1. Standard бетінен Form1 формаға MainMenu1 компонентін орналастырамыз.
2. Инспектор объектіден Items қасиетіндегі MainMenu1 компонентін таңдап, үш нүктелі кнопкасын басамыз. Осыдан кейін конструктор менюі экранда көрінеді.Констуктор менюі арқылы меню элементін жазамыз.Клавишаның тез орын ауыстыруын & символы арқылы беруге болады. Элемент менюі сызық арасын көрсетуі үшін, оның Caption қасиетіне ‘-’ мәнін береміз.
3. Егер барлық меню пунктін еңгізгеннен кейін, меню конструкторлы терезесін жабамыз. Form 1 формада құрылған меню қалады.Меню пунктінің реакциясын анықтау үшін, барлық меню пункттерін мышкамен басукерек. Осы кезде Редактор кода терезесі пайда болады. Оған OnClick оқиғасына программалық кодты жазу керек: New меню элементінің OnClick оқиғасы төмендегі түрде болады:
Бұл жердегі ShowMessage-стандартты функция, терезеге берілген тапсырма экранға шығарады.
Жобаны сақтап, орындауға жібереміз.
Модульдің қалыптасуының толық текстін көрсетеміз. unit Popup1;
interface uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs, Menus;
type
TForm1 = class(TForm) MainMenu1: TMainMenu; File1: TMenuItem;
Edit1: TMenuItem;
Run1: TMenuItem;
New1: TMenuItem;
Open1: TMenuItem;
Save1: TMenuItem;
Close1: TMenuItem; N1: TMenuItem; Rropen1: TMenuItem; Project11: TMenuItem; Progect21: TMenuItem; Project31: TMenuItem; Cut1: TMenuItem; Copy1: TMenuItem; Past1: TMenuItem; Delete1: TMenuItem; Run2: TMenuItem; N2: TMenuItem; raceInto1: TMenuItem;
procedure New1Click(Sender: TObject); procedure Open1Click(Sender: TObject); procedure Save1Click(Sender: TObject); procedure Close1Click(Sender: TObject); procedure Project11Click(Sender: TObject); procedure Progect21Click(Sender: TObject); procedure Project31Click(Sender: TObject); procedure Cut1Click(Sender: TObject); procedure Copy1Click(Sender: TObject); procedure Past1Click(Sender: TObject); procedure Delete1Click(Sender: TObject); procedure Run2Click(Sender: TObject); procedure N2Click(Sender: TObject);
procedure raceInto1Click(Sender: TObject); private
{ Private declarations } public
{ Public declarations } end;
var
Form1: TForm1; implementation {$R *.dfm}
procedure TForm1.New1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт New'); end;
procedure TForm1.Open1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт New') end;
procedure TForm1.Save1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Save') end;
procedure TForm1.Close1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Close') end;
procedure TForm1.Project11Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Project1') end;
procedure TForm1.Progect21Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Project2') end;
procedure TForm1.Project31Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Project3') end;
procedure TForm1.Cut1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Cut') end;
procedure TForm1.Copy1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Copy') end;
procedure TForm1.Past1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Past') end;
procedure TForm1.Delete1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Delete') end;
procedure TForm1.Run2Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Run') end;
procedure TForm1.N2Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Step Over') end;
procedure TForm1.raceInto1Click(Sender: TObject); begin
ShowMessage ('Выбранпункт Trace Into') end;
end.
Лабораториялық жұмыс №12 Тапсырма
TOLEContainer компонентін пайдалану мысалы.
Мысал. Paint графикалық редакторы терезесінDelphiортасына шақырып,суретсалу және салынған суретті формада көрсету керек.
1. Standard бетінен Form1 формаға OLEContainer1 компонентін орналастырамыз.
2. Орнатылған компонентті екі рет шерту. Объектіні кірістіру терезесі көрінеді.
Оған объект типтерінің тізімінен кез-келгенін таңдап іске қоса беруге болады.
4. Тізімнен Точечный рисунок PaintBrush қатарын таңдап, терезенің ОК түймесін шертеміз. Delphi-ге Paint графикалық редакторы қосылып қойылады және форма қайта ашылады.
5. OLEContainer компонентін екі рет шертсеңіз келесі сурет шығады.
Paint мүмкіндігін пайдаланып қалаған суреттеріңізді салып,оны Файл/Сохранитькак... командасымен сақтап қойыңыз.
6. Терезені жабыңыз. Компонент ішінде сурет салынған форма көрінеді.
Лабораториялық жұмыс №13 Тапсырма
Мәтіндік массивті реттеу.Массивті класс қасиетін пайдаланып реттеу.
Мысал. Қазақ әріптері бойынша төменде жазылған аты-жөндерін бірінші әріптерібойынша реттеу керек.
Мәдіхожаев Сұлтан Ысқақова Дамира Мұстафаев Қажым Атчабаров Жәнібек Оралханова Маржан
1. Жаңа проект ашып, формаға Panel1, панель үстіне Button1, форманың жоғарғы жағына Memo1 копонентін орнату керек.
2. Компоненттерге келесі қасиеттеріне мән меншіктеу керек:
| Форма | Font | Times New Roman,10 | |
| Coption | Реттеу | ||
| Panel1 | Coption | бос етіңіз | |
| Align | alBottom | ||
| Button1 Name | OK | ||
| Memo1 Align | alClient | ||
| ScrollBars | ssBoth |
WordWrap False
3. Button1 түймесіне OnClick оқиғасын өңдеуіш құру: procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
Const n=5;
var a:array[1..n] of string;d,k,j:integer;
r:string; begin
for k:=1 to n do a[k]:=InputBox(a[k],'rtprtkuty 'ktvtyn-','');
r:='АӘБВГҒДЕЖЗИЙКҚЛМНҢОӨПРСТУФХ...'; d:=length(r);
for j:=1 to d do for k:=1 to n do
if copy (a[k],1,1)= copy (r,j,1) then Memo1.Lines.Add(a[k]) end;
4. Проектіні іске қосамыз,сонда келесідей форма шығады,оған мәндерді енгіземіз
Нәтижесі келесідей реттелген массив шығады
Лабораториялық жұмыс №14 Тапсырма
Биттік бейнелерді жылжыту О.Камардиновтың кітабының 126 беттегі тапсырманы орындаңыз. Файлға мысалдар.
Мысал. Типтік файл форматын пайдаланып,келесі тізімді
| 1. | Шәймерденқызы Гүлнар | 1975 қазақ |
| 2. | Оралханұлы Ержан | 1977 қазақ |
| 3. | Нұрғалиқызы Жәмила | 1978 қазақ |
