Азақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
В080600 - «Аграрлық техника және технология» мамандығына
Арналған
Электрлік машиналар және электр жетек» пәнінен
Оқу - әдістемелік кешен
Астана - 2012
| С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің АҚ оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында қарастырылған және басып шығаруға мақұлданды _________________ №______ хаттама | «Бекітемін» С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің АҚ ОӘК төрағасы ___________________________ 2012ж. «____» ________________ |
Автор: К.А. Ибраев– электр жабдықтарын пайдалану кафедрасының аға оқытушысі
«Электр машиналар» пәні ҚР МЖМБС бойынша арналған: 5.03.005-2006 «Қазақстан Республикасының білім жүйесі. Кәсіпшілік тәжірибе. Негізгі жағдайы», 5.03.006-2006 - «Қазақстан Республикасының білім жүйесі. Жоғары оқу мекемелердегі бақылау және білімді бағалау. Негізгі жағдайы», 5.03.007-2006 -«Қазақстан Республикасының білім жүйесі. Білім - кәсіпшілік бағдарламалар. Негізгі жағдайы» 5.03.011-2006 –«Қазақстан Республикасының білім жүйесі. Жоғары оқу мекемелердегі ғылыми – зерттеу жұмысы». 5.03.015-2006 -«Қазақстан Республикасының білім жүйесі. Негізгі жағдайы» тәртіптер сәйкестікте құрастырылған және 5В080600 - «Аграрлық техника және технология» бакалавриат мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған.
Пікр жазған: жылу энергетикасы кафедрасының доценті, т.ғ.к. Б.А. Жәкішев
Электржабдықтарын пайдалану кафедрасының мәжілісінде қаралды және қабылданды. № 8 хаттама «12» желтоқсан 2011ж.
Энергетикалық факультеттің әдістемелік комиссиясының отырысында қаралды және шешім қабылданды
№ 6 хаттама «20» қантар 2012ж.
© С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
| Мазмұны | |
| 1 Терминдер және анықтамалар........................................................... | |
| 2 Пәнңің бағдарламасы (силлабус) …………………........................ | |
| 3 Дәрістің қысқаша курсы……………………………………………. | |
| 4 Тәжірибелік жұмыс ………………………………………………... | |
| 5 Зетрханалық жұмыс ………………………………………………... | |
| 6 Бақылау және білімді бағалау........................................................... | |
| 6 Рефераттардың үлгілі тақырыптары................................................. |
1 Терминдер және анықтамалар
| Электрлік сұлбалар | Сызулардың МЕСТ бойынша қатаң орындалған, ЕСКД жүйесін қолданып, электрқондырғылардың қызметтік принципін, жұмыстық тәртібімен орнын анықтайды. |
| Автоматты басқару жүйесі (реттеу). | Техникалық жабдықтардың жиынтығын құрайды: датчиктер, күшейткіштер, бағдарламалық контроллерлер, орындаушы орган және регуляторлар. |
| Датчик | Құрылғы: біріншілік құбылтқыштардың логикалық тізбектерін оқи алатын, яғни өлшенген бақылау параметрлерін құбылтып өзгерту арқылы ыңғайлы бір шамаға келтіріп әрі қарай қолдануға жарамды етеді. |
| Басқару контуры | Бұл жүйе: басқару объектісінен (БО) және регулятордан тұрады. |
| Ақпараттық өлшеуіш басқару жүйесі | Өлшеу жабдықтарының жиынтығы және қосымша көмекші құрылғылар, яғни ақпараттық өлшеулермен басқару сигналдарын жинап бақылауға арналған. |
