Електі сепараторлардың жіктелуі

Ені мен жуандығы бойынша ерекшеленетін қосылыстарды бөліп алуға арналған машиналар (елеуіш сепараторлар)

Төмендегілердің айналасында қозғалатын цилиндрлі немесе призмалы елеуіштері бар

Төмендегілермен сипатталатын жалпақ елеуіштері бар

Қозғалысы қайталама-үдемелі

Қозғалысы айналма-үдемелі

Қозғалысы дірілдік

Көлденең осьтің

Еңіс осьтің

Дірілдеп тұратын елеуіш корпусы бар көлденең осьтің

өнімді елеуішке тастауға арналған айналмалы шыбыртқысы бар көлденең осьтің

 

Сурет 1.4 Елеуіш сепараторлардың жіктелуі

 

1 – тұғыр, 2 – елеуіш корпус – негізгі жұмысшы торап, қозғалтқыш механизмнен тербеледі; 4 – елеуіштің тербелісін шектейтін 3 – аспалар, 5 – материалды біркелкі жеткізуге арналған қоректендіруші механизм.

 

 

1.5 сурет. Түбі жалпақ ең қарапайым сепаратордың сұлбасы

 

арналған елеуіштерді топтау сұлбасы әртүрлі болуы мүмкін.

 

1.6 сурет. Пневмосұрыптағыш РЗ–БСД

 

1–қабылдау шанағы; 2–воронка; 3, 12 терезелер; 4 – қаптама; 5– бағыттаушы сақиналар; 6 – қалдықты шығаратын құбыр; 7 – дроссельді құрылғы; 8 – сору құбыры; 9 – сақиналы пневмосұрыптау каналы; 10 – электрлік дабыл қаққыш; 11 – тірек; 13 – пневмосұрвптау каналы; 14, 17 –конустар; 15 – козерок; 16 –корпус; 18 – кері шағылыстырғыш; 19 –қақпақ.

 

1.7 сурет: 1- тиегіш тесік; 2 – бұдырлы білеу; 3 – клапанды реттегіш механизм; 4 – серіппелі клапан; 5, 6 – заслонкалар

Соңғы 10-15 жыл көлемінде конвейердің тиеу-түсіру пункттерінде кіші ауқымды машинаның көмегімен дән массасын жеңіл қоспалардан элеваторға енбес бұрын тазарту мәселесі қолға алынуда.

Дән шаң-тозаң мен жеңіл қоспалардан, жарманы кебектен тазарту үшін аэродинамикалық жабдықтар қолданылады. Аэродинамикалық процесстерде негізгі параметрлерге процессті іске асыруға жұмсалатын энергиялық шығын мен қажетті ауа мөлшері жатады. Ауа мөлшері технологиялық жабдықтың құрылымы жағынан қаншалықты жетілдірілгендігіне тәуелді болып келеді. Құрылымы белгілі аспирациялық жүйелерді, «Өндірістік желдетуге ұсыныстарды» Бүкілодақтық жобалау, дән ғылыми-зерттеу институттары («Зернопроект», ВНИИЗ, Мәскеу қаласы, 1986) ұсынған болатын. [3-5.9]

«Өндірістік желдетуге ұсыныстар» бойынша жұмсалатын ауа мөлшері технологиялық жабдықтың тұрқысының құрылымдық ерекшелігіне, дәнді жабдыққа тиеу мен түсіру әдістеріне, құрамдас жеңіл қоспалардың мөлшеріне тәуелді. [9, 38-41,58]

Шаң-тозаң көздерінің түріне байланысты: жабдықты шаңсыздандыру немесе өнімді жеңіл қоспалардан тазарту процесстері үшін ауа мөлшерін әрқалай анықтайды. Өндірістік мекемелер үшін үздіксіз принциппен жұмыс жасайтын тасымалдау жүйесін бастапқыда жеңіл қоспалармен күресу шараларын дұрыс ұйымдастыра отырып жобалау қажет.

