Сабақ тақырыбы: Ішкі сөл бөлу бездері. Эндокриндік бездердің жалпы сипаттамасы.
№1 ЖҰМЫС. Тест: «Сіз стресс әсеріне ұшырадыңыз ба?»
Төменде келтірілген 6 топ жауаптардағылардан, өзіңіздің мінезіңізге сай келетінін таңдаңыз.
1 топ:
а) Жұмыста, қарама-қарсы жыныс өкілдерімен қарым-қатынаста, спорттық немесе азарттық ойындарда, Сіз қорықпайсыз және агрессия көрсетесіз.
б) Егер ойында, Сіз, бірнеше ұпай жоғалтсаңыз және егер де Сіз қарама-қарсы жыныс өкілі, сіздің ең алғашқы назарыңызға міндетті түрде көңіл аудармаса, онда сіз ұтыласыз және ойыннан шығасыз.
в) Сіз, қандай да болмасын конфронтациялардан қашасыз.
2 топ:
а) Сіз ақкөңілсіз және өмірде барлығына қол жеткізгіңіз келеді
б) Сіз отырған күйде теңіздегі ауа-райын күтесіз
в) Сіз жұмыстан бас тартуға әрдайым бірнәрсе табасыз
3 топ:
а) Сіз жұмысты жылдам орындағанды ұнатасыз және жұмыс аяқталғанға дейін шыдай алмайсыз
б) Сізді біреу қолдайды деп үміттенесіз
в) Кешқұрым үйге келгенде, бүгін жұмыста болған істер туралы ойланасыз
4 топ:
а) Сіз өте жылдам, әрі дауыстап сөйлейсіз. Сұхбаттасқанда, Сіз тиымсыз сөздерді өте көп қолданып, басқалардың әңгімесін бөлесіз
б) Егер Сізге «Жоқ» деп жауап берсе, онда Сіз оған көңіл аудармайсыз.
в) Сіз өзіңіздің сезіміңіз бен қорқақтығыңызды жасыра алмайсыз
5 топ:
а) Сіз өте жиі көңілсіз
б) Сізге ешнәрсе істемеген ұнайды
в) СІз өз дегеніңізді, өзіңіздің ойыңызбен емес, басқа адамдардың әрекетімен жасайсыз
6 топ:
а) Сіз жылдам жүресіз, жылдам жүргізесіз, жылдам ішесіз
б) Егер сіз жұмысты орындауды ұмытып кетсеңіз, оған алаңдамайсыз
в) Сіз өз сезіміңізді жасыра аласыз
Ұпайларды санаңыз: а – 6 ұпай; б – 4 ұпай; в – 2 ұпай;
24 – 36 ұпай. Сіз жоғарғы дәрежеде стресс әсеріне ұшырайсыз, Сізде стреспен байланысты аурудың белгілері: жүрек қызметінің жетіспеушілігі, жара ауруы, ішек аурулары туу мүмкін. Сізбен өмір сүру қиынға соғады. Сізге ең бастысы ашуланбауға үйрену керек. Ол өзіңізге, өзіңіздің отбасыңызға және достарыңызға қажет.
18 – 24 ұпай. Сіз ашуланбайсыз және стресс әсеріне ұшырамайсыз. Егер сіздің жинаған ұпайыңыз 18-ден сәл ғана асса, онда сізге қоршаған ортаңызға шыдамды болыңыз деп ұсынамыз. Бұл сізге өмірде барлығына қол жеткізуге көмектеседі.
12 – 18 ұпай. Сіздің әрекетсіздігіңіз стресс себебі болуы мүмкін. Сіз мұнымен жақындарыңызды тітіркендіресіз. Өзіңізге сенімді болыңыз. Сізге өзіңіздің жағымды қасиеттеріңіздің тізімін құрастыру қажет және оны сұрыптау керек.
II. Деніміз сау болсын!
Өзіңіздің жүрегіңізбен барлығы дұрыс па? 1,5 мин ішінде 20 рет еңкейіңіз. Еңкейгенге дейін (
), еңкейгеннен кейін (
) және 1 мин соң (
) пульсті тексеріңіз. Осы шамаларды келесі формулаға салыңыз:
0 – 3 – жүрек өте жақсы жағдайда;
3 – 6 – жүрек жақсы жағдайда;
6 – 9 – жүрек орташа жағдайда;
9 – 12 – жүрек нашар жағдайда;
12-ден жоғары – кардиологқа жүгіріңіз.
Жұмыс. 1-кесте. Эндокриндік бездердің гормондары
