Сандар,жылдар, ғасырлар 25 страница

Селекцияның генетикалық негіздерін айқындайды. Н.И.Вавилов.

Селекцияның теориялық негізі- Генетика.

Селеу өсімдігі экологиялық топқа жатады. Ксерофиттерге.

Семей полигонында атомдық жарылыс дауысы естілген уақыт. Сағат 7-де.

Семей ядролық аймағына экологиялық зерттеу жүргізуге қаржылай көмек көрсеткен елдер- Үндістан, Корея.

Семей ядролық аймағына экологиялық зерттеу жүргізуге қаржылай көмек көрсеткен елдер. АҚШ, Жапония.

Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы жарлығына қол қойған тұлға. Н.Назарбаев.

Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы жарлығына қол қойылды: 1991ж. тамыздың 29-да

Семейде өткізілген ядролық сынақ саны: 450-ден астам.

Семейдегі алғашқы атомдық жарылыс дауысы: 1949 ж. тамыздың 29-на.

Сенсорлық жүйе дегеніміз: Сезім мүшелері.

Сенсорлық жүйенің екінші атауы- Анализатор

Серрозит- бауыр ауруы.

Силур, Девон кезеңдері жататын заман- Палеозой

Симбиоз дегеніміз; Екі ағзаның пайдалы селбесуі.

Симбиоздық ағзалар төмендегі қызметін орындамайды? Өттің түзілуін

Симпатикалық бағанадағы жүйке түйіндері- 20 – 25

Симпатикалық жүйкелердің әсерін арттыратын гормон: Адреналин

Синапс арқылы сигналдардың берілуі...көмегімен іске асырылады? Медиатордың

Сипап сезу мүшесі: Тері.

Сирек кездесетін, жойылып бара жатқан өсімдіктерді қорғау тізімі: Қызыл кітап.

Систематика – ағзалардың топтарға бөлінуін, жіктелуін зерттейтін ғылым

Сифоны бар жәндік. Айқұлақ.

Сиыр қарнының ең үлкен бөлімі: Тазқарын

Сиыр цепенінің басында жүйке жасушаларының жиынтығын түзіп, екі желілі жүйке құрттың денесін құйрығына дейін бойлай созылады ол- Жүйке жүйесі.

Сиыр цепенінің көзі- Дамымаған

Сиыр цепенінің негізгі иесі кім? Адам

Сиырда «қарасан» ауруын тудыратын жәндік- көкбас сона

Сиырда бұл сүйек болмайды- Бұғана

Сиырдың асқорту мүшелерінің ерекшелігі-: Қарны тазқарын, жұмыршақ, қатпаршақ және ұлтабарұшынан құралады

Сиырдың күрделі қарнының қай бөлімінде азық сілекеймен сонда тіршілік ететін бактериялардың және қарапайымдылардың әсерінен қорытыла бастайды? Тазқарында

Сқорыту жүйесінде амин қышқылдарына дейін ыдырайтын органикалық қосылыс- Ақуыз

Сқорыту жүйесіндегі қарыннан кейінгі мүше- Ұлтабар

Собық гүлшоғыр қай тұқымдасқа жатады? Астық тұқымдас

Созбақ басты балық – Бекіре

Соқыр дақ- Жарық сәулесін қабылдамайды.

Солтүстік Америка тұтасымен, ньюфауленд, Гренландия аралдары жататын биогеографиялық аймақ. Неоарктикалық.

Сома (дене) жасушалары бөлінеді: Митоз жолымен

Сомалық жасушалардың ядросында хромосомалардың жиынтығы болады ?- 2п

Соматикалық жүйке жүйесі мүшелер жұмысын реттейді: Дене бұлшықеттері.

Соматикалық жүйке жүйесінің ролі. Қозғалысты басқару.

Соматикалық жүйке жүйесінің нейрон жүйесі – Жұлын түйіндерінде.

Соматикалық жүйке жүйесінің ролін ата – Сезім мүшелерінің қызметін басқару

Соматикалық жүйке жүйесінің түйіндері- жұлын түйіндерінде

Соматикалық мутация дегеніміз – ауыспалы генативті өзгергіштік.

Соматотропин (өсу) гормонын бөледі. Гипофиз.

Сондықтан олар неніңң көмегімен тынысалады? - Өкпе, дымқыл тері.

Соңғы ауызды, көп жасушалы,екі жақты симметриялы теңіз жәндіктері. – Тікентерілілер

Соңғы ғылыми деректер бойынша Жер шары пайда болды- 4,5-5 млрд жыл бұрын

Сопақша ми – жұлынның жоғарғы шетінің жалғасы.

