Лекции.Орг


Поиск:




Білім берушілік іс-әрекет субъектілері 1 страница




АЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ

Е. А. Букетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

«Педагогика» пәнінен

5В010100 «Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу» мамандықтарына

Тестік тапсырма

Күндізгі қазақ бөлімі

 

Құрастырушы:

П. ғ. к., доцент Айтжанова Р. М________________________

МДОжТжППД кафедрасының меңгерушісі Мирза Н.В. ______________________

 

Тестілік тапсырманың саны: 100.

Дайындалған күні: 23. 04. 13 ж.

Бітіруші курс студенттінің алған біліміне бақылау

 

Перечень тем.

Заложенных в базу тестовых заданий по дисциплине «Педагогика»

по специальности 5В010100 «Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу»

для отделений с казахским языком обучения

 

 

№ темы. № подтемы Название темы Название подтемы
1. Педагогика адамдар туралы ғылымдар жүйесінде
1. 1. Педагогика ғылымы туралы жалпы түсінік. Педагогика ғылымының нысаны, пәні мен функциялары.
1. 2. Педагогикалық ғылымдардың жүйесі. Педагогика ғылымының басқада ғылымдармен байланысы.
2. Педагогиканың әдіснамалық негіздері.
2. 1. Педагогика ғылымының әдіснамасы ұғымы жайлы түсінік.
2. 2. Педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық принциптері.
2. 3. Пеадгогикалық зерттеулердің әдістері.
3. Педагогиканың аксиологиялық негіздері.
3. 1. Педагогикалық құбылыстарды оқып үйренудегі аксиологиялық бағыт.
4. Педагогикадағы мақсатты анықтау.
4. 1. Тәрбиенің көп түрлілігі.
4. 2. Жан-жақты жетілген тұлға туралы түсінік. Қазіргі заманғы тәрбиенің мақсаты.
5. Жек тұлға тәрбиенің объектісі және субъектісі.
5. 1. Тұлға туралы ұғым, оның дамуы мен қалыптасуы.
5. 2. Тұлғаның қазіргі заманғы даму теориялары. Тұлға тәрбиенің мақсаты. Адам, индивид, тұлға.
5. 3. Жеке тұлғаның қалыптасуына әсер ететін негізгі факторлар. Оның тұлға болып қалыптасуына әсер ететін биологиялық және әлеуметтік факторлар.
5. 4. Даму және тәрбие. Іс-әрекет дамудың негізі ретінде.
5. 5. Тұлғаның дамуындағы ішкі және сыртқы факторлар.
6. Дамудың жас және дара ерекшеліктері.
6. 1. Жас ерекшеліктерді кезеңдеу. Акселерация.
7. Қазақстан Республикасындағы білім беру жүйесі.
7. 1. Педагогикалық жүйе туралы түсінік.
7. 2. Білім беру саласындағы Қазақстан Республикасының мемлекеттік саясатының принциптері..
7. 3. Қазақстан қоғамындағы білім беру жүйесіне жалпы сипаттама.
7. 4. Қазақстан Республикасындағы оқу-тәрбие мекемелері.
7. 5. Үздіксіз білім беруге сипаттама.
8. Тәрбиенің мәні.
8. 1. Тәрбие пәннің теориясы ретінде.
8. 2. Тәрбиенің мәні және ерекшеліктері.
9. Дидактика туралы жалпы түсінік.
9. 1.   Дидактика – теориялық және қолданбалы ғылым.
9. 2. Дидактиканың негізгі категориялары.
9. 3. Дидактикалық жүйелер және оқыту модельдері.
10. Тұтас педагогикалық процесс құрылымындағы оқыту.
10. 1. Оқыту процесінің мәні
10. 2. Оқыту процесінің құрылымы, кезеңдері.
10. 3. Мұғалімнің оқытушылық іс-әрекеті.
11. Дидактикалық принциптер.
11. 1. Дидактикалық принцип туралы түсінік.
11. 2. Дидактикалық принциптер және оларға сипаттама.
12. Қазіргі заманғы мектептегі білім беру мазмұны.
12. 1. Білім беру мазмұнының мәні.
12. 2. Білім беру мазмұнын қалыптастыру факторлары және білім беру мазмұнын іріктеу критерийлері мен принциптері.
12. 3. Білім беру мазмұны компоненттеріне сипаттама.
13. Оқыту әдістері мен құралдары.
13. 1. Оқыту әдістері мен құралдары.
13. 2. Негізделген оқыту әдістерінің сипаттамасы.
14. Оқытуды ұйымдастырудың формалары.
14. 1. Оқытуды ұйымдастырудың формалары туралы ұғым.
14. 2. Оқытуды ұйымдастырудың негізгі формасы - сабақ.
14. 3. Оқыту процесінде сабаққа қойылатын талаптар сабақтың құрылымы.
15. Оқыту нәтижелерін бақылау формалары және әдістері.
15. 1 Бақылаудың және оқытудың нәтижелілігін есепке алудың теориялық негіздері.
15. 2. Оқыту нәтижесін есепке алу және бақылау түрлері мен оны ұйымдастыру формалары.
16. Тәрбие процесінің мәні және мазмұны.
16. 1. Тәрбие процесінің мәні мен кезеңдері.
16. 2. Тәрбие жұмысының бағыттары мен мазмұны.
17. Тәрбие процесінің заңдылықтары және принциптері.
17. 1. Тәрбие процесінің диалектикасы және ерекшеліктері.
17. 2. Тәрбие процесінің заңдылықтары.
17. 3. Тәрбие процесінің принциптері.
18. Тәрбие әдістері, формалары және құралдары.
18. 1. Тәрбие әдісі, формасы, құралы туралы жалпы түсінік
19. Қазіргі оқытуды ұйымдастырудың формалары.
19. 1. Оқытуды ұйымдастыру формасытұтас жүйенің элементі ретінде.
20. Педагогикалық жүйеларді басқару мәні, принциптері.
20. 1. Халыққа білім беру жүйесін басқарудың мемлекеттік-қоғамдық жүйесі.
20. 2. Педагогикалық жүйелерді басқарудың принциптері.
20. 3. Мектепішілік басқарудың негізгі функциялары.
21. Оқыту технологиялары.
21. 1. Оқыту технологиялар туралы ұғымдар.
21. 2. Оқытудың дәстурлі технологиясы
21. 3. Оқыту процесінде жана педагогикалық технологиялар.

