Жалпы медицина» мамандығы бойынша емтихан сұрақтарының тізімі

 

1.Вирустардың негізгі белгілері:

2.Вирион несімен сипатталынады:

3.Вирустардың ферменттері болып табылады:

4.Вирустарды кім ашты:

5.Вирустардың негізгі құрылымды компоненттері не болып табылады:

6.Көптеген вирустардың суперкапсид құрамына кіреді:

7.Суперкапсид - бұл:

8.Вирустарды 2 бөлік астына бөлу неге негізделген:

9.Нуклеин қышқылдарымен манипулирлеу әдісі негізінде пайда болған және дамуда:

10.Ген инженериясында – жинақталған әдістердің көмегімен алады:

11.Ген инженериясының туылған күні саналады:

12.Гибридті ДНҚ –ның функциянальді белсенді малекуласы алғаш рет алынды:

13.Клонирлеу кезінде ДНҚ фрагментациясын жүзеге асыратын ферментаза:

14.Ген инженериясындағы методология маңызы қандай жетістіктерді құрайды:

15.Ген инженериясындағы методология маңызы қандай жетістіктерді құрайды:

16.Альфа-антитрипсиннің тұқымқулаушылық жетіспеушілігі бар адамдарда не дамуы мүмкін:

17.Алфа-антитрипсиннің жетіспеушілігі бар адамдар үшін қандай факторлар әсер етпеу керек:

18.Генетикалы сезімтал индивидтерде лактозаны қабылдамаушылық қандай тағамды қолданғанда байқалады:

19.Балаларда сіңіру бұзылысы синдромына байланысты қабылдамаушылық көрінеді:

20.Кейбір адамдарда мигренді (бас ауруды) қоздыратын тағам:

21.Сіңіру бұзылысы синдромын немесе целиакияны шақырады:

22.Өкпе эмфиземасы тұқымқуалаушы жетіспеушілігі бар адамдар үшін тән:

23.Кейбір адамдарда мигренді (бас ауруды) қоздыратын тағам:

24.Кейбір адамдарда эритроциттердің гемолизі нені қабылдамаушылық әсерінен болады:

25.Кейбір аурулардағы туберкулезді емдеу кезінде изониазидтің токсикалық әсері механизмі неге байланысты:

26.Сульфаниламидтерге парадоксальді реакцияның қарапайым мысалы болып не саналады:

27.Фармакогенетика оқытады:

28.Сульфаниламидтерді қолданудан туындайтын, эритроциттердің гемолизі дәрілік терапияның қандай асқынған тобына жатады:

29.Жекеленген дараларда дәрі-дәрмекке жоғарғы сезімталдылықты және толеранттылықты оқытады:

30.Д витаминін қандай ауруға қолдану кезінде емдік эффектіні бермейді:

31.Екінші жыныс белгілері ненің әсерінен дамиды:

32.Екінші жыныс белгілерінің даму кезеңі:

33.Тері асты май клетчаткасы мен шаш жамылғысы дамуының ерекшеліктері жатады:

34.Қандай ағзаларда жынысты анықтауға орта шешуші роль атқарады:

35.Жынысты жетілу кезінде жынысты гормондар анықталады және пайда болады:

36.Жыныстың аралық детерминантына жатады:

37.Адамның өмір сүрген жылы, шын жасы аталады:

38.Адамның жасына лайықты көрінуі аталады:

39.Өліммен аяқталатын, онтогенездің соңғы табиғи этапын көрсетіңіз:

40.Ағзаның физикалық халінде, сыртқы түрінде, эмоциональды түрінде заңдылықты өзгеру байқалады қай кезде:

41.Қарттық өзгерістер нақты көрініс береді және ұлғаяды қай кезде:

42.Стрессті үстеме ауру, өмір сүру жағдайының қолайсыз кездерінде қартаю дамиды:

43.Жасуша мен ұлпалардың пішінін және тұрақтылығын ұстап тұру қызметін атқарады:

44.Аминқышқылдар қалдықтарының айырмашылығы:

45.Пептидтік тізбектің фрагментінің α-спиральге және β-құрылымға жинақталуы:

46.Тасымалдаушы қызметін атқаратын, ақуыздар:

47.Тірек қызметін атқаратын, ақуздар:

48.Пептидті тізбектегі ақуыздардың құрылымы анықталынады:

49.1954 ж. Г. Гамов болжау айтты, генетикалық код:

50.Генетикалық кодта қанша триплеттер мәнсіз (нонсенс-кодондар) болып саналады:

51.Кодтың қайсы қасиеті дұрыс болып саналады:

52.Тұқымқуалау ақпаратын беруді және сақтауды ДНҚ- атқаратынын дәлелдеген кім?

