Яссауи.
Діни комедияның» авторы:Данте Алигьери.
«Жоғарғы кастаның» бөлуі мен әлеуметтік иерархияның жақтаушысы: Ницше.
«Заратустра былай айтты» еңбегінің авторы: Ницше.
«Идеялар тек қана жан жағдайы мен түйсіктердің мазмұнының көрінісі» деп айтқан тезистің авторы: Беркли.
«Идолдар» туралы ілімінің авторы: Гельвеции.
«Иелену немесе болу» еңбегінің авторы: Фромм.
«Күн қала» шығармасының авторы: Кампанелла.
«Қайрымды қала тұрғындарының көзқарасы» атты трактатының авторы: Аль-Фараби.
«Қайрымды қала тұрғындарының көзқарасы» деген трактат осы салаға жатады: Әдептілік-әлеуметтік.
«Қорқыныш», «Қараусыз қалғандық», «үмітсіздік» бұл терминдер: Экзистенциализмнің.
«Қудатлу білік»(«Благодатное знание»)
еңбегінің авторы: Баласагуни.
«Қудатлу білік» («Благодатное знание»)
еңбегінің авторы: Баласагуни.
«Қудатлу білік» («Благородное знание») еңбегінің авторы: Баласағұн.
«Құдайлар жолы» упанишад бойынша: Шектен шығып кетуді бодырмайтын тәсіл.
«Қызметтік адам» мектебінің өкілі, қытай философы: Конфуций.
«Материализм мен эмпириосыншылдық» еңбегінің авторы: Ленин.
«Материядан тәуелсіз уақыт пен кеңістік өзімен-өзі өмір сүреді» концепциясы көрсетіледі: Субстанционалдық.
«Мәнгі» философиялық сұрақ. Адам өмірінің мәні неде.
«Мәскеуден Петербургқа саяхат» атты енбегінің авторы: Радищев.
«Монада» Лейбниц жүйесінде: Қарапайым субстанция.
«Ноосфера»: Ақыл сферасы.
«Оккамның ұстара» принципі: «Жаратушыдан басқа тіршілік иесін көбейтуге болмайды».
«Орыс жаны» мен ұлттық өзіндік санамен айналысқан: Бердяев.
«Өзеннің бетінде ағынының кері ағыны ретінде өзеннің жағалауында болады» осы құбылыстар арасындағы байланысты көрсететің жұпты категориялар: Мән мен құбылыс.
«Өмір философиясының» негізін салушы: Кьеркегор.
«Өркениет мәдениеттің кәрілігі ретінде» түсіндірілді: Шпенглермен.
«Өркениет» сөзінің философиялық мағынасы: Тарихи дамуындағы қоғамның материалдық және рухани жетістіктерінің жиынтығы.
«Пайда», «жетістік», «эффектілік» осы түсініктер арқылы негізделген қызмет: Праксиология.
«Парадигма» түсінігін ғылыми айналымға енгізген: Кун.
«Патристика» терминінің мағынасы: «Шіркеу әкейлерінің» ілімі.
«Сакралдық» сөзінің мағынасы: Киелі, діни.
«Симулякрлар мен симуляциялар» еңбегінің авторы: Деррида.
«Табиғат диалектикасы» еңбегінің авторы: Энгельс.
«Табиғат туралы ғылым» мен «Рух туралы ғылым» дилеммасы: Неокантиандықтың.
«Тақсыр»трактатының авторы:
Макиавелли.
«Тарихтың соңы» концепциясының негізін салушы: Фукуяма.
«Үнгір туралы миф» кімде кездеседі: Платонда.
«Философ» сөзін бірінші енгізген: Пифагор.
«Философиялық хаттар» еңбегінің авторы: Чаадаев.
«Хайдеггер бойынша барлығының мәнсіздігі, сезімдердің құлдырауы»: Экзистенциализм.
«Шекаралық жағдай» ілімі осы философияда кездеседі: Экзистенциализм.
«Шығармашылық екпін» терминің философияға енгізген: Бергсон.
«Экзистенциализм – бұл гуманизм» атты еңбегінің авторы: Сартр.
«Эманация» сөзінің мағынасы: Тұтас болмыстың өзінің ернеулеуінің түсінуі.
«Эпистема» түсінігінің авторы: Рассел.
XIX ғ Ресейде славянофильдіктің өкілдері: Хомяков, Киреевский.
XVI- XVII ғғ. эмпиризмнің негізін қалаған: Спиноза.
XVII ғ Жаңа заман философиясының ен жақын сипаттамасы: Наукоцентризм.
XX ғ 30-шы жылдарының Стамбул мен Берлиндегі "Жаңа Туркістан", "Жас Туркістан", журналдарының негізін салушы: Шоқай.
ААААААААААААА
А. Құнанбаевта имандылық жетілдірудің каноны көрсетеді: «Қара сөздер»
Абай Құнанбаевпен өзінің
философиясында айтылған
принципі: «Адамбол!»
Абай философиясында дүние мен Құдайдың тендестіруі туралы: Пантеизм.
Абай философиясының басты
мәселесі: Адам.
Абай философиясының басты субстанция ретінде табиғат болады, бірақ оның ішінде Құдай да барПантеизм.
Абай философиясының бір бөлімі: Адам.
Абай философиясының орталық идеясы, ілімі: Жүрек.
Абсолютті ақиқатт: Толық жан жақты білім.
Августин Блаженный бойынша зұлымдықтың себебі: Адамның ерігінің жамандығында.
Августин Блаженный бойынша ақиқатты табуға болады: Тек қана жүрекпен.
Августин Блаженныйдың басты еңбегі: «Діни қала туралы».
АвгустинБлаженныйдың көзқарасы: Теоцентристтік.
Ағарту кезеңінің француз философы, 35-томдық энциклопедияның авторы: Дидро.
Адам қоғамының философиялық анықтамасы: Тірі жүйе дамуының жоғарғы сатысы, оның басты элементтері ретінде адамдар, түрлі институттардың жиынтығы, рух сферасы.
Адам мәселесі басты болып саналатын көзқарастың түрі: Антропоцентризм
Адам мен қоғамның шығу тегі: Антропосоциогенез.
