þПасля прыставак і першай часткі складанага слова, якія заканчваюцца на галосную, прыстаўныя літары і, а перад р, л, м не пішуцца: заржавець, зардзецца, замшэлы, вокамгненна.
ПАРАЎНАЙЦЕ:
1959 г. | 2008 г. |
заржавець і заіржавець | заржавець |
зардзецца і заірдзецца | зардзецца |
Правапіс устаўных зычных
þУстаўная літара в пішацца ў сярэдзіне слоў перад націскным у: павук, цівун, каравул, есавул, а таксама ў вытворных ад іх словах незалежна ад месца націску: павуцінне, цівуном, каравульны, есавульскі.
ПАРАЎНАЙЦЕ:
1959 г. | 2008 г. |
есаул | еса в ул |
есаульскі | еса в ульскі |
Правапіс у складовага і ў нескладовага ў пачатку слова
þНескладовае ў пішацца ў пачатку слова пасля слова, якое заканчваецца на галосную: пайшл а ў лес, моцн ы ўдар.
þУ адпаведнасці з новай рэдакцыяй “Правіл беларускай арфаграфіі і пунктуацыі” ў іншамоўных словах не пад націскам пасля галосных пішацца ў.
ПАРАЎНАЙЦЕ:
1959 г. | 2008 г. |
ва у ніверсітэце | ва ў ніверсітэце |
для у ніятаў | для ў ніятаў |
прыгожая у верцюра | прыгожая ў верцюра |
каля у нівермага | каля ў нівермага |
Заўвага! Пад націскам гук [у] не чаргуецца з [ў]: Люблінская у нія, новыя у нты, да у рны.
Гук [у] на пачатку ўласных імён і назваў заўсёды перадаецца вялікай літарай У складовае: ва У збекістан, да У сяслава.
Правапіс у складовага і ў нескладовага ў сярэдзіне слова
þНескладовае ў пішацца ў сярэдзіне слова пасля галосных перад зычнымі: аўдыторыя, аўдыенцыя, паўза, каўчук.
ПАРАЎНАЙЦЕ:
1959 г. | 2008 г. |
са у на | са ў на |
фа у на | фа ў на |
ра у нд | ра ў нд |
кло у н | кло ў н |
АЛЕ: траур, трыумфальны |
Заўвага! 1. Пад націскам гук [у] не чаргуецца з [ў]: аул, баул, аукаць.
2. Гук [у] не чаргуецца з [ў] у запазычаных словах на –ум, -ус: прэзідыум, кансіліум, страус, радыус.
þУ канцы запазычаных слоў ненаціскное у не скарачаецца: фрау, Шоу, Каратау, ноу-хау, ток-шоу. Але: шоўмен.
Правапіс мяккага знака
þМяккі знак пішацца для абазначэння на пісьме мяккасці [н] перад суфіксам -ск- у прыметніках, утвораных ад назваў месяцаў, якія заканчваюцца мяккім [н'], і назоўніка восень: студзеньскі, снежаньскі, чэрвеньскі, ліпеньскі, жнівеньскі, восеньскі, а таксама ў суадносных назвах: Чэрвеньскі раён, Ліпеньская школа.
þУ прыметніках, утвораных ад іншых назоўнікаў на –нь, мяккі знак не пішацца: конь – конскі, Любань – любанскі, Астрахань – астраханскі.
þУ адпаведнасці з новай рэдакцыяй “Правіл беларускай арфаграфіі і пунктуацыі” мяккі знак не пішацца і ў прыметніках, утвораных ад назваў кітайскага паходжання на –нь: Цянь-Шань – цянь-шанскі.
ПАРАЎНАЙЦЕ:
1959 г. | 2008 г. |
цянь-шаньскі | цянь-ша нс кі |
чань-чуньскі | чань-чу нс кі |
Правапіс абрэвіятур
þУ абрэвіятурах скарочаныя часткі пішуцца так, як у адпаведных поўных словах: гарсавет (гарадскі савет), прафсаюз (прафесійны саюз), прамкамбінат (прамысловы камбінат), лясгас (лясная гаспадарка).
ПАРАЎНАЙЦЕ:
1959 г. | 2008 г. |
прафк о м | прафк а м |
аблвыканк о м | аблвыканк а м |
лінк о р | лінк а р |
газпр о м | газпр а м |
ваенк о м | ваенк а м |