1. Арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесінің қосындысын табатын кесте құр. Арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесін мына формула арқылы шығарылатының еске түсірейік. Мұнда а 1- прогрессияның бірінші мүшесі, ал d арифметикалық прогрессияның разность түрі. Арифметикалық прогрессияның бірінші n мүшесі мына формулмен шешіледі . Есепті шешпес бұрын прогрессияның бірінші мүшесін табу керек. Мысалға 2 санын алындар. Бұл тапсыраманы орындау үшін келесі әрекеттерді орындау қажет.
2. Екінші жолды белгіленіз.Талап қойылған өлшемді орнатыныз: қаріптерді курсивпен, ол үшін саймандар тақтасында К қаріпімен белгіленген пиктограммасын басып, қаріп өлшемін Times New Roman 12 пт өзгертеміз.
3. А1 ұяшығын белгілеп кестеміздің тақырыбын «Арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесін жән n –мүшесінің қосындысын есептеу» деп қойамыз.Тақырып бір жолға орналасып, бірнеше ұяшық алуы мүмкін.
4. Тақырып жолының бағандарын түрлендіру керек. Ол үшін А2 ұяшығына «d» қаріпін, В2 – ұяшығына «n», С2 –ұяшығына «an», D2 –ұяшығына «Sn» қаріптерін енгізініз. Жоғарғы индекстерді бегілеу үшін алдымен мына индекстерді белгілеу керек (сізде алдымен жолға әдеттегідей n қаріпін С2 және D2 ұяшығына енгіземіз). Келесі мәзір жолынан Формат®Ұяшық командасын орындап, Шрифт вкладкасын орындап Эффекты ажыратып қосу тобынан төменгі индекс ажыратып қосқышын айрықшалау қажет.
5. А3 ұяшығына арифметикалық прогрессияның айырымын енгізіп, мысалы 0,725 санын енгіз. Осылайша төменгі ұяшықтар қатарын осындай сандармен толтыру керек. Ол үшін А3 ұяшығын белгілеп Маркер толтыру көмегімен А3 ұяшығынан төмен орналасқан 10-шы ұяшыққа дейін созамыз.
6. Келесі бағанға қатарынан 1 ден 10-ға дейінгі сандарды орналастыр. В3 ұяшығына 1 санын, В4 ұяшығына 2 санын орналастырып, екі ұяшықты яғни В3, В4 ұяшықтарын белгілеп Маркер толтырғыш көмегімен төменге қарай 8 ұяшық А12 дейін созыныз. Сол кезде баған автоматты түрде 1ден 10 дейін толтырылады.
7. С бағанына арифметикалық прогрессияның мүшелерін орналастыр. С3 ұяшығына арифметикалық прогрессияның бірінші мүшесі, мысалы -2 енгіз. Енді С4 ұяшығын арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесін есептейтін формуланы енгіз. Ол үшін С4 ұяшығын белгілеп, міндетті түрде латынға көшіп, осы ұяшыққа =С3+А3 формуласын жаз. Enter батырмасын басу арқылы ұяшықтағы формуланы бекітініз.С4 ұяшығын белгілеп, Маркер толтыруды С12 ұяшығына дейін соз. Сонда белгіленген ұяшықтар арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесін есептейтін формуламен толтырылады.
8. D3 ұяшығына арифметикалық прогрессияның бірінші n –ші мүшесінің қосындысын септейтін мына =(-2+С3)*B3/2 формуланы енгіз. D3 ұяшығын белгілеп Маркер толтыру көмегімен төменгі D12 ұяшығына дейін созу арқылы толтыр. Енді кесте толығымен толтырылды. Тек көркемдеу ғана қалды.
9. Мәліметтерді автоматты түрде баған бойымен туралау керек. Ол үшін ұяшық аралықтар белгіленіз А2:D12. Формат мәзірінен Столбец®Автоподбор ширины командасын орындаймыз.
10. Енді кестенін тақырыбын көркемдеу керек немесе тақырып орналасқан ұяшықты: «Арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесін жән n –мүшесінің қосындысын». А1 ден D1дейінгі ұяшықтарды белгілеп, Формат®Ячейки командасын тандап, Выравнивание закладкасында түзетуді және Выравнивание по горизонтали тобында по центру выделению айырып қосқышын орнатып,ал Отображение тобынан – сөздерді ауыстыру керек. ОК батырмасын басыныз. Бұл кесте тақырыбын бірнеше жол және белгіленген ұяшықтардын ортасына орналастыруға мүмкіндік береді.
11. Кестеге түзетулер енгізініз. Ол үшін А2:D12 ұяшық аралықтарын белгілеп (тақырыпсыз кесте), Формат®Ячейки командасын орындап, Граница закладкасын тандап, сызық түрін тандап, ішкі және сыртқы қосқыштарды айрықшалау қажет. ОК батырмасын басыныз.Содан кейін тақырыпқа қатысты ұяшық блоктары: А1 ден D1 дейін, және осы әрекеттерді қайталай отырып ішік қосқышты орнатыныз. Бұл жағдайда барлық ұяшықтарда емес тек белгіленген ұяшықтарда жақтаулар пайда болады.
12. Кестенің сонғы түрін Файл®Предварительный просмотр командасын орындау арқылы көре аламыз.
Егер сіз берілген тапсырмаларды толығымен орындасаныз сізде мына түрдегі кесте пайда болуы керек.
A | B | C | D | |
Арифметикалық прогрессияның n –ші мүшесін жән n –мүшесінің қосындысын есептеу | ||||
d | n | An | Sn | |
0.725 | -2 | -2 | ||
0.725 | -1.275 | -3.275 | ||
0.725 | -0.55 | -3.825 | ||
0.725 | 0.175 | -3.65 | ||
0.725 | -2.75 | |||
0.725 | 1.625 | -1.125 | ||
0.725 | 2.35 | 1.225 | ||
0.725 | 3.075 | 4.3 | ||
0.725 | 3.8 | 8.1 | ||
0.725 | 4.525 | 12.625 |