Адам рухын мәңгілік өлмейтін бір денеден екінші денеге көшетін құдірет жаратқан күш ретінде санаған антикалық ойшыл: Платон.
Адам санасындағы нақтылықтын көрінісі бағытталған белсенділік процессі: Таным.
Адам санасының негізін құрайтын ой: Абстрактылы.
Адамға байланысты концептуальды елестетулер осында болады: Философиялық антропология.
Адамға дұрыс шешімін табуын көмектесетін: Интуиция.
Адамда қайталанбайтын және оның бірегейлігінің қасиеттері мен ерекшеліктері: Индивидуалдылық.
Адамдардың қабылдау мен елестетулердің сақталатын жері: Ес.
Адамды моральдық тіршілік иесі деп философияның орталық мәселе ретінде алғаш рет мәселесін қарастырған Сократ.
Адамның өзіне сәйкес келетін елестетулер мен тілектерінің белсенді қызметі: Бостандық.
Адамның жақсылық пен жамандықты айыру қасиеті, моральдық құндылықтар туралы ілім: Этика.
Адамның жаңаны қабылдау ерекшелігі сананың сипатын көрсетеді: Шығармашылық.
Адамның қоршаған объективті әлемге қатынасына марксистер берген анықтамасы: Затты өзгертетін, практикалық қызмет.
Адамның құтқарылуының сегіз жолын келтіретін философиялық ілім: Буддизм.
Адамның негізін барлық қоғамдық қатынастардың жиынтығы деп айтқан: Маркс.
Адамның ойы мен қылықтары арқылы әлемге деген қатынасы көрсетілген: Өмірлік позиция.
Адамның практикалық әрекетінің алғашқы түрі: Материалдық өндіріс.
Аксиология философиялық білімнің саласы ретінде пайда болды: XIX ғасыр.
Аксиологиялық концепциясының өкілдері В.Виндельбанд, Г.Риккерт, трансцендентальды норманың түрін құндылық деп санаған: Мәдени-тарихи релятивизм.
Ақиқатты табуының сұхбаттық әдісін енгізген: Сократ.
Ақын, драматург, романист, философиялық сөздігінің авторы, ағарту кезеңінің философы: Вольтер.
Алғашқы болмыстың анықтамасын берген: Парменид.
Алғашқы өзінің ілімінің басты мәселесі ретінде адамды қарастырған ежелгі грек ойшылы: Сократ.
Алтынсарин бойынша қазақ халқының әлемдік өркениетке қатынасу жолы: Ағарту мен тәрбие.
Аль-Фараби осы ойшылдың еңбектерін араб тіліне аударып түсініктемелерін берді: Аристотельдің.
Аль-Фарабидің антикалық философиясынан алынған маңызды дәстүр: Перипатетизм.
Анализ бен зерттеуге келетін шыни болмыстың бөлігі: Таным объектісі.
Анализ, синтез, салыстыру, абстрагирование, жалпылау болып табылады: Ғылыми зерттеу әдістері.
Аналитикалық және рационалисттік ғылыми әдіс идеяларының авторы: Декарт.
Аналитикалық философияталдады: Тіл.
Антикалық кезеңде адамның әлеуметтілік пен ақылдылықты негізгі айыратын сипаттамасын бөлген: Аристотель.
Антикалық ойлау жүйесінде «метафизика» білдіреді: Болмыстың алғашқы себебі туралы ілім.
Антикалық философ «Адам барлық заттардың өлшемі» деген: Протагор.
Антикалыққа келетін философиялық көзқарас: Космоцентризм.
Антропологиялық тұрғыдан қарағанда мәдениет: Адам қолымен жасалғанның барлығы: материалдық заттар, әлеуметтік ұйым.
Антропосоциогенездің еңбектік теориясы бойынша адамның қалыптасуына әсер еткен: Еңбек құралдары,тіл мен ойлау.
Апейронды негізгі бастама ретінде санаған: Анаксимандр.
Араб философиясы: Аристотель іліміне сүйенеді.
Араб-ислам схоласттарының атауы: Мутакалимдер.
Аристотель бойынша сананы көрсететін: Жан.
Аристотель бойынша шынайы философиялық ойлау басталады: Танқалудан.
Аристотель пікірі бойынша мемлекеттің ен жақсы түрі: Аристократия.
Атқаратын әлеуметтік қызметі мен индивидуалдық қасиеттерінің бірлігін көрсететін термин: Тұлға.
Атомизмнің негізін салушы: Демокрит.
Ауысатын шарттарында санананың көнілі қайту ахуалы, өмірлік идеалдардарының өзгеруі жаңадан құндылықтарды қарастырады: Аномия.
ӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘ
Әлем мен қоғамдағы жамандықтың болуының Құдайды ақтау: Теодицея.
Әлемде халықтың санының өсуін қауыпты деп санаған: Мальтус.
Әлемді меңгеру тылсым күшке негізделген деп санайтын Дін.
Әлемнің бір бастамасын қабылдайтын бағыт: Монизм.
Әлемнің геоцентрліктен гелиоцентрлікке көшуін көрсеткен: Коперник.
Әлемнің жалпы өзгеруін көрсететін ғылым: Диалектика.
Әлемнің пайда болғаннан кейін құдайдың керектігін терістеу: Деизм.
Әлемнің теоретикалық түсініктемесін беретін функция: Танымдық.
Әлемнің тұтас бейнесін қалыптасуын көрсететін философияның функциясы: Көзқарастық.
Әлеуметтік құндылықтар: Отбасы, жұмыс, әлеуметтік жағдай.
Әлеуметтік уақыт білдіреді: Тарихи оқиғалардың интенсивтілігі.
Әрбір айтылған сөз шындыққа тексеріледі бұл неопозитивисттердің принципі: Верификация.
Әрі қарай дәлелдеу мен тексеруді қажет ететің білімнің түрі: Гипотеза.
БББББББББББББ
Барлық приоритеттерді өркениеттік фаторларға беретін көзқарас: Цивилизм.
Бейсаналық: Автоматизм, болған саналық.
Бергсон философиясында танымның негізгі құралы: Интуиция.
Бердяев философиясында негізгі түсінік: Бостандық.
