Ысқартулар мен белгіленулер

АЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

М. О. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ

ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Технологиялық машиналар мен жабдықтар кафедрасы

Мұнайгаз өнеркәсіптерінің машиналары мен жабдықтары

пәнінің курстық жобасына

ЕСЕПТЕУ-ТҮСІНДІРМЕ

ЖАЗБАСЫ

Тақырыбы 300/2-секция, керосинді гидро тазалау бөлімшесі. түрақтандыру бағанасының конструкциясын жетілдіру

Мамандығы 5В072400 - Технологиялық машиналар мен жабдықтар

Орындаған студент Сүйіндік СәкенММГ-13-4к1

(қолы) (Студенттің тегі, тобы)

Жетекшісі т.ғ.к., профессор КҮМІСБЕКОВ С.А.

(Оқытушының тегі, оқу дәрежесі, атағы, қызметі)

Жұмысты қорғаған бағасы Норма бақылаушы

Сейтханов Н.Т.

2016 ж (қолы) (тегі)

Коммисиялар:

(қолы) (тегі)

ШЫМКЕНТ-2016

Ф.7.04 - 04

М. О. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ

ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Технологиялық машиналар мен жабдықтар кафедрасы

« Бекітемін»

кафедра меңгерушісі

________ Волненко А.А.

2016 ж

Мұнайгаз өнеркәсіптерінің машиналары мен жабдықтары

пәнінің курстық жобасына

№ 22 ТАПСЫРМА

ММГ-13-4к1 тобының студенті Сүйіндік Сәкен

Тақырыбы 300/2-секция, керосинді гидро тазалау бөлімшесі. түрақтандыру бағанасының конструкциясын жетілдіру

Жобаға берілген мәліметтер________________________________________

Жеке тапсырма_______________________________________________

________________________________________________________

ретт №	Есептеу түсіндірме жазбасы	Орындау мерзімі	Көлемі (беттер саны)

	Аннотация	3.12.16
	Мазмұны	3.12.16
	Нормативтік сілтемелер	4.12.16	1-2
	Анықтамалар	4.12.16	1-2
	Қысқартулар мен белгілеулер	4.12.16	1-2
	Кіріспе	12.09.16	2-3
	Аппаратта (машинада) жүретін технологиялық процесстің сипаттамасы	19.09.16	5-8
	Жобалаушы объект конструкциясы бойынша иновациялық шешімдерді талдау (СӨЖ бойынша тапсырма)	10.10.16	5-6
	Негізгі объекттің конструкциясын сипаттау	15.10.16	3-5
	Негізгі объект бойынша есептеулер.
4.1	Технологиялық және гидродинамикалық есептеулер	20.10.16	3-5
4.2	Конструктивті – механикалық есептеулер	25.10.16	9-12
	Техникалық қауіпсіздік жөніндегі нүсқаулар	24.11.16	1-2
	Қоршаған ортаны қорғау	29.11.16	2-3
	Қорытынды	5.12.16	1-2
	Әдебиеттер	5.12.16
	Спецификациялар	5.12.16

№	Сызба бөлімі	Орын.мрзімі	Беттері	Формат
	Негізгі объектінің жалпы көрінісі	30.10.16		À 1
	Қүрастырма сызбалары, сонымен қатар жеке тапсырма бойынша сызбалар	20.11.16		À1
	Бөлшек сызбалары	25.11.16		À1

Ұсынылған әдебиеттер:

1. Ә. Ахбердиев, Ш. Молдабеков. «Химия технологиясының негізгі процестері және аппараттары» ІІ-бөлім /оқу құралы/, Алматы, Республика баспа кобинеті, 1993ж. 306бет.

2. Вихман Г.Л., Круглов С.А. Основы конструирование аппаратов и машин нефтеперерабатывающих заводов. Учебник для студентов вузов. М: Машиностроение, 1978- 364 с

3. Михалев М.Ф. идр. «Расчет коструирования машин и аппаратов химических производств» Л, «Машиностроение» 1984г.

