Сандар,жылдар, ғасырлар 24 страница

Популяцияның ортамен, популяцияның ішкі үдерістерімен тура және кері байланыстырып зерттейтін экология бөлімі: Демоэкология

Портер- 1948 ж эндоплазмалық торды ашты.

Постэмбриондық даму кезеңдері-туған сәттен басталады

Приматтар тропикте мекендейді, олардың көпшілігі орманда тіршілік етеді, басқа да ағаштарда тіршілік ететін жануарлардан қандай айырмашылығы бар? Ағашқа өрмелегенде ұзын, жақсы дамыған саусақтарымен ұстайды, басбармағы басқа саусақтарына қарама қарсы орналасқан

Приматтардың миы және сезім мүшелері дамыды. Кайназой.

Продуценттер дегеніміз. Өсімдіктер.

Продуценттерге жататындар. Өсімдіктер.

Продуцентті ағзалар. Фотосинтездеушілер.

Продуцентті пайдаланушылар? Консументтер

Прокариоттар: Бактериялар.

Прокариоттарға жататындар: Бактериялар.

Прокориоттардың жасушаларында қандай органойд кездеседі? Рибосома

Протерозой заманының ұзақтығы: 2 млн жылға жуық.

Протерозой, 2 000(алғашқы ертеректегі тіршілік)- Алғашқы хордалылар-бассүйексіздер тип тармағының пайда болуы,Жануарларда мүшелер жүйесі пайда болды,Көпжасушалы

Протозоология – Қарапайымдыларды зерттейтін ғылым

Профаза басталған кезде хромосомаларда неше хромотид болады? 2

Профазадағы мейоздың екінші бөлінуінде хромосомаларда неше хромотид болады? 2

Псилофиттерден пайда болғандар? Қырықжапырақ тәрізділер (папоротниктер)

Псилофиттердің көбеюі – Спорамен

Психология- әр адамның жеке қасиеттерін зерттейтін ғылым.

Пішіні бұта тәрізді қына? Бұғы қынасы (кладония)

Пішіні кебіске ұқсайды. Кірпікшелі кебісше

Пішіні малдың тұяғына ұқсас, паразит саңырауқұлақ: Діңқұлақ

Пішіні малдың тұяғына ұқсас: Діңқұлақ.

Р.Броун- 1831ж жасуша ядросын ашты.

Р.Гук- 1665 ж жасушаны ашты.

Р.Декарт- рефлекс ұғымын ғылымға алғаш рет енгізген француз ғалымы.

Р.Кох- 1882 ж туберкулез таяқшасын анықтады.

Радиоактивті ластануға ұшыраған аумақ- Павлодар, Қарағанды.

Рады-Сүлік

Раекция нормасы шегінің айырмашылығы неге байланысты? Генотипке

Раушан гүлділер тұқымдастарында күлте жапырақшаларының саны? 5

Раушангүл тұқымдастығының дәрілік-сәндік дақылдар? таңқурай, итмұрын, долана, шетен

Раушангүл тұқымдастығының күрделі жапырақты өсімдігі. Итмұрын.

Раушангүл тұқымдасына жататын бұталы өсімдік: Таңқурай.

Раушангүл тұқымдасына жататын өсімдік: Қойбүлдірген.

Раушангүл тұқымдасына жатпайтын өсімдік- Қияр

Раушангүл тұқымдасының гүл формуласы- *Т₅К₅А_∞Ж₁ немесе ∞

Раушангүл- Д/ж 3000,ҚР 35,Көпшілігі жеміс ағаштары,Ағаш: шие, алма, алмұрт, өрік, алхоры, шабдалы, мойыл, шетен, долана,Бұта: раушан, таңқурай, итмұрын,Шөптесін: қойбүлдірген, шыршай, байғұт, түзу сабақты қазтабан, теңгежапырақ,тікенгүл

Раушангүлді тұқымдасынының жемісі? Сүйекжеміс,жаңғақша

Раушангүлділер мен алқа тұқымдасының өсімдіктерінде кездесетін жеміс түрі? Жидек

Раушангүлділер тұқымдастарында күлте жапырақшаның саны. 5.

Раушангүлділер тұқымдасы- 3 000 түр; раушанның-25 000 іріктемесі шығарылған.

Раушангүлділер тұқымдасы белгілеріне жатпайтыны? Гүлінде 1 аналық 6 аталық

Раушангүлділер тұқымдасына жататын жабайы өсетін шөп. Итмұрын.

Раушангүлділер тұқымдасына жататын көпжылды шөптекті өсімдік? Қойбүлдірген

Раушангүлділер тұқымдасына жататын өсімдік: Алма.