Биоәлеуметтік мақұлық, тарих пен мәдениеттің субъектісі. Адам.
Болмыстың анықтамасы: Адамға бағынбайтын дамитын шындық.
Болмыстың ғылыми анықтамасы: Түрлі материалдық және рухани әлемдерінің белгіленетін абстрактылы түсінік.
Болмыстың материалисттік мәні: Түйсік арқылы берілген, объективтік шындық.
Болмыстың негізгі түрлері: Заттар, процесстер, адамдар, рухани, әлеуметтік.
Болмыстың субъективтік-идеалисттік мәні: Ойлаймын, демек өмір сүремін.
Бостандық құндылық және: Қоғам дамуының критериі.
Бостандыққа қол жеткізуге мүмкіндік беретін кешендік тәсілдерді қалыптастыру міндеті болып табылатын Үнді мектебі: Йога.
Буддизм философиясының негізгі түсінігі: Қайғыру
Буддизм ілімінің мақсаты: Нирванаға жету.
Буддизмнің басқа әлемдік діндерден айырмашылығы. Буддизме құдірет идеясы және рух мәнгілігіұғымы жоқ.
Бұл көзқарас бойынша адам әлемнің орталығы: Антропоцентризм.
Бұл көзқарас бойынша өркениет қоғамды моральдық деградациясына әкеледі: Руссо.
Бұл кітапта Назарбаевпен ұлттық тарих мәселелері мен дәстүрдің сақталуы туралы айтылады: «Толқын тоғысында».
Бұл ойшыл философияның негізі ретінде ойлаудың (идея) орнына «өмірді» қою керек деп санаған: Дильтей.
Бұл ойшылдың шығармашылығы экзистенциализм философиясының дамуына қозғаушы күш болды: Достоевский.
Бұл позиция бойынша шынында универсалилер жоқ: Номиналисттер.
Бұл пікір бойынша «Барлығы-билік пен құдіреттілікке ерігі»: Ницшенікі.
Бұл пікір бойынша әлемді зұлымдық құдай жаратқан: Гностиктердің.
Бұл теорияда адамзат өзінің дамуында алға жылжуын көрсететін факт: Прогресс.
Бұл феномен З.Фрейдтың психоанализдің пайда болуының әдісі болып саналады: Бейсаналықтың өзгешелігі.
Бұл философияда адамның болмыс мәселесі орталық болып саналады. Эскистенциализм.
Бұл ілім бойынша дүниені тану мүмкін емес. Агностицизм.
Бұл ілімде адамның абыройлылық қасиеті туралы айтылады: Гуманизм.
Білімнің атқаратын қызметі: Қоғамның мәдени дәулетінің генераторы.
Білімнің гуманитаризациялауы: Гуманитарлық пәндердің зерттеуіне көп көңіл бөлу.
Білімнің негізгі деректері: Қабылдау, ой қорытындысы, айғақ.
Білімнің престижін анықтайтын: Қоғаммен білімнің маңыздылығын мойындау.
Білімнің түрлері: Ғылыми, паранаучное, өтірік ғылыми, квазиғылыми, керіғылыми, антиғылыми.
Бір жүйе екіншіні туғызады: Себептілік.
Біртұтас білім және барлығы бірлігі жайында философиясының негізін салушы: Соловьёв.
Біртұтас білім концепциясының ойлап шығарған: Шестов.
ВВВВВВВВВВВ
В.Вернадскийдің көзқарасы: Орыс космизмі.
В.С.Соловьев философиясында барлығы бірлігі жайындағы басты категориясы ретінде болады: Оң.
Вайшешика мектебі парамананы атады: Жалғыз құдірет ақиқатын мойындау.
Валиханов – жақтаушы: Географиялық
детерминизмнің
Волюнтаризмнің өкілі: Шопенгауэр.
ГГГГГГГГГГГГГГГГГ
Г. Гегельдің философиялық жүйесі болады: Диалектикалық.
Гегель бойынша «Абсолюттік рух» сатылары: Өнер, дін, философия.
Гегель бойынша әлемдік тарихтың мәні: «Әлемдік рухтың» қалыптасу процесі.
Гегель бойынша әрбір даму процесі үш сатылық кесте арқылы өтеді: Тезис – Антитезис – Синтез.
Гегель бойынша әрбір даму прцесі осы үш саты арқылы өтеді: Тезис – Антитезис – Синтез.
Гегель даму туралы ілімді диалектикалық процесс ретінде осы түсініктер арқылы ашады: Абсолюттік рух немесе абсолюттік идея.
Гегель өзінің даму ілімін диалектикалық процесс ретінде осы түсінік арқылы ашады: Абсолюттік рух немесе Абсолюттік идея.
Гегель өзінің философиялық жүйесін атаған: Абсолюттік объективтік идеализм.
Гегельдің құрастырған әдісі: Диалектикалық.
Гегельдің ойлап шығарған әдісі: Диалектикалық.
Гегельдің философиялық жүйесі жатады: Объективтік идеализмге.
Гераклит бойынша «Логос»: Жалпы заң.
Герменевтиканың пәні: Мәтін
Гносеология: Таным теориясы.
Гносеологиядағы рационализм: Ақыл-танымның негізі.
Гносеологиядағы эмпиризм: Танымның негізі тәжірибе болып табылады.
Грек тілінен «аксиология» сөзінің мағынасы: Құндылықтар.
Грек тілінен «атом» сөзінің мағынасы: Бөлінбейтін, мәңгі.
Грек философиясындағы адамзат мәселесiне бет –бұрыс жасаған: Софистикада
Гуманизм Еуропада XIV – XVғғ ортасында пайда болды: Италияда.
Гумилев теориясында «этнос»: «Ландшафттағы халық».
Гумилёвтің этногенез теориясының басты термині: Пассионарность.
ҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒ
Ғылым дамуының кумулятивті идеясын ойлап шығырған: Виндельбанд пен Риккерт.
Ғылым дамуының универсалды концепциясының ғылыми-зерттеулік басақтасу бағдарламасының авторы: Лакатос.
Ғылымның мәні: Табиғат пен қоғам заңдылықтарының тануын теория мен әдістемесі.
Ғылымның ролін абсолют деп санаған философиялық-көзқарастық бағдар: Сциентизм.
ДДДДДДДДДДД
Д. Локқа келетін сөз: «Өмір сүру-сезіне білу».
Даму процесінде бірлік және қарама-қайшылықтар күресі заңы көрсетеді: Дерек.
Даму процесінде саннан сапаға өту заңы көрсетеді: Механизм.
Даму процесінде терістеуді терістеу заңы көрсетеді: Бағдар.
Дао білдіреді: Жол, әлемді тану заңы.
Даолық дана қалайды: Үндемеуді.
Даосизм бойынша бүкіл әлем туралы ақпарат осында болады: Әр адамда.
Даосизмнің негізгі принципі: Недеяние.
Даралықты іздеу бұл философияның ерекшелігі: Ренессансатың.
Декарт, Лейбниц, Спиноза, Паскаль - өкілдері: Рационализмнің.
Декарттың субстанциялар ілімі: Дуализм.
Джайнизмнің негізін қалаушы: Махавира Вардхамана.
Диалектика заңдарын ашқан: Гегель.
Диалектика заңдарын ашқан: Гегель.
Диалектикалық логиканың заңдары мен принциптерін, категориялар жүйесін алғаш ашқан: Гегель.
Диалектикалық логиканың принциптері, заңдары мен категорияларының жүйесін алғаш ойлап шығарған: Гегель.
Диалектикалық-материалисттік философиясының негізін салушылар: Маркс, Энгельс.
Диалектиканың алғашқы түсінігі: Дискуссияны жүргізу әдісі.
Диалектиканың альтернативасы: Метафизика, негативті диалектика, софистика, релятивизм, догматизм.
Диалектиканың жалпы анықтамасы: Материалды және идеалды болмыстардың дамуы туралы ілім.
Диалектиканың категориялары: Мән мен құбылыс.
Диалектиканың негізгі принципі: Даму.
Дұрыс пікір: Сана – жоғары ұйымдасқан материяның ерекшелігі.
Діни көзқарасқа марксисттермен берілген анықтамасы. Дін көзқарастың тарихи формасы.
Діни сананың туылғанына байланысты теория: Супернатурализм.
ЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕ
Европа философиясы тарихында алғаш рет саясатты моральдан бөлген: Макиавелли.
Ежелгі Грецияда әңгіме жүргізу өнерінің бір түрі: Диалектика.
Ежелгі грек ойшылы алғашқы адамды қоғамдық, мемлекеттік саяси деп анықтаған: Аристотель.
Ежелгі грек тілінде «Философия» Даналыққа махаббат.
Ежелгі Қытай философиясындағы түпнегіздер: Ағаш, су, от, металл, жер.
Ежелгі Қытай философы идеалды адам концепциясының негізін салушы: Конфуций.
Ежелгі Қытайда «мейірбан адам» концепциясының авторы: Конфуций.
Ежелгі қытайлықтар үшін жоғарғы күш ретінде танылады: Аспан.
Ежелгі үнді елінде мифологиялық көзқарастан түсініктемелік – философиялыққа көшу: VI ғ. б.д.д.
Ежелгі үнді елінің киелі жазбалары: Ведалар.
Ежелгі үнді философиясының атауы санскрит тілінде «алғашқы зерттеу» деген мағынаны береді: Миманса.
Ерте буржуазиялық қатынастар кезінде саяси философияның бастамасын салған: Макиавелли.
Ерте кезеңдегі грек философиясыныңбасты мәселесі: Ғарыштың пайда болуы мен құрылымы.
Ерікті дүниетанымның негізі, жоғары ғарыштық принцип деп санаған: Шопенгауэр.
Еуропалық этикада утилитаризмнің негізін салушы: Бентам.
ЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖ
Жақсылық имандылық категориясы ретінде: Адамдардың бақытына көмекші болатын имандылық әлпеті.
Жақсылық пен зұлымдықты, ұждан пен абыройды, борыш пен намысты көрсететін нормалар жүйесі: Мораль.
Жалғыз зерттеу объектісі ретінде адам болып саналатын бағыт: Экзистенциннизм.
Жалпыдан жекеге құралған ойлаудың әдісі. Дедукция.
Жалпылау түрінде нақтылықты көрсететін бейне немесе ерекше белгі: Символ.
Жаңа европалық рационализмінің негізін қалаушы: Декарт.
Жаңа заман кезіңде идеялардың туғаннан бастап болуы осы дұрыс ойлаушылық мәні арқылы көрсетілген: Локком.
Жаңа заман философы, механисттік материализмнің өкілі: Гольбах.
Жаратылыстану және математика ғылымдарына қойылатын ғылыми талаптарды философияға да қою керек деп санаған: Неопозитивисттер.
Жекеден жалпылық жоғары деп санаған және өзінің бейітінде «Мен жалғызбын» жазсын деп өсиет айтқан. Кьеркегор.
Жердің (табиғаттың) басты құрайтын бөліктері: Литосфера, атмосфера, гидросфера, биосфера, ноосфера.
Жоғарғы құндылық: Адам өмірі.
Жұпты полярлық категорияларды қалыптасытыру осы ойлау әдісіне тән: Диалектика.
ЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗ
З.Фрейд бойынша адам психикасының деңгейлері: Бейсаналық, сана, жоғарғы сана.
З.Фрейдтің концепциясында мәдениет: Бейсаналық құштарлықтың басу механизмі.
Заттар, құбылыстыр ішкі қарама-қайшылықтар даму арқылы қарастыратын әдіс: Диалектика.
Заттарды сезімдік қабылдаудың себебі және мәні деп санаған. Платон.
Заттың жеке сапа, құрам, жақтарының көрінісі. Қабылдау.
Заттың, процестің сыртқы мінездемесі: Құбылыс.
ИИИИИИИИИИИИ
И. Лакатостың ғылыми-зерттеушілік бағдарламасы тұрады: Қатты ядро мен құтқарушы белбеуден.
Ибн-Рушд бойынша «қос ақиқат» ілімінің мағынасы осында: Философиялық ойлау мен сенім ақаиқатының дербестігін мойындау.
Ибн-Рушдтің философиялық көзқарасының сипаты: Электика.
Идеалды: Ми қызметінің қасиеті.
