Утверждено
На заседании Ученого совета факультета
Протокол №___ от «___» ____________2016 г.
Декан факультета ____________Масалимова А.Р.
Экзаменационные вопросы по дисциплине «Ғылыми таным философиясы», 2 кредита
Специальность: филология, религиоведение, социология, политология, социология.
бакалавриат, 2-курс, қ/о
№ | Вопросы | Блок |
Ғылыми таным философиясының өзіндік ерекшелігін айқындап көрсетіңіз | ||
Философиялық танымның өзіндік ерекшелігін көрсетіңіз | ||
Антикалық философиядағы алғашқы негіз мәселелерін салыстырыңыз. (Фалес, Анаксимандр,Анаксимен,Анаксагор, Пифагор, Демокрит) | ||
Софистер мен Сократ философиясындағы адам проблемасын сипаттаңыз. | ||
Платон және Аристотель философиясының ғылым дамуыңдағы маңыздылығын көрсетіңіз. | ||
Ежелгі Үнді философиясының ғылым дамуыңдағы орны жайлы қалай ойлайсыз. | ||
Қөне Қытай философиясының өзіндік болмысын атап, философиялық мектептердің жүесін салыстырыңыз | ||
Қазақ ағартушылық философиясындағы "ағартушылық" мәселесіне тоқталыңыз (Ш.Уәлиханов, Ы.Алтынсарин). | ||
Конфуцийшілдік және даосизм – Ежелгі Қытай философиясының негізгі ағымдарының мағынасын толық ашыңыз. | ||
Әл Кинди, Әл Фараби, ибн Сина, ибн Рушд перипатетизмі ғылыми білімнің дамуына қосқан үлесін ашып көрсетіңіз | ||
Әл Ғазали және арабтілді философиясының теологиялық дамуы ғылыми білімнің дамуына қосқан үлесі жайлы қалай ойлайсыз. | ||
Әл-Фараби философиясының ғылымдар жүйесіндегі орнын анықтаңыз. Ақыл-ой және танымға сипаттама беріңіз. | ||
Қайта Өрлеу дәуріндегі ғылыми орталық кезеніне сипаттама беріңіз. | ||
Н. Кеплер және Г. Галилеедің математикалық танымның ролі туралы қысқаша анықтама беріңіз. | ||
Н. Коперник және Д. Бруноның Космостың шексіздігі туралы идеясын ашып көрсетіңіз. | ||
Қайта Өрлеу Дәуірі философиясының "антропоцентризм" және "пантеизм" ұғымдарына сүйене отырып, ерекшеліктеріне анықтама беріңіз (Л. Д. Винчи, Н. Кузанский, Г. Галилей т.б.). | ||
Ф.Бэконның эмпиризмі және Р.Декарттың рационализмі – Жаңа Дәуір философиясының ағымдарын салыстырыңыз. | ||
Д.Локк, Д.Беркли және Д.Юмнің гносеологиясы мен таным теориясын айқындап көрсетіңіз. | ||
Р.Декарт, Б.Спиноза, Г.Лейбництің онтологиясы және ғылыми білімнің дамуына қосқан үлесінің маңыздылығын ашып беріңіз | ||
XVIII ғасырдағы француз материализміндегі табиғат, қоғам және адам туралы Ағартушылық идеяларың сипаттаңыз. | ||
Орта ғасырдағы жалған ғылымдардың қалыптасуы – магия, оккультизм, алхимия мен астрология. Мағынасын ашып, айқындап көрсетңіз. | ||
Орта ғасырлық христиан философиясының "болмыс" ұғымына баса назар аударып, өзіндік ерекшеліктеріне тоқталып өтіңіз(Августин Аврелий, Фома Аквинский). | ||
Жаңа дәуір философиясындағы рационалдық және эмпиристік бағыттарын атап көрсетіп, мысалдар келтіріңіз (Ф. Бэкон, Р.Декарт, Б.Спиноза және т.б.). | ||
Философия тарихындағы сана мәселесін қалай түсінесіз? Тарихи маңызы қандай деп ойлайсыз? | ||
Неміс философиясының "адам" және "гносеология" мәселелеріне ерекше тоқталып, сипаттама беріңіз (И.Кант, Ф.Шеллинг, И.Фихте). | ||
Гегельдің философиялық жүйесі және диалектикалық әдісіне тоқталып, анықтама беріңіз. | ||
XX ғасырдағы батыс философиясындағы сциентистік үрдістерге қысқаша мінездеме беріңіз. | ||