Тапсырманың берілген күні __ 04.09.16 ж. ___________________

Жобаны қорғаған күні _________________________

Жоба жетекшісі __________________ Күмісбеков С.А

(қолы) (аты-жөні)

Тапсырманы орындауға алдым _____________ Сүйіндік Сәкен ___

(қолы, аты-жөні)

Аннотация

Курстық жобалау тақырыбы: 300/2-секция, керосинді гидро тазалау бөлімшесі. түрақтандыру бағанасының

Студент Сүйіндік Сәкен ММГ-13-4к1

Жетекшісі т.ғ.к., профессор Күмісбеков С.А

Қорғаған жылы – 2016 жыл

Курстық жобаның есептеу түсіндірме жазбасы мына төмендегідей негізгі тарауларды құрайды. Негізгі объект құрылысының сипаттамасы беріліп, Жобалаушы объект конструкциясы бойынша иновациялық шешімдерді талдау негізі бойынша негізгі объектінің техника- экономикалық тұжырымы жасалынды. Технологиялық процестің сипаттамалы көрсетілген зауыттық мәліметтері бойынша негізгі аппараттың технологиялық және конструктивті-механикалық есептеулері жүргізілді. Жобалауда техника қауіпсіздігі жөніндегі нүсқаулар мен қоршаған ортаны қорғау шаралары қарастырылды.

Курстық жобаның есептеу түсіндірме жазбасы_51__беттен, графикалық бөлімі 3 бет А1 форматқа сызылған

Мазмұны

	Аннотация
	Мазмұны
	Нормативтік сілтемелер
	Анықтамалар
	Қысқартулар мен белгілеулер
	Кіріспе
	Аппаратта (машинада) жүретін технологиялық процесстің сипаттамасы
	Жобалаушы объект конструкциясы бойынша иновациялық шешімдерді талдау (СӨЖ бойынша тапсырма)
	Негізгі объекттің конструкциясын сипаттау
	Негізгі объект бойынша есептеулер.
4.1	Технологиялық және гидродинамикалық есептеулер
4.2	Конструктивті – механикалық есептеулер
	Тіршілік қауіпсіздігі
	Қоршаған ортаны қорғау
	Қорытынды
	Әдебиеттер
	Спецификациялар

Нормативтік сілтемелер

Курстық жобада келесі құжаттарға сілтемелер жасалынды

ҚН-245-71. Өнеркәсіп орындарын жобалаудың санитарлық нормалары.

ҚН және Е ІІ-33-75. Жылу беру, желдету және ауаны кондиционирлеу. Жобалау нормалары.

ҚН және Е ІІ-2-80. Ғимараттар мен құрылғыларды жобалаудың өртке қарсы нормалары.

ГОСТ 12.2.020-76. Жарылыстан қорғалған электр құрал-жабдықтары

ГОСТ 10679-76 Компоненттік құрамды анықтау.

ГОСТ 11011-85 Күкіртсутек мөлшерін анықтау.

ГОСТ 6356-75 Дизель отының фракциялық құрамын анықтау.

ГОСТ 2477-85 Мұнай өнімдері құрамындағы сү мөлшерін анықтау.

ГОСТ 6511-69 Кинематикалық тұтқырлықты анықтау.

ГОСТ 20287-74 Мұнай өнімдерінің қату температурасы.

ГОСТ 3985-79 Қышқылдықты анықтау.

ГОСТ 3100-85 Тығыздықты анықтау.

ГОСТ 12.1.021-80 Өрт қауіпсіздігі

ГОСТ 12.1.003-73 Шу және вибрация.

ГОСТ 19134-74 Мұнай және мұнай өнімдері. Кокстенуді анықтау әдісі.

ГОСТ 2177-82 Мұнай және мұнай өнімдері. Фракциялық құрамды анықтау әдісі.

ГОСТ 33-82. Мұнай және мұнай өнімдері. Кинематикалық тұтқырлықты анықтау әдісі.

ГОСТ 6258-85. Мұнай және мұнай өнімдері. Шартты тұтқырлықты анықтау әдісі.

