Правапіс прыстаўных галосных

þПасля прыставак і першай часткі складанага слова, якія заканчваюцца на галосную, прыстаўныя літары і, а перад р, л, м не пішуцца: заржавець, зардзецца, замшэлы, вокамгненна.

ПАРАЎНАЙЦЕ:

1959 г.	2008 г.
заржавець і заіржавець	заржавець
зардзецца і заірдзецца	зардзецца

Правапіс устаўных зычных

þУстаўная літара в пішацца ў сярэдзіне слоў перад націскным у: павук, цівун, каравул, есавул, а таксама ў вытворных ад іх словах незалежна ад месца націску: павуцінне, цівуном, каравульны, есавульскі.

ПАРАЎНАЙЦЕ:

1959 г.	2008 г.
есаул	еса в ул
есаульскі	еса в ульскі

Правапіс у складовага і ў нескладовага ў пачатку слова

þНескладовае ў пішацца ў пачатку слова пасля слова, якое заканчваецца на галосную: пайшл а ў лес, моцн ы ўдар.

þУ адпаведнасці з новай рэдакцыяй “Правіл беларускай арфаграфіі і пунктуацыі” ў іншамоўных словах не пад націскам пасля галосных пішацца ў.

ПАРАЎНАЙЦЕ:

1959 г.	2008 г.
ва у ніверсітэце	ва ў ніверсітэце
для у ніятаў	для ў ніятаў
прыгожая у верцюра	прыгожая ў верцюра
каля у нівермага	каля ў нівермага

Заўвага! Пад націскам гук [у] не чаргуецца з [ў]: Люблінская у нія, новыя у нты, да у рны.

Гук [у] на пачатку ўласных імён і назваў заўсёды перадаецца вялікай літарай У складовае: ва У збекістан, да У сяслава.

Правапіс у складовага і ў нескладовага ў сярэдзіне слова

þНескладовае ў пішацца ў сярэдзіне слова пасля галосных перад зычнымі: аўдыторыя, аўдыенцыя, паўза, каўчук.

ПАРАЎНАЙЦЕ:

1959 г.	2008 г.
са у на	са ў на
фа у на	фа ў на
ра у нд	ра ў нд
кло у н	кло ў н
АЛЕ: траур, трыумфальны

Заўвага! 1. Пад націскам гук [у] не чаргуецца з [ў]: аул, баул, аукаць.

2. Гук [у] не чаргуецца з [ў] у запазычаных словах на –ум, -ус: прэзідыум, кансіліум, страус, радыус.

þУ канцы запазычаных слоў ненаціскное у не скарачаецца: фрау, Шоу, Каратау, ноу-хау, ток-шоу. Але: шоўмен.

Правапіс мяккага знака

þМяккі знак пішацца для абазначэння на пісьме мяккасці [н] перад суфіксам -ск- у прыметніках, утвораных ад назваў месяцаў, якія заканчваюцца мяккім [н'], і назоўніка восень: студзеньскі, снежаньскі, чэрвеньскі, ліпеньскі, жнівеньскі, восеньскі, а таксама ў суадносных назвах: Чэрвеньскі раён, Ліпеньская школа.

þУ прыметніках, утвораных ад іншых назоўнікаў на –нь, мяккі знак не пішацца: конь – конскі, Любань – любанскі, Астрахань – астраханскі.

þУ адпаведнасці з новай рэдакцыяй “Правіл беларускай арфаграфіі і пунктуацыі” мяккі знак не пішацца і ў прыметніках, утвораных ад назваў кітайскага паходжання на –нь: Цянь-Шань – цянь-шанскі.

 

ПАРАЎНАЙЦЕ:

1959 г.	2008 г.
цянь-шаньскі	цянь-ша нс кі
чань-чуньскі	чань-чу нс кі

 

Правапіс абрэвіятур

þУ абрэвіятурах скарочаныя часткі пішуцца так, як у адпаведных поўных словах: гарсавет (гарадскі савет), прафсаюз (прафесійны саюз), прамкамбінат (прамысловы камбінат), лясгас (лясная гаспадарка).

 

ПАРАЎНАЙЦЕ:

 

1959 г.	2008 г.
прафк о м	прафк а м
аблвыканк о м	аблвыканк а м
лінк о р	лінк а р
газпр о м	газпр а м
ваенк о м	ваенк а м