Przekaz (komunikat) w nauce o komunikowaniu to ciąg znaków (graficznych, muzycznych lub głosowych) utworzony przez nadawcę w celu zakomunikowaniaczegoś (przekazania informacji, czyli komunikandum) odbiorcy lub odbiorcom. Jako element przynajmniej potencjalnie wspólny nadawcy i odbiorcom, przekaz łączy ich ze sobą. W nauce o komunikowaniu masowym przekaz jest zastępowany terminem wypowiedź.
Badania nad przekazami nazywane są analizą zawartości lub analizą treści.
Kryteria rozróżniania rodzajów komunikacji między ludźmi odwołujące się do rodzajów kontaktów między partnerami:
Publicznego charakteru tych kontaktów, przeciwstawianego ich prywatności
Medialności, przeciwstawianej bezpośredniości
Masowości, przeciwstawianej ograniczoności
Periodyczności, przeciwstawianej sporadyczności
Trwałości, przeciwstawianej ulotności
CZTERY UKŁADY PARTNERÓW KOMUNIKACJI
1. Alokucja to układ jednego nadawcy iwielu odbiorców, a więc forma zasadniczo jednokierunkowej komunikacji właściwa wykładowi, przemówieniu, ale także niektórym programom radiowym i telewizyjnym.
2. Konwersacja, będąca układem dwóch partnerów, jest przeciwieństwem alokucji; to forma właściwa listowi, e-mailowi, rozmowie telefonicznej, a także rozmowie twarzą w twarz.
3. Konsultacja polega na zwracaniu się partnera szukającego informacji do centrum informacyjnego, którym może być biblioteka, Internet, a nawet gazeta lub czasopismo.
4. Rejestracja, obejmuje np. zeznania podatkowe, ale także innego typu sprawozdania, które mogą być dostarczane do centrum informacyjnego, nie zawsze świadomie (jak np. bilingi rozmów telefonicznych)
Typy mediów wg ich roli odgrywanej w procesie komunikowania
Media (1) środki służące artykulacji informacji (np., języki narodowe i sztuczne, wszelkie inne systemy znaków, pismo)
Media (2) środki służące rejestracji i magazynowaniu informacji (np., tablica i kreda, maszyna i papier do pisania, mikrofon i kamera, taśma filmowa, taśma magnetyczna, płyty)
Media (3) środki służące transmisji informacji (np. drukowane gazety i czasopisma, kanały radiowe i telewizyjne, sieci kablowe, sieci bezprzewodowe)
Media (4) środki służące przetwarzaniu, odtwarzaniu i wyszukiwaniu informacji (np. kalkulator, projektor, komputer z odpowiednim oprogramowaniem)
Media (5) środki służące organizacji dyfuzji informacji (np. agencje prasowe, wydawnictwa i redakcje, instytucje radiowe i telewizyjne)
|
|
|
Media masowe to te, które:
Rozpowszechniają informacje dzięki środkom technicznym
Rozpowszechniane przez nie wypowiedzi maja charakter publiczny
Wypowiedzi te są kierowane przez niewielką liczbę osób do wielkiej liczby nieznanych adresatów
Rozpowszechnianie to odbywa się w zasadzie jednokierunkowo
Publiczność tych mediów jest przestrzennie rozproszona
Pojęcie masy
Duża zbiorowości
Brak zróżnicowania
Raczej negatywny wizerunek, nawet zdecydowanie
Brak porządku i organizacji
Odbicie społeczeństwa masowego
Jeżeli nadawca ponosi koszty wprowadzenia do obiegu społecznego swoich przekazów (zwłaszcza oferujących towary lub usługi), jego zachowanie komunikacyjne nazywa się promocją, pozycjonowaniem marki lub produktu albo marketingiem.
Jeżeli za upublicznienie swych przekazów ponosi opłaty bezpośrednie, jego zachowania komunikacyjne nazywa się reklamą.
Gdy przedmiotem reklamy nie są ani towary, ani usługi, ale społecznie pożądane postawy, to nazywa się ją reklamą społeczną.
Zachowania komunikacyjne mające na celu ukształtowanie w świadomości społecznej pożądanego przez nadawcę wizerunku instytucji, organizacji, firm, osób to public relations tych instytucji, firm lub osób.
Działanie w sferze polityki, mające służyć promocji partii i ich kandydatów w kampaniach wyborczych nazywa się reklamą polityczną (rzadziej propagandą).
Stanowią one część komunikacji politycznej, czyli komunikacji miedzy podmiotami polityki, do których nalezą reprezentanci władzy, pretendenci do władzy, a także obywatele, którzy z jednej strony bywają celem zabiegów polityków, ale jednocześnie starając się również na nich wpływać, uczestnicząc w społecznym procesie uzgadniania opinii.
Książka jako medium
Technologia ruchomej czcionki
Zszywane strony, forma kodeksu
Wiele kopii
Towarowy charakter
Różnorodna (także świecka)
Gazeta jako medium
Regularne i częste ukazywanie się
Towarowy charakter
Treść związana z aktualnymi wydarzeniami
Funkcje w sferze publicznej
Miejska, świecka społeczność odbiorców
Względna swoboda
Film jako medium
Technika audiowizualna
Od pokazu publicznego do przeżycia indywidualnego
Szeroki (uniwersalny) język
Dominacja fikcji narracyjnej
Charakter raczej międzynarodowy niż narodowy
Podporządkowanie kontroli społecznej
Od rynków masowych do wielorynkowości
Radio jako medium
Elastyczna i tania produkcja
Wygoda korzystania
Zróżnicowanie treści
Względna swoboda
Zindywidualizowany użytek
Potencjał współuczestnictwa
Internet jako medium
Technologie wykorzustyjące komputery
|
|
|
Hybrydowy, wyspecjalizowany, elastyczny charakter
Potencjał interaktywności
Funkcje prywatne i publiczne
Dostępność dla ludzi jako nadawców.
Niski stopień regulacji
Wzajemne powiązania
Wszechobecność i nieoznaczoność przestrzenna