Құрастырушы:

П. ғ. к., доцент Айтжанова Р. М________________________

МДОжТжППД кафедрасының меңгерушісі қызметін

атқарушы Белгібаева Г. Қ. _____________________________

 

 

Тестілік тапсырманың саны: 100.

Дайындалған күні: 23. 04. 13 ж.

Бітіруші курс студенттінің алған біліміне бақылау

 


 

$$$ 1

Педагогика ғылымының зерттеу объектісі:

A) Жеке тұлғаның даму процесі.

B) Мемлекеттің білім беру жүйесі.

C) Оқушылар ұжымы.

D) Қоршаған педагогикалық шындық.

E) Арнайы ұйымдастырылған педагогикалық процесс.

F) Тұлға дамуының физиологиялық заңдылықтары жөніндегі ғылым.

G) Адамды оқыту және тәрбиелеу бойынша іс-әрекеттің маңызды сферасы.

H) Адамды оқыту, тәрбиелеу және дамыту заңдылықтары жөніндегі ғылым.

 

 

$$$ 2

Педагогика ғылымының зерттеу пәні:

A)Жеке тұлғаның даму процесі.

B) Білім беру жүйесі.

C) Оқушылар ұжымын қалыптастыруға бағытталған педагог іс-әрекеті.

D) Педагог тұлғасы.

E) Педагогикалық процесс.

F) Гуманитарлық білімдер саласы.

G) Педагогикалық әдістер туралы ілім.

H) Гносеологияның құрамдас бөлігі.

 

$$$ 3

Педагогика ғылымының негізгі категориялары:

A) Педагог, тәрбиеленуші, мектеп.

B) Тәрбие, оқыту, білім беру, педагогикалық процесс.

C) Дамыту, қалыптастыру.

D) Оқыту процесі, тәрбиелеу процесі.

E) Оқу, сабақ беру.

F) Ғылыми-теориялық, технологиялық.

G) Ғылыми-теориялық, технологиялық.