ГОСТ 38.153-74. Мұнай және мұнай өнімдері. Фракциялық құрамды анықтау әдісі

ГОСТ 2477-65. Мұнай және мұнай өнімдері. Құрамындағы суды анықтау әдісі

ГОСТ 4039-49. Бензиндер. Индукциялық кезеңді анықтау әдісі.

ГОСТ 6365-75. Мұнай және мұнай өнімдері. Лап ету температурасын анықтау әдісі.

ысқартулар мен белгіленулер

Бұл курстық жобада төмендегі белгілеулер мен қысқартулар қолданылды:

Қысқартулар:

ССТ - салалық стандарт

МӨЗ - мұнай өңдеу зауыты

ШМК - шекті мүмкін концентрация

ГОСТ - мемлекеттік стандарт

СН - санитарлық нормалар

ҚН және Е - құрылыс нормалары және ережелері

ШОТ - шартты отын тоннасы

ЖЭО - жылу электр орталығы

ШТ - шартты тұтқырлық

ТШ - техникалық шарттар

Ср. – Орташа

ХОВ- химиялық тазартылган су

Белгілеулер:

Белгілеулер:

[σ] – мүмкін болатын кернеу;

[σ]_u – мүмкін болатын кернеу, гидравликалық сынауларда;

Р_u – Гидравликалық сынаулар кезіндегі сынау қысымы;

S_p- Цилиндірлік қабықшаның есептік шешүін орындау қабырға қалындығы;

S_эp- Стандартты элипстік түбінің (қақпағылық) қабырға қалындығы;

[P] - Мүмкін болатын қысым, жұмыстық күйде;

[P]_u- Мүмкін болатын қысым;

[σ]_кр– элемент ішіндегі жіберілетін кернеу;

σ _mэ– меридиальді, эллипістік түптің шетіндегі қосылыс кернеуі;

σ _тэ– сақиналы, эллипістік түптің шетіндегі қосылыс кернеуі;

σ _{mах э}– эллипсті түптің шетіндегі максимал кернеу;

σ _mах– цилиндрлі қабықшаның шетіндегі максимал кернеу;

h_B– фланец төлкесінің биіктігі;

D_б– болттың айналасының диаметрі;

D_н– фланецтің сыртқы диаметрі;

D_н.п- төсемнің сыртқы диаметрі;

D_с.п– төсемнің орташа диаметрі;

n_б– байланыстың герметивтігін қамтамасыз ету үшін қажет болттар саны;

h_ф– фланецтің биіктігі;

l _б– болттың есептік ұзындығы;

F_д– фланецке әсер етуші күш;

R_n– төсемнің реакциясы;

K_ж– фланецтік қосылыстың қатаңдық коэффициенті;

у_б- болттың серпімділігі;

у_п- төсемдер серпімділігі;

у_ф- фланецтер серпімділігі;

F_б2– жұмыс жағдайындағы болт күші;

М₀- келтіру ию маменті;

σ _t – тангенциалді, ішкі қысым төлкедегі кернеу.

Анықтамалар

Индукциялық кезең дегеніміз – бензин сынау шарттарында бомбада 7 кгс/см² өттегі қысымында және 100 ⁰С температурада іс жүзінде өттегіні сіңірмейтін уақытты айтады.

Ректификация деп – қайнау температуралары бойынша бір-бірінен ерекшеленетін сұйықтарды булар және сұйықты көпретті және тікелей жанастыру есебінен бөлудің диффузиялық процесін айтады.

Флегма дегеніміз – ректификациялық колоннаның қалыпты жұмыс істеуі үшін колоннаның жоғарысынан үздіксіз төменде жатқан табақшаларға ағушы сұйықтық болып табылады.

Ашық мұнай өнімдері – тікелей АВТ ректификациялық колоннасынан, гидротазалаудан, каталитикалық крекингілеуден және тағы басқа алынатын әлі тауарлық өнім болып есептелмейтін түссіздендірілетін керосиндер және карбюраторлы, реактивті және дизельді отындар, бензин-еріткіштер болып табылады.