Раушангүлділер тұқымдасына жататын сабағы қысқа, әрі тік өсетін өсімдік? Бүлдірген

Раушангүлділер тұқымдасындағы сәндік гүл. Раушан.

Раушангүлділер тұқымдасының гүлінде аталық саны. Көп.

Раушангүлділерге жататын шөптесін өсімдік. Қойбүлдірген.

Раушангүлділерге жататындар. Алмұрт.

Раушангүлділерде күлтежапырақша саны. 5.

Раушангүлділердің бұталы түрлері: Раушан, итмұрын

Раушангүлділердің гүлсеріктері? Қосқабатты

Раушангүлділердің жемісі- Көп сүйекті жаңғақ

Раушангүлділердің қай өкілі мұртша арқылы көбейеді? Құлпынай

Раушангүлділердің тозаңдануы? Бунақденелілер арқылы

Регенерация дегеніміз.. Жойылып кеткен дене бөлігінің қалпына келуі.

Редукциялық бөлінудің профазасы келесі сатылардан тұрады? Лептонема, зигонема, пахинема, диплонема, диокенез

Редуценттерге жатады. Бактериялар.

Редуценттерге қандай ағзалар жатады? Саңылауқұлақтар мен ұсақ ағза

Резус – фактор дегеніміз? Эритроциттерде кездесетін ерекше ақуыз

Реликт дегеніміз не? Ертеде кең тараған, белгілі аймақта сақталған түр

Репродуктивті мүше: Гүл, жеміс, тұқым

Республикамызда мекендейтін улы жылан. Қаражылан.

Республикамызда раушангүлділердің түрі? 35

Рефлекс дегеніміз? Жүйке жүйесінің қатысуында ағзаның тітіркендіргіштігіне ішке беретін жауап реакциясы

Рефлекс доғасы қандай бөліктерден тұрады? Жүйке ұштары, сезу жолдары, орталы жүйке жүйесі, қимыл жолдары, жұмыс атқаратын мүшелерден

Рефлекс туралы ілімді ары қарай толықтырып дамытқан көрнекті орыс ғалымы: И.П.Павлов.

Рефлекс ұғымын ғылымға алғаш рет енгізген француз ғалымы. Р.Декарт.

Рефлекстік доға.... бөлімнен тұрады 5

Рефлекстік доға басталады Рецепторлардан

Рефлекстік доғаның бір бөлігі зақымдалса – Рефлекс жоғалады

Рефлекстік доғаның жүйке ұштары- Рецепторлар

Рефлекстік доғаның сезгіш нейрондары- Қозуды орталық жүйке жүйесіне өткізеді

Рефлекстік және өткізгіштік қызмет атқарады. Жұлын.

Рефлекторлық доға арқылы өтетін: Қозу.

Рефлекторлық доғаның бастапқы бөлімі. Рецептор.

Рецепторлар – Қозуды қабылдайды

Рецепторлар. Тітіркендіргішті.

Рецессивті белгі – Жасырын қалып қоятын басылыңқы белгі

Рецессивті гомозиготалы белгінің генотипі: вв.

Рецессивті гомозиготалық белгіні анықтаңыз: аа

Рибасома мына қызметтердің қайсысын атқарады? Ақуыз синтезіне қатысады

Рибосома құрамына қандай қосылыстар кіреді? Нуклеин қышқылдары

Рибосома синтездейді. Ақуыздарды (нәруыздар).

Рибосомалар қандай қызмет атқармайды? Ақуыз малекуласын синтездеу, әр түрлі қоректік заттарды ыдырату

Рибосомалардың «жинақталуы»- Эндоплазмалық торда

Рибосомалардың құрамындағы зат- Ақуыздар, РНҚ

Рибосомалардың қызметі. Нәруызды синтездейді.

Рибосоманың атқаратын қызметі- Ақуызды синтездейді

Рибосоманың қызметі. Нәруыз биосинтезі.

Рибосоманың химиялық құрамына кіреді. Рибонуклеинқышқылы мен ақуыз.

Ридумент – соқыршек

Риф түзілу теориясын жариялаған ғалым? Ч.Дарвин

Риф- Қаңқалар үйіндісінен түзілген жартас

РНК ДНК –дан ерекшеленеді: Урацил.

РНК молекуласының құрамындағы компоненттер. Урацил және рибоза.

РНК-ның ДНК-дан ерекшеленеді - Урацил

РНҚ молекуласында азотты негіздерінің кездеспейтіні. Тимин.

