19.4-сурет
Автоматтандыру типтік шешімдері
1. Реттеу.
· Ерітіндіні алу үшін араластыру үрдісінің тиімді көрсеткіші ретінде GА реагенттің берілісімен С см концентрациясын реттеу.
· Сұйық фаза бойынша материалдық балансты қамтамасыз ету үшін GБ реагенттін берілісімен hсм аппараттағы деңгейді реттеу.
2. Бақылау.
· шығын - G А, G Б, G см ;
· концентрация - С см;
· деңгей - hсм.
3. Дабылдау.
· Ауытқу С см и h см;
· Бастпақы реагенттің шығынын бірден түсіп кетуі в GА¯ немесе GБ¯,.
4. Қорғаныс жүйесі.
«Қорғаныс жүйесі» дабылы бойынша - бастпақы реагенттердің магистралды берілісі GА, GБ және қоспаны саралау Gсм.
Дәріс 20. Орынауыстыру үрдісінің типтік сызбасы. Басқару нысаны ретінде құбырөткізгіш. Сұйықтың орынауыстыру үрдісінің түрлі сызбасы
1.Басқару нысаны - келесі сызбада келтірілген
20.1-сурет
1. Ыдыс 1ден 2 насосымен құбырөткізгіштің бойымен 3сұйықтық 4 ыдысқа айдалады.
2. Үрдістің тиімді көрсеткіші - шығын Q.
3.Үрдіспен басқару мақсаты Q=Qзд.
4. Басқару нысаны ретінде сызбаның типті талдануы:
Талданатын негізгі элементтері болып - құбырөткізгіші мен 3 насос 2.
Басқару нысан ретінде құбырөткізгіштің негізгі параметрлері.
Ішкі диаметр d:
,
Мұнда Q –шығын, м^3/с, v – ағыс жылдамдығы, м/с.
Ағын жылдамдығы v = 0.5 – 2.5м/с.
Құбырөткізгіштің гидравликалық кедергісі:
Dpгс = Dpск + Dpтр + Dpмс
Жылдамдық ағысына кеткен қысымның жоғалуы:
Құбырөткізгіштің қабырғаларының бойымен ағыстың тіреуін болдырмауға кететін қысым:
мұндаl = f(Re,l) - тіреу коэффициенті.
Жергілікті кедергіні болдырмауға кеткен қысым:
Dpмс = åxмс*Dpск,
мұнда xмс -жергілікті кедергініңкоэффициенті.
Сұйықтықты биіктікке көтеруге кететін кедергілер h:
Dpбиік= r*g*h
Қосымша кедергі :
Dpқос = p2 – p1
Толық кедергі:
Айдауға кететін қуат:
N = Dpобщ*Q/(10^3*h),
h= hн*hп*hд,:
Басқару нысаны ретінде құбырөткізгіштің сызбасы, сұйықты айдау
20.2-сурет
Нысанның статикасына математикалық сипаттама.
1. Құбырөткізгіші үшін материалдық баланс:
S a *v a = S b *v b ( 20.1 )
Бұдан (1) алатынымыз:
v a = S b *v b/ Sa (20.2)
Белгілейміз S b / S a = m
2. Энергетикалық баланс - Бернулли теңдеуі:
(20.3)
Теңдеу (2) ағын жылдамдығын теңдеуіне қойып:
( 20.4 )
Qb = v b*Sb;
v b =Qb / Sb:
Келесі теңдеуді түрлендірсек (4):
(20.5)
Мына теңдеуді аламыз (3) Q b:
(20.6)
Тейлор қатарымен статиканың математикалық моделдің сызықталған теңдеу
1. Өсуі бойынша жеке туынды:
2. Өсуі бойынша күшейткіш коэффициенті:
Басқару нысанның ақпараттық сызбасы.
20.3-сурет.
· Хро - реттелетін әрекеттер;
· Рa, ha, Pb, hb - бақыланатын ауытқу әрекеттері;
· Z - бақыланбайтын ауытқу әрееттері.
Нысандағы математикалық бейнеленуі.
· Нысанның құрылымдық сызбасы.
20.4-сурет
Динамика теңдеуі:
(20.7)
Статика теңдеуі:
(20.8).
Өлшемсіз айнымалылардың әдісімен динамика теңдеуі:
(20.9).
Кешігу есебімен динамика теңдеуі:
(20.10).
Айнымалы функция:
мұнда 
Дәріс 21. Орталықтантебетін насосты автоматтандыру