Октандық сан - дегеніміз сынаудың стандартты шарттарындағы сынаушы отынның детанациялық тұрақтылығы бойынша эквивалентті изоонтанның гептанмен қоспасының процентіне санды тең болатын детанациялық тұрақтылықтың шартты өлшем бірлігі болып табылады.

Дистилляция немесе айдау - деп бір - бірінен, сонымен қатар бастапқы қоспадан қайнау температураларымен ерекшеленетін өзара еритін сұйықтардың қоспасын бөлу процесін айтады.

Булау - деп қайнау температуралары бойынша бір - бірінен ерекшеленетін сұйықтарды булар және сұйықты көпретті және тікелей жанастыру есебінен бөлудің диффузиялық процесін айтады.

Кіріспе

Қазақстанда мұнай-газ өндірістері, еліміздің экономикасын кризистен алып шығатын қозғалтқыш болып саналады деген көзқарас берік қалыптасты. Президентіміздің Қазақстан халқына жолдаған 2030 жылға дейінгі еліміздің даму және мұнайгаз қорының даму стратегиялары Республикамыздың экономикалық жағынан өсуіне ықпалын тигізеді мұнай және газ сферасы, халықтың өмір сүру деңгейін жоғарылататын, экономиканың басқа сфераларының дамуына жағдай жасайды. Себебі мұнай және газбен үздіксіз байланыстағы, сол қордың экономикалық жағынан жоғарылауына әсерін тигізеді. Сонымен қатар отандық, энергетикалық, транспорттық машина құрылыстарында, химия және мұнайхимия, жеңіл өндіріс орындары, транспорттық тасымалдау, автожолдар және инфрақұрылыстар, сервистер және басқа қорларды салуға мүмкіндік береді.

Мұнай өңдеу өндірісінің соңғы жиырма жыл аралығындағы негізгі ерекшелігі отын – энергетика балансының су, атом және көмір қорларына ауыса бастауы, ал мұнай мен газ жоғары сапалы мұнай өнімдеріне айналдырып мұнай химия өндірісінің өсуі басындау болады. Сондықтан мұнай мен газ конденсатының отын – энергетика балансындағы үлесінің өсуі баяулады, оның есесіне мұнайды өңдеудің абсолютті көлемі, одан алынатын мөлдір өнімдер мөлшері мен сапасы өсуде.

Елдiң отын-энергетикалық балансындағы өзгерiстер сапаны тиiмдi –орналастыруға байланысты. Қазақстанда 1950 жыл мен 1965 жылдардың аралығында мұнайды өндiру жылына 1,1–2,0 млн.т аспайтын. 1961 ж. Оңтүстiк Маңғыстауда өзен және жетiбай кенiштерi ашылды. Кейiннен осы жерде Теңге; Тасболат және т.б. мұнай–газ кенiштерi табылды. Бұл кенiштердiң ашылуы нәтижесiнде мұнай мен газды өндiру күрт өсiп, Қазақстандаµы мұнай өндiру туралы қалыптасқан пiкiрге түбегейлi өзгерiстер енгiзiледi [1].

Соңғы жылдарда елімізде мұнай газ және мұнай химия өндірістерінің, мұнай және аз өндіріп өңдеу процестері қарқынды түрде дамуда. Әсіресе, еліміздің батысында Каспий маңында көптеген мұнай кеніштерінің ашылуы нәтижесінде көптеген өндіріс орындарының жұмыстарын үдете түсті. Бұл өндірістер дайын өнім алу түрлеріне байланысты әртүрлі болып келеді.

Алғаш рет мұнай және парафин көмірсутектерінің каталитикалық реакцияларын және ароматтық циклогексан көмірсутектерін дегидрлеу реацияларын зерттеген академик Зелинский болды. Бұл реакция бензин фракцияларын алуда классикалық түрде кең қолданым тапты.

