13-бап. Ата-анасы белгісіз баланың азаматтығы(ҚР азаматтығы т кодекс)
Ата-анасының екеуі де белгісіз Қазақстан Республикасы территориясындағы бала Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады.
175-бап. Тауып алынған баланың туылғанын тiркеу тәртiбi
Тауып алынған баланың туылғаны, егер ол бұрын тiркелмеген болса, оны тауып алған адамның, балалар мекемесi әкiмшiлiгiнiң немесе iшкi iстер органдарының мәлiмдемесi бойынша тауып алынған күннен бастап үш тәулiктен кешiктiрмей тiркелуге тиiс. Мәлiмдемеге бала тауып алынған уақытты, орынды және мән-жайларды көрсетiп, iшкi iстер органы немесе республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органдары жасаған хаттама қоса тiркеледi.
илет № 5
азаматы Мусин К.К. басқа мемлекеттің әділет органына қызметке орналасты.
21-бап. Азаматтықтан айырылу
ҚазақстанРеспубликасыазаматтығынан: 1)Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген реттерді қоспағанда, адамның басқа мемлекетте әскери қызметке қауіпсіздік қызметіне, полицияға, юстиция органдарына немесе өзге де мемлекеттік өкімет және басқару органдарына орналасуы салдарынан;
2)егер Қазақстан Республикасының азаматтығы көрінеу жалған мәліметтер немесе жалған құжаттар табыс ету нәтижесінде алынса;
3) Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген негіздер бойынша;
5)егер адам басқа мемлекеттің азаматтығын алған болса;
6)егер адамның Қазақстан Республикасының азаматтығын алуына негіз болған Қазақстан Республикасының азаматымен некесін сот жарамсыз деп таныса, айрылады.ҚазақстанРеспубликасының азаматы болып табылатын және шет мемлекеттің азаматтығын қабылдаған адам үш жұмыс күні ішінде шетел азаматтығын алу фактісі туралы хабарлауға және паспортын және (немесе) жеке куәлігін Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарына немесе Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің шет елдердегі мекемелеріне тапсыруға міндетті.
илет № 6
удан әкімі аудан тұрғындарының сайлауға қатысуы міндетті деген шешім шығарды.
3-бап. Сайлау құқығы принциптерi
3. Республика азаматтарының сайлауға қатысуы ерiктi болып табылады. Азаматты сайлауға қатысуға немесе қатыспауға мәжбүрлеуге, сондай-ақ оның еркiн бiлдiрудi шектеуге ешкiмнiң де құқығы жоқ.
илет № 7
арламент Мәжілісінің депутаттары (Мәслихат депутаттарын) жергілікті өкілді органның сайлауына азаматтардың келмегені үшін әкімшілік айыппұл белгілеуді талап етті.
3-бап Сайлау құқығы
Заңсыз болып табылады ҚР сайлау құқығы заңынын Сайлау құқығы принциптeрі 3-бап. 3 тармағына сәйкес Республика азаматтарының сайлауға қатысуы ерiктi болып табылады. Азаматты сайлауға қатысуға немесе қатыспауға мәжбүрлеуге, сондай-ақ оның еркiн бiлдiрудi шектеуге ешкiмнiң де құқығы жоқ.
1.Жалпыбөлім1-тарау.Жалпы ережелер
16-бап. Төте сайлау құқығы
Республика Президентiн, Парламентi Мәжiлiсiнiң және мәслихаттарының депутаттарын, өзге де жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының мүшелерiн азаматтар тiкелей сайлайды.
2-бап. Сайлау бостандығы
Республикадағы сайлау Республика азаматының сайлау және сайлану құқығын еркiн жүзеге асыруына негiзделедi.
3-бап. Сайлау құқығы принциптерi
1. Республика Президентiн, Парламентi Мәжiлiсiнiң және мәслихаттарының депутаттарын, өзге де жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының мүшелерiн сайлау жалпыға бiрдей, тең және төте сайлау құқығы негiзiнде жасырын дауыс беру жағдайында өткiзiледi.
2. Республика Парламентi Сенатының депутаттарын сайлау жанама сайлау құқығы негiзiнде жасырын дауыс беру жағдайында өткiзiледi.
3. Республика азаматтарының сайлауға қатысуы ерiктi болып табылады. Азаматты сайлауға қатысуға немесе қатыспауға мәжбүрлеуге, сондай-ақ оның еркiн бiлдiрудi шектеуге ешкiмнiң де құқығы жоқ.
8-бап Еркін сайлау
1.Конституцияныңүстемдігіеркінсайлауөткізудіңжәнеазаматтарға, сайлау процесініңөзгедеқатысушыларынақандайдабірықпалету,күштеу,күшқолданунемесеөзгедеқұқыққақарсыәрекеттерсізөзініңсайлауғақатысуынанемесеқатыспауынабайланыстызаңменрұқсатетілетіннысандажәнезаңдыәдістермен, дауысберудіңқорытындыларының, сайлаунәтижелерініңқандайболатынынақарамастан, жазаланудан болмасаықпалетуденқауіптенбестенөзқалауынжасаудың, сондай-ақеркінсайлаупринципініңсайлаупроцесініңбарлықкезіндеқалтқысызсақталуыныңқұқықтықжәнеөзгедекепілдіктерініңнегізіболыптабылады.
2.Азаматтыңсайлауғақатысуыеркінжәнеөзеркімен /қалауымен/ болады. Оныешкімдебелгілібіркандидатты (кандидаттарды), белгілібіркандидаттартізімінжақтап, немесеқарсыдауысберугемәжбүрлейалмайды,азаматтысайлауғақатысуынанемесеқатыспауынамәжбүрлеумақсатында,сондайақоныңөзеркінеріктітүрдебілдіруінқпалетугеешкімніңқұқыжоқ. Бірдебірсайлаушыныоныңкандидатқа (кандидаттарға),кандидаттартізімінеқалайдауысберетіндігінемесебергендігітуралымәлімдеугеешкім
демәжбүрлейалмайды.
3. Кандидат, саясипартия (одақ) жәнесайлаупроцесініңбасқа
қатысушыларыконституциямензаңдарғасәйкесқоғамжәнемемлекет
алдындажауаптыболады. Бірдебіркандидаттың,бірдебірсаясипартияның (одақтың),
бірдебірөзгедеқоғамдықбірлестіктіңнемесеқоғамдықұйымныңпсихикалықкүшпенжәнедінимәжбүрлеуәдістеріннемесезорлық-зомбылыққаүндеу /шақыру/немесеонықолдауқаупінтөндіру,неболмасамәжбүрлеудіңөзгеденысандарынқолдануғақұқыжоқ.
илет № 8