| Ұзақ мерзімділігі | Электротехникалық қондырғының жөндеу мен техникалық қызметтің орнатылған жүйесі кезінде шектік жағдайға жетпей жұмыс істеу қабілетін сақтап қалу қасиеті. |
| Типтік динамикалық бөлім | Элементтердің формальдік абстракті түрі,динамикалық режимдегі беріліс функциясын сипаттайтын. |
| Жөндеуге жарамдылығы | Электротехникалық қондырғының техникалық қызметінің және жөндеуді өткізу жолымен жұмыс істеу қабілетін сақтап қалу, шағым мен ақаудың пайда болу себептерін тауып алу және алдын алу қасиеті. |
| Электрлік өлшеу электрлік емес шамаларды | Механикалық, жылулық, химиялық және де басқа шамаларды электрлік өлшеуіш аспаптар мен түрлендіргіштермен өлшеу. |
| Электронды өлшеуіш аспаптар және басқару құрылғылары (регуляторлар). | Бұл аналогты және санды өлшеуіш приборлар, электронды элементтік базасының жолымен құрастырылған. |
| Автоматты басқару жүйесінің ұстамдылығы. | АБЖ-ның тұйықталған режимі, белгіленген уақыт аралығында тепе-теңдік жағдайына оралуын айтады. (Жүйе жұмысқа қабілетті). |
| Екінші реттік тіркеуіш және басқарушы приборлар | Өлшеу жабдықтарын, өндірісте шығарылатын, тіркеулік қабілеттілігі (құжаттарды) көрінісін және шығыс сигналының басқару формасын алатын приборлар |
| Істен шығу | Электротехникалық қондырғының жұмысқа жарамдылығын бұзу |
| Электр жетегі | – электр энергиясын механикалық энергияға түрлендіретін электрмеханикалық жүйе. |
| Өндіріс механизмінің сипаттамасы | - электр қозғалтқыш білігіне келтірілген жылдамдықпен механизмнің кедергі момент арасындағы әуелділікті айтады, яғни w=(Мk). |
| Жерге қосқыш қондырғы | Жерге қосқыш өткізгіштермен және жерге қосқыштың жиынтығы деп аталады. |
| Жерге қосқыш | Жермен тікелей қосылған металды өткізгіш немесе өткізгіштердің тобы. |
| Жерге қосу өткізгіштер | Жерге тұйықталғыштармен жерге қосылған электр қондырғылардың бөлшектерін металды өткізгіштер деп атайды. |
| Электр қондырғылар | Электр энергиясын тарату, беру және энергияның басқа түріне айналдыру, трансформациялау, қайта өндіруге арналған электр машиналардың, аппараттардың, сызықтардың және қосымша жабдықтардың жиынтығы. |
| Автоматы ажыратқыш | Автоматты ажыратқыштар - қозғалтқыштарды қысқа тұйықталу мен сақтау және аппараттарды тыс жүтемеден қорғау үшін арналған. |
Пән бойынша жұмыс бағдарламасы
2.1. «Электрлік машиналар» пәнінің оқытушысы
Кұдайберген Айтжанұлы Ибраев – «Электр жабдықтарын пайдалану» кафедрасының аға оқытушысы
тел: 39-76-08
Кеңес беру уақыты: кафедрадағы кеңес беру кестесі бойынша.
2.2. Пән туралы мәлімет
Пән: Электрлік машиналар және электр жетегі
Курс 3; семестр - 5.
Кредит саны -3., бақылау формасы: емтихан.
Кесте 2.1 - Оқу уақытының бөлінуі
| Апта | Барлығы | |||||||||||||||
| Дәріс | ||||||||||||||||
| Тәжірибелік | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | |
| Лабораторлық | ||||||||||||||||
| СМБӨЖ | ||||||||||||||||
| СӨЖ | ||||||||||||||||
| Жалпы |
Курстын пререквизиттері.
«Электрлік машиналар » курсын жақсы меңгеру үшін төмендегі пәндерді білуі қажет:
1.Жоғарғы математика
2. Физика
2.4 Курстын постреквизиттері. Студенттердің осы курста алған білімдері әрі қарай пән оқығанда қолданылады.
