Стылістычны і канцэптуальны аналіз медыядыскурсу

· Аўтар як катэгорыя публіцыстычнага тэксту

· Лексічныя, марфалагічныя і сінтаксічныя сродкі выражэння аўтарскага «я» ў публіцыстычным тэксце.

· Маўленчы партрэт публіцыста.

· Сацыяльная сутнасць публіцыстычнага суб’екта і моўныя сродкі фарміравання ацэнкі ў СМІ.

· Пазіцыя аўтара як стылеўтваральны кампанент сэнсавай структуры публіцыстычнага тэксту.

·

Бахтин, М.М. Эстетика словесного творчества / М.М. Бахтин. – М., 1979.

Ван Дейк, Т.А. Язык. Познание. Коммуникация / Т. А. ван Дейк. – М., 1989. Гл. таксама персанальны сайт Т.А. ван Дэйка www.discourse-in-society.org/teun.html

Виноградов, В.В. Стилистика. Теория поэтической речи. Поэтика / В.В. Виноградов.– М., 1963.

Виноградов, С.И. Язык газеты в аспекте культуры речи / С.И. Виноградов // Культура русской речи и эффективность общения. – М., 1996. – С. 234-270.

Горшков, А.И. Лекции по русской стилистике / А.И. Горшков. –М., 2000.

Демьянков, В.З. Интерпретация политического дискурса в СМИ / В. З. Демьянков // Язык средств массовой информации: Учебное пособие для вузов / под ред. М. Н. Володиной. – М., 2008. – С. 374-393.

Дискурсивнi категорii публiцистики Сергiя Ефремова / Людмила Супрун. – Вiнниця, 2007.

Добросклонская, Т.Г. Медиадискурс как объект лингвистики и межкультурной коммуникации / Т.Г.Добросклонская // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2006. – №2. – С. 20-33.

Добросклонская, Т.Г. Медиадискурс: теория и методы изучения / Т.Г. Добросклонская // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2005. – №2. – С. 28-34.

Іўчанкаў, В.І. Дыскурс беларускіх СМІ. Арганізацыя публіцыстычнага тэксту / В.І. Іўчанкаў.– Мн., 2003.

Кайда, Л.Г. Стилистика текста: от теории композиции – к декодированию: уч. пособие / Л. Г. Кайда. – М., 2004.

Карасик, В.И. Языковой круг: личность, концепты, дискурс / В.И. Карасик. – Волгоград, 2002.

Караулов, Ю.Н. Русский язык и языковая личность / Ю.Н. Караулов. – М., 1987.

Медиа-текст в системе культуры: динамические процессы в языке и стиле журналистики конца ХХ в./ Сметанина С.И. – СПб., 2002.

Менджерицкая, Е.О. Термин «дискурс» и типология медиадискурса / Е.О. Менджерицкая // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2006. – №2. – С. 50-55.

Миронова, Н.Н. Дискурс-анализ оценочной семантики / Н. Н. Миронова. – М., 1997.

Николаева, Т.М. Лингвотекстологические особенности подачи информации в русскоязычных газетах / Т. М. Николаева // Встречи этнических культур в зеркале языка: (в сопоставительном лингвокультурном аспекте). – М., 2002. – С.293-311.

Ревзина, О.Г. Когнитивная организация газетного дискурса / О.Г. Ревзина // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2006. – №2. – С. 42-49.

Силантьев, И.В. Газета и роман: Риторика дискурсных смешений / И. В. Силантьев. – М., 2006.

Слово в действии: интент-анализ политического дискурса. – СПб., 2000.

Сметанина, С.И. Медиа-текст в системе культуры (динамические процессы в языке и стиле журналистики конца ХХ века) / С. И. Сметанина. – СПб., 2002.

Современный русский язык: Социальная и функциональная дифференциация / Л.П. Крысин (отв. ред.). – М., 2003.

Солганик, Г.Я. К определению понятий «текст» и «медиатекст» / Г.Я. Солганик // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2005. – №2. – С. 7-15.

