Магистранттарға арналған пән
БАҒДАРЛАМАСЫ
(СИЛЛАБУС)
Пән: Өсімдіктер физиологиясының қазіргі проблемалары
Мамандығы: 6М060700 – Биология
6М011300 – Биология
Көкшетау, 2016
Магистранттарға арналған пән бағдарламасы (силлабус) 6М060700– Биология мен 6М011300 – Биология мамандықтары бойынша оқу жұмыс бағдарламасы негізінде құрылды.
Биология және оқыту әдістемесі кафедрасының отырысында қарастырылған
«_31__» ____08______ 2016 ж. хаттама № _1_
Биология және ОӘ кафедрасының меңгерушісі 
Дурмекбаева Ш.Н.
Жаратылыстану ғылымдары факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясымен мақұлданған
«__05_» ___09_____2016 ж. хаттама № __1
ОӘК төрағасы _______ 
________ Ермаганбетова С.К.
Оқытушы туралы мәліметтер
Дурмекбаева Шынар Нурлыбековна, биология кафедрасының доценті, биология ғылымдарының кандидаты.
Ш. Уәлиханов атындағы КМУ, биология және ОӘ кафедрасы, 716 бөлме, жұмыс телефоны – 25 56 11.
Пән туралы мәліметтер
Өсімдіктер физиологиясының қазіргі проблемалары
Өту орны: 712 ауд.
Оқу жоспарының көшірмесі:
| Курс | Семестр | Кредит саны | Дәрістер, сағаты | Практ., семин. саб.,сағ. | Зертх. сабақт., сағат. | ОБМӨЖ сағат-да | МӨЖ сағ-да | Барлығы сағ-да | Бақылау түрі |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| - | 22,5 | 67,5 | Емтихан |
4. Пәннің пререквизиттері: Органикалық химия, биохимия, молекулярлық биология, өсімдіктер физиологиясы, адам және жануарлар физиологиясы (бакалавриат).
Курстың постреквизиттері: Теориялық биология, онтогенез, клеткалық биология.
Құзыреттіліктер: Өсімдіктер биохимиясын және физиологиясын білу.
5. Пәнді сипаттау:
Пәннің оқыту мақсаты: магистранттардың өсімдік организмінде жүретін физиологиялық және биохимиялық процестер туралы білімдерін тереңдете түсу. Өсімдіктер физиологиясының мәселелерін зерттеу және оларды практикада қолдана білу.
Пәнді оқытудың басты міндеттері: Курсты оқуда магистранттардың танымын оятып, негізгі бағыттар: фотосинтез, тыныс алу, су алмасу, минералдық қоректену, фитогормондар, өсу және даму, өсімдіктердің көбеюі, қолайсыз факторларға және патогендерге төзімділігі және адаптациясы, өсімдіктердің екіншілік метаболизмі, физиологиялық процестерді реттеу жүйесі бойынша көзқарастарын қалыптастыру.
Пәннің қысқаша мазмұны: Өсімдік клеткасының физиологиясы мен биохимиясы. Фотосинтез. Өсімдіктердің тыныс алуы. Өсімдіктердің су алмасуы. Өсімдіктердің минералды қоректенуі. Өсуі және дамуы. Өсімдіктердің төзімділік механизмдері.