РНҚ молекуласының тізбегі- 1

РНҚ нуклеотидтердің құрамына кірмейтін химиялық қосылыс- Тимин

РНҚ синтезделу процесі? Транскрипция

РНҚ-ның құрамына кіретін көмірсу түрі: Рибоза.

Родопсиннің түзілуі- А дәрумендеріне байланысты, оның жетіспеуінен пайда болатын ауру-ақшам соқыр

РР витамині жетіспегенде кездесетін ауру: Пеллагра

РР (В₃)- Жасушаның тыныс аулы, зат алмасу, асқорыту мүшелерінің жұмысы, бауыр қызметіне әсер етеді

Рудимент – Соқырішек, үшінші қабақ

С витамині көп мөлшерде кездесетін тағам: Қарақат

С витамині көп мөлшерде кездесетін тағам. Лимон.

С дәрумені қай тағамда көп мөлшерде. Лимонда, орамжапырақта, апельсинде, қызанақта, пиязда болады.

С дәрумені: Орамжапырақта, лимонда, тұздалған қырыққабатта, қызанақта, пиязда болады.

С дәрумені- қырқұлақ (цинга) ауруына ұшыратады.

С.Г.Навашин- 1898ж гүлді өсімдіктердің қосарынан ұрықтануын ашты.

С.Миллер- Опарин-Холдейн болжамын сынақ тәжірибемен дәлелдеген ғалым.

С.Н.Виноградский-1887ж хемосинтез құбылысын ашты; микробиология ғылымында күкіртті бактерияларды зерттеген.

С.С.Четвериков – Эволюциялық теорияны генетикамен байланыстырады

Сабағы 4 қырлы, жапырақтары қарама-қарсы, күлтесі қос реін тәрізді бірігіп кеткен тұқымдас: Ерінгүлділер.

Сабағы өте көп буын және буынаралықтан тұратын өсімдік: Қырықбуын(тектес).

Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын споралы өсімдік: Қырықбуынтектес.

Сабағы сабансабақ деп аталатын тұқымдас: Астық тұқымдастар

Сабағында жақсы жетілген 2 және нашар жетілген 1 гүлі бар ауылшаруашылық өсімдігі -Қарабидай

Сабағының сынған бөлігінен көбейе алатын өсімдік? Терек

Сабақ бойымен органикалық заттар қозғалады. Тін талшықтары арқылы.

Сабақ жасымықшасының қызметі. Үшке оттегін өткізу.

Сабақ жасымықшасының қызметі? Газ алмасу

Сабақ жуандап өседі. Камбий жасушаларының бөлінуінен.

Сабақ қалкмшесінен көбейетін өсімдік? Традесканция

Сабақ қалнмшесінен өсірілетін өсімдік. Традесканция.

Сабақ оқу гигиенасы- Жарық, желдетілген бөлмеде сабақ оқу.

Сабақ оқығанда қан келетін мүше? Ми

Сабақ өзегінің қызметі: Органикалық заттарды қорға жинау.

Сабақ пен жапырақтардан өсіп шығатын тамыр- Қосалқы

Сабақ түтікшелерінің орналасуы? Сүректе

Сабаққа мықтылық қасиет береді. Тірек ұлпа.

Сабақтың дәл ортасында орналасқан қабат- Өзек.

Сабақтың ең сыртқы қабаты- Қабық

Сабақтың ең ұшында болатын ұлпа: Түзуші.

Сабақтың жапырақ өсетін жуандау жері. Буын.

Сабақтың жуандап өсуі... байланысты: Камбий қабатына.

Сабақтың жуандап өсуі... бөлінуінен болады. Камбийдің.

Сабақтың қабығынан кейін орналасатын қабат. Камбий.

Сабақтың қалың қабықшалы өлі жасушалардан тұратын қабаты. Тоз.

Сабақтың қызметіне қай қызмет жатпайды? Минералды тұздарды топырақтан сору

Сабақтың органикалық заттар қозғалатын қабаты: Тін.

Сабақтың орталық бөлімі: Өзек.

Сабақтың өзегі жатады. Қоржинаушы ұлпаға.

Сабақтың өзегі ұлпаның қай тобына жатады? Қор жинаушы

Сабақтың төменгі жағынан дамитын тамыр- Қосалқы.

Сабақтың түзуші ұлпадан тұратын қабаты. Камбий.

Сабақтың ішкі құрылысы. Өзек, сүрек, камбий, қабық.

Сабансабақ деп қандай сабақты айтамыз? Буын аралығындағы іші бос, ал буындары ұлпаға толы болады

Сабансабақ тұқымдасына... тән. Астық.

Сабансабақ... тұқымдасына жатады? Астық

Сағағы ұзын біркелкі шоғырланған бірнеше гүлдер бір жерден таралатын гүлшоғыр- Жай шатыр

Сағағы ұзын біркелкі шоғырланған бірнеше гүлдер бір жерден таралатын гүлшоғыр. Жай шатыр.

Сағаттың тықылын қабылдайтын сезім мүшесі. Құлақ.

Сағатына амебаның ең жоғары шапшаңдығы - 1 см.

Сазанның миы. Бес бөлікті.

Сақиналы ДНҚ қандай ағзалардың жаушаларына тән? Бактериялардың

Салатамыр – Қанды жүректен денеге қарай ағызатын қан тамырлар

Салмағы ер адамда 30 жасқа дейін, әйелдерде 45-50 жасқа дейін өсетін без- Қалқанша маңы

Сан алуан заттардың ағзаларындағы күрделірек өзгерістері. Биохимиялық қызмет.

Сан сүйегіне жататыны: Ортан жілік

Саңырауқұлақ денесі қалай аталады? Саңырауқұлақ жіпшесі

Саңырауқұлақ денесі қандай компоненттерден тұрады? Тарамдалған жіңішке жіпшелерден

Саңырауқұлақ жасушасында болмайды. Хлорофилл.

Саңырауқұлақ жіпшесінің жасушасы? Көп ядролы

Саңырауқұлақ қалай қоректенеді? Дайын органикалық затпен

Саңырауқұлақ мына тәсілмен көбейеді. Жынысты, жыныссыз, өсімді.

Саңырауқұлақ пен балдырлардың селбесуінен түзілетін организм. Қына.

Саңырауқұлақ, балдыр және түйнек бактериялардың бірлесіп тіршілік етуі: Селбесу.

Саңырауқұлақтар қай топқа жатады? Эукариоттар

Саңырауқұлақтар -100 мың.

Саңырауқұлақтарға қоректенудің қай түрі тән? Гетеротрофты

Саңырауқұлақтарда тыныс алу кемістігінен болатын мутация. Цитоплазмалық.

Саңырауқұлақтардан алынатын, өсімдіктерді тез өсіретін белсенді зат. Гибереллин.

Саңырауқұлақтарды зерттейді. Микология

Саңырауқұлақтардың ағаш тамырымен селбесуі- микориза

Саңырауқұлақтардың ағаштарға келтіретін пайдасы? Тамыр түтікшелерінің қызметін атқарады

Саңырауқұлақтардың басқа өсімдіктерден айырмашылығы? Жасушада хлорофилдері болмайды

Саңырауқұлақтардың жемісті денесінің өсуі тоқтатылады- Күзгі салқын түскенде

Саңырауқұлақтардың жіпшумағы дамиды. Өнген споралардан.

Саңырауқұлақтардың қастауыш, тозаңды қаракүйе қай топқа жатады? Паразит саңырауқұлаққа

Саңырауқұлақтардың өсімдікке тән белгісі: Жасушаларында қалың қабықшасы болады.

Саңырауқұлақтардың тіршілігінде жіпшумақтың басты маңызы не? Топырақтан су және онда еріген минералды заттарды сіңіреді

Саңырауқұлақтармен ұсақ ағзалар, органикалық қалдықты ыдыратушы? Редуценттер

Саңырауқұлақты жете білмесе, жеуге жарамды түбіртекті жалған түбіртектен оңай шатастырып алады. Жалған түбіртектің кәдімгі түбіртектен айырмашылығы? Аяқшасында мұндай белдеуше болмайды, қалпақшасының асты жасылдау

Саңырауқұлақтың жануарға тән белгілері. Жасушасындағы қоректік қор зат гликоген.

Саңырауқұлақтың жемісті денесі дегеніміз? Түбіртек пен қалпақша

Саңырауқұлақтың жемісті денесі жіпшумақтан қай кезде түзіледі? Қоректік қор заты жиналған кезде

Саңырауқұлақтың жемісті денесі түзіледі: Тарамдалған жіңішке жіпшелерден

Саңырауқұлақтың жемісті денесінің жіпшумақтан өсіп дамуы. Ауа, ылғал, жылу жеткілікті болғанда.

Саңырауқұлақтың жіпшесі дегеніміз – бір қатарға орналасқан ұзынша клетка

Саңырауқұлақтың клеткалары қандай ортада өнеді? Қарашірігі мол ылғалды топырақта

Саңырауқұлақтың өсімдікпен селбесуі. Симбиоз.