Солганик, Г.Я. Стилистика текста: Учебное пособие / Г.Я. Солганик. – М., 2005.

Тертычный, А.А. Коммуникативные стратегии и журналистский текст / А.А. Тертычный // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2006. – № 4 с. 93-104, № 5 с. 72-84.

Чепкина, Э.В. Русский журналистский дискурс: текстопорождающие тактики и коды (1995-2000): автореф. дисс. доктора филол. наук / Э.В. Чепкина. – Екатеринбург, 2001.

Чернявская, В.Е. Дискурс власти и власть дискурса: проблемы речевого водействия / В. Е. Чернявская. – М., 2006.

Шейгал, Е. И. Семиотика политического дискурса / Е. И. Шейгал. – М., 2004.

Язык современной публицистики / Г. Я. Солганик (отв. ред.). – М., 2007.

 

Інтэртэкстуальнасць публіцыстычнага тэксту

· Прэцэдэнтныя феномены ў загалоўках перыядычных выданняў.

· Прэцэдэнтныя феномены ў аналітычных тэлепраграмах.

· Прэцэдэнтныя феномены як сродкі намінацыі.

· Цытата і яе роля ў сэнсаўтварэнні.

· «Чужое слова» ў сучасным публіцыстычным тэксце

· Моўная гульня ў загалоўках.

· Цытатнае пісьмо як прыём у тэкставай дзейнасці журналіста.

· Стылістычныя асаблівасці загалоўкаў спецыялізаваных выданняў.

Літаратура

Гудков, Д.Б. Прецедентное имя. Проблемы денотации и коннотации / Д.Б. Гудков // Лингвокогнитивные проблемы межкультурной коммуникации. М., 1997.

Гудков, Д.Б. Некоторые особенности функционирования прецедентных высказываний / Д.Б. Гудков, В.В.Красных, И.В. Захаренко, Д.В. Багачева // Вестник МГУ. Сер. 9. Филология. – 1997. – №4.

Жолковский, А.К. Работы по поэтике выразительности: Инварианты – Тема – Приемы – Текст / А.К. Жолковский. – М., 1996.

Земская, Е.А. Цитация и виды ее трансформации в заголовках современных газет / Е.А. Земская // Поэтика. Стилистика. Язык и культура. – М., 1996.

Караулов, Ю.Н. Русский язык и языковая личность / Ю.Н. Караулов. – М., 1987.

Козицкая, Е.А. Цитатное слово в газетном заголовке и рекламном тексте / Е.А. Козицкая. – Тверь, 2001.

Красных, В.В. Прецедентные феномены / В.В. Красных // Виртуальная реальность или реальная виртуальность. М., 1998.

Кристева, Ю. Избранные труды: Разрушение поэтики / Ю. Кристева. – М., 2004.

Лазарева, Э.А. Газетный заголовок / Э.А. Лазарева. – Свердловск, 1989.

Норман, Б.Ю. Игра на гранях языка / Б.Ю. Норман. – М., 2006.

Прохоров, Ю.Е. Действительность. Текст. Дискурс / Ю.Е. Прохоров. – М., 2004.

Сабурова, Н.В. Заголовочная игра слов как смыслоформирующий механизм текста: автореф. дисс.... канд. филол. наук / Н.В. Сабурова. – СПб., 2007.

Степанов, Ю.С. “Интертекст”, “Интернет”, “Интерсубъект” (К основаниям сравнительной концептологии) / Ю.С. Степанов // Известия АН. Серия литературы и языка. – 2001, том 60, № 1. – с. 3-11.

Феномен прецедентности и преемственность культур / Л.И. Гришаева и др. – Воронеж, 2004.

Хёйзинга, Й. Homo Ludens: Статьи по истории культуры / Й. Хёйзинга. – М., 1997.

Чигирина, Т.Ю. Заголовки в советских и постсоветских газетах в аспектах интертекстуальности и лингвокультурологии: автореф. дисс.... канд. филол. наук / Т.Ю. Чигирина. – Воронеж, 2007.