Мұнай өндірісінде мұнайды сатыда бірнеше өңдеп, одан әртүрлі заттар алады. Олардың барлығында да өте жоғары температурада қажет. Атап айтқанда, мұнайды алғашқы өңдеуде, гидротазалауда, каталитикалық риформингтеуе, газофракциялауда және т.б. пайдаланылады.

Міне сондықтан мұнайгаз саласы үшін жоғары температура өте маңызды болғандықтан, пештің конструкциясы да өте маңызды болып табылады. Сондай-ақ жылдан-жылға дамып келе жатқан технологиялар қазіргі кездегі қоршаған ортаға көп зиянын тигізбейтіндей етіп немесе оның мөлшерін азайтып жаңа конструкцияларын шығаруда. Ал мұнай өңдеу зауыттарында көп зиянды заттар табиғатта ауамен араласуда. Әсіресе, пештен зиянды заттардың түтіндерімен булары және т.б. қоспалардың экологияға әсер етуін алдын-алу ең басты мәселелердің бірі болып отыр.

Алғаш рет мұнай және парафин көмірсутектерінің каталитикалық реакцияларын және ароматтық циклогексан көмірсутектерін дегидрлеу реакцияларын зерттеген бұрынғы Кеңес Одағының атақты Академигі Зелинский болды. Бұл реакция бензин фракцияларын алуда классикалық түрде кең қолданым тапты.

Нафтендік және парафиндік көмірсутектерді ароматтық көмірсутектерге айналдыру, төмен октанды бензиндерді құрамы жоғары антидетонациялы отындарға тікелей айдауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ аз бензиндік фракцияларды химиялық қайта өңдеуге арналған шикізат ретінде арнайы ароматтық көмірсутектер жолымен өңдеуге болады.

Мұнайды тікелей айдау арқылы риформингтеу – жоғары октанды бензин алуға мүмкіндік береді. Жоғары октанды автокөліктерге арналған бензиндерді алу – каталитикалық риформинг процесі арқылы жүзеге асады.

Зауытта ЛК-6У комбинирленген қондырғысы орналасқан. Ол мұнайды алғашқы айырудан, каталитикалық риформингтен, керосинді және дизельдік отынды гидротазалау, газофракциялау секцияларынан тұрады.[4]

Қазіргі кезде зауыт өте қарқынды түрде жұмыс істеуде. Зауыттың 1996-2005 жылдары мұнай өндіру көлемі жылына 3,4-3,7 млн. тоннаға жетті. Қазіргі кезде мұнда көк түсті АИ-85, жасыл түсті АИ-92, қызыл түсті АИ-96 бензиннің жаңа маркілері шығарылады.

Курстық жобаның тақырыбының өзектілігі. Мұнай өңдеу зауыттарындағы ең маңызды жабдықтардың бірі т үрақтандыру бағанасы. Осыған байланысты 300/2-секция, т үрақтандыру бағанасының конструкциясын жетілдіру курстық жобаның тақырыбының актуалдылығына күдік тудырмайды.

Ғылыми жаңалығы - Жобалаушы объект конструкциясы бойынша иновациялық шешімдерді талдау негізі бойынша негізгі объектінің техника- экономикалық тұжырымдамасы жасау

Практикалық маңызы 300/2-секция,керосинді гидротазалау қондырғысындағы түрақтандыру бағанасын таңдап, жетілдіру және бөлімше аппараттың өнімділігі мен қарқындылығын арттыру.

Курстық жобаның мақсаты – Жобалаушы объект конструкциясы бойынша иновациялық шешімдерді талдау негізі бойынша негізгі объектінің техника- экономикалық тұжырымдамасы жасап, түрақтандыру бағанасының технологиялық және конструктивті – механикалық есептеулерін жүргізіп аппаратты жобалау, сонымен қатар бөлімшенің тіршілік қауіпсіздігі мен экологиялық мәселерін қарастыру.

Курстық жобаның міндеті- С-200 секциасының процестерін ары қарай жетілдіру үшін қондырғысының тиімділігін барынша жоғарылату принципін зерттеу болып табылады.

Зерттеу объектісі - С-300/2 секциасының жабдықтар