Өткен ғасырдың соңына қарай ТМД елдерінде дәннің тиелу кезіндегі және түсіруде ағызу құбырларымен, конвейерлермен тасымалдану жылдамдығын төмендету, тиеу-түсіру тораптарындағы тұрқылардың құрылымдық нығыздылықтарын қамтамасыз ету т.б. шараларға өндірістік жағдайларға байланысты ғалымдар тарапынан айырықша көңіл бөлінді.

Дегенмен мұндай шаралар мәселені толық шеше алмады. Мекемелік жұмысшы жайлардың ластануын азайту үшін дәнді, қайта өңдеу өнімдерін жеңіл қоспалардан толық тазартудың технологиялық тиімділігін арттыру үшін жабдықтарды қайта құрылымдау, жаңа жабдықтар енгізу қарастырылмады. Егістіктен жеткізілген астықты жеңіл қоспалардан қабылдау пункттерінде жұмысшы жайға енгізбес бұрын тазалау керек, ал жарманы кебегінен технолоиялық жабдықтан соң бірден тазалаған тиімді.

Сусымалы өнім құрамындағы жеңіл қоспаларға дисперсиялы фаза – органкалық шаңдар мен дәннің сыртқы қабығының сынықтары –қауыз, құрамдас қабықшалар, жарма үшін ұн тектес тозаң мен кебектер жатады. Жеңіл қоспалар шаң-тозаң түрінде қоршаған ортаға дәнді көлденең және тік бағытта тасымалдаған кезде кеңінен таралады.

Дән сақталатын мекемелердегі кездесіп тұратын жарылыс себептері осы шаңға тікелей байланысты. Шаң-тозаң мен қабықша, кебектер дәннің төменгі ылғалдығы мен жұмысшы жайдың жоғары температурасында өрт пен жарылыстың бірден-бір көзі болып табылады.

Шаң-тозаң, кебек, қабықша сынықтары түріндегі шаң-тозаңмен күресу - дән өңдеу, сақтау мекемелері үшін маңызды шаралардың бірінен саналады. Оның таралу қарқынын шаң-тозаң көздеріне жақын маңайдағы ауа ағынын реттеу жолымен шектеуге болады.

Мекемелердегі аспирация жүйелері жеңіл қоспалардың ауаға таралу қарқынын шектегенімен, олардың атмосфераға таралуын толық жоя алмайды және жарылыс қауіпсіздігін де толық қамтамасыз етпейді. Мұндай қондырғыларды орнату атмосфера шаң-тозаңнан мүлде тазаратынына кепілдік бере алмайды, өйткені дәнді, жарманы тасымалдау кезінде шаң бөліну белгілі бір шамада жүре береді де, олармен күресу тиімділігі төмендей бастайды: мұндай жағдайда шаң концентрациясын төмендетумен ғана шектеледі. Сонымен қатар, тасымалдаудың әрбір кезеңінде, сақтау, қайта өңдеу процестері кезінде дәннің, жарманың өзара үйкелісуі салдарынан да шаң-тозаң пайда болатынын жоққа шығаруға болмайды. Соңғы жағдайда дәндік, яғни дәнтектес тозаң бөлінеді.

Жабдықтарды құрастырушы мамандар шаң-тозаңмен күресу мақсатында құрылғыларды өзгермелі шарттарды ескере отырып, мәселені шешу тиімділігін қоса қарастырғаны жөн. Соңғы аспирациялық жаңа жабдықтар мен жеңіл қоспалармен күресу тәсілдері жабдық құрылымы мен меншікті шығыны жағынан күрделі, осыған байланысты бұл мәселені шешудің басқа да тиімді тәсілдерін қарастыру керек.

Берілген ғылыми-зерттеу жұмысында мынадай мақсат қойылып отыр – дән сақтау, өңдеу және қайта өңдеу мекемелері үшін дәнді жеңіл және ілініспелі тікендік қоспалардан тазарту тиімділігін арттыру үшін жабдықтарды жетілдіру, дән құрамының стандартқа сәйкестігін қамтамасыз ету жолымен дәннің нарықтық бағасын көтеру, жұмысшы жайда ауаның шамадан тыс шаңдануын жою.