H) Оқыту, тәрбиелеу принциптерін құру.

 

$$$ 4

Педагогика ғылымының функциялары:

A) Ғылыми-теориялық, технологиялық.

B) Оқыту, тәрбиелеу заңдылықтарын ашу.

C) Зерттеу нәтижелерін практикаға енгізу.

D) Педагогикалық озық тәжірибені қорыту, игеру және тарату.

E) Оқыту, тәрбиелеу принциптерін құру.

F) Дамыту, қалыптастыру.

G) Ғылыми-теориялық, технологиялық.

H) Тәрбие, оқыту.

 

$$$ 5

Адамзат дәуірінің әр даму кезеңдеріндегі тәрбие және білім беру теориясы мен практикасын зерттейтін педагогика ғылымымының саласы:

A) Салыстырмалы педагогика.

B) Әлеуметтік педагогика.

C) Педагогика тарихы.

D) Коррекциялық педагогика.

E) Жалпы педагогика.

F) Психология.

G) Балалар психологиясы.

H) Мектепке дейінгі педагогика.

 

$$$ 6

Жалпы педагогика бөлімдері:

A) Педагогикалық психология, таным теориясы.

B) Жалпы негіздері, тәрбие теориясы, дидактика, мектептану.

C) Әлеуметтік педагогика, педагогика тарихы, әскери педагогика.

D) Мектепке дейінгі педагогика, мектеп педагогикасы, үлкендер педагогикасы.

E) Логопедия, сурдопедагогика, тифлопедагогика, олигофренопедагогика.

F) Валеология.

G) Әлеуметтік психология.

H) Этнопедагогика.

 

$$$ 7

Психикалық дамуында ауытқушылық бар балаларды оқытумен және тәрбиелеумен айналысатын педагогика саласы:

A) Валеология.

B) Салыстырмалы педагогика.

C) Олигофренопедагогика.

D) Әлеуметтік педагогика.

E) Этнопедагогика.

F) Логопедия.

G) Валеология.

H) Этнопсихология.

 

$$$ 8

Әр елдердің білім беру жүйелерінің қызметтерін және дамуын зерттейтін педагогика ғылымы саласы:

A) Салыстырмалы педагогика.

B) Этнопедагогика.

C) Педагогика тарихы.

D) Логопедия.

E) Мектеп педагогикасы.

F) Логопедия.

G) Әлеуметтік психология.

H) Валеология.

 

$$$ 9

Педагогика ғылымының пайда болу себебі:

A) Ғылыми-техникалық прогресс.

B) Адамды өмірге дайындау қажеттілігі.

C) Тәрбие маңызының артуы.

D) Тәрбие мақсатының өзгеруі.

E) Білім беру мазмұнының өзгеруі

F) Техниканың дамуы.

G) инновациялық технологиялардың дамуы.

H) Қоғамның дамуы.

 

$$$ 10

Ғылым ретінде педагогиканың негізін қалаған:

A) Сократ.

B) А. С. Макаренко.

C) Ж. Ж. Руссо.

D) Я. А. Коменский.

E) Д. Локк.

F) А. Құнанбаев.

G) М.Жұмабаев.

H) Ы.Алтынсарин.

 

$$$ 11

Тұлға дамуы – бұл:

A) Адамның дене, психикалық және рухани сипаттамаларының сандық және сапалық өзгерістері.

B) Адам организміндегі сандық өзгерістер.

C) Білімдер, іскерліктер және творчестволық іс-әрекеттер әдістерін игеру.

D) Тәрбие ықпалымен жеке адамның әлеуметтік қасиеттерге ие болуы.

E) Ескінің жоғалуы, жаңаның пайда болуы.

F) Тұлғаның өзін-өзі еркін ұстауы.

G) Тұлғаның ерекшеленуі.

H) Тұлғаның өмір сүруге дайындығы.

 

$$$ 12

Оқушы қабілеттерін дамыту:

A) Табиғи нышандардан тәуелді.

B) Игерген білімдер, іскерліктер көлемінен тәуелді.

C) Оқыған кітаптар санынан тәуелді.

D) Құрдастарымен, үлкендермен қарым-қатынасқа түсуінен тәуелді.

