Mär fa ‚H. C. Andersen‛ (Petradutöl se Danänapük fa ‚F. J. Krüger‛.)
Äbinos so lenaudodiko koldik; änifos; e soar dagik äprimon; äbinos i soar lätik yela: soar bü nulayel. In kold at ed in dag at jipulil pöfik ägolof su süt nüdakapo e nüdafuto. Ilenof dido pantufis, ven ägolof domao, ab fruti kinik atos kanon-li labön nu? Äbinons pantufs vemo gretiks, kelis mot ofik igebof lätiko: äbinons so gretiks, das smalanil äperof onis, ven äspidof ad travärön süti, bi vabs tel äbeivabons lenaudodiko vifiko; pantuf bal noplu äbinon tuvovik e ko votik hipul iderönom; äsagom, ökanomöv gebön oni, ven om itögetom seimna ün fütür cilis.
Nu jipulil ägolof us su futils nüdik, kels äbinons rediks e blöviks dub kold. In lebavet vorik älabof mödoti sulfinalümätas e tufi bal atas äpolof in nam. Dü del lölik nek iremon bosi de of, nek no ilegivon igo ofe könädili smalikün bal; faemiko e flodöfiko ägolof us ed älogotof as pösodil in dredäl pedugälöl, jipöfilan smalik et. Nifaflogs äfalons ini herem lunik blonik ofa, kel äkrugülikon so jöniko zü särvig, ab jöni at no äbetikof dü timül bal. Lit kandelas ästralon se fenäts valik ed in süt äsmelos so beniko äs ganaloet; äbinos ga soar bü nulayel; si! atosi äbetikof.
Ini gul vü doms tel, bal kelas äseädon boso plu ini süt ka votik, äscidof oki ed äkropikof ad blotükön oki mögiko smaliki. Lögilis smalik ilötirof dis ok, ab ävedof ai koldikum e no äriskof ad golön domio. No iselof ibo sulfinalümäti bal, igo no igetof könädili bal; fat ofik öflapom ofi ed in dom i äkoldos; löpü oks älabons te nufi, e vien älebladon da on ninio, do isteigädoy stoli e rägis ini slitods gretikün. Namils smalik ofa tio äbinons deadiks dub kold. He! sulfinalümätil te bal oplitonöv. Riskoföv-li ad tirön bali se tuf, ad filidön oni ed ad vamükön doatis dub on? Äsetirof bali... ‚rits‛! Kio äspagon! kio äfilon! Ägivon flami vamik, milagik! Äjions lü jipulil smalik, äsva äseadof-la fo fön ferik gretik labü lögäds lätenik e lölod lätenik niedik; fil äfilon so gloriko, ävamükon so gudiko! Kis ga at äbinon-li? Jipulil ya ätenükof futis ad vamükon i onis; täno flam äkvänikon, fön änepubon - äseadof ko retäd smalik sulfinalümäta efifilöl in nam.
Äfilidof lümäti telid; äfilon, äliton, ed uto, kö lunid äfalon sui mön, at ävedon dulogamovik äsä veot; ebo änülogof ini cem, kö tab pistofedon me stofed nidiko vietik, ko bösin feinik. E kiogloriko ganaloet me plöms e pods pifulüköl äfogülon, ed utos kelos äbinon nog glorikum, gan äbunon de bov ed ämufülon love glun ko neif e fok in bäk, stediko lü jipulil pöfik. Täno sufinalümät äkvänikon, e te mön bigik, koldik äbinon logamovik.
Äfilidof nuliki. Nu äseadof dis kritidabim mu magifik. At äbinon nog gretikum e dekikum ka ut, keli ilogof da glätayan lomü tedan liegik ün kritid lätik. Milats litas äflamülon su tuigs grünik, e kritidamagodils vielik jönik äsä uts, kels älagons fo selidöpavitürs, älogons sui of. Jismalikan ätenükof namis bofik löpio - täno lümät äkvänikon; kritidalits mödik älöpikons ai löpikumo; nu älogof, das äbinons stels kleilik len sil: bal onas ädofalon ed ävedükon filastripi lunik len sil.