Қойылған мақсатқа жету үшін ең әуелі дәнді немесе жармалық өнімдерді жеңіл қоспалардан тазарту тиімділігін арттыру жолымен тасымалдау процесі кезінде қоршаған ортаның шаңдануын жою, дән құрамының тазалығын қамтамасыз ету керек. Екінші кезекте дәннің сапалық көрсеткіштерін төмендететін кәріқыз қоспасынан тазалаудың тиімділігіне қол жеткізу үшін жаңа техникалық шешімдер қабылдап, эксперименттік жолмен технологиялық параметрлерін тағайындау болып табылады.

Дәнді шаңсыздандыру, аэродинамикалық тазарту үшін негізгі параметрлері мен құрылымы бойынша ерекшеленетін аспирациялық жүйе қолданылады. Шаңды әкету үшін жұмсалатын ауа мөлшері технологиялық жабдықтың құрылымдық ерекшелігіне, қарастырылып отырған мәселе бойынша қаншалықты жетілдірілгендігіне, дән массасын жабдыққа тиеу, түсіру тәсілдеріне, дән құрамындағы жеңіл қоспалардың мөлшеріне тәуелді.

Шаң-тозаң көздерінің түріне байланысты: жабдықты шаңсыздандыру немесе өнімді жеңіл қоспалардан тазарту процесстері үшін ауа мөлшерін әрқалай анықтайды. Тасымалдау жүйесін бастапқыда жеңіл қоспалармен күресу шараларын дұрыс ұйымдастыра отырып жобалау қажет.

Өткен ғасырдың соңына қарай біздің елімізде және ТМД елдерінде дәннің тиелу кезіндегі және түсіруде ағызу құбырларымен, конвейерлермен тасымалдану жылдамдығын төмендету, тиеу-түсіру пункттеріндегі тұрқылардың құрылымдық нығыздылықтарын қамтамасыз ету т.б, айырықша көңіл бөлінді. Дегенмен мұндай шаралар мәселені толық шеше алмайды. Мекемелік жұмысшы жайлардың ластануын азайту үшін дәнді, қайта өңдеу өнімдерін жеңіл қоспалардан толық тазарту тиімді: егістіктен жеткізілген астықты жеңіл қоспалардан қабылдау пункттерінде жұмысшы жайға енгізбес бұрын тазалау керек, ал жарманы кебегінен технолоиялық жабдықтан соң бірден тазалаған тиімді.

Қойылған мәселенің дұрыс шешімін табу үшін элеватор шанақтарына тасымалдағыштардың көмегімен жеткізілетін дәннің құрамындағы жеңіл қоспаларды алдын-ала бөліп алған жөн. Сонда ғана бұл мәселе өз шешімін табады, яғни жұмысшы жайлар үшін ауадағы шаңның шекті концентрациясын қамтамасыз етуге болады.

Элеваторлар мен механикаландырылған астық сақтау қоймаларындағы конвейерлер мен нориялардың тиеу-түсіру тораптары үшін ұсынылған аэронауа мен У1-УОЗ таңбалы шаңсыздандырғыш камера қажетті тиімділікті қамтамасыз ете алмайды, жұмыс принципі дән қабатын тор арқылы ауамен үрлеп псевдоқопсытуға негізделгендіктен знергия шығыны көп. [7,8,55,59]

Дән өңдеу мекемелерінде дәнді жеңіл қоспалардан тазалауға арналған торлы-ауалық сұрыптағыштар кеңінен қолданылып келгені белгілі. Жаңамәскеу элеваторында ғалымдар ауаға бөлінген шаң концентрациясын өлшеп, торлы-ауалық сұрыптағыштардың көмегімен дәнді жеңіл қоспалардан қабылдау тораптарында 50-60%–ға дейін ғана тазарту жолымен ауадағы шаң мөлшерін 2 еседей төмендетуге болатынына көз жеткізді. Дәнді элеваторлардың қабылдау тораптарында жеңіл қоспалардан тазарту мәселесімен де 1975-1990 жылдары орыс ғалымдары Н.П. Черняев пен А.С. Разворотнев (РФ) айналысты. Дегенмен ғалымдар дән құрамындағы шаңды 50-60 % тазалау арқылы элеватордағы шаң бөліну құбылысының алдын алу мүмкін емес деген тұжырымға келді. [7,8,10]