 

Канцэптуальны аналіз публіцыстычнага тэксту

· Ключавыя словы-канцэпты і іх сэнсавыя палі ў публіцыстычных тэкстах.

· Газета “Наша Ніва” – першы нацыянальна-кансалідуючы дыскурс пачатку ХХ стагоддзя.

· Канцэпт зямля ў лагасферы нацынальнай культуры.

· Канцэпт улада ў лагасферы нацынальнай культуры.

· Лагасфера сучасных беларускіх СМІ.

· Маўленчыя стратэгіі сучасных беларускіх СМІ.

· Стэрэатыпы ў публіцыстычным дыскурсе.

· Канцэптуальная метафара як сродак стварэння вобраза палітычнага дзеяча.

· Канцэпт свой/чужы ў сучаснай журналістыцы.

· Гендэрна-абумоўленыя стэрэатыпы ў публіцыстычным дыскурсе.

· Функцыянальны аналіз сродкаў стварэння вобразу краіны.

· Вобраз Расіі ў беларускай прэсе.

· Вобраз Беларусі ў расійскай прэсе.

Літаратура

Александровіч, С. Пуцявіны роднага слова. Праблемы развіцця беларускай літаратуры і друку другой паловы XIX – пачатку ХХ ст. / С. Александровіч. – Мінск, 1971.

Басова, А.И. Оппозиция «правое-левое» как воплощение мужского и женского начал (на материале белорусской народной культуры). – Wiener Slawistischer Almanach, Sonderband XX (2000) X–XX. С.627 –633.

Буравчикова, Д.А. Речевой портрет современного журналиста / Д. А. Буравчикова // Вестник Московского университета. Сер. 10. Журналистика. – 2009. – № 1. – С. 113-125.

Бусько, В. Эканамічныя ідэі “Нашай нівы” / В. Бусько // Полымя. – 1988.– № 4. – С. 184 – 196.

Вашко, Л. Гістарызацыя Свядомасці: Беларуская літаратура і беларушчына на пачатку ХХ стагоддзя / Л. Вашко. – Масты – Гародня – Менск, 1997.

Вежбицкая, А. Сопоставление культур через посредство лексики и прагматики / А. Вежбицкая. – М., 2001.

Дубовік, С.В. Сацыяльны патэнцыял беларускай перыёдыкі / С.В. Дубовік. – Мн., 2000.

Ермаловіч, М. Слова пра “Нашу ніву” / М. Ермаловіч // Полымя. – 1990.– № 2 – С. 166 – 169.

Запісы / Пад рэд. С. Станкевіча. – Кніга 4. – Мюнхен: Беларускі інстытут навукі і мастацтва, 1966. – 245 с.

Иванова, И.В. Концептуальная метафора как средство формирования образа политического деятеля в англоязычной прессе: автореф. дисс.... канд. филол. наук / И.В. Иванова. – М., 2004.

Карповіч, М. Канататыўная пераарыентацыя сродкаў ў масава-інфармацыйнай камунікацыі пераходнага перыяду / М. Карповіч // Мадэлі функцыянавання сродкаў масавай інфармацыі. Тэзісы дакладаў навуковай канферэнцыі. – Мн., 1998. – С. 52 – 55.

Карповіч, М. Лагасфера беларускіх СМІ і інфармацыйная норма / М. Карповіч // Журналістыка–2000. Матэрыялы навукова-практычнай канферэнцыі. Рэдкал.: В. П. Ва-раб’ёў (адк. рэд.) і інш. – Мн., 2000. – С. 96 – 98.

Карповіч, М. Маўленчыя стратэгіі беларускіх СМІ ў пераходны перыяд / М. Карповіч// Перспектывы развіцця журналістыкі. Зборнік артыкулаў. – Мн., 1999. – C. 39 – 44.

Карповіч, М.П. Маўленчы партрэт беларускага соцыуму ў нацыянальных СМІ / М. П. Карповіч // Журналістыка–2001. Матэрыялы 3-й Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. Рэдкал.: В. П. Вараб’ёў (адк. рэд.) і інш. – Мн., 2001. – С. 110 – 115.

Каўка, А. Тут мой народ: Францішак Скарына і беларуская літаратура ХVI – пачатку ХХ стст. / А. Каўка. – Мн., 1989.

Коженевска-Берчинска, И. Образ человека в континууме публицистики / И. Коженевска-Берчинска. – Olsztyn, 2001.

Лукін, В.С. “Наша ніва” – цэнтр нацыянальна-культурнага адраджэння (1906 – 1915 гг.) / В.С. Лукін. – Мн., 2000.

Лыч, Л. Беларуская ідэя ў постацях і здзяйсненнях / Л. Лыч. – Мн., 2001.

Лыч, Л. Беларуская нацыя і мова: Літаратурна-гістарычныя артыкулы / Л. Лыч. – Мн., 1994.

Методология исследований политического дискурса: Актуальные проблемы содержательного анализа общественно-политических тестов. Вып. 1 / Под общ. ред. И. Ф. Ухвановой-Шмыговой. – Мн., 1998.

Мечковская, Н.Б. Семиотика: Язык. Природа. Семиотика: Курс лекций / Н.Б. Мечковская. – М., 2004.

Навойчык, П. Дзве плыні ў нашаніўскім руху / П. Навойчык // Роднае слова.– 1993. – № 10. – С. 72 – 73.

Прохоров, Ю.Е. В поисках концепта / Ю.Е. Прохоров. – М., 2004.

Прохорова, С.М. Концептуальная журналистика в Беларуси/ С.М. Прохорова// Язык и социум: материалы междунар. науч. конф.: В 2 ч. – Минск, 2003. Ч.1. – С. 54 – 61.

Самусевич, О. Роль газеты «Наша Ніва» (1906-1915) в формировании национальной речемыслительной культуры / О. Самусевич // Національна періодика початку ХХ століття: розвиток і реалізація украінськоі ідеі державотворення: Матеріалли міжнародноі науковоі конференціі. Киів, 8 грудня 2006 р. / Кіеў. нац.ун-т ім. Т. Шевченка. Ін-т журналістики; За ред. Н.М. Сидоренко. ‑, К., 2006. – С. 44 – 45.

Самусевіч В. Канцэптуалізацыя маўленчай рэчаіснасці: канцэпт грошы ў лагасферы беларускіх СМІ / В. Самусевіч // Журналістыка – 2006.: матэрыялы 8-й міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. – Мінск, 2006.

Самусевіч, В. “Наша Ніва” ў лагасферы нацыянальнай культуры / В. Самусевіч // Веснік БДУ. Сер. 4: Філал. Журн. Пед. – 2002. – № 2. – С. 86 – 91.

Самусевіч, В. Канцэпт зямля ў лагасферы нацыянальнай культуры (семантычны каментар) / В. Самусевіч // Роднае слова. 2002. – № 12. – С. 67 – 71.

Самусевіч, В. Канцэптуалізацыя маўленчай рэчаіснасці ў лагасферы беларускіх СМІ (дамінантныя канцэпты) / В. Самусевіч // Журналістыка – 2005: на скрыжаванні часу і прасторы: матэрыялы 7-й міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. Вып.7. – Мінск, 2005.

Самусевіч, В. Лагасфера сучасных беларускіх СМІ (сацыякультурны аспект) / В. Самусевіч // Славянские языки: системно-описательный и социокультурный аспекты исследования: материалы международной научно-методической конференции. ‑ Брест, 2005.

Самусевіч, В. Рэлігійная тэма ў СМІ як сродак гуманізацыі нацыянальнай лагасферы / В. Самусевіч // Матэрыялы 3-й міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі, прысвечанай 80-годдзю БДУ. Вып. 3 / Рэдкал.: В. П. Вараб’ёў (адк. рэд.) і інш. – Мінск, 2001. – С. 213 – 216.

Системный анализ журналистской деятельности: Методическая разработка /Отв. ред. С.Г. Корконосенко. – СПб., 1993. – 68 с.

