Дәріс №13. Түзете дамыта оқытудың мазмұны.

Жоспары:

1. Түзету және дамыту бағдарламасы.

2. Оңалта оқыту циклнің соңында психикалық және физикалық дамыту.

Баланың топтық жетілуін психофизикалық бағалау,түзеу жұмысының жолын анықтау үшін қажетті түзету шараларын басында талқылау арқылы хаттама жұмыстарын жүргізу керек.Топтық бағалау (6-айдан 1-жылға дейін) оқу кезеңге дейін түзету және дамыту бағдарламасымен қайта бағаланып рәсімделеді. Оқу мерзімі баланың психикалық және физикалық жай-күйіне (ақау құрылымы), сондай-ақ ата-аналарының қалауы мен санасына байланысты болады. Бұл бөлімде сарапшылар тобының барлық мүшелері қатысуы тиіс. Түзете дамыту бағдарламасында ата-аналардың сұрақтарын ескеру қажет.Егер баланың зиянды қылықтары болса (мысалы, бала кез-келген бейтаныс адамның шақырғанына барып,есігін ашса) ата-аналардың талабын қабылдап,ескеріп бағдарламаға енгізу керек. Логопед баланың жеке және топтық тілін дамыту бойынша жұмыс жоспарлауы қажет. Егер бала логопедпен жұмыс жүргізбесе,онда логопед оны, осы жұмыс бойынша жауапты мамандарға жібереді (мысалы олигофренопедагогка). Келешек ұсынымдар негізінде балаға жауапты мамандар сөйлеу тілін дамыту бойынша кеңес береді. Түзеу бағдарламасы негізгі міндеттің ұзақ уақытылы бүкіл жұмыс кезеңін құрайды. Басты мақсатқа жету міндеттері бойынша өсім сипатындағы жұмыстары жүргізіледі.Бағдарламаның орындалуы,мақсатқа жету «+» белгісі бойынша,ал егер мақсат орындалып,ғылым қалыптасқан болса, «-» белгісі егер жоқ болса, «V» белгісімен белгіленеді. Топ ішіндегі түзетуші педагог барлық бағдарлама бойынша жұмысын жоспарлайды. Топтың басқа мүшелеріне (олар баламен жұмыс істемеген жағдайда) ауызша қозғалыстардың дамуы туралы толық нұсқаулар, эмоционалдық және ерiк-жiгер, сөйлеу дамуын қамтамасыз етеді.Бұл бағдарламаны бірлесіп орындауды жоспарлау болып табылады.Егер баламен басқа да мамандар жұмыс атқаратын болса, әр сарапшы өз бағдарламасын жоспарлап,ал түзетуші педагог өзін-өзі танумен,өзіне қызмет жасауына жауапты болып табылады. Психолог балалардың қажеттіліктеріне негізделген екі жеке топты жоспарлайды.Егер бала топқа қатысып жүрсе,тәрбиеші барлық бөлім бойынша бағдарлааны толтырады, - Танымдық бөлімге (бейнелеу, ойын, жұмыспен қамту), математика, сыртқы әлеммен танысу, барлық бөлімдерді қамтиды. - Сөйлеу дамуының бөлімінде еркін қызметіндегі тілдерді дамыту,байланыстыру сыныптарын қамтиды. - Мотор дамыту бөлімінде таңертеңгі жаттығу және дене шынықтыру, ашық ойындарды қамтиды; - Әлеуметтік және эмоционалдық даму бөліміне мерекелік және ойын-сауық, музыка сабақтары, оқу үйірмелері, балалардың таңғы қабылдауы кіреді. - өзін-өзі күту бөліміне қоғамдық күнделікті өзін күту жұмыстары кіреді. Музыкалық ырғақ мұғалімі баланың эмоционалдық дамуын жоспарлап, командалық бағалау өткізеді. Балалармен жұмыс жөніндегі ішкі топтар жоспарланған. Бөлімдер музыкалық білім бойынша жұмыс жасайды,Негізгі мақсатқа музыка және ырғақты қозғалыстар, музыка, ән, би,шығармашылық, музыкалық ойындар тыңдап, балалар музыкалық құралдары бойынша; тапсырмалар беріп негізгі міндеттерін шағын қадамдар жасау арқылы үйретеді. Педагог даму қозғалыстары бойынша ЛФЮ моторлы дамуын толтырады.Командалық бағалаудан өткен балаларға жарты жылдық индевидуалдық бағдарлама құрылады.Басқа балалар бірге топ біріктіріліп жалпы шешім топтық жұмыс жоспарланады.Бағанында «негізгі міндеттері» жасалады. дене тәрбиесі, жалпы дамыту жаттығулары объектілері, негізгі қозғалыстар, гимнастикалық түзету, ашық ойындар мәселелері осы әдістер тіркелген. Ұзақ мерзімді жоспарлау негізінде жазылған күнделікті сабақ жоспары, тапсырманы жоспарлау барысында жеке кітапшасында баланың жасына байланысты әрбір педагог-нақты даму қарқынын жүргізілуде. Күнтізбелік жоспарда әр мұғалімнің жеке дәптерінде баланың ауытқушылығы туралы және оның өсуі мен дамуы туралы жазылады. Олар сабақтан-сабаққа тереңдетіліп мән береді.Әдістемелік құралдар дәл осы тапсырмаға арналып таңдалады.Олар әртүрлі болу керек және де мына қағидалар бойынша жеңілден қиынға,жіңішкеден жуанға қиындай беру керек.Күнделікті сабақтан кейін педагог өз ойын жазады.Күнделікті бақылау баланың даму жүйесін бақылау маниторингысына енгізеді.Апта сайын күнтізбелік жоспар басқарушыға қол қоюға беріледі.Балаға (3 ай) циклды оқыту кезде сабақ соңында оның жай-күйi туралы пікір қалыптастыру қажет. міндеттерді нәтижелері 3.2 түрінде жүзеге асырылады. Бұл бағдарламаны іске асыру куәландыратын маңызды қорытынды құжаты болып табылады. Бұл 2 данада жазылған. Бір данасы жауапты ата-анасына беріледі. Оңалта оқыту басталғаннан кейін алты айдан кейін баланың психофизикалық дамуын бағалайды.Бақылауға дайындық құжаттың қорытындысы бойынша жүреді. Бақылау жұмысында түзету жұмысы бойынша баланың диагнозын қайта қарап сұрақ қойылады.Баламен жұмыс жасаған әрбір топ мүшесі бағалау кезінде мынандай форманы толтырады,онда алдын-ала жоспарланған мақсат пен тапсырма орындалады. Орындалмаған мақсат пен тапсырманың себебі жазылады. Баланың келесі қадамы бойынша нұсқау беріледі. Түзету көмегінің қорытындысы. Әр баланың түзете-даму программасынан кейін әр баланың жағдайы сол құжатта комплнесті баға ретінде беріледі.Бағалау кезінде баланың ата-анасының,баланың өзінен және методисттермен және ПМПК мамандарының ойлары тыңдалады.Орындалған мақсатқа балдық баға қойылады.Баланың ары қарайғы өмірін қадағалау үшін оның қайда жібергенін немесе қайда кеткенін білу керек.Түзете оқуын жүргізген мамандар қорытынды бақылауын жасайды.