„Nu ek deadon!“ smalikan äsagof, ibä lemot bäldik ofa, balikan, kel ibinof gudik kol of ab kel nu äbinof deadik, isagof: „Ven stel falon, lan löpikon lü God.“
Äluröbof dönu sulfinalümäti ta mön; äzüliton, ed in nid lemot bäldik ästanof so kleiliko, so nidiko, so löfidiko.
„O lemot!“ smalikan ävokof. „O! kesumolös obi! Sevob, das i ol mogolol, ven sulfinalümät ukvänikon; leigoäsä fön vamik, ganaloet benosmekik e kritidabim gretik benedik!“ - e mu spido äluröbof reti lölik sulfinalümätas, kels äbinons in tuf; ävilof dakipön lemoti mögiküno lunüpo. E sulfinalümäts älitons ko nid somik, das äbinons litikum ka dü del litik. Lemot ibinof neföro so gretik, so jönik; ätovof jipulili sui brad okik ed äflitofs löpio in nid e fred. Ed us kold nonik, faem nonik, e dredäl nonik ädabinons, - äbinofs lä God.
Ab in gul lä dom, ün lulit göda koldik, jipulil äseadof ko cügs redik, ko mud smililöl - ideiflodof ün soar lätik yela pasetik. Nulayelagöd äprimon love funil, kel äseadof us ko sulfinalümäts, de kels tuf bal tio ififilon. „Evilof vamükön oki,“ äsagoy; nek äsevon, dinis kiojönik mödik ilogof, ini nid kinik inügolof ko lemot bäldik lü fred nulayela.
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pads: 2-3.
Zigan e Lietuvan
(Mär Lietuvik)
Seimna zigan ätevom ko Lietuvan. Bofans äfaemoms. Lietuvan älabom svinüli e zigan goküli. Zigan äsagom Lietuvane: „Nu fidobsös svinüli olik, täno ofidobs goküli obik.“
„Gudö!“ Lietuvan äsagom.
Äfefidoms svinüli ed älaitevoms. Dönu äprimikoms ad faemikön ed ästopoms ad takädön. Zigan äsuemom, das gokül bal binon tu smalik ad satükön omis bofik, ed äsagom Lietuvane: „Kini ofidobs-li is? o söl! Goküli: din benosmekik, ab no saidon ad satükön pösodis tel. Seitobsös obis ad takädön ed utan, kel odrimom sapikumo, odagetom goküli!“
„Gudö!“ Lietuvan äsagom.
Zigan äseitom oki ed äslipikom. Lietuvan no älabom sufädi ed äfefidom goküli zigana. Igalikölo, zigan äprimom ad konön drimi okik: „Ekö! o sölil! sunädo, ven islipikob, mödot silananas änexänons, äsumons ed ämopolons obi lü sül. Us Siör äbegom obe ad seidön obi flanü om, äsäkom obe, va plöpob-la gudiko... Leläd Saludik älüpolif [1] zibis distik: dökamit, ganamit e lemödot zibas votik!... Benö! sagolös utosi, keli edrimol!“
„Ed ob,“ Lietuvan äsagom, „älogob, das pro ol äbinos vemo gudik in sül ed äcedob, das no öbinol stupan e das no ögekömol lü drenafälid at... klu äsumob ed äfefidob goküli lölik ola!“
NOETS. (Vükifonät)
- Bükapök; pla: „älüpolof“.
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pad: 3.
Bub e biv
Fab fa ‚Johann Heinrich Pestalozzi‛.
Bub äsagon bive: „Lifi somik dis vat, äsä ol labol, plitonöv obe leno.“ Biv äseilon e no ägespikon. Ab bub äfövon ed äprimon ad pleidülön dö lif gudikum e läbikum oka. „Lecek oba,“ äsagon, „tio binon leigo kovenik äsä lödöp menik, ed igo no neodob ad bumön oni pro ob.“
Biv äsagon: „Sevob gudiko, das leceks dabinons, kels logodons gudikumo e kels ün nifüp binons mödo vamikums, ka milats ludomas pöfikanas, e suemob gudiko, das binol vemo kotenik, if sigayeb in lecek olik binon gudakalietik. Ab ob buükob lödöpi ut, keli ob it ebumob ed in kel binob libik. Pro nos in vol viloböv labön domi, keli votikan bumonöv pro ob ed in kel binoböv, äsä ol, slafan ai blümik ad pafimädön foi plaud u vab.“
Utan, kel no löfon libi e gitodis mödikumo ka koven, binon alo stupan pidabik. Neai elogob fanäbi, kel älecedon leziöbi okik koveniki.