Слука, А.Г. Нацыянальная ідэя: Сістэмны аналіз праблемы / А.Г. Слука. – Мінск., 2001.

Современная журналистика / Под ред. проф. В. Ф. Иванова. – К., 1999.

Стральцоў, Б. “Ахілесава пята” сучаснай журналістыкі / Б. Стральцоў // Журналістыка–2001. Матэрыялы Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. Рэдкал.: В. П. Вараб’ёў (адк. рэд.) і інш. – Мінск., 2001. – С. 243 – 245.

Стральцоў, Б.В. Асновы літаратурна-мастацкай творчасці: Вучэбна-метадычны дапаможнік: У 2 ч. Ч. 1. – Мінск, 1999. Ч. 2. – Мн., 1999.

Хроленко, А.Т. Основы лингвокультурологии: Учеб. пособ. / А.Т. Хроленко. – М., 2004.

Язык и культура. Факты и ценности: К 70-летию Ю.С. Степанова: Сб. статей. – М., 2001.

 

Асаблівасці мовы мастацкай літаратуры

· Архітэктанічная функцыя лексічных адзінак у мастацкім тэксце.

· Кампазіцыйна-сэнсавае значэнне архітэктанічных паўтораў у мастацкім тэксце.

· Эмоцыі і спосабы іх абазначэння ў мастацкім тэксце (аўтары і творы на выбар).

· Змяшэнне стылістычных пластоў лексікі як экспрэсіўны прыём ў паэтычным тэксце.

· Рэалістычнае і экзістэнцыйнае ў стылі В.Быкава.

· Інтэлектуалізацыя гістарычнага дыскурсу ў прозе У.Караткевіча.

· Лірыка-псіхалагічны складнік у мастацкім стылі Я.Брыля.

· Экзатызмы – запазычанні з кітайскай мовы ў апавяданні Уладзіміра Караткевіча “Вялікі Шан Ян”.

· Роля гістарызмаў у стварэнні каларыту эпохі ў мастацкім творы (на прыкладзе рамана Уладзіміра Караткевіча “Хрыстос прызямліўся ў Гародні”).

· Структурна-стылістычная арганізацыя мініяцюр Янкі Брыля.

Літаратура

Апресян, Ю.Д. Лексическая семантика. Синонимические средства языка / Ю.Д. Апресян. – М., 1995.

Арнольд, И.В. Семантика. Стилистика. Интертекстуальность / И. В. Арнольд. – СПб., 1999.

Бабенко, Л.Г. Лексические средства обозначения эмоций в русском языке / Л.Г. Бабенко. – Свердловск, 1989.

Бардзіян, Г.І. Моўная арганізацыя тэкстаў мастацкай публіцыстыкі (па матэрыялах эсэ Янкі Брыля). - Журналістыка – 2005: на скрыжаванні часу і прасторы: матэрыялы 7-й міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. Вып. 7 (Мінск, 1 – 2 снежня 2005г.). – Мінск, 2005. - С. 164 – 166.

Баршчэўскі, Л.П. Беларуская літаратура і свет: ад эпохі рамантызму да нашых дзён: папулярныя нарысы / Л.П. Баршчэўскі, П.В. Васючэнка, М.А. Тычына. – Мінск, 2006.

Брандес, М.П. Стилистика текста. Теоретический курс: Учебник / М. П. Брандес. – М., 2004.

Басава, Г.І. Іўчанкаў, В.І., Сінькова, Л.Дз. Святло слова: Дап. па лінгвакультуралогіі/ Г.І. Басаваа. - Мінск, 2002.

Бугаёў, Дз. Спавядальнае слова: Літаратурна-крытычныя артыкулы, успаміны / Дз. Бугаёў. – Мінск, 2001.

Бугаёў, Дз. Вывучэнне творчасці Васіля Быкава ў школе / Дз. Бугаёў, В.У. Верціхоўская, М.І. Верціхоўская. – Мінск, 2005.