53.ДНҚ құрылымындағы қандай азотты негіздер екі сутекті байланыспен байланған:

54.Екі спиральді ДНҚ-ның біреуінен репликациядан кейін пайда болады:

55.Дестабилизирлеуші (тұрақтылықты бұзушы) ақуыздардың қызметі қандай:

56.Репликация процессінде ұзын үздіксіз фрагменттер түрінде болатын:

57.Репликация аймағындағы полинуклеотидтердің ажырайтын жері аталады:

58.Үш нуклеотид (немесе антикодон) болады:

59.Амино-ациль-т-РНҚ-ң пайда болуына қайсы қосылысты әкеледі:

60.Құрылымды ақуыздарға жатады:

61.Бір-бірімен пептидті байланысқан аминқышқылдар қалдықтарының бірізділігі -бұл:

62.Қандай құрылымның пайда болуы, функциональді белсенділікке ие болуда шешуші роль атқарады:

63.Кодтың қайсы қасиеті дұрыс болып саналады:

64.Амин қышқылдарын бірнеше триплеттермен кодтау қасиеті -бұл:

65.Триплет соңынан триплетті қалдырмай және үтірсіз белгімен бір ізділікті санау қасиеті – бұл:

66.Кодтың ерекшелігінің (өзгешелігінің) куәсі:

67.Тұқымқуалаушылық және өзгергіштік үшін субстратты материал болып табылады:

68.ДНҚ- молекуласының қайсы құрылымында полинуклеотидтік тізбектегі молекуласы бір-біріне екі комплементарлы:

69.Ата-аналық ДНҚ-ны репликацияға дайындайтын, ақуыздарға жатады:

70.Полимеризация ферментіне жатады:

71.Қандай фермент ДНҚ бөлігінде қысқа бастаушы-РНҚ-ны синтездейді:

72.Репликация аяқталғаннан кейін, қандай фермент нуклеотидтердің аралығында фосфодиэфирлі байланыстың пайда болуын қамтамасыз етеді:

73.Репликация процессінде ДНҚ тізбегінің ұзару бағыты жүреді:

74.Қайсы ДНҚ тізбегінің 5^/-тан 3^/ соңына бағытталған, «инемен артқа» тігу типі бойынша, синтезі:

75.Трансляциялық аралық ролін атқарады:

76.ДНҚ-ң белгілі бөлігінде а-РНҚ синтезі процессі аталады:

77.Қандай нуклеин қышқылының құрылымы жоңышқа жапырағы тәрізді:

78.Ақуыз молекуласының құрылысындағы негізгі айырмашылғы нелерге байланысты:

79.Катализаторлық қызметін атқаратын, ақуыздар:

80.ДНҚ молекуласында генетикалық кодтың көмегімен шифрланылған:

81.Генетикалық кодта неше триплеттер аминқышқылдарды кодтайды:

82.Нонсенс-кодондар қандай қызмет атқарады:

83.Кодтың қайсы қасиеті дұрыс болып табылады:

84.Нуклеин қышқылдары – бұл биополимерлер, мономерлері болып не саналады::

85.ДНҚ құрылымының екі спиральді моделін ұсынған кім:

86.Пептидті тізбектерді құрастыратын жерге аминқышқылдарын тасымалдауды қамтамасыз етеді:

87.ДНҚ-да сақталатын, тұқымқуалау ақпаратын беруді жұзеге асыратын, аралық звено болып саналады:

88.Көп емес нуклеотидтер санынан (75-95 жұп нуклеотид) тұрады:

89.Хроматинді жинақтауға қатысатын, ақуыздар:

90.Ақуыздың қайсы құрылымы бірнеше суббірліктен тұрады:

91.Жаңадан пайда болатын ақуыздардағы дұрыс фолдинг қызметін қамтамасыз етеді:

92.Иммуноглобулин –ақуызы қандай қызмет атқарады:

93.ДНҚ тізбегінің негізі ненің кезектесуінен тұрады:

94.Тұқымқуалаушылықтың элементарлы функциональды бірлігі:

95.Бір аналық және бір жаңа синтезделген тізбектен тұратын, жаңадан пайда болған молекуланың екіеселену жолы аталады:

96.Теломердің қартаю теориясын ұйымдастырған кім:

97.Полимеризация ферментіне жатады:

98.РНҚ-ң ДНҚ-нан құрылымды айырмашылығы ненің болуында:

99.РНҚ-ң ДНҚ-нан құрылымды айырмашылығы ненің болуында:

100.Амино-ацилді-т-РНҚ-синтетаза ферменті т-РНҚ-ң немен қосылуын қамтамасыз етеді:

101.Рибосомада «нонсенс-кодонның» біреуінің пайда болуы сигналды қызмет атқарады:

102.Оперон моделінің авторлары:

103.Эукариот гендерінің экспрессиялы реттелуіндегі базалық деңгейдің құрылымдық элементттерін көрсетіңіз:

104.ТАТА-бокстің қызметі:

105.Прокариотта генді қосатын заттар қалай аталады?

106.Прокариотта реттеуші орталық нешеу:

107.Эукариоттағы ЦААТ-бокстің қызметі:

108.Эукариоттардың құрылымдық гені құрылысы неден тұрады:

109.Лак-оперонда промотордың орналасуын көрсетіңіз:

110.Эукариоттағы промотор компоненттерін көрсетіңіз:

111.Адаптивті реттеуші гендердің экспрессиясы қандай әсерге жауап беруде пайда болады:

112.Аминқышқылдар бір ізділігін кодтаушы гендерді атаңыз:

113.Реттеуші элементтерді көрсетіңіз, олардың құрамына энхансерлер және сайленсерлер кіреді:

114.Интрондарды алу процессі жүреді:

115.Интрондармен шектелетін қатаң консервативті аймақты атаңыз:

116.РНҚ-полимераза қосылатын ДНҚ бөлігін көрсетіңіз:

117.Кэпирлену қызметін көрсетіңіз:

118.Хромосомада алғашқы тартылу аймағы аталады:

119.Центромерасы бір шетіне қарай жылжыған хромосомалар қалай аталады:

120.ДНҚ линкерлі бөлігі, нуклеосомды бөлігімен аталады:

121.Интерфазалы хромосома – бұл құрылымның диаметрі:

122.Хромосоманың генетикалы инертті және тығыз бөліктері аталады:

123.Хроматиннің суперспирализациясы максимальді мағынада болады:

124.Центромерасы ортасында орналасқан хромосомалар аталады:

125.Ақуызды негіздермен байланыспаған бос ДНҚ бөліктері аталады:

126.Хроматиннің жинақталуының екінші деңгейі болып табылады:

127.Гистон Н₁ ненің пайда болуына қатысады:

128.Әлсіз жинақталған хромосома бөлігі аталады:

129.Микротүтікшелер құрылысының орталығы болып табылады:

130.Цитозоль қаңқасы неден тұрады:

131.Микрофиламенттер құрамында қандай ақуыз болады:

132.Митоздық ұршықтың пайда болуы кезінде тубулиннің полимеризациясын бұзатын заттарға жатады:

133.Микротүтікшелер қабырғасы қандай ақуыздардан тұрады:

134.Цитоқаңқаның қандай элементтері ширатылған жіпшелерден тұратын «Корзинкені» құрайды:

135.Табиғаты биогенді мутагендерге жатады:

136.Rex А гені бақылайды:

137.Герминативтік мутация пайда болады:

138.Клеткаға жетпей мутагендер әсерін төмендететін, факторлар аталады:

139.Биогенді мутагендерге жатады:

140.Репарацияның конститутивті жүйесіне жатады:

141.S- тәуелсіз мутагенді көрсетіңіз:

142.Генетикалық материал саны немесе құрылымның бұзылуы аталады:

143.Басқа факторлардың мутагенді эффектісін жоғарлататын факторлар, аталады:

144.Биологиялық мутагендерге жатады:

145.Эукариоттарда, индуцибельді репарация жүйесінің түрі қандай:

146.Кодтайтын типі бойынша зақымдалуды шақыратын мутаген:

147.Қалыпты геннен патологиялық генді мутация, аталады:

148.Клеткада мутаген әсерін төмендететін факторлар, аталады:

149.Органикалық мутагенге жатады:

150.S- тәуелді мутагенді көрсетіңіз:

151.Конститутивті жүйе репарациясына жатады:

152.Лизосоманың негізгі қызмет:

153.Ядроның ішіндегі сұйықтық аталады:

154.Эндоплазмалық тор құрады:

155.Екі суббірліктен, ақуыздан және РНҚ тұратын, органеллалар:

156.Бір мембранамен қапталаған органоидтар – бұл:

157.Гольджи комплексінің қызметі:

158.Ламиналардың қызметін көрсетіңіз:

159.Диссимиляцияның үшінші кезеңі клетканың қандай компартментінде өтеді:

160.Пероксисоманың қызметін көрсетіңіз:

161.Тегіс эндоплазмалық ретикулумның ең басты қызметі не:

162.Цитоплазмада митохондриялар қалай қозғалады:

163.Кедір-бұдырлы эндоплазмалық ретикулумның негізгі қызметі болып табылады:

164.Клеткалардың бөлінуіне қатысады:

165.Гольджи комплексінің қызметін көрсетіңіз:

166.Екінші ретті лизосомалар пайда болады:

167.Ағзаның қандай фундаментальді қасиеттерін генетика оқытады:

168.Белгілердің тұқымқуалаудағы негізгі заңдылықтарын екінші рет ашқан кім:

169.Тұқымқуалаушылықтың хромосомды теориясының авторы кім:

170.Антикодон болады:

171.Гомологиялық хромосоманың қосылу процессі аталады:

172.Бір ағзадағы сомалық клеткалардың хромосомасының тұрақты жиынтығын клетканың қандай бөліну жолы қамтамассыз етеді:

173.Қандай фазаны зерттегенде және қандай бөліну каритипті оқуға мүмкіндік береді:

174.Ядроның қандай бөліну түрі нәтижесінде төрт гаплоидты клеткалар пайда болады

175.ДНҚ молекуласы ядроның қандай бөлігінде орналасады:

176.Ата-аналары туралы не айтуға болады, егер олардың әулеттерінің ішінде 3:1 фенотипті қатынасы көрінсе:

177.Ата-аналары туралы не айтуға болады, егер олардың әулеттерінің ішінде 9:3:3:1 фенотипті қатынас көрінсе:

178.Қандай будандастыру кезінде келесі ажырау 1:1 формуласы бойынша болады - үшгибридті

179.Гомозиготалы дара тұрады:

180.Гомогаметалы жынысты дара тұрады:

181.Қандай будандастыру кезенде келесі ажырау 9:3:3:1 формуласы бойынша болады:

182.Аллельді гендері бар, хромосомалар қалай аталады:

183.Ажыраудың қандай варианттында фенатипі бойынша қатынас 9: 3: 3: 1 болады:

184.Гетерозиготаны анықтау үшін анализатор ретінде не болады:

185.Адамның IY(AB) қан тобы, гендердің қандай типінің әрекеттесуі мысалы болып табылады:

186.Адамның II (AO) қан тобы, гендердің қандай типінің әрекеттесуі мысалы болып табылады:

187.Голандриялық қандай белгімен беріледі:

188.Адамда қандай белгі аутосомды беріледі, бірақ жынысқа байланысты:

189.Өзгергіштіктің қандай түрінде тек фенотип өзгереді:

190.Хромосома жиынтығы 2n+1 ағза қалай аталады:

191.Хромосома жиынтығы 2n-2 ағза қалай аталады:

192. Геномды мутация негізінде не болады:

193.Ұрықтың 16 мен 64 бластомерлер арасындағы сатысы, аталады:

194.Бластоциста кімдерге тән:

195.Акросома- бұл туынды:

196.Нуклесоманың жақындауына гистондардың қайсысы қатысады:

197.Пенетранттылық –бұл:

198.Дискорданттылық дегеніміз не?

199.Экспрессивтілік – дегеніміз не:

200.Гибридтердің 1 ұрпағындағы біркелкілік ережесінде Мендель қандай әрекеттесу түрлерін сипаттады?

201.Гендердің қандай әрекеттесуі кезінде фенотиптердің 12:3:1 және 13:3 қатынасы пайда болады?

202.Гендердің қандай әрекеттесу кезінде фенотиптердің 15:1 қатынасы пайда болады?

203.Делеция – бұл:

204.Дупликация- дегеніміз бұл:

205.Мейоз кезіндегі гомологиялық хромосома бөліктерінің немесе сегменттердің алмасуы аталады:

206.Пуринді негіздің пуриндіге алмасуы қалай аталады:

207.Пиримидинді негіздің пиримидиндіге алмасуы қалай аталады:

208.Пуринді негіздің пиримидинге және керсінше алмасуы қалай аталады:

209.S-тәуелді мутагендер клеткалық циклдің қандай фазаларына әсер етеді:

210.S-тәуелсіз мутагендер клеткалық циклдің қандай фазаларына әсер етеді:

211.У-хромосоманың тұқымқуалау варианты қалай аталады:

212.Табиғаттағы бииологиялық мутагенез факторын көрсетіңіз:

213.Овогенез- бұл ненің пайда болуы:

214.Полигендің тұқымқуалау мысалы:

215.Хромосомаға қосылу - аталады:

216.Сақиналы хромосоманың пайда болуы байланысты:

217.Жыныс клеткаларының өсуі мен дифференцирлену процессі аталады:

218.Акросома – бұл қосынды:

219.Ұрықтың бөлшектенуі аяқталуымен пайда болады:

220.Бөлшектену морфологиясы байланысты:

221.Бластодерманың бір бөлінің ішке қарай енуі аталады:

222.Гендердің толық тіркесі бұзылуының себебі болып табылады:

223.Интрондарды үзу және экзондарды тігу процессі қалай аталады:

224.Жыныс хроматині дегеніміз не (Барра денесі)?

225.Плейотропия- дегеніміз бұл:

226.Хромосоманың 21 жұбындағы трисомия синдромы аталады:

227.Цитогенетикалық әдіс көмегімен көрсетуге болады:

228.РНК-полимеразаның ТАТА-боксқа қосылу жағдайын көрсетіңіз:

229.Приемлемді миссенс-мутацияға мысал келтіріңіз:

230.Жартылай приемлемді миссенс мутацияға мысал келтіріңіз:

231.Приемлемді емес миссенс-мутацияға мысал келтіріңіз:

232Табиғаты физикалық теротоген мысалы болады:

233.Қауыпті кезеңдер туралы ілімнің авторы:

234.Екінші қауыпті кезең сәйкес:

235.Алғашқы қауыпті кезең:

236.Дамып келе жатқан ұрық бөлігімен әрекеттестік бұл:

237.Жұмыртқаның алғашқы қабықшасы, аталады:

238.Анимальді полюстің ұзақ клеткалармен, вегетативті полюстің ірі клеткаларға өсуі, бөліну жылдамдылығы бойынша қалушы, аталады:

239.Хромосоманың диплоидты санынан гаплоидтыға төмендеуімен болатын клеткалық бөліну түрі, қалай аталады:

240.Митоздың қай фазасында хромосоманың экватор бойынша қозғаласы байқалады?