Идеализм білдіреді: Бірінші орынға идея мен сананы қою.
Идеология: Жеке анықталған әлеуметтік таптардың позицияларын көрсететін идеялар жүйесі, көзқарастары және принциптері.
Имандылық қатынасында«тәрбие құдіретті» деп айтқан: Руссо.
Индетерминизм позициясы: Табиғатта себептер мен салдар жоқ.
Индивидуалды деңгейде көрінетін берілген қоғамдағы барлық мүшелерінде ұжымдық түрде болатын ойлау мен психикасы: Ұлттық өзіндік сана. Қоғамдық прогрестегі жоғары критериі
Индукция: Жекеден жалпыға құралған ойлаудың әдісі.
Инквизиторлармен жағылған философ: Бруно.
Инь мен ян көрсетеді: Заттар табиғатының екі жақтылығы принципі.
Ислам пайда болды: VII ғ.
Исламға дейін Қазақстанда болған діни жүйе: Тәңірлік.
КККККККККККК
К. Маркста қоғамдық болмыстың логика мен заңдары осы түсінік арқылы көрсетілген: Материалдық байлықтың өндіру тәсілі.
К.Маркс әлеуметтік философияда құрастырған және енгізген: Іс-әрекет принципі. +
К.Маркстағы қоғамды талдауға әдістемесі: Формациялық.
К.Маркстағы материализмнің тарихи формасы. Диалектикалық.
К.Р.Поппердің «Сыни рационализм» жатады: Постпозитивизмге.
К.Юнг бойынша архетип: Бейсаналық элементі мен тәжірибеге дейін идеялар
К.Юнг бойынша коллективтік бейсаналық: Архетип.
К.Ясперс бойынша адам болмысының универсалды шарты: Коммуникация.
Кант бойынша апостериорлы білім: Таза, тәжірибеге дейін.
Кант бойынша априорлық білім: Тәжірибеге дейін алынған білім.
Кант бойынша практикалық ақыл, осымен байланысты: Бостандық әлемімен.
Кант гносеологиясында құбылыстар мен «Зат өзінде» бір-бірімен байланысты: Өтпейтін шекарамен.
Кант заттар өзімен өзі болады деген теориясын осы түсінікпен белгілеген: «Зат өзінде».
Кант үшін кеңістік пен уақыт болады: Тәжірибеге дейін сезімдік формалары.
Кантттың пікірінше тұлға өзі мақсат болғандықтан сондықтан ол тәсіл ретінде қарастырылмау керек: Категориялық императив.
Канттың категориялық императиві: Моральды заң.
Кеңістік пен уақытты ғылыми-философиялық жағынан түсіндіретін пікір: Абсолюттік идеяның пайда болуы.
Класикалық емес философиясының негізгі бағыттары: Иррационализм, «өмір философиясы».
Классикалық емес идеалисттік философиясының пайда болуының себептері: Классикалық неміс философиясының дүниеге берген идеалисттік түсінігімен келіспеушілігі.
Конфуциандықтағы басты принциптері: этикет, адамсүйгіштік және... Парыз.
Конфуций бойынша адамды осы үшін тәрбиелеу керек. Адам салт-дәстүрлерді этикетті дұрыс орындау керек.
Конфуций философиясында рақымшылдықтың басты принципі: «Алтын арқауы» жолы.
Конфуцийдың әлеуметтік этикасында тұлға болады: «Өзі үшін» емес қоғам үшін тұлға.
Коперник пен Бруноның идеяларын дұрыс деп тәжірибе арқылы дәлелдеген: Галилей.
Көзқарастың алғашқы тарихи формасы. Миф
Көзқарастың негізі мен мәні: Рухани-практикалық бағыттау әдісі, дүниенің түсінуі мен күйзелісі, сезімдер жүйесі.
Көзқарастың тарихи түрлері: Мифология, дін, философия.
Көркемдік-бейнелік таным көрсетіледі: Жеке күйзелуде.
Көшпенділерде білім мен тәжірибе
қалдыруының негізгі әдісі: Халық ауыз
Дебиеті.
Креационизм білдіреді: Құдай – барлығының жаратушысы.
Креационизм дегеніміз: Құдай-барлық дүниенің жаратушысы.
Кудайбердиевпен ұсынған ғылым, білім жүйесіне осыны енгізу керек деп санаған: Намыс.
Күнделікті сана: Түрлі қоғамдық құбылыстардың адамдармен күнделікті түсінуі.
Күнделікті санаға жатады: Міңез-қылықтар.
Күнделікті-практикалық білімге кіреді: Парасатты мағына, ырым мен насихат, рецепт,жеке тәжірибе, дәстүр.
Кімнің көзқарасы еуропалық философияға үлкен әсерін тигізді: Аверроэстікі.
ҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚ
Қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы, ағартушы: Абай Құнанбаев.
Қазақ мәдениетінде юртаның қойылуы басталады: Шанырақтан.
Қазақ ойшылдары ағартушылар: А.Құнанбаев, Ш. Уалиханов, Ы.Алтынсарин.
Қазақ халқының көшпелі өмір сүруінің жалпы сипаттамасы: Табиғат пен гармониясы, шаруашылықтың пысықтығы, өмірдің жоғары иманды принциптері. Жүйелі есмес қанғыру.
Қазақстанда мәдениет дамуы мен ағарту кезенінің пайда болуы: XIX ғ екінші жартысы
Қазақтардың дәстүрлі философиясының
Басты ерекшелігі: Космоцентризм.
Қазақтардың дүниетанымының дәстүрлі формалары: Халық ауыз әдебиеті.
Қазақтардың дүнитанымына әсер еткен Аспан, Умай, Жер, Су,идеялары, осы ортағасырлық діни-философиялық ілімге жатады: Тенгрианство.
Қазіргі неотомизмнің әйгілі өкілдері: Маритен, Войтыла.
Қазіргі тарихи нақтылықтың концепциясы: Ақпарат қоғамы.
Қайта өрлеу кезеңінің философы ақылдың мақсаты ретінде табиғат заңдылықтары мен құбылыстарың теренірек қарастыру деп санаған: Галилей
Қайта өрлеу кезінде қоғамның гуманисттік идеалын бейнелеген: Мор.