Сабақ жоспары
6.1 дәрісханалық сабақтардың оқу-тақырыптық жоспары
| № | Мазмұны (тақырыбы мен сұрақтары) | Дәрістер сағат саны | Практ., семинар сабақтар сағ. | Зертханалық сабақтар сағ. | Оқу мен әдістемелік әдебиетке сілтеме |
| Тақырып 1. Кіріспе | |||||
| Қазіргі өсімдіктер физиологиясы мен биохимиясының міндеттері. Биохимиялық реакциялар мен физиологиялық процестердің арасындағы байланыс. | - | Н:1-14 | |||
| Қазіргі өсімдіктер физиологиясының негізгі бағыттары: биохимиялық, биофизикалық, онтогенездік, эволюциялық, экологиялық, синтетикалық (кибернетикалық). | |||||
| Физиологиялық және биохимиялық бағыттардың өзара байланысы. | |||||
| Тақырып 2. Өсімдік клеткасының физиологиясы мен биохимиясы | |||||
| 2. | Өсімдік жасушасын зерттеу әдістері: электрондық микроскопия, дифференциалды центрифугалау, микрохирургиялық, цитохимиялық. | - | Н:1-14 | ||
| Өсімдік жасушасының негізгі химиялық компоненттерінің табиғаты мен функциясы: белоктар, ферменттер, нуклеин қышқылдары, көмірсулар, липидтер. | |||||
| 3. | Мембраналардың құрылымы мен функциясы. Зақымдаушы әсерге жасушаның тітіркенуі және реакциясы. | - | Н:1-14 | ||
| Физиологиялық процестерді реттеу жүйесі: генетикалық, трофикалық, энергиялық, гормоналдық. | |||||
| Тақырып 3. Фотосинтез | |||||
| 4. | Фотосинтез қарқындылығы және оны анықтау әдістері: газометриялық, радиометриялық және т.б. | - | Н:1-14 | ||
| 5. | Фотосинтезді реттеудің эндогенді механизмдері | - | Н:1-14 | ||
| Фотосинтезді фотохимиялық және биохимиялық лимитирлеу. | |||||
| Гормоналдық эффект. Донорлы-акцепторлық қатынастар. | |||||
| 6. | Жапырақ бетінің индексі. Фотосинтездік потенциал. Фотосинтездің таза өнімділігі. | - | Н:1-14 | ||
| Егістіктердің фотосинтездік қызметін оңтайландыру жолдары. Фотосинтез және өнімділік. | |||||
| Тақырып 4. Өсімдіктердің тыныс алуы | |||||
| 7. | Тыныс алуды есепке алу әдістері. Тыныс алу субстратының тотығуының негізгі жолдары. | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | ||
| Тотығу-тотықсыздану реакцияларының типтері. | |||||
| Тақырып 5. Өсімдіктердегі су алмасу | |||||
| 8. | Биологиялық объектілердегі судың құрылысы және қасиеттері. | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | ||
| Өсімдіктердегі су алмасудың термодинамикалық негіздері. | |||||
| 9. | Судың белсенділігі. Химиялық потенциал. Су потенциалы. Гравитациялық потенциал. Гидростатикалық потенциал (қысым потенциалы). | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | ||
| Өсімдіктегі су тасымалының мәні және су қозғалысының жолы. Өсімдіктің суды соруы. | |||||
| Топырақтағы су фракциялары: химиялық байланысқан су, сорбцияланған су, бос су, бу күйіндегі су, қатты күйдегі су. | |||||
| Тақырып 6. Өсімдіктердің минералды қоректенуі | |||||
| Минералдық заттарды сіңіру және тасымалдау. | - | Н: 1-14; Қ: 1-12 | |||
| Азоттық қоректену | Н: 1-14; Қ: 1-12 | ||||
| Топырақсыз культурада (сулы, субстратты, аэропондық) өсірілетін өсімдіктердің қоректену ерекшеліктері. | |||||
| Тақырып 7-8. Өсімдіктердегі органикалық заттардың алмасуы және тасымалдануы. Өсімдіктердің өсуі және дамуы. | |||||
| Өсімдіктердің гормоналдық жүйесі. Ауксиндер. ИСҚ (ИУК). Гибберелиндер. Абциз қышқылы. | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Өсімдіктердің даму кезеңдері. Фотопериодизм. Яровизация. | |||||
| Тақырып 9. Өсімдіктер төзімділігінің механизмдері | |||||
| Бейімделушілік пен төзімділік шекарасы. Өсімдіктердің зақымдаушы әсерлерге қарсы қорғаныштық-бейімделушілік мүмкіншіліктері (реакциялары). | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Төзімділіктің түрлері. Өсімдіктерді төзімділікке тестілеу. | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Тақырып 10. Ауылшаруашылық культуралардың өнімінің сапасын физиологиялық және биохимиялық қалыптастыру | |||||
| Ауылшаруашылық өнімдерге қойылатын стандартты талаптар: химиялық құрамын бағалау, өсу және даму барысында өсімдікте синтезделетін және жинақталатын химиялық заттардың технологиялық қасиеттері. | - | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Барлығы | - |