Сопақша ми арқылы жүзеге асады Жастың бөлінуі

Сопақша ми мен ми көпірінің бөлімдерімен байланысты әрекет. – Жөтелу.

Сопақша ми мен ортаңғы ми байланыстырып тұратын бөлігі. Ми көпірі.

Сопақша мидың қызметі: Тыныс алу, қан айналу, ас қорытуды басқару

Сопақша мидың ұзындығы 2,5 см – 3 см

Сорғышты ұлулар – Сегізаяқ.

Сору процесі дегеніміз – Заттардың асқорыту жолындағы бірнеше жасушалар қабаты арқылы қан мен линфа өтуі.

Соя жапырақтары. Үшқұлақ күрделі.

Соя мен тарының отаны – Шығыс Азия орталығы.

Сояу сабақты өсімдік. Долана.

Сөздік ес дегеніміз не? – Естіген сөзді есте асақтап қалу.

Сөйлемді аяқта... қарыннан кейінгі тамақ... – 12 елі ішекке түседі.

Сөйлеу қабілеті жоқ, құралдары тастан жасалған қарапайым ғана, миының көлемі 600см адам: Неандерталь

Сөктің тарыдан айырмашылығын білесіз бе? – тарының жармасы.

Спарматозоидтар мен жұмыртқа жасушаның қосылуы. Ұрықтану.

Сперма дегеніміз не? – Сперматазоидтар мен қуық без бөліп шығаратын сұйықтық қоспасы.

Сперматогенез нәтижесінде дамиды- Сперматозоидтар

Сперматогенез нәтижесіндегі хромосомалар жиытығы. Гаплоидты.

Сперматозоидтар қай жерге жиналады? Шәует көпіршіктерінде

Сперматозоидтар мен жұмыртқа жасушасының қай оргоноидтарын қуалағыш информациясы орналасқан? Ядросында.

Сперматозоидтар мен жұмыртқа жасушасының қосылуы. Ұрықтану.

Сперматозоидтарда неше хромосомалардың жиынтығы болалы? 1n

Сперматозоидтың ұрықтандыру қабілеті қанша уақытқа дейін созылады ?- 24-48 сағат

СПИД ауруына тән емес - Иммунитет қызметі артады.

Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік – Құртамыш

Спора арқылы көбейетін жоғары сатылы өсімдіктің тобы. Мүк, қырықбуын, плаун, қырықжапырақтектестер.

Спора арқылы көбейетін өсімдік. Қырықбуын

Спора дамитын орын – Спорангий.

Спора дегеніміз – Бастапқы қабықша ішінде денесінің сыртына бұрынғыдан да тығыздау етіп түзілген жаңа қабықша.

Спора қайсысында бар? – Көкек зығырда.

Спора түзу процесінің бактерия тіршілігінде қандай маңызы бар? – Қолайсыз жағдайлардан қорғану.

Спора, өскін гомета түзілу үшін түрі өзгерген қысқарған өркен тұқымымен көбею мүшесі – Гүл.

Споралар дамып жетілетін орын-қалта. Спорангий.

Споралары жіпшумағының ұшындағы майда шашақты жетілген саңырауқұлақ – Пеницилл.

Споралы өсімдіктердің даму циклінде шектеу факторлары болып не қызмет етеді? Су

Споралық өсімдіктердің қоректену тәсілі қандай? – Фототропты.

Спорамен көбейетіндер тобына жатады- құртамыш

Спорангий – Споралар дамитын орын.

Спорангийлердің жиынтығы – Сорус.

Спораның өніп тіршілікке бейімделіп бактерияға айналуы- Барлық қажетті қолайлы жағдайлар жеткілікті болғанда

Стомотология- тіс туралы ғылым.

Су ағынын туғызатын қылаулатқышы бар: Кірпікшелі кебісше.

Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезетін балықтың ерекше сезім мүшесі. Бүйір сызығы.

Су арқылы таралатын тұқымдардың құрылысының ерекшелігі: Су өткізбейтін тоз қабықтары бар

Су астында риф жартастарын түзетін ішекқуысты – Көп аяқты маржан.

Су және минералды заттар, сабақтың... бөлімінде тасымалданады. Сүректі.

Су және онда еріген минералды заттар сабақтың қай ұлпасымен жылжиды?- Түтікшілер.

Су қоймасында мына ағзалардың қайсысы продуцент бола алады?- Балдыр.

Су қоймасындағы продуцент: Балдыр.