Н.П. Черняев ұсынған аэронауа дән массасын жеңіл қоспалардан жақын қашықтыққа тасымалдау нәтижесінде тазартуға арналған. [7]

Аэронауа тұрқыдан 1, тұрқының ішінде орналасқан ауа келтіргіш каналдан 2, ауаны бөліп тарататын жалюздік тордан 3, тиеу 4 және түсіру 5, қоспаларды әкету 6 түтіктерінен тұрады (1.3 сурет).

Аэронауаны пайдаланған кезде ауа канал 2 арқылы төменгі жалюздік тордан 3 өтіп, тиеу түтігі 4 арқылы тор бетіне бірқалыпты тиеліп жатқан дән массасын үрлей отырып, дән қабатына еніп, оны қопсытады. Науаның аз ғана көлбеулігіне және жалюздік тор қатпарларының орналасу бағытына байланысты дән қабаты бағытталған қозғалысқа түсіп, түсіру түтігіне 5 жылжиды. Ауа әсерінен дәнектердің өзара ілінісу күштері әлсіреп, масса қопсыған кезде жеңіл қоспалар мен шаң-тозаң дән құрамынан бөлініп, ауаға ілесе отырып жоғарғы әкету түтігіне 6 қарай бағытталады.

Аэронауаны дән массасын тасымалдау кезінде жеңіл қоспалардан тазалау мақсатында пайдалану нәтижесінде шаңның қоршаған ортаға таралуы белгілі бір мөлшерге дейін төмендейді.

Дегенмен, аэронауаға тиелген дән қабаты қалың болатындықтан қопсытуға қажет энергия мөлшері процесстің өзіндік құнын жоғарылатады. Дәнді тасымалдай отырып жеңіл қоспалардан тазартудың меншікті шығыны көбейеді: ауа қысымы артқан сайын энергия шығыны молая береді. Қабат қалыңдығын төмендеткенде процесс тиімділігі артады да, машина өнімділігі азаяды. Аэронауаның өнімділігі элеватордағы үздіксіз тасымалдау жүйесінің техникалық өнімділігінен анағұрлым төмен.

А.С. Разворотнев теориялық жолмен аэронауа арқылы жеңіл қоспаларды бидай дәнінен бөліп алу коэффициентінің математикалық теңдеуін құрастырып шығарды [8]. Ғалым шаңның, жеңіл қоспалардың адгезиялық қасиеттері мен дән массасының жалюздік тор бетінде қабат түзеп жылжитынын ескере отырып, оны ауамен үрлеу ұзақтығын да ескерді:

 

К = 1 – М/М_о = 1 – exp(- K₁T^в/в), (1.3)

 

мұнда М – дәнді тазартқаннан соңғы құрамдас жеңіл қоспалардың массасы;

М_о – тазартуға түскен дән құрамындағы жеңіл қоспалардың массасы;

в – жеңіл қоспалардың адгезиялық қасиеттерін сипаттау коэффициенті;

К₁ – жеңіл қоспалардың ауаға ілесу коэффициенті.

(1.3) өрнекте в, К₁ коэффициенттерін автор [4,5,7] эксперименттік жолмен анықтады. Жеңіл қоспалардан тазалау коэффициентінің аэронауаның ұзындығына, ауаны бөліп-таратқыш тор бетіндегі дән қабатының қалыңдығына және ауамен дән массасын үрлеу ұзақтығына тәуелділігі эксперименттік зерттеу жұмыстарының нәтижесінде тағайындалды. Жеңіл қоспаларды бөлі коэффициенті өзінің ең жоғары мәніне (48%) аэронауаның ұзындығы 3,0 м, үрлеу ұзақтығы 4,16 с болғанда ғана жетеді.