Қайта өрлеу кезіңде адам түсінігі: Адам – жаратушы.
Қайта өрлеу философииясының негізгі бағыттары: Гуманисттік, неоплатондық, натурфилософиялық, реформациялық,әлеуметтік-утопиялық.
Қайта өрлеу философииясының негізгі дәстүрі: Гуманизм.
Қайта өрлеу философиясының басты ерекшелігі: Технократизм.
Қоғам мен адам өмірі өтетін қоршаған орта: Табиғат.
Қоғамды зерттейтін философияның бөлігі: Әлеуметтік философия.
Қоғамдық прогрестегі жоғары критериі: Гуманисттік құндылықтарда.
Қоғамдық сана: Әлеуметтік нормалар мен рухани мәдениеттің шығармашылығында, әлеуметтік шындық пен табиғат құбылыстарының жиынтығына адамдардың көзқарасы.
Қоғамдық сананың манипуляциялау әдісі: Идеология.
Қоғамның өндіргіш күштердің басты элементі: Адам.
Қоғамның рухани өмірі: Ерік, сезім, ақылдың барлық көріністерінің жиынтығы
Қозғалыс: Жалпы өзгеріс
Қозғалыстың негізгі формаларын жіктеген: Энгельс.
Қоркыт- ата мәңгі өмірді тапты: Руханилық пен қобыздың дыбысында.
Қос ақиқат ілімінің авторы: Ибн – Рушд.
Құдай мен әлем тепетен деп, құдайға байланысты антропоморфтік елестетулерге теріс қарады: Мутазилиттер.
Құдай мен әлемнің тепетендігін білдіретін термин: Пантеизм.
Құдай мен табиғаттың тепетеңдігін көрсететін ұғым: Пантеизм.
Құдаймен жаралған табиғаттан жоғары адамның ілгерілік идеясы: Қайта өрлеу кезеңі.
Құқық қоғамдық сананың түрі ретінде: Заңмен бекітілген нормалар мен ережелердің реттеушісі.
Құқықтық идеология: Әрекеттегі құқыққа адамдардың көзқарасы мен қатынасы.
Құқықтың ерекше белгілері: Әділеттілік.
Құндылықтар: Өмірдің эталоны ретінде болатын адамның байлығы.
Қытай елінің ежелгі ұлттық философиялық ілімдері: Даосизм, конфуциандық.
ЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛ
Л.Толстойдың көзқарасындағы «зорлық-зомбылық жасамау» деген терминінің түсінігі: Біреуге жамандық жасамау.
Л.Фейербахтың философиялық ілімі: Антропологиялық материализм
Латын тілінен «материя» сөзінің мағынасы: «Зат».
Латын тілінен аударғанда «дін» сөзінің мағынасы: Тақуа, әулиелік.
Латындық есім Аверроэс кімге тиісті: Ибн- Рушдқа.
Легизмнің негізгі түсінігі: Жэнь (адамсүйгіштік).
Локальды өркениеттер дамуының териясының негізін салушы: Данилевский.
Ляззат алу басты деп санайтын ілім: Гедонизм.
МММММММММММММ
Маркс бойынша қоғам дамуының қозғаушы күші: Тап күресі.
Марксизм теориясында даму білдіреді: Объективтік шындық болмысының әдісі.
Марксизм теориясында қозғалыс білдіреді: Объективтік нақтылықтың болмысының әдісі.
Марксизм философиясының пайда болуының объективті шарттары: Буржуазиялық қоғамның өндірістік қатынастар мен өндірістік күштер арасындағы сәйкессіздігі.
Марксизмде қоғамдық сана көрсетіледі: Әлеуметтік жүйемен.
Марксизмдегі бөлінген қоғамдық сананың деңгейлері: Қоғамдық психология.
Марксизмнің айтылғаны: «Сана- жоғарғы ұйымдасқан материяның ерекшелігі».+
Марксисттердің мифологиялық көзқарасқа берген анықтамасы: Көзқарастың алғашқы тарихи формасы.
Маркстік-лениндік философиясында ақиқ аттың критериі: Практика.
Материализм негізінде жатыр: Субстанцияны материяның болмысы ретінде санау.
Материализм позициясы: Қоршаған орта және оның заңдары объективті, ғылыми теориялар мен адамдардың ойына деген қатынасын анықтайтын бастама.
Материалисттер үшін адам санасының көрсеткіші: Ми.
Материалисттік диалектика позициясынан пікір: Кеңістік пен уақыт – болмыс материя болмысының түрі.
Материалисттік диалектиканы ойлап шығарған: Маркс.
Материияның дискретті құрылымы туралы ілім: Атомизм.
Материя қозғалысының әлеуметтік формасы: Қоғамдық даму.
Материяның сферасы: Биосфера, ноосфера, ғарыш.
Материяның тіршілік ету әдісі: Қозғалыс.
Материяның философиялық түсінігі: Объективтік шындықты бейнелейтін категория.
Мәдени құндылықтар: Мәдениеттің бүкіл әлемі.
Мәдениет тарихында бақыттың қолданбалы этикалық пәні: Деонтология.
Мәдениетті белгілер жүйесі мен таңба ретінде түсінуі: Семиотикалық.
Мәдени-тарихи түрлерінің теориясының негізін салушы Данилевский.
Мәнгі өмірді іздеп әлемнің төрт бұрышын аралаған шаман, дана адам, ежелгі қазақтардың ақылгөйі: Диоген.
Мемлекетті философтар басқару керек деп санаған философ: Платон.
Милет мектебінің философтары: Фалес, Анаксимандр, Анаксимен.
Мирандола адамның бақыты туралы жазған: писал: Адам өз бақытын өзі жасаушы.
Мифологиялық көзқарас: Көзқарастың алғашқы тарихи формасы.
Моралдық құндылықтар: Жақсылық, махаббат, достық, борыш, намыс.
Мораль мәселелерін зерттейтін философиялық ғылым: Этика.
Моральдық басымдылық пен Құдайға деген махаббат негізінде адамдардың бірлестігі: Соборлық.
Мұсылмандық ортағасырлардағы философиялық бағыт: Чистые братья.