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pad: 4.
Man miniludälik
(Mär Tsyinänik)
Man iperom cüdi okik ed äminiludom soni nilädana oka dö atos. Kläno äküpedom hipuli ed in duns valk atana äküpom tifi: in logodajäst, in spik, in kondöt omik, brefo: in val. Nos äjonon, das hipul no itifom cüdi.
Ab pos dels anik, man änügolom ini kav okik ed ätüvom us - cüdi. Poso älogom hipuli dönu ed äcedom, das nos in duns omik jonon, das itifom cüdi.
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pad: 4.
Kis fog binon-li?
Jipul folyelik äsäkof mote oka, kis rein binon. Mot äplänof ofe: „Ven reinos, God drenom, e ven sol svieton, God smilom.“ Ün del seimik, ven äfogos, jipul äsagof mote okik: „O motül! Logolös! Adelo God - smökom!“
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 3, Pad: 14.
Sons senätana
Fa ‚ Theodor Storm ‛ (Brekot). Petradutöl se Deutänapük fa ‚Johan Krüger‛.
Senätan bäldik peglömöl nu sis lunüp: ‚Christian Albrecht Jovers‛, kela sark igretükumon sogi stilik famülasepüla ya bü yels mödik primü jenot balugik at, ibinom balan letedanas lätik ze gretikas jolazifa obsik. Plä jiviudan okik: el ‚Frau Senatorin‛ pälöföl fa cils e daülans, iposbinükom sonis tel: de kels brefüpo bü dead okik, ilasumom as kompenätan fiama soni bäldikum labü nem leigik äsä om, du ottopo pro söl: ‚Friedrich Jovers‛ yunikum mö yel bal vinabüsid pidageton, kel ilabülabikon kodü dead dalabana.
Söli bäldik takädöl nu in God repüt isokön[1] ettimo, das iplägom-la nämädi famülik in dom okik seväriko, suv mäpeto, igo ta sons okik kels äbinoms ün manüp eprogedöl, ab no läs, das ibinom-la la man, ai memit dö dinit cala okik e cäda sio meritika büröletanas okik; notodälik pro lomazif okik e pro mens valik benorepütik in ot, lindifo va älödons-la in siöradoms len maketapiad, u das älödons-la in vobanadoms len siems zifa. Pö yelacen bukädan ä kädan: ‚Friedebohm‛ ämutom snilön nendefiko kumi veütik dükatas Danänik e Nedänikas ini päkils balatik, ud as stimalegivots pro predans, dünans glügik e juliks, u pro jidünans vönädik lölöl zifo as keblinot ad fräds zeladelas pasetik; ab leigofümiko täno i ya bü prim ditreta nifüpik badikün pinädahobub, eyebidöl jü pinäd su taimänafarm nilik senätana, pipugon e piseagivon pöfikanes. So no äbinos stunabik, das kesifans söla bäldik, ven äkolkömons omi pö gols seledik omik da zif, ätovons kiltipotahätis de herots oksik modü lezäl kudik, u das älülogons spetiko, va pö geglid smilil äjenon-la zü mud sevärik färmik.
Dom famüla ätopon zänodü zif in süt doniozugöl lü pof. Älabon luyali veitik geilik ko tridem vidik lü löpadom, nedeto näi domayan gianagretik lomöfacemi, in domapödot luniotenik büris bofik pro tedacalans e cif. Sus at, in tead löpik zälalecem gretik ädabinon, kel pägebon te pö kodeds lezälik. I utos, kelos vönädo äzesüdon tefü spad pro famül lestümabik ädabinon in e nilü dom; din te bal ädefon: no älabon gadi, ab te stonayadi ze gretiki, äl kel löpo fenäts kil lecema ädabinons, dono ets büras. Selogam pöfädik se yad at ävegon love miedamön lövik sui dil yada nilädik is no äbinöl vidikum. Nilädan it söl: ‚Friedrich Jovers‛ äbinom, e love mön lövik blods bofik äkösömoms ad lofön ode gödaglidi.
NOETS. (Vükifonät)
- Bükapök; pla: isökon.
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 5, Pads: 20-21.