E) Оқу-тәрбие процесін мақсатты ұйымдастырудан және іске асырудан тәуелді.

F) Басқарушылық іс-әрекет.

G) Дамытушылық іс-әрекет.

H) Ғылыми-педагогикалық іс-әрекет.

 

$$$ 13

Жалпы педагогика бөлімдері:

A) Педагогикалық психология, таным теориясы.

B) Жалпы негіздері, тәрбие теориясы, дидактика, мектептану.

C) Әлеуметтік педагогика, педагогика тарихы, әскери педагогика.

D) Мектепке дейінгі педагогика, мектеп педагогикасы, үлкендер педагогикасы.

E) Логопедия, сурдопедагогика, тифлопедагогика, олигофренопедагогика.

F) Коммуникативтік.

G) Диагностикалық.

H) Конструктивтік.

 

$$$ 14

Педагогика – бұл:

A) Тұлғаның дамуы, қалыптасуы туралы ғылым.

B) Білім беру және оқыту теориясы туралы ғылым.

C) Адам тәрбиесі туралы ғылым.

D) Баланың дамуының заңдылыќтарын зерттейтін және оны тәрбиелеудің. жолдарын анықтайтын ғылым.

E) Жас ұрпақты оқыту туралы ғылым.

F) Өзін-өзі тәрбиелеуге ынталандыру ғылымы.

G) Өзін-өз бетімен қайта жаңғырту туралы ғылым.

H) Тәрбие процесінің диагностикасын жүргізу.

 

$$$ 15

Педагогиканың объектісі:

A) Тәрбие үрдістері мен формалары.

B) Оқушылардың танымдық іс-әрекеттері.

C) Қоғамдық ұйымдардың іс-әрекеттері.

D) Тәрбиелік қатынастың нәтижесінде дамушы адам.

E) Мұғалімнің тәрбиелік іс-әрекеті.

F)Адамның адамгершілік тәрбиесі.

G)Адамның үйлесімді дамуы.

H)Баланың дара ерекшелігі.

 

$$$ 16

Педагогика пәні:

A) Адамның дамуын ќамтамасыз ететін тәрбиелік ќатынастар.

B) Адамның адамгершілік тәрбиесі.

C) Адамның үйлесімді дамуы.

D) Баланың дара ерекшелігі.

E) Мектеп жасындағы балалардың өзін-өзі тәрбиелеуі.

F) Адамның өзін еркін ұстауы.

G) Адамның қарым-қатынасының дұрыстығы.

H) Баланың дарындылығы.

 

$$$ 17

Жас ұрпақтың өмірі мен тәрбиесі үшін жұмыс жасайтын ең алғашќы мекемелер қай қоғамда пайда болды:

A) Алғашқы қауымдық қоғамда.

B) Құлдық қоғамда.

C) Феодалдық қоғамда.

D) Капиталистік қоғамда.

E) Коммунистік қоғамда.

F) Қазіргі қоғамда.

G)

H)

 

$$$ 18

Қандай пәдер педагогика ғылымының құрылымына енбейді?

A) Педагогика тарихы.

B) Салыстырмалы педагогика.

C) Мектепке дейінгі педагогика.

D) Биология.

E) Мектеп педагогикасы.

F) Логопедия.

G) Математика негіздері.

H) Этнопедагогика

 

$$$ 19

Педагогика ғылымының салалары:

A) Таным теориясы, философия, психология.

B) Дидактика, политехникалық білім, оқыту.

C) Мектепке дейінгі педагогика, мектеп педагогикасы, жоғары мектеп. педагогикасы, әскери педагогика.

D) Логопедия, тәрбие теориясы, антропология, инновация.

E) Информатика, қазақ тілі, алгебра, физика.

F) Педагогикалық мамандыққа кіріспе.

G) Психологиялық мамандыққа кіріспе.

H) Психология негіздері.

 

$$$ 20

Педагогиканың ұйымына (категориясына) жатпайды:

A) Дамыту.

B) Қалыптастыру.

C) Тәрбие.

D) Туу.

E) Оқыту.

F) Білім беру.

G) Ой-өрісін жетілдіру.

H) Жан-жақты дамыту.

 

$$$ 21

Педагогиканың дамуы мен қалыптасуына ықпал етті:

A) Мәдениеттің дамуы.

B) Ғылымның дамуы.

C) Техниканың дамуы.

D) Діннің дамуы.

E) Қоғамдық өмірде тәрбиенің ролінің артуы.

F) Экономикалық жағдай.

G) Қолданбалы іс-әрекет.

H) Тәрбиелеушілік іс-әрекет.

 

$$$ 22

Қазақ тілінде алғаш «Педагогика» оқулығын жазған педагог:

A) Ж. Аймауытов.

B) М. Дулатов.

C) Ыбырай Алтынсарин.

D) М. Жұмабаев.

E) А. Құнанбаев.

F) А.Байтұрсынов.

G) Қоянбаев

H) І. Жансүгіров.

 

$$$ 23

Тәрбие жөніндегі ғылымның істер ету ауқымынын анықтайтын термин (атау):

A) Педагогика.

B) Андрогогика.

C) Антропология.

D) Антропогогика.

E) Педология.

F) Астрономия.

G) Психология.

H) Социология.

 

$$$ 24

Педагогиканың негізгі ұйымдарына жатады:

A) Тәрбие процесі, оќыту, іс-әрекет.

B) Тәрбие, іс-јрекет.

C) Тұлға, іс-әрекет, оқыту.

D) Тәрбие, білім беру, оқыту, дамыту, қалыптастыру.

E) Тәрбие, оқыту дамыту.

F) Заңдылық.

G) Мақсат.

H) Ереже.

 

$$$ 25

Педагогиканың негізгі міндеті:

A) Адам тәрбиесі туралы білімдерді жинақтау және жүйелеу.

B) Педагогикалық құбылыстардың айырмашылықтарын зерттеу.

C) Адамның дамуын зерттеу.

D) Адамның жас ерекшелігіне байланысты психикалық заңдылықтарын, ерекшеліктерін зерттеу.

E) Адамдардыѕ мінез-құлық ерекшеліктерін, оларға білім жјне тәрбие берудің психологиялық заңдылықтарын реттеу.

F) Басқарушылық іс-әрекет.

G) Ғылыми-педагогикалық іс-әрекет.

H) Қалыптастырушы іс-әрекет.

 

$$$ 26

Білім берудің өнімін тұтынушылар:

A) Қоғам

B) Кеңістік

C) Жабайы адам

D) Мемлекет

E) Жеке адам

F) Эргономика

G)Еңбек рыногі

H) Отарлаушы

 

$$$ 27

«Тұлға» ұғымының мәнін ашу үшін оның келесі ұғымдармен қатынасын анықтау керек:

A) Абстракция

B) Даралық

C) Адам

D) Жаңашыл

E) Кешен

F) Қағида

G)Индивид

H) Кемел жас

 

$$$ 28

Мектеп оқушысының жеке ерекшелігі:

A) Өзара қарым- қатынастық

B) Қамқорлыққа алу міндеттері

C) Өмірге деген көзқарасы.

D) Спортқа деген қызығушылығы

E) Жалпы дарындылық

F) Жыныстық және рухани дамуы

G)Тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуы.

H) Жан-жақты тұтас жетілуі.

 

$$$ 29

Педагогикалық эксперимент кезеңдері:

A) Нәтиже алу кезеңі.

B) Жалпы пікір қалыптастыру кезеңі

C) Теориялық кезеңі.

D) Материалды есте сақтау кезеңі.

E) Талдау кезеңі.

F) Практикалық кезең

G)Мазмұндық кезеңі.

H) Статистикалық кезеңі.

 

$$$ 30

Педагогикалық методологияның мәні:

A) педагогикалық ілімдерді зерттейтін ғылым

B) арнаулы зерттеу әдістерін жасауға арналған ғылым

C) Оқыту процесі

D) философиялық қағидаларды тікелей ғылыми зерттеулерде қолдану туралы ғылым

E) адамдар туралы ғылым

F) Физикалық теорияларды зерттейтін ғылым

G) Математикалық теорияларды зерттейтін ғылым

H) әдістер туралы ғылым

 

$$$ 31

Педагогиканың нақты ғылымилық әдіснамалық принциптеріне жататын тұғырлар:

A) Іс-әрекеттік.

B) Таным теориясы.

C) Оқыту түрпішіндері.

D) Құндылықтар теориясы.

E) Тұлғалық.

F) Дидактикалық.

G)Биологиялық.

H) Жүйелілік.

 

$$$ 32

Тұлғаның бағыттылығы, ұстанымы негізінде тәрбие әдістері:

A) Жазалау әдістері.

B) Мадақтау әдістері.

C) Тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері.

D) Танымдық іс-әрекетті ынталандыру әдістері.

E) Іс-әрекет пен мінез-құлықты ынталандыру әдістері.

F) Практикалық іскерліктерді қалыптастыру әдістері.

G) М інез-құлық тәжірибесін қалыптастыру және іс-әрекетті ұйымдастыру әдістері.

H) Көрнекілік әдістер.

 

$$$ 33

Мектепішілік бақылау формалары:

A) Топтық пікір.

B) Тақырыптық.

C) Тренинг.

D) Ұжымдық.

E) Психологиялық кедергі.

F) Сыныптық-қорыту.

G)Психокоррекция.

H) Тұлғааралық әрекеттестік.

 

$$$ 34

Дүниетанымның құрылымына енетін:

A) Әдістер.

B) Тәсілдер.

C) Білім.

D) Құзыр.

E) Сыйысымдылық.

F) Заңдылықтар.

G) Көзқарас.

H) Сенім.

 

$$$ 35

Тәрбиелік іс-шаралардың дәстүрлі педагогикада тұлғаның базалық мәдениетін қалыптастыру үшін ұсынылатын бағыттары:

A) Эстетикалық тәрбие.

B) Саналы тәртіпке тәрбиелеу.

C) Дене тәрбиесі.

D) Мектепке дейінгі тәрбие.

E) Құқықтық тәрбие.

F) Жан тәрбиесі.

G) Ғылыми дүниетаным тәрбиесі.

H) Ерікті тәрбие.

 

$$$ 36

Т.И. Щукина бойынша тәрбие әдістері жіктеледі:

A) Шығармашылықты қалыптастыру әдістері.

B) Іс-әрекетті ғылыми тұрғыдан ұйымдастыру әдістері.

C) Табиғи сараптау әдістері.

D) Оқушының дүниетанымын қалыптастыру әдістері.

E) Мінез-құлық пен іс-әрекетті ынталандыру әдістері.

F) Іс-әрекетті ұйымдастыру мен қоғамдық мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру әдістері.

G)Жеке тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері.

H) Оқушының тәрбиелік деңгейін қалыптастыру әдістері.

 

$$$ 37

Балалар ұжымының педагогикалық теориясына үлестерін қосқан педагог-ғалымдар:

A) Т.Е. Конникова.

B) А.С. Макаренко.

C) П.Н. Лепешинский.

D) В.А. Сидоров.

E) Қ.Бержанов

F) М.Жұмабаев

G)В.И. Тимошенко

H) М.Л. Архангельский.

 

$$$ 38

Оқушылардың сыныптағы іс-әрекетін ұйымдастыру:

A) Оқушылардың бос уақытын тиімді ұйымдастыру.

B) Топтың пәндік іс-әрекетін ұйымдастыру.

C) Оқытудың зерттеу әдістерін пайдалану

D) Сыныптың мектептегі тіршілік-қызмет әрекетін ұйымдастыру.

E) Сыныптың тәрбиелік іс-әрекетін ұйымдастыру

F) Құралды басқару әдісін жетілдіру

G)Оқушылардың танымдық іс-әрекеттерін ұйымдастыру.

H) Сыныптың қоғамдық іс-әрекетін ұйымдастыру.

 

$$$ 39

Отбасы тәрбиесінде қолданылатын басты әдістер:

A) Қаталдық таныту

B) Сылбырлық таныту





Поделиться с друзьями:


Дата добавления: 2016-12-18; Мы поможем в написании ваших работ!; просмотров: 460 | Нарушение авторских прав


Поиск на сайте:

Лучшие изречения:

Сложнее всего начать действовать, все остальное зависит только от упорства. © Амелия Эрхарт
==> читать все изречения...

777 - | 695 -


© 2015-2024 lektsii.org - Контакты - Последнее добавление

Ген: 0.013 с.