Несиелік тәуекелді басқару, басқаруға көрсеткіштеріне сипаттама

Несиелік тәуекел – қарыз алушының банктен алған несиесі бойынша қарызын немесе оған есептелінген сыйақысын өз уақытында қайтара алмауына байланысты банктің зиян шегуін сипаттайды.

Несиелік тәуекелді басқару – тәуекел мөлшерін, түрін анықтағаннан кейін оны басқару стратегиясы мен әдісін дайындау керек. Бұл процесс несиелік тәуекелдің пайда болуын ескертуге және банктің өтімділігі мен табыстылығына әсер ететін несиелік тәуекел салдарын алдын-алуға бағытталуға тиіс.

Несиелік тәуекелді басқару – несие қызмет түріне байланысты тәуекелді төмендетуге бағытталған әдістер мен тәсілдердің жиынтығы

Элементтері:

· несиелік қызметті ұйымдастыру

· лимиттерді белгілеу

· несиелік ұсынысты бағалау – қарыз алушының несиелік қабілеті

· несиелік тәуекел деңгейіне байланысты несиеге рейтинг қою, белгіленген лимиттермен салыстыру

· несиелер бойынша мүмкін болатын зияндарды есепке ала отырып сыйақы мөлшерін анықтау

· несиелік шешімдерді қабылдау барысында құзыретті бөлу

· проблемалық несиелерді қалпына келтіру

Несиелік тәуекелдерді басқару Процесінің кезеңі:

11. Несиелік тәуекелді сәйкестендіру – тәуекелдің пайда болу факторын анықтау

12. несиелік тәуекелді бағалау –

· тәуекелді өткізу мүмкіндігін бағалау

· тәуекелді өткізуден пайда болатын шығындарды бағалау

· қабылдайтын тәуекелді бағалау

13. несиелік стратегиясын таңдау – шешімдерді қабылдау жүйесі:

· тәуекелді бірден қабылдау туралы шешім

· тәуекелмен байланысты әрекеттерден банк тарту туралы шешім

· тәуекелді қабылдау туралы шешім

14. несиелік тәуекел деңгейін бақылау – тәуекелге мониторинг жасау, жүргізу

15. несиелік тәуекелді минимизациялау – тәуекел деңгейін төмендету әдістерін қолдану

Тәуекел мөлшері уақыт өткен сайын өзгеріп отырғандықтан, бақылау немесе қатынас кезеңіндегі коһлиенттің несиелік қабілетінің нашарлануы және бағасын,кепілін анықтауға мүмкіндік береді.

Несиелік тәуекелді Басқару 2 бағытта жүргізіледі:

3.Несиелік операция технологияларын басқару – Несие саясаты енгізілген негізде ұсыныстар дайындау бойынша ұйымдық процесс. Яғни банктің берген әр несиесіне кезеңмен дайындалған басқару саясаты жүргізілуі тиіс.

4.Несиелік тәуекелді басқару – Нақты несиемен байланысты несиелік қабілетті талдау, мүмкін шығындарға провизия құру, несиелік портфельді диверсификациялау.

Бактік тәуекелдерді бағалау әдістерінің әрқасысына сипаттама беріңіз

Банктик тәуекел – несие мекеменің жүзеге асыратын, банк операциясының ерекшелігімен туындайтын шығын қатері, яғни банк өз ресурстың, табыстың бір бөлігінен айырылып қалу қаупін немесе қаржылық операцяларды жүзеге асыру барысында қосымша шығын шығару қаупі.

 

25.Несиелік тәуекелді басқару кезеңдерінің ерекшеліктерін кезеңдер бойынша сипаттаңы з

Несиелік тәуекел – қарыз алушының банктен алған несиесі бойынша қарызын немесе оған есептелінген сыйақысын өз уақытында қайтара алмауына байланысты банктің зиян шегуін сипаттайды.

Несиелік тәуекелді басқару – тәуекел мөлшерін, түрін анықтағаннан кейін оны басқару стратегиясы мен әдісін дайындау керек. Бұл процесс несиелік тәуекелдің пайда болуын ескертуге және банктің өтімділігі мен табыстылығына әсер ететін несиелік тәуекел салдарын алдын-алуға бағытталуға тиіс.

Несиелік тәуекелдерді басқару Процесінің кезеңі:

16. Несиелік тәуекелді сәйкестендіру – тәуекелдің пайда болу факторын анықтау

17. несиелік тәуекелді бағалау –

· тәуекелді өткізу мүмкіндігін бағалау

· тәуекелді өткізуден пайда болатын шығындарды бағалау

· қабылдайтын тәуекелді бағалау

18. несиелік стратегиясын таңдау – шешімдерді қабылдау жүйесі:

· тәуекелді бірден қабылдау туралы шешім

· тәуекелмен байланысты әрекеттерден банк тарту туралы шешім

· тәуекелді қабылдау туралы шешім

19. несиелік тәуекел деңгейін бақылау – тәуекелге мониторинг жасау, жүргізу

20. несиелік тәуекелді минимизациялау – тәуекел деңгейін төмендету әдістерін қолдану

 

Несиелік тәуекелді басқару кезеңдерінің ерекшеліктері

 

Арыз алушы