Кәсіпкерлер жауапкершілігінің мәні, түрлері және пайда болу шарттары

Кәсіпкерлердің жауапкершілігі деп мемлекеттің, қызметкерлердің, клиенттердің, шаруашылық жүргізу субъектілірінің құқықтарын бұзуға, орындалмаған (келісімшарттық) міндетемелерді қалпына келтіруге бағытталған белгілі бір іс-әрекеттерді жасау қажеттілігін, міндеттерін айтамыз. (шаруашылық жүргізуші әріптестер, мемлекеттік органдар кәсіпкерлердің құқықтарын бұзатын шешімдерді қабылдаған және келісімшарт міндеттемелерін орындамаған жағдайда кәсіпкерлердің алдында жауапты болады.)

Заңдық жауапкершілік түрлерінің ішнен негізі, немесе басты және қосымша, немесе екінші дәрежелі жауапкершіліктерді бөліп көрсетуге болады.

ҚР «Кәсіпкерлік» кодексінде заңды жауапкершіліктің негізгі екі түрі қарастырылған:

1.Мемлекеттік бақылауды және лицензиялауды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың жауапкершілігі;

2. Жеке кәсіперлік субъектілерінің (дара кәсіпкерлік) жауапкершілігі.

Мемлекеттік органдар мен ондағы лауазымды тұлғалары келесідей жағдайларда ҚР заңдарымен белгіленген жауапкершілікте болады:

1) Жеке кәсіпкерлік субъектісі туралы ақпартты таратқаны үшін;

2) Жеке кәсіпкерлік қызметіне заңсыз кедергі жасайтын кез келген іс-әрекет үшін;

3) Жеке кәсіпкерлік субъектісіне тексеру жүргізудің белгіленген тәртібін бұзғаны жағдайда;

ҚР «Кәсіпкерлік» кодексіне сәйкес заңнаманы бұзғаны үшін жауапкершіліктің үш түрі қолданылады:

1) Азаматтық-құқықтық жауапкершілік;

2) Әкімшілік жауапкершілік;

3) Қылмыстық жауапкершілік.