ННННННННННННН
Н.А.Бердяев бойынша орыс коммунизмнің себебі: Бостандыққа ұмтылыс.
Натурфилософияның жол жасаушысы, кардинал: Кузанский.
Негізгі сұрақ – Адамның әлемге қатынасы: Көзқарастың.
Неміс классикалық идеализмнің шыны: Г.Гегельдің диалектикасы.
Неміс классикалық идеализмнің шыңы: Г.Гегельдің диалектикасы.
Неміс классикалық философиясының негізін салушы: Кант.
Неміс классикалық философиясының өкілі тұлға индивидқа қарағанда адамның өзінің саналы мән «шексіз, жалпы, бос» екенің санайды деп айтқан: Фихте.
Неміс философиясында ағарту кезеңінің басталуы осы есіммен байланысты: Вольфа.
Неміс философиясының негізгі мәселесі: Гносеология.
Неоплатонизмнің негізгі түсінігі: Эманация
Неопозитивизмнің негізгі принципі – ғылымның барлықжағдайларының тәжірибенің фактілерімен салыстыру: Верификация.
Нирвана: Сөнген болмыс.
Ницше бойынша өмірге деген ерігімен бірге адамды итермелейді: «Билікке деген ерік».
Ницше осылай Құдай мәселесін шешеді: Құдай өлді.
Ноосфера ілімінің авторы: Вернадский.
ОООООООООООООООООО
О.Конт бойынша интеллектуалды эволюцияның сатылары: Теологиялық, метафизикалық, позитивті.
Объективтік ақиқаттың белгілері: Тәжірибемен дәлелденген, нақтылыққа сәйкес.
Объекттің диалектикалық бірлігінің сан мен сапаның мінездемесі: Өлшем.
Ойлаудың түрлері мен әдістері туралы ғылым: Логика.
Онтологияның анықтамасы: Болмыс туралы ілім.
Орта ғасыр кезеңіне кіретін ғасырлар саны: Он.
Ортағасырларда философия былай шыққан: «Дін оқуының қызметшісі».
Ортағасырлардағы араб – мұсылман философиясының негізін қалаған: Aль- Кинди.
Ортағасырлардағы араб философиясында «фәлсәфа» білдіреді: Әлемнің рационалдық тану әдісі.
Ортағасырлардағы араб философиясының негізінде жатыр: Деизм.
Ортағасырлардағы араб философтары: Аль-Фараби, Ибн Сина, Ибн Рушд.
Ортағасырлардағы араб-мұсылман философиясының Құдайға жетудің мистикалық жолын ұсынады: Сопылық.
Ортағасырлардағы арабтарда «фәлсәфа» терминінің мағынасы: Дүниенің тануының рационалды әдісі+.
Ортағасырлардағы еуропа философиясының басты идеясы: Теоцентризм.
Ортағасырлардағы еуропа философиясының дамуының негізгі кезеңі: Схоластика
Ортағасырлардағы ислам философиясының ортодоксальды бағыты: Мутакалам.
Ортағасырлардағы исламдағы діни-мистикалық ілім: Суфизм.
Ортағасырлардағы универсалийлердің шынайы болуын жоқ деп санаған философиялық ілім: Концептуализм.
Ортағасырлық еуропа философиясындағы патристика кезеңі: Шіркеу әкейлерінің кезеңі.
Ортағасырлық көзқараста Құдай мен адамның ара қатынасы: Адам – Құдайдың туындысы.
Орыс космизмнің негізін салушы: Циолковский.
Орыс философиясының негізгі пәні ретінде осы мәселелер болды Мораль, адам, билік, мемлекет, идеалды қоғам.
Орыс философиясының феноменальдылығы: Тек қана автономдық даму.
Осы айтылғаны бойынша араб ойшылдары еуропаға қуанышты еркін ойлауды әкелді деп айтқан: Энгельс.
Осы болжам бойынша ғылым қоғамның тікелей өндірістік күші болады: Маркстың.
Осы кезеңде ғылым мен техника арқылы адам табиғаттан жоғары деп санаған: Жаңа заман.
Осы көзқарас бойынша адам әлемнің ортылығы: Антропоцентризм.
Осы көзқарастар қайта өрлеу кезеңіндегі әлеуметтік утопиялық теорияларын бастамасын салды: Мор.
Осы мәселені шешу ретінде ортағасырлық философияда пайда болған номинализм және реализм: Сенім мен ақыл.
Осы неміс философына нирвананың буддисттік елестетулері әсерін тигізген: Ницше.
Осы ойшылдың шығармашылығы неміс классикалық философиясының негізін құрды: Кант, Фихте, Шеллинг, Гегель, Фейербах.
Осы постулаттың авторы: "Осылай істегенде сенің ерігінің мақсимумы сол уақытта жалпы заңдылықтың принципінің күші сияқты болу керек ": Кант.
Осы пікірді айтқан:«Субстанция өзінің себебі»: Спиноза.
Осы пікірдің авторы: «Еркіндік саналы қажеттілік» Спиноза.
ӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨ
Өз еркімен өмірдің барлық рақатынан бас тарту: Аскетизм.
Өзіндік түйсіктің субъектісі ретінде тануы: Солипсизм.
Өлшем категориясының негізі: Бұл шекарада сандық өзгерістерге байланысты сапаға сәйкес өзгерістер болады.
Өлі жүйенің ұйымдасуының деңгейлері: Литосфера.
Өндіріс, айырбас, материалдық байлықтың орналастыруы мен тұтынуы осы сфера болып табылады: Экономикалық.
Өнер арқылы адам жанының тазаруын білдіретін Аристотельдің түсінігі: Катарсис.
ППППППППППППППП
Пайданы жоғарғы құндылық және имндылықтың негізі деп санайтын: Утилитаризм.
Пантеизмнің негізін салушы: Кузанский.
Парменидтің орталық идеясы осындай қатынас болады: Ойлау мен болмыс.
Патристика және схоластика философияның негізгі кезеңдері: Оратағасыр.
Планетадағы өмірдің пайда болуы мен дамуын күннің ролін көрсеткен: Булгаков.
Платонда идея мен заттың қатынасы: Зат – болмысқа қарсы идея және көшірмесі.