Ресей ғалымдарының [4-7] жүргізген зерттеулері бойынша аэронауаның ұзындығын 3,0 м-ге, дәнді 4,16 с уақыт үрлесе жеңіл қоспаларды дән құрамынан бөліп алу коэффициенті 48 %-дан 70%-ға артады. Дегенмен, бұл параметрлерде жұмсалатын энергия мөлшері 2 есе артады. Ауаны айдауға және бөлініп шыққан жеңіл қоспаларды ауамен бірге сорып алуға арналған желдеткіштердің қосынды қуаты 11,5 кВт құрайды.

А.С. Разворотнев [8] дәнді элеваторлардың тиеу-түсіру тораптарында жеңіл қоспалар мен щаң-тозаңнан тазалау мақсатында шаңсыздандырғыш камераның құрылымын ұсынды [1.3, б сурет]. Камераның аэронауадан айырмашылығы - жұмысшы органының орналасу ерекшелігінде. Ауа тарататын жалюздік тордың көлбеулігі дәннің тор бетіне үйкелу коэффициентінен кем емес. Камера қораптан 1, ауаны бөліп таратуға арналған жалюздік тордан 2, бақылау терезесінен 3 және ауаны тор бетіндегі дән қабатына үрлеу 4 мен дән құрамынан бөлінген жеңіл қоспаларды сорып алуға 5 арналған желдеткіштер жүйесінен тұрады.

Шаңсыздандырғыш камераның [7,8] жұмыс істеу принципі мынадай ретке негізделген: норияның түсіру торабындағы өздігінен ағызу құбыры арқылы таспалы конвейерге тиеліп жатқан дән массасы тиеу түтігінен қорап ішіндегі жалюздік тордың бетіне тиеледі. Тор бетіндегі дән қабаты астыңғы түтіктен үрленетін ауа әсерімен қопсиды, сонымен қатар салмағы әсерімен төмен қарай бағытталады. Нәтижесінде дән құрамындағы жеңіл қоспалар ауаға ілесіп дән құрамынан бөлініп шығады да, аспирациялық жүйеге сорғыш желдеткіш көмегімен бағытталады.

1.3 б суретте камера ішіндегі дән ағынынының көрінісі көрсетілген.

Шаңсыздандырғыш камераның тиімді параметрлерін тағайындау үшін жүргізілген эксперименттік зерттеу жұмысы жеңіл қоспаларды дән массасынан бөліп алу коэффициентінің дән қабатын ауамен үрлеу ұзақтығына, қабаттың биіктігіне және тор бетіндегі ауаның жылдамдығына тәуелділігін тағайындауға негізделген. Эксперименттік мәліметтер бойынша автор [8] дән массасын жеңіл қоспалардан тазартуға арналған У1-УОЗ (1.4 суретті қараңыз) шаңсыздандырғыш камерасының үлгісін жасады.

Элеваторда тасымал жүйесінің – конвейердің техникалық өнімділіктері 175, 300 т/сағ бойынша аэронауа ұзындығы 2,045; 2,065 м, ені 0,5; 0,7 м, биіктігі – 1,64 м. Ауаны дән қабатына үрлеу қарсылығы 1200 Па, сору қарсылығы – 30 Па. Үрлеуге қажетті ауа мөлшері – 5500 және 8500 м3/сағ болғанда жеңіл қоспаларды дәннен бөліп алу коэффициенті 14 %-дан 50 %-ға дейін артады. Жалюзді қопсытқыш тор бетіндегі дән қабатының орташа қалыңдығы – 230 және 500 мм. Дегенмен берілген ауаны бөліп таратуға арналған жалюздік тор бетіндегі дән қабатын псевдоқопсыту энергияны көп мөлшерде талап етеді. Сонымен қатар егістіктен енді жинап жеткізілген дәннің құрамында жеңіл қоспалар мен шаң-тозаңдар көп мөлшерде болады. Жалюздік тор бетіндегі дән қабатының қалыңдығын ауамен астынан үрлеу жолымен көбейту жеңіл қоспалардың бөлініп шығуын қиындатады.

