, - . . , . , , 1836 . XIX ( ). , ( ) , (. , 1885 .). . . 1890 . :
m = 2, n = 3, 4, 5,.... ( ) m = 1, n = 2, 3, 4,.... R . R = 3,291015 . , ( ), .
. () En.
, , . , , , , .
m e , υ , rn . . , r , ,
e , ε0 . υ rn . ,
n = 1. , ,
n 2.
E , rn,
, E p < 0, . υ2 rn, :
|
|
n = 1, 2, 3,... .
, En Em < En , ν nm Δ Enm / h:
, R
m e, e, