандық пен ислам) аврамдық діндер деп аталатын дін қатарына енеді. Буддизм дінге қарағанда философия деп санауға лайықты.

Дүние жүзінің діни жүйесінде анағұрлым кең таралған дін түрі - христиандық, біздің дәуірімізге дейін I ғасырда пайда болады Иудейде – Рим империясының шығыс провинциясында. Христиандық негізінде - құдай-адам Иисус Христиан

1 Дін және мәдениет пәні арақатынасын ашыңыз

2 Мәдениет жүйесіндегі діннің орнын талдаңыз

3 Мемлекет және діннің қарым – қатынасы туралы баға беріңіз

4 2011 ж. «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заң» жөнінде қарастырыңыз

5 Ұлттық және діни құндылықтар арақатынасына баға беріңіз

6 Діндер жіктемесіне қатысты сараптаңыз

7 Ежелгі діндер ерекшелігі туралы сипаттама беріңіз

8 Митра культі туралы баға беріңіз

9 Тәңіршілдік туралы талдаңыз

10 Ұмай ана культінің мәнін көрсетіңіз

11 Зорастризм ілімі мен ғибадатын талдаңыз

12 «Авестаның» мазмұны мен құрылымына баға беріңіз

13 Христиандықтың пайда болуы туралы қарастырыңыз

14 Христиан дініндегі Иса пайғамбардың орнын ашып көрсетіңіз

15 Інжіл құрылымы мен мазмұнына талдау жасаңыз

16 Христиан дініндегі жеті құпия туралы талдаңыз

17 Христиан діни мерекесін көрсетіңіз

18 Католицизм діни ілімі туралы баяндаңыз

19 Православие діни іліміне қатысты ой бөлісіңіз

20 Протестантизм діни ілімі ерекшелігін ашыңыз

21 Христиандық діни мерекелерді ашып көрсетіңіз

22 Ұлттық діндердің ерекшелігін көрсетіңіз

23 Синтоизм және Жапон мәдениеті жөнінде пікіріңіз \

24 Индуизм және Үнді мәдениеті туралы сараптама жасаңыз

25 Сикхизм ілімі мен ғибадатын баяндаңыз

26 Иудаизм ілімі мен мәдениетін ашыңыз

27 Дін мен ұлттық дәстүр арақатынасын баяндаңыз

28 Даосизм ілімі мен дәстүріне талдау жасаңыз

29 Конфуцизм ілімі мен қытай мәдениетіне сындарлы талдау беріңіз

30 Буддизмнің пайда болуы мен таралуына баға беріңіз

31 Буддизм діни ілімі мен ғибадатына сипаттама беріңіз

32 Махаяна және Хинаяна мектептері ерекшелігін көрсетіңіз

33 Ламаизм ілімін баяндаңыз

34 Ислам дінінің қалыптасуы мен дамуына қарастырыңыз

35 Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съездері туралы баяндаңыз.

36 Ислам дінінің бес парызын ашыңыз

37 Мұхаммед Пайғамбардың өмірі мен қызметін көрсетіңіз

38 Иман шарттарын қарастырыңыз

39 Ислам мейрамдары туралы ой бөлісіңіз

40 Исламның Орта Азияға келуі мен таралуын сипаттаныз

41 Қазақстандағымемлекет пен дінніңқарым –атынасынталдаңыз

42 Алтын Орда кезіндегі ислам дініне қатысты ой бөлісіңіз

43 Орта Азиядағы түрік ғалымдары мұрасын қарастырыңыз

44 Қарахандаркезіндегі ислам дініжөніндепікіріңіз

45 Манихейлік ілімі мен ғұрыптарына талдау жасаңыз

46 Қазіргі Қазақстандағы дінаралық келісім мәдениеті туралы талдау жасаңыз

47 Төзімділік қағидаларына талдау жасаңыз

48 Қазақстандағы ар-ождан бостандығы мәселесін қарастырыңыз

49 Діндераралық сұхбаттастық ұстанымдарына сипаттама жасаңыз

50 Қазақ мәдениетіндегі діни мейрамдарға талдау жасаңыз

51 Ұлттық дәстүрге діннің ықпалын қарастырыңыз

52 Зайырлы қоғамдағы діни құндылықтарға талдау жасаңыз

53 Ежелгі түркі мәдениетіндегі тотемдік белгіге сараптама жасаңыз

54 Қазақ тарихындағы дін мен дәстүр байланысына талдау жасаңыз

55 Қазақ мемлекетінің қалыптасуындағы ислам дініне баға беріңіз

56 Ежелгі түркілердегі тәңірге табынушылықты ашыңыз

57 Христиан діні мен ғибадатын ашыңыз

58 Ежелгі діни наным-сенімдер мен ғұрыпқа талдау беріңіз

59 Синтоизм дінінің ерекшелігін саралаңыз

60 Қазіргі замандағы әлемдік діндерді саралаңыз