Саңырауқұлақтың циклінде көбеюдің қай түрі басым болып келеді? Жыныссыз

Саңырауқұлқтар қалай көбейеді? Споралары арқылы

Саңыруқұлақтың түбіртегі мен қалпақшасы бір-біріне тығыз жанасып жатқан жіпшелерінен тұрады, ол қалпақшада: жоғарғы және төменгі екі қабаттан тұрады

Сапрофиттерге жататыны? Саңырауқұлақтар

Сапрофитті бактериялар қорекке- Өлі заттардың органикалық затын, қалдығын пайдаланады

Сапрофитті топырақ бактериялары табиғатқа қандай пайда келтірді? Шіріндіні минералды заттарға айналдырады, оларды топырақтан өсімдік тамырларды сіңіреді

Саркодина бұл- Плазмалық жарғақшалы.

Саркодиналар типіне жататын тұрақсыз жәндік- Талшықты амеба.

Саркодиналарға жататын кейбір ағзалардың дене пішіні тұрақты әктен түзілген сыртқы қанқа қаптайды оларға жататыны: Сәулелі өрмекаяқ

Сары дене гормонының рөлі қандай? Келесі фолликуланың жетілуін тежеп, жатырдың кілегейлі қабықшасын ұрық қабылдауға даяр етед

Сары майда, қызанда болатын ағзаның өсуіне және дамуына әсерін тигізетін дәрумен. – А.

Сары түсті майда себеттері күрделі себет гүлшоғырына жиналған, себеттері тек қана біріңғай түтікше гүлдерден құралға ол қай өсімдіктер? Кәдімгі түймешетенде

Сары түсті тегіс қабықты асбұршағының генотипін анықта (А тұқымы сары, а-тұқымы жасыл, В тегіс қабықты, в бұдыр қабықты)? АаВв

Сарымсақ-а/ш өсімдіктер зиянкестеріне қарсы пайдаланады

Сатанбез бен мальпигий тамырлары арқылы зәр шығаратын жәндік- Шаршылы өрмекші.

Сау адамға ауру жөтелгенде, сөйлегенде жұғатын өкпе ауруы- Туберкулез

Саусақ салалы күрделі жапырақ? Бөрібұршақта

Саусақ ұштарының сыртында орналасқан жалпақ мүйізді түзіліс. Тырнақ.

Саусаққанатты балықтардың өкілі: Латимерия.

Саусақтарының арасына жүзу жарғағы болатын құс: Үйрек.

Сәбиге таныс емес затты көрсеткенде соған қарай басы мен көзін бұруы жататын шартсыз рефлекс. Бағдарлаушы.

Сәбіз бен қызылша, шалқанда дамитындар. Негізгі тамыр.

Сәбіздің тұқымының өсуіне қажетті температура – 5⁰С

Сәйкес гомологиялық хромосомалардың бір-біріне жақындауы. Коньюгация.

Сәндік үшін өсірілетін бұршақтұқымдас өсімдік – Аққараған

Сәндік үшін өсірілетін лалагүлдер тұқымдасына жататын өсімдік: Қызғалдақ(жауқазын).

Сәулелілердің қабыршақтарын Металлдарды тегістеп, жылтырату үшін қажет.

Сбұршақ, соя өсімдіктерімен селбесіп тіршілік етеді- Түйнек бактериялары

Свагнум мүгінің жапырағы қандай жасушалардан тұрады? – Хлорофилден, сулы жасушалар.

Себет гүлшоғырына жататын өсімдік: Күнбағыс

Себет гүлшоғырында гүлдердің бәрі бір типті? Дәрілік бақ-бақ

Себетгүл гүлшоғыры тек бірыңғай түтікшелерден құралатын өсімдік? Егістік тікенқурай

Себетгүл шоғыры қай тұқымдасқа тән? Күрделі гүлділер

Сегізаяқтың аяқтары – Басында

Сезгіш нейрондардан қозуды өткізеді- Орталық жүйке жүйесіне

Сезу-қимыл аймағы? Маңдай, төбе бөлігінде орналасады

Сезім мүшелер жүйесіне жатпайды -Ішек.

Сезім мүшелеріне жатпайды: Асқазан.

Сезім мүшелерінің шеткі бөлімдері- Рецептор

Сезім нейронының қызметі? Хабарды анализатордан орталық жүйке жүйесіне жеткізу

Сезінудің түйісу рецепторлары- Дәм сезу

Селбесіп тіршілік ететін саңырауқұлақпен балдырдан қандай ағза түзіледі? Қыналар

Селекцияда кеңінен қолданылатын жасанды мутагенезге жатпайды. Модификация.

Селекцияда сапалы өнімдір алу үшін жасушаға рентген, ультракүлгін сәулелермен және химиялық заттармен әрекет жасау әдісі- Эксперименталды мутагенез