Жаһандану жағдайындағы Қазақстанның сыртқы саясаты.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев болғаннан бері сыртқы саясат мәселелеріне деген жалпы мемлекеттік көзқарас түбірімен өзгерді.

Республика Сыртқы істер министірлігі нығайтылып, Қазақстан Сыртқы экономикалық қызметке белсенді қатысты. 1992 жылдың қыркүйек-қазан айларында Дүниежүзілік қазақтар құрылтайы өтті.

1997 ж. Сыртқы саяси қызметтiң құқықтық өрiсiн айқындайтын “Дипломатиялық қызмет туралы” тұњғыш Заңы қабылданды.

Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты – тәуелсіздік алғанан бергі уақытта саясат пен ғылымда қалыптасқан жаңа сала. Өйткені ұзақ уақыт бойы Қазақстан Ресей империясы боданында, кейіннен Кеңес үкіметі құрамында болғандықтан тәуелсіз мемлекет ретінде өз саясатын толыққанды жүргізе алған жоқ.

Қазақстан Республикасы Елбасының жетекшілігімен бастапқыдан халықаралық қоғамдастыққа бейбітшілікті жақтаушы мемлекет ретінде танытты.

Еліміз барлық мемлекеттермен қарым-қатынас орнатуға және халықаралық ұйымдармен ықпалдастық жасауға жағдай жасады. Алайда, еліміздің сыртқы саясатының басымдықтары- республикада түп-тамырлы әлеуметтік-экономикалық, саяси реформаларды жүзеге асыруға, сондай-ақ, территория тұтастығын сақтап қалуға, мемлекеттік шекараға қол сұғылмаушылыққа және де жалпыәлемдік мәселелерді шешуге қойылды.

1992 жылы қаңтардан 9 шет мемлекетпен дипломатиялық қатынас орнатты. Тәуелсіз Қазақстанды әлем мемлекттерінің арасында бірінші болып бауырлас Түрік республикасы таныды. 1992 жылдың ортасына қарай республика тәуелсіздігін жер шарының 30-дан астам елі мойындады: АҚШ, Қытай, Иран, Пакистан, Канада, Швейцария т.б.

1999 жылдың басына қарай дүние жүзінің 150 мемлекеті танып, 106 мемлекетпен дипломатиялық қатынас орнатылды.

Қазіргі Қазақстан шет елдерде 30-дан астам дипломатиялық және консулдық өкілдіктер ашты. Алматы мен Астанада 50-ден астам шетелдік елшілік және халыаралық, ұлтаралық ұйымдардың 16 өкілдігі жұмыс істейді. Республикамыздың сыртқы саясат ведомствосы ұлттық мүддемен жалпы адамзаттық мүдделерді үйлестіріп жүргізетін дипломатиялық саясатқа кірісті.

1992 жылы наурыздың 3-інде Қазақстан Республикасы Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) мүшесі болып қабылданды. Осы жылы өткен БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясының трибунасынан ОБСЕ сияқты ұйымның Азияда да құрылуы туралы Н.Ә. Назарбаев өз ойын айтқан болатын. Бірақ, ол кезде оның бұл сөзіне онша сене қоймаған еді. Міне, арада 10 жыл өткеннен кейін 2002 жылғы маусымда Алматыда сенім әрекеттестік шаралар туралы саммиті өтті. Саммит жұмысына 16 мемлекет басшылары қатысты. Оның ішінде 7 ірі державалар- Қытай, Индия, Ресей, Иран, Түркия т.б. болды.

Дәрістің негізгі ұғымдары: Егемендік, демократия, көппартиялылық, Конституция, теңге.

Дәріс тақырыбына арналған тест тапсырмасы

1. Қазақ КСР-нің Президенті лауазымы қашан белгіленді

А. 1991 ж. сәуірде

Б. 1990 ж. сәуірде +

В. 1992 ж. сәуірде

Г. 1989 ж сәуірде

Д. 1986 ж. сәуірде

2. Қазақ КСР-нің мемлекеттік егемендігі туралы Декларациясы қай жылда қабылданды

А. 1990 ж. 25 қазанда +

Б. 1991 ж. 25 қазанда

В. 1989 ж 25 қазанда

Г. 1992 ж. 25 қазанда

Д. 1993 ж. 25 қазанда

3. ҚР Президенті қай жылда бүкіл халық сайлаған жолымен қызметіне кірісті

А. 1991 ж. желтоқсанында +

Б. 1990 ж. желтоқсанында

В. 1992 ж. желтоқсанында

Г. 1989 ж. желтоқсанында

Д. 1986 ж. желтоқсанында

4. Тұнғыш Қазақстан ғарышкері

А. Т.Әубәкіров +

Б. Т.Мұсабаев

В. О.Ахметов

Г. А.Гагарин

Д. Г.Леонов

5. Ұлттық валюта енгізілді

А. 1992 ж.

Б. 1993 ж. +

В. 1994 ж.

Г. 1995 ж.

Д. 1990 ж.

6. Қай жылда Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымына кірді

А. 1992 ж. 3 наурызда +

Б. 1993 ж. 12 наурызда

В. 1991 ж. 6 наурызда.

Г. 1994 ж. 6 наурызда

Д. 1995 ж. 10 наурызда

7. «Қазақстан 2030» дамуы стратегиясы қай жылда қабылданды

А. 1996 ж

Б. 1997 ж +

В. 1998 ж.

Г. 1995 ж.

Д. 1994 ж.

8. Қай жылы саяси реформа бойынша парламент-президенттік билігіне өтуіне арналған парламент сайлауы өтті

А. 2006ж.

Б. 2005 ж.

В. 2007 ж. 18 тамыз +

Г. 2004 ж.

Д. 2003 ж.

9. ҚР сыртқы саясатының басым бағыты

А. Интеграция процестері +

Б. Инвестициялар

В. Мәдениет

Г. Әскери технологиялар дамыту

Д. Саяси бірлесуіне ұмтылу

10. ҚР ішкі саясаттын басым бағыты

А. Елдің тұрақтылығы мен қаупсіздігін сақтау +

Б. Салықтар

В. Спорт пен мәдениет

Г. Идеологияны дамыту

Д. Партиялар билігін дамыту

 

Семинар №1

Семинар сабағының тақырыбы