Платонның болмыс концепциясын алғаш сынға алған: Аристотель.
Позитивизм бойынша «позитивтік» ғылымдардың тірегі болады: Бақылау мен эксперименттің фактілері.
Позитивизмдегі оң жақты білімнің көзі: Ғылым.
Позитивизмнің екінші түрі: Махизм.
Постиндустриалды қоғам концепциясының авторы: Белл.
Потенциалды және актуальды заттың, құбылыстың тіршілік ету категориялары көрсетеді: Мүмкіндік пен нақтылық.
Практиканың басты функция: Гносеологиялық.
Психоанализдің негізін салушы: Фрейд
Психоанализм теориясы: Фрейдизм.
РРРРРРРРРРРРРРРРРР
Р. Декарттың әдістемелік күмәндануы: «Картезиандық күмәндану».
Р. Декарттың бөліп шығарған субстанциялары: Ойланатын және аралық.
Рационализм принципінің, ақылды сынға алған XIX ғ философы: Шопенгауэр.
Ренессанс кезеңінің гуманисттері көңіл бөлген мәселе: Адам.
Ренессанс кезеңінің мәдениеті мен идеологиясындағы басты тенденция: Әлемнің түсінуіндегі теоцентрліктен антропоцентрлікке көшуі.
Ресей қоғамының қауымдық дамуы туралы айтқан: Славянофильдар.
Реформацияның бюргерлік-евангелисттік ілімінің басты идеологы: Лютер.
Реформацияның негізін салушы: Лютер.
Рух пен дененің антропологиялық дуализм позициясында тұрған антикалық философ: Платон
Рухани өндіріс іске асырылады: Ғалымдармен, идеологатармен, мәдениіт қайраткерлерімен.
СССССССССССССССС
С.Кьеркегор бойынша адмның өмір сүруінің сатылары: Эстетическлық, этикалық, діни.
Сана идеясы өзіндік сана ретінде осы философияда пайда болды: Жаңа заманда.
Сана: Субъективтік шындық, бағытталған көрініс.
Сананың диалектикалық-материалисттік анықтамасы: Нақтылықтың көрінісінің жоғарғы түрі.
Сананың логикалық-түсініктемелік компоненті: Жалпы түсініктер, анализ, синтез, логикалық дәлелдеу.
Сананың ядросының құрайтын элементтері: Түйсік, қабылдау, елестету, ес.
Сандар мен заңдылықтын байланысын дәлелдеген ежелгі грек философы: Пифагор.
Сапа затта көрсетеді: Оның белгілілігін.
Саяси құндылықтар: Сөз еркіндігі, азаматтық еркіндік, заңды, жеке тәелсіздік, әлеуметтік теңдік.
Саяси формалардың айналымын (үш дұрыс және үш дұрыс емес) ашқан: Аристотель.
Себеп-салдар арқылы құдайдың болмысының бес дәлелін келтірген ортағасырлық ойшыл: Аквинский.
Сезімдік таным түрі ретіндегі көрініс: Бұрын сезім мүшелеріне әсер еткен, сол заттардың санада жанғыруы.
Сезімдік танымның түрі: Түйсік, қабылдау, елестетулер.
Секуляризация: Қоғам өмірінің түрлі сфераларының дін мен діни институттарынан босатуы.
Секуляризация: Қоғам өмірінің түрлі сфераларының дін мен діни институттарынан босатуы.
Сенім: Тексерусіз ақпараттың қабылдауы.
Скептицизм: Біздің білімімізде радикалды күмәндану.
Славянофильдықтар мен батысшылдар арасындағы талқылаудың пәні: Әлемдегі орыс халқының және Ресейдің тарихи өмірі.
Славянофильдіктің негізін салушы, «соборлық» түсінігінің авторы: Хомяков.
Сократ бойынша білім: Жалпы дүниені түсінуге қажетті көзқарас мен идеялар жиынтығы.
Сократтың пікірінше ақылды: Өз-өзіне ұстамды немесе өз-өзіне ие бола алатын
Солипсизм өкілдері: Беркли, Фихте, Мах.
Софисттерде адам түсінігі: Барлық заттардың мөлшері.
Социогенез: Қоғамның қалыптаса бастауы.
Структурализм позициясынан XX ғ гуманитарлық білімнің құрылымын толық қарастырған: Фуко.
Субъективтік идеализм: Дүние-адамның ішкі күйзелісі мен сезімінің жиынтығы.
Суфизмді дәлелдеген: Зухидтер.
Суфийдің жетілдірілуінің тәртібі: Шариат, тарихат, ақиқат.
Схоластика: Ортағасырлық ойдың философиялық ілімі.
Схоластикада бұл айырмашылық туралы айтылады: Сенім мен ақыл.
Сциентизммен көрсетілген философиялық бағыт: Логикалық позитивизм.
ТТТТТТТТТТТТТТТТТ
Табиғат байланысын, әлемнің тұтас және заңды жүйе ретінде қабылдауын терістеген: Иррационализм.
Табиғат құндылықтары туралы ілім, оның әлеуметтік және мәдениеттік факторларымен байланысы мен тұлғаның құрылымы: Аксиология.
Табиғаттың жандануы мен рух пен жанның бар екеніне сенім: Анимизм.
Табиғаттың күйреуі оның қайтымсыз сипаты бұл дағдарыс: Экологиялық
Таным осы түрі арқылы жүзеге асырылады: Қабылдау, ой қорытындысы, рационалдық интуиция, басқа адамдармен танысу, ауызша немесе жазба сөз.
Таным процесіндегі практиканың басты қызметі: Ақиқаттың критериі.
Таным теориясы зерттейді: Адамның танымдық әрекетінің заңдылықтары.
Танымның логикалық сатыларының түрі: Түсінік, пікір,ой қорытындысы.
Таптық қоғамда пайда болған қоғамдық сананың түрі: Саясат.
Тарихи процестің қозғаушы күштерін, мән мен имандылықты зерттейтін: Әлеуметтік философия мен тарих философиясы
Тарихты материалисттік тұрғыдан түсінуін алғаш рет ойлап шығарған: Маркс.
Тәжірибе позициясынан теория мен сын: Эмпириосыншылдық.
Т