Ресей ғалымы Н.П. Черняев ұсынған аэронауаның жұмыс істеу принципі ауа ағынының бөліп-таратқыш жалюздік тор бетіндегі дән қабатын псевдоқопсыту нәтижесінде бөлінген жеңіл қоспаларды аспирациялық жүйе көмегімен сорып алуға негізделген. Псевдоқопсыту нәтижесінде дән массасының аққыш қасиеті жоғарылайды. Жалюздік торды көлденең, дәннің жылжу бағытына қарай көлбеу (9^о…11^o), сусымалылығы жоғары, ылғалдығы төмен дән үшін тасымалдау бағытына кері бағытта көлбеу орнатуға болады. А.С. Разворотнев ұсынған шаңсыздандыру камерасының аэронауадан айырмашылығы – жалюздік тордың көлбеулік бұрышы дән қабатының беттік үйкеліс коэффициентінің тангенсіне тең етіп қабылданады: f = tg , дән массасы осының нәтижесінде негізінен өз салмағы әсерімен ілгері қарай сусып, лықсу нәтижесінде жақынға жылжи алады.

Ізденістік бақылау мен зерттеу жұмыстары көрсеткендей, жеңіл қоспалардың дән массасынан бөліну тиімділігін арттыру үшін жалюздік тор бетіндегі дән қабатының қалыңдығын төмендету қажет, ал өнімділікті қамтамасыз ету үшін жұмысшы камерадағы секция санын көбейтуге болады.

Дегенмен жалюздік тор бетіндегі қабаттың қалыңдығы қандай болмасын псевдоқопсыту процесінің энергиялық шығыны жоғарылығы мәлім: дәннің салмағы мен дәнаралық қабаттағы дән түйірлерінің ілінісуін әлсірету қажеттігіне байланысты. Жалпы аэронауалар мен шаңсыздандырғыш камераның жұмысы энергия шығынын көп қажет ететін псевдоқопсыту құбылысына негізделген. [7,8]

Таспалы конвейерді тиеу торабындағы аспирациялық жүйенің тиімділігі тиегіш құрылғының параметрлеріне тәуелді. Дән массасы тиелгеннен кейін құрылғы астауының ішінде өзінің табиғи пішінін қабылдауы үшін оған кедергі келтіретін құрылымдық элементтер болмауы керек. Берілген өнімділікте дәннің таспа бетіндегі ені мен тиегіш астаудың ені бірдей болуы шарт. Тасымалданып жатқан дән массасының таспа бетіндегі қималық пішінін ғалымдары тағайындаған. [62]

Таспа бетіндегі дәннің қөлденең қимасының профилін өлшеу нәтижелері көрсеткендей, тиегіш астауды төменгі бөлігінің орналасу орнының ені в₄ мен биіктігін h₄ ескере отырып жобалап, конвейердің техникалық өнімділігін қамтамасыз етуге болады. Тасымалдау кезінде дән ағынының беті тегістеліп кетуі конвейер жұмыс істеп тұрғанда шығырлардың дірілі мен таспа тербелісінің дәннің пішінделуіне кері әсерімен түсіндіруге болады. Бұл таспа бетіндегі дән үшін табиғи еңістік бұрышын өнімділікті, таспа енін жобалау барысында есептегенде пайдаланудың қателігін көрсетеді.

Жүргізілген тәжірибелердің нәтижесінде тағайындалған дәннің тасымалдану кезіндегі нақты пішінін конвейер өнімділігін есептеуде және тиегіш құрылғының геометриялық параметрлерін қабылдағанда басшылыққа алу аспирациялық жүйенің жұмыс тиімділігі мен конвейердің өнімділігін қамтамасыз етуде өте маңызды.