Васілеўская, А.С. Функцыянальна-стылістычнае выкарыстанне лексічных вобразных сродкаў у мастацкай прозе: аўтарэф. дыс.... канд. філал. навук/ А.С. Васілеўская. – Мінск, 2000.

Верабей, А. Уладзімір Караткевіч: жыццё і творчасць / А. Верабей. – 2-е выд., дапрац. і выпраўл. – Мінск, 2005.

Виноградов, В.В. Проблемы русской стилистики / В.В. Виноградов. – М., 1981.

Гальперин, И.Р. Текст как объект лингвистического исследования / И.Р. Гальперин. – М., 2005.

Гісторыя беларускай літаратуры ХХ стагоддзя. Т.1-4 (у 5 кн.)/ НАНБ. Інстытут літаратуры імя Я. Купалы. Мн., 1999-2003.

Денисов, П.Н. Лексика русского языка и принципы ее описания / П.Н. Денисов. – М., 1993.

Жаўняровіч, П. Няўдалае прызямленне “Хрыста” ў Санкт-Пецярбурзе / Пятро Жаўняровіч // Дзеяслоў. – 2006. – № 6 (25). – С. 278–287.

Жыццём і словам прысягаючы...: да 85-годдзя заслуж. работніка адукацыі Рэсп. беларусь, д-ра філал. навук, праф. М.Я. Цікоцкага: зб. навук. прац/ пад агул. рэд. д-ра філал. навук, праф. В.І. Іўчанкава. Мінск, 2007.- 320 с.

Ивченко, В.И. Лингвистическая организация текста: В творческой лаборатории Владимира Короткевича / В.И. Ивченков. – Минск, 2002.

Ивченков, В.И. Лингвостилистика тропов Юрия Казакова / В.И. Ивченков. – Минск, 2002.

Інтэрнэт-рэсурс “Быў. Ёсць. Буду – прысвячаецца Уладзіміру Караткевічу” www.uladzimir-karatkevich.com.

Кайда, Л.Г. Стилистика текста: от теории композиции – к декодированию: уч. пособие / Л. Г. Кайда. – М., 2004.

Лукин, В.А. Художественный текст: Основы лингвистической теории и элементы анализа / В. А. Лукин. – Режим доступа: http://www.gramota.ru/lukin.html?sod.htm

Павлович, Н.В. Язык образов. Парадигмы образов в русском поэтическом языке / Н.В. Павлович. – М., 1995.

Петрищева, Е.Ф. Стилистически окрашенная лексика русского языка / Е.Ф. Петрищева. – М., 1984.

Фатеева, Н.А. Контрапункт интертекстуальности, или Интертекст в мире текстов / Н.А. Фатеева. – М., 2000.

Фролова, О.Е. Функции глаголов движения в повествовательном художественном тексте / О.Е. Фролова // Актуальные проблемы исследования языка и речи. Материалы междунар. науч. конф. молодых ученых, Минск, 3-5 ноября 1998 года: В 3 ч. Ч. 2. – Минск, 1998. – С. 99-101.

Функционально-стилистический аспект различных типов текстов: межвузовский сборник научн. трудов / Государственный комитет РСФСР по делам науки и высшей школы [редкол.: М.Н.Кожина (гл.ред.] и др. Пермь, 1991.

Цікоцкі, М. Я. Стылістыка беларускай мовы / М. Я. Цікоцкі. – Мінск, 1995.

Цікоцкі, М.Я. Стылістыка тэксту / М.Я. Цікоцкі. – Мінск, 2002.

Цікоцкі, М.Я. Сугучнасць слоў жывых...: Нататкі па стылістыцы мастацкай літаратуры/ М.Я. Цікоцкі. – Мінск. 1981.

Шумчык, Ф.С. Вобразныя сродкі мовы ў мастацкіх творах В. Адамчыка (параўнанне і метафара: структура, лексіка, ужыванне): Дыс. канд. філал. навук/ Ф.С.Шумчык.- мінск, 1999.

Язык и национальное сознание. Вопросы теории и методологии / И. А. Стернин, З. Д. Попова. – Воронеж, 2002.