ОБМӨЖ күнтізбелік-тақырыптық жоспары
| №№ | ОБМӨЖ тақырыптары | ОБМӨЖ сағат саны | Әдебиетке сілтеме жасау (нег.қос.) | Басқа құралдар (сайттар, электр.оқ.) |
| Өсімдіктер физиологиясының әдістері және зерттеу деңгейлері: спектрофотометрия, иммунология, кристаллография, математика және кибернетика. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Өсімдіктер биохимиясының негізгі бағыттары: аналитикалық, физиологиялық, генетикалық, молекулалық, кванттық. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Мембраналық өткізгіштіктің проблемалары. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Физиологиялық процестерді реттеу принциптері. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Өсімдік жасушасының негізгі химиялық компоненттерінің табиғаты мен функциясы. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Фотосинтездің сыртқы орта факторларына тәуелділігі. Егістіктер мен екпелер фотосинтездеуші жүйелер ретінде. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Фотосинтездің физико-химиялық мәні және оны зерттеудің негізгі кезеңдері. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Фотосинтездің жарықтық сатысы, химизм. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Фотосинтездің қараңғылық сатысы: С-3 жолы (Кальвин циклі), С-4 жолы (Хэтч-Слэк- Карпилов циклі), CAM-метаболизмі. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Өсімдік ағзасындағы тыныс алудың ролі. | 1,5 | Н: 1-14; Қ: 1-18 | ||
| Өсімдіктегі су балансы. Тамырдың суды соруы. Транспирация. Әртүрлі экологиялық топтарға жататын өсімдіктердегі су алмасу процесі. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Минералдық қоректену кезіндегі өсімдікке қажетті элементтер. Макро-, микроэлементтер және күл заттары. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Физиологиялық процестердің ритмі. Өсімдіктердің қозғалуы. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Өсімдіктердің қартаю физиологиясы. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Реттеушіліктің ағзалық деңгейі. Доминантты орталықтар. Полярлық. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Экологиялық мониторинг. Өсімдіктер ортаның индикаторы ретінде. | Н: 1-14; Қ: 1-18 | |||
| Барлығы | 22,5 |
ОБМӨЖ тапсырмалары
| № | ОБМӨЖ тақырыптары | Тапсырмалары |
| Өсімдіктер физиологиясының әдістері және зерттеу деңгейлері: спектрофотометрия, иммунология, кристаллография, математика және кибернетика. | Ауызша жауап беру | |
| : Өсімдіктер биохимиясының негізгі бағыттары аналитикалық, физиологиялық, генетикалық, молекулалық, кванттық. | Баяндама дайындау | |
| Мембраналық өткізгіштіктің проблемалары. | Ауызша жауап беру | |
| Физиологиялық процестерді реттеу принциптері. | Конспект дайындау | |
| Өсімдік жасушасының негізгі химиялық компоненттерінің табиғаты мен функциясы. | Жазбаша есеп | |
| Фотосинтездің сыртқы орта факторларына тәуелділігі. Егістіктер мен екпелер фотосинтездеуші жүйелер ретінде. | Жазбаша есеп | |
| Фотосинтездің физико-химиялық мәні және оны зерттеудің негізгі кезеңдері. | Конспект дайындау | |
| Фотосинтездің жарықтық сатысы, химизм. | Баяндама | |
| Фотосинтездің қараңғылық сатысы: С-3 жолы (Кальвин циклі), С-4 жолы (Хэтч-Слэк- Карпилов циклі), CAM-метаболизмі. | Конспект дайындау | |
| Өсімдік ағзасындағы тыныс алудың ролі. | Реферат | |
| Өсімдіктегі су балансы. Тамырдың суды соруы. Транспирация. Әртүрлі экологиялық топтарға жататын өсімдіктердегі су алмасу процесі. | Конспект дайындау | |
| Минералдық қоректену кезіндегі өсімдікке қажетті элементтер. Макро-, микроэлементтер және күл заттары. | Ауызша дайындау | |
| Физиологиялық процестердің ритмі. Өсімдіктердің қозғалуы. | Ауызша дайындау | |
| Өсімдіктердің қартаю физиологиясы. | Конспект дайындау | |
| Реттеушіліктің ағзалық деңгейі. Доминантты орталықтар. Полярлық. | Конспект дайындау | |
| Экологиялық мониторинг. Өсімдіктер ортаның индикаторы ретінде. | Ауызша дайындау |