Ауалық-торлы сұрыптағыш машина тербелмелі тұрқыдан тұрады. [76,77]

Тұрқының 2 (1.5 сурет) ішінде сұрыптауға және елеуге арналған ситалар 3,5 мен дека 10 орналасқан. Електік ситаның 5 астында орналасқан дека екі тораптан тұрады: бірінші торап тоқылған ситадан 10, ал екіншісі баспаланған металл ситадан 11 тұрады. Дән массасы салмағы мен аэродинамикалық қасиеттері арқылы ерекшеленетін қоспалардан ситалардың тербелмелі қозғалысы кезінде ауа ағынының әсерімен ажыратылады. Әуелі сұрыптағыш ситаға 10 тиелген дән массасы үш құрамдасқа өздігінен сұрыпталады: ірі, майда (күрмек), және негізгі масса (дән). Сұрыптағыш ситадан 10 өте алмаған ірі қоспалар көлбеу бағытта төмен қарай жылжып, астауға түседі. Сита тесіккөздерінен өтіп кеткен майда құрамдастар (дән кесіктері, күрмек) електік ситаға 11 тиеліп, тербеліс пен ауа ағынының әсерінен өздігінен сұрыпталады. Майда, салмағы ауыр органикалық және минералдық құрамдастар төмен шөгеді. Майда қоспалар сита 11 тесіккөздерінен өтіп кетеді. Минералдық құрамдастар мен негізгі дән массасы тербелмелі електік ситаның 11 көлбеу бетімен сырғанап деканың тоқылған ситасына түседі.

Ситаның тербелісі мен ауаның әсерінен тығыздығы жоғары минералдық құрамдастар төмен шөгіп, төменгі қабатты, ал тығыздығы төмен дән массаның жоғарғы қабатын құрайды. Ауа ағыны массаны қопсытып, ішкі үйкеліс коэффициентін төмендетеді. Тоқыма ситаның 10 бетіндегі меншікті салмағы ауыр минералдық қоспалар псевдоқопсытылмайды, тербеліс әсерінен сита бойымен жоғары қарай жылжиды. Жеңіл қоспалар ауа ағынына ілесіп сыртқа бағытталады. Массаның псевдоқопсытылған жағдайында және ситаның тербелісі әсерінен майда күрмектер дәнмен бірге деканың баспаланған металл ситадан тұратын екінші торабына бағытталады. Меншікті салмағы жоғары дән массасы сита тесіккөздерінен өтіп кетеді де, ал ауа ағынының әсерімен майда күрмектер тесіккөздерден өтіп үлгермейді, сита бетімен төмен қарай сырғиды.

Дегенмен дәннен жеңіл қоспаларды бөліп алу кезінде ауа әсерімен қалқи көтерілген жеңіл қоспаларды тесіккөздерінен дәнектер өтіп кететін сита бетімен төмен қарай сырғанату өте күрделі. Жеңіл қоспалар мен дән қабатының аралығы бөлінген фазаны бағыттауға мүмкіндік бермейді. Машинаның құрылымы да күрделі, процесстің меншікті шығыны жоғары: псевдоқопсыту - дәнектерді өзара ілінісу, салмақ күштерін жеңуге негізделгендіктен энергия сиымдылығының жоғарылығымен ерекшеленеді.

Дән массасын бірнеше машиналардың көмегімен меншікті салмағы, беттік үйкеліс коэффициенттері, өлшемдері мен аэпродинамикалық қасиеттеріне қарай қоспалардан тазалау – жалпы дәнді әртүрлі қоспалардан тазалау процесінің өзіндік құнын арттырады.

Ауалық-торлы сұрыптағыштың [76, 77] құрылымында жүргізілген зерттеу жұмыстары бойынша негізгі дән массасынан беттік үйкеліс коэффициенттерімен ерекшеленетін ілініспелі қоспаларды бөліп алу мәселесі толық қарастырылмаған.

 

Дән массасын жеңіл және енімен қалыңдығымен ерекшеленетін қоспалар мен тозаңнан тазалау процесін жетілдіру және машинаның тиімді құрылымын іріктеу. Техникалық ұсыныс