ХХ ғасырдағы батыс философиясындағы позитивизмнің тарихи түрлеріне тоқталып, мысалдар келтіріңіз (О.Конт, Э. Мах, К. Поппер). | ||
ХХ ғасырдағы батыс философиясындағы прагматизм және структурализм бағыттары жайлы түсінік беріңіз (Ч. Пирс, У. Джемс, Леви-Стросс) | ||
Экзистенциалды философиясындағы "адамның мәні" мәселесін талдап, түсіндіріңіз (С Кьеркегор, А. Камю, К Ясперс). | ||
Герменевтика және мәтінді түсіндіру мәселелеріне сипаттама беріңіз (В. Дильтей Г. Гадамер). | ||
Философия мен ғылымдағы материя, кеңістік пен уақыт ұғымдарының маңыздылығы қандай деп ойлайсыз? | ||
Ғылыми танымның логикасы мен методологиясының негіздерін ашып беріңіз. | ||
Материя туралы қазіргі заманғы ғылыми бейнесіне сипаттама беріңіз. | ||
Кеңістік пен уақыт материя болмысының формаларын ашыңыз. Кеңістік және дүниенің ғылыми бейнесіне сипаттама беріңіз. | ||
Сана адамның өмір сүру формасы, рухани бағытын анықтау мен дүниені өзгерту құралы ретінде ашып берініз. | ||
Ғылыми таным дамуындағы араб-мұсылмандық әлемнің тарихи бастамаларына сипаттама беріңіз. | ||
Сананың функцияларын атаңыз. Сана және ойлауға анықтама беріңіз. Сана және тіл мағыналарын сипаттаңыз. | ||
Марксизм философиясындағы "тарихты материалистік тұрғыдан түсіндіру"және "қоғамдық- экономикалық формация"ұғымдарына түсінік беріңіз. | ||
Философиядағы болмыс ұғымының маңыздылығын көрсетіңіз. | ||
Адамның жеке дамуындағы табиғилық пен қоғамдықтың өзара қатынасын көрсетіп берініз.Қазіргі замандағы маңызы қандай деп ойласыз? | ||
Танымның көптүрлігі. Ғылыми, ғылымға дейінгі және ғылымнан тыс білімдер формалар жайлы қысқаша анықтама беріңіз. | ||
Қоғамдық сананың формаларын атап кетіңіз. | ||
Ғылым – танымның арнаулы формасына сипаттама беріңіз. | ||
Мәдени кұндылықтардың жаттануы қоғам мен өркениеттің дағдарысының көрінісі ретінде сиппатама берініз | ||
Ғылыми және көркемдік танымды қалай түсінесіз. | ||
Интиутивтік және дискурсивтік танымды сипаттаңыз. | ||
Ақиқат өлшемдері. Ақиқаттың нақтылығы. Ақиқат, адасу және жалған. Анықтама беріңіз. | ||
Сезімдік және рационалдық таным формаларының өзара байланысын көрсетіңіз. | ||
Метод және методология ұғымы. Ғылыми методтар типологиясың.сипаттаңыз. | ||
Эмпирикалық таным методтары: бақылау, өлшеу,салыстыру, эксперимент мағынасын ашыңыз. | ||
Теориялық танымның методтары: анализ және синтез, индукция және дедукция, иделизация және моделдеу. Жүйелі қатынас. Қысқаша анықтама беріңіз. | ||
Абстрактіліктен нақтылыққа өту жолы диалектикалық логиканың методы ретінде сипаттама беріңіз. | ||
Ғылыми танымның мәні және құрылымы; проблема, гипотеза, теория. К. Поппердің ғылыми танымның дамуы концепциясының мағынасын ашыңыз. | ||
Ғылымдағы түсіну проблемасы. Түсіну типтері және деңгейлері. Түсіну және түсініктемені айқындап көрсетіңіз. | ||
Қазіргі қоғамдағы тұлғаның қалыптасуы,оның рухани- адамгершілік даму ерекшеліктерін атап көрсетіңіз. | ||
Ғылым - танымның арнаулы формасын айқындап көрсетіңіз. | ||
Ұстаз бен шәкірт таным процесіндегі негізгі құндылық компоненттерін атап көрсетіңіз. | ||
Қазіргі қоғамдағы "ғылым" және "адамгершілік"мәселелеріне тоқталып өтіңіз. | ||
Жаңа өркениеттегі ақпараттық қоғамның рөлін көрсетіңіз. |