241.Клеткалық циклдің дұрыс реттілігін көрсетіңіз:

242.Мейоздың қай фазасында синаптонемальді комплекстің пайда болуы жүреді:

243.Генетикалық жоспарланған, энергияны қажет ететін, жасушаның белсенді өлу процессі қалай аталады:

244.60-74 жастағы адамдардың тіршілік кезеңі:

245.75-89 жастағы адамдардың тіршілік кезеңі аталады:

246.90 жастан жоғары өмір сүретін адамдар аталады:

247.35-60 жастағы өмір сүретін адамдар қалай аталады:

248.Метаморфоз – бұл:

249.Жыныстық диморфизм – бұл:

250.S-гемоглобин – бұл ненің мысалы:

251.Метгемоглобин – бұл ненің мысалы:

252.Тұқымқуалауға бейімді аурулар мысалы не:.

253.Тұқымқуалауға бейімді аурулар мысалы не:

254.Тұқымқуалауға бейімді аурулар мысалы не:

255.Адамдағы полимерлі тұқымқуалаудың мысалы:

256.Транскрипционды –белсенді хроматиннің аймағы:

257.Жұмыртқаның барлық беткейіндегі сызықтар терең бөліктерге енетін бөлшектену түрі, қалай аталады:

258.Партеногенездің түрлерін таңдаңыз:

259.Сезім мүшелерінің және нерв түтікшелерінің түзілуі қай кезеңде жүреді:

260.Адамда овогенез қашан басталады:

261.Адамда сперматогенез қашан басталады:

262.Сперматогенезді иницирлеуші гормон қандай:

263.Оотикалық сегрегация құбылысы неге тән:

264.Нәтижесінде 2 немесе 3 ұрық жапырақшасы пайда болатын эмбриональді клетканың бөліну процессі қалай аталады:

265.Үш қабатты гаструланың пайда болу тәсілі:

266.Тұрмыс қалпы түсінігі қатал қолданылады тек кімге:

267.Қартаю механизмі мен себептерін оқытатын ғылымқалай аталады:

268.Іштегі нәресте дамуының бұзылуы қалай аталады:

269.Ұрық дамуының бұзылуы қалай аталады:

270.Бластоцистаның пайда болу кезеңінде шығатын ақаулар қалай аталады:

271.Гамета және зиготаның пайда болу кезеңінде шығатын ақаулар қалай аталады:

272.Жетілудегі туа біткен ақаулар себептеріне байланысты неге бөлінеді:

273.Химиялық табиғатты тератогенге жатады:

274.Экзоцитоз дегеніміз не:

275.Антипорт мысалына жатады:

276.Фагоцитоз қандай тасымалдау түрінежатады:

277.Эукариот клеткасындағы ішкі құрылысының жоғарғы тәртіпті орнакласуы:

278.Қазіргі кезде мембрана құрылысының кімнің моделі алынған:

279.Плазмалық мембрана арқылы тасымалдау, энергияны қажет етпейтін процесс қалай аталады:

280.Мембрана арқылы қарапайым тасымалдау түріне жатады:

281.Энергияны қажет ететін тасымалдауға не жатады:

282.Сингер-Николсонның ұсынуы бойынша сұйық-мозайкалы мембрана моделі:

283.Антипорт кезінде не болады:

284.Эндоплазмалық ретикулум тұрады:

285.Экзоцитоз кезінде везикулалар неден үзіледі:

286.Тегіс емес эндоплазмалық ретикулумнің негізгі қызметі:

287.Нуклеотид құрамына қандай компоненттер кіреді:

288.Белгілі РНҚ- түрлерін көрсетіңіз:

289.Нуклеосоманы не құрайды:

290.ДНҚ-ның ілмекті құрылымы қалай аталады:

291.Егер бластомерлердің өлшемі бірдей болса, онда бөлшектену аталады:

292.Акросома- бұл туынды:

293.Нуклесоманың жақындауына гистондардың қайсысы қатысады:

294.Мейоз кезіндегі гомологиялық хромосома бөліктерінің немесе сегменттердің алмасуы аталады:

295.У-хромосоманың тұқымқуалау варианты қалай аталады:

296.Теломерлер қандай қызмет атқарады:

297.Хромосоманың Париждік жіктелу принцип негізінде не?

298.Нуклеосома қандай гистондардан тұрады:

299.Центромерада бөліну ұршығы жіпшесінің бекінетін орны, қалай аталады:

300. Митоздық циклдің қай фазасында ДНҚ репликациясы жүреді?