Су қорын жинайтын, түрі өзгерген жапырақ: Шырынды жапырақ

Су мен минералды зат қозғалады....арқылы: Сүрек түтіктері

Су тереңінде сағатына 50 шақырымдық жылдамдықпен жүзіп, қорегін аулайтын басаяқты жәндік. Кальмар.

Су түбінде тіршілік етіп, құмда жасырынып жатқан асшаянды аулайтын басаяқты ұлу- Каракатица

Су түбіндегі балықтардың құмға ұқсас болуы бейімделушіліктің қай түріне жататынын белгілеңіз- Бүркеніш рең

Су түбіндегі ұсақ жәндіктер, балдырлармен қоректенетін тікентерілілер класы Теңізқиярлар.

Су ішінде еркін жүзіп, тіршілік етуге бейімділген организм – Жыртқыш қоңыздар.

Суастында маржандардан пайда болған шеңберлі арал – Атолл.

Суауру ауруының қоздырғышы Сона.

Суда да, құрлықта да мекендейтін жұп тұяқтылар: Бегемот.

Суда да, құрлықта да тіршілік ете алады. Безгек масасы.

Суда еріген қоректік заттар ерітіндісінің қозғалуы – Сабағы арқылы.

Суда еріген оттегін бүкіл денесіне сіңіреді. Гидра.

Суда тіршілік ететін ағзаларды атайды: Гидробионттар.

Суда тіршілік ететін жануарлардың көпшілігінде тыныс алу жүйесінің негізгі мүшесі – Желбезек.

Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы. Еріген оттегімен.

Суда тіршілік ететін сүтқоректі: Құндыз.

Суды аз буландырады: Тікен жапырақ.

Суды көп мөлшерде қажет ететін дақыл: Күріш.

Суды тазарту ұлулар- Інжуірлер

Судың ең терең қабатында тіршілік етеді: Қызыл балдыр

Судың ластануы – табиғат тепе-теңдігін бұзады.

Судың негізгі сіңіру қай жерде өтеді? Тоқ ішекте

Сулы ортада дене мөлшері ұсақ тіршілік ететін көпжасушалы жәндік- Гидра.

Сулы ортада, тіршілік ететін көпжасушалы жәндік: Гидра.

Сулы ортаны мекендейтін ағзалар. Гидробионттар.

Сулы, батпақты жерлерді мекендейтін құс. Шағала.

Сусар тұқымдасына жатады- Борсық

Сусарлар тұқымдасындағы ең кішкене жыртқыш: Ақкіз.

Сутқоректілерге тән емес белгі: Қауырсынды жамылғы

Суығанда – қан тамырлары рефлектрлы түрде тарылады.

Суық тиіп қабыну ішкі құлаққа жеткенде- керең болады

Суыққа төзімді мәдени өсімдік – Сұлы.

Суыққа төзімді өсімдік. Асбұршақ.

Суыққа төзімді өсімдік: Арпа.

Суыққа төзімді іріктемелер шығаруға қолданылатын әдіс: Телу арқылы көбейту

Сұйық дәнекер ұлпа. Қан.

Сұйық ұлпаға жатады- Қан, лимфа

Сұйық ұлпаға жататын: Қан

Сұйық, қатты және талшықты болып келетін ұлпа: Дәнекер.

Сұйықтық бірден қанға өтеді – Ішкі секреция.

Сұлының гүлшоғыры қалай аталады- сыпыртқыгүл

Сұлының жемісі. Дәнек.

Сұңқартектестер Сақалтай

Сұр зат дегеніміз не? Нейрон денелілердің шоғыры, жүйке түйіндері.

Сұр кесірткенің жүрегі: 3 бөлікті, жартылай пердесі бар.

Сұр кесірткенің тіршілік етуі. Құрғақ, күн жақсы қыздыратын жерде.

Сұрақтардың қайсысы дұрыс? – Айқұлақтар дара жынысты, сырттай қарағанда, аналықтары мен аталықтарынан айырмашылықтары білінбейді.

Сүзгілі түтіктерден тұратын ұлпа. Өткізгіш.

Сүзгілі түтіктердің қызметі. Органикалық заттарды өткізеді.

Сүйек және шеміршек ұлпаларының атқаратын қызметі. Тіректік, механикалық.

Сүйек кемігінде түзіледі. Қан жасушалары.

Сүйек қандай элементтерден тұрады? – Түтік-талшық шоқтарынан.

Сүйек құрамындағы көп мөлшердегі заттар- Бейорганикалық

Сүйек құрамындағы нәруыздың мөлшері. 12,5 %

Сүйек неден түзілген- Дәнекер ұлпасынан

Сүйек пен тіс мықтылығын жақсартатын, әртүрлі жұқпалы ауруларға ағза қарсылығын арттырады- С

Сүйек сынғанда алғаш гипс шендеуіш салуды жүзеге асырған ғалым: Н.И.Пирогов.

Сүйек түзілетін ұлпа. Дәнекер.

Сүйек, шеміршек жататын ұлпа. Дәнекер.

Сүйек, шеміршек түзіледі. Дәнекер.

Сүйек, шеміршек, сіңір, қан жататын ұлпа. Дәнекер ұлпасы.

Сүйек, шеміршек, сіңір, майлар, қан, лимфа қандай ұлпаға жатады. Дәнекер.

Сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет беретін: Оссеин.

Сүйектер қандай ұлпаның қатысуымен жуандап өседі- Сүйек қабығының ішкі бетіндегі жасушалардың бөлінуінен

Сүйектер пішіні, мөлшеріне байланысты. 3 топқа бөлінеді.

Сүйектер пішіні, мөлшеріне байланысты- 3 топқа бөлінеді:Ұзын, қысқа, Жалпақ

Сүйектердің жуандап өсуі... байланысты. Сүйек қапқа.

Сүйектердің жуандап өсуі есесіне. Сүйек қабығына.

Сүйектердің қозғалмалы байланысы- Буын

Сүйектердің ұзарып өсуі... байланысты: Сүйек ұшындағы шеміршек ұлпасы жасушаларының бөлінуіне.

Сүйектердің шеміршек арқылы байланысын - Аз қозғалмалы дейді.

Сүйекті балық. Шортан.

Сүйекті балық- 20 000.

Сүйекті балықтарда алғаш пайда болды- Құйрық

Сүйекті балықтардың асқорыту жүйесіндке жоқ мүше. Клоака.

Сүйекті түзетін ұлпа: Дәнекер

Сүйекті шырынды жеміс. Алхоры.

Сүйекті, шеміршекті, майды, сіңірді түзетін ұлпа: Дәнекер.

Сүйектің беріктігі немен анықталады Сүйекте минералдық заттардың болуымен

Сүйектің дұрыс қалыптасуы: Денені дұрыс ұстауын қадағалап отырғанда

Сүйектің жуандап өсуі... байланысты: Сүйек қапқа.

Сүйектің қай бөлігі қан түзейді: Қызыл сүйек кемігі

Сүйектің қан түзетін бөлігі. Сүйектің қызыл кемігі.

Сүйектің қан түзетін бөлігі: Сүйек кемігі.

Сүйектің құрамындағы органикалық заттар. Иілгіштік, серпімділік қасиет береді.

Сүйекті-шеміршекті балықтар: Сүйрік, бекіре.

Сүйекті-шеміршекті балықтар: Шоқыр, бекіре.

Сүйекті-шырынды - мойыл, шие, алхорыда

Сүліктер типі – Буылтық құрттар.

Сүлікті медицинада қолдану себебі- Көктамыр бітелгенде, миға қан құйылғанда

Сүліктің денесінде – қуыс жоқ, дәнекер ұлпамен жалғасқан.

Сүліктің сорғыштарының орналасқан жері: денесінің екі ұшында.

Сүректі қандай элементерден тұрады? Түтікшелерден.

Сүт бездері өзектерінде емшектердің ұшында кішкене түрінде ашылатын емшектерінің саны қанша? 2-ден 22-ге дейін.

Сүт бездерінің ақуыз (нәруызы)- Казеин.

Сүт тістері толық шығатын даму кезеңі: Мектепке дейінгі сәбилік кезең

Сүт, тер, жас, сілекей бөлетін жасушалар эпителий - безді.

Сүтқоректі жануалардың қайсысының төс сүйегінде қыр пайда болған? – Жарқанаттарда.

Сүтқоректіде кіші қанайналым шеңбері басталады. Оң жақ қарыншадан.

Сүтқоректілер ауыз қуысынан кейін, қорек қайда түседі? Жұтқыншаққа.

Сүтқоректілер жылына қанша рет түлейді? 2 рет.

Сүтқоректілер жыртқыш тістерімен – Мылжылайды.

Сүтқоректілер ит тістерімен Жансыздандырады.

Сүтқоректілер класының қай отрядының миы шағын, ми сыңарларында иірімдері болмайды? – Бунақдене қоректілерде.

Сүтқоректілер терісіндегі қосалқы бөлімдер: Мүйіз, тұяқ.

Сүтқоректілер тістерінің жорғалаушылардың тістерінен негізгі айырмашылығы: Жақ сүйекке тіс түбірі арқылы орнығуы.

Сүтқоректілер тістерінің құрылысы атқаратын қызметіне сәйкес, түрліше болады, дегенмен, кейбір өкілдерінде барлық тістерінің құрылысы бердей болып келеді. Ол қайсысы? – Жертесерлер.

Сүтқоректілер- Ұрпағын тірі туып, сүтімен асырайтын жылықанды жануарлар

Сүтқоректілер ұрығының алғашқы даму сатысында төменгі сатылы хордалылардың қандай белгісі бар? Хорда, желбезек саңыраулары.

Сүтқоректілер- 5 000, Қазақстанда-8 отрядқа жататын 178 түр,оның 40 түрі Қ.к. тіркелген.

Сүтқоректілерде артық су және зат айналым өнімдері не арқылы шығарылады? Бүйрек, тері, ішектері, өкпе арқылы.

Сүтқоректілерде аталық жыныс хромосомаларының аналықтікінен айырмашылығы: 1 жұп хромосомы өзгеше де, қалғандары бірдей.

Сүтқоректілерде болатын мойын омыртқалары саны: 7

Сүтқоректілерде есту жақсы дамыған, неліктен аңдардың басым көпшілігінде құлақ қалқаны қозғалмалы болып келеді, оның қандай маңызы бар? – Дыбысты жақсы қабылдау үшін.

Сүтқоректілерде кеуде мен құрсақ қуысын бөледі- Көкет (Диафрагма)

Сүтқоректілерде өкпе артериясында қандай қан ағады? – Вена қаны.

Сүтқоректілерде өкпе венасында қандай қан ағады? Артерия қаны.

Сүтқоректілерде тұз бен несеп ағарының артық мөлшері... бөлініп шығады- Тері безімен

Сүтқоректілерде тістердің неше түрі болады: 3.

Сүтқоректілерде тістердің саны – 32.

Сүтқоректілерде үлкен қанайналым шеңбері... басталады. Сол жақ қарыншадан.

Сүтқоректілерде шартты рефлекстің пайда болуына себепші – Үлкен ми сыңарлары.

Сүтқоректілерді зерттейтін ғылым: Маммалогия

Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы- Маммалогия

Сүтқоректілердің алдыңғы аяқ (иық) белдеуі – Жауырын, тоқпан, кәрі, шынтақ сүйектерден тұрады.

Сүтқоректілердің асқорыту жүйелеріне тән бөлімдері. Ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын, аш ішек, тоқ ішек, тік ішек.

Сүтқоректілердің асқорыту мүшелерінің қайсысында асқорыту бездерінен және бауыр мен ұйқы безінің бөлінетін сөлдің әсерінен қорытылады – Аш ішекте.

Сүтқоректілердің ата тектері – аңтісті кесірткелер.

Сүтқоректілердің бәріне ортақ және ерекше белгілері:- істері жақсүйектерден ұяларға тіс түбірімен бекиді.

Сүтқоректілердің дене жамылғысы. Түктер.

Сүтқоректілердің денесінде қандай бездер бар? Тері бездері.

Сүтқоректілердің еркек жыныстық хромосомалар жиынтығының ұрғашылардың айырмасы қандай? 1 жұп хромосомы өзгеше де, қалғандар бірдей.

Сүтқоректілердің есту мүшелері неден тұрады? 3 бөлімнен: Сыртқы, ортаңғы, ішкі құлақ.

Сүтқоректілердің жамбас белдеуі қандай сүйектерден құралған? Жамбас, ортан, асықты, шыбық, бақайшақ сүйектері.

Сүтқоректілердің жамбас белдеуі....сүйектерден құралған: Жамбас, ортан жілік, асықты жілік, табан сүйек, башпай сүйектер

Сүтқоректілердің жамылғы түктері мүйізді заттан тұрады. Ол түлейді, түлеуі қандай ретпен іске асырылады? Біраз бөлімі түседі де, орнына жаңа түктер шығады.

Сүтқоректілердің жаңадан шартты рефлекстер түзуі арқылы өзгеріп отыратын орта жағдайында тез бейімделуі немен байланысты? Бас миының жақсы дамуымен байланысты.

Сүтқоректілердің жиналып тұратын тырнақтарының қызметі: Қорегін ұстау үшін.

Сүтқоректілердің жыртқыш тістері қандай қызмет атқарады? Еті мен сіңірін қайшы жүзіндей кесу үшін.

Сүтқоректілердің жыртқыш тісі – азу тістерінің ең ірісі

Сүтқоректілердің зәр шығару жүйесінің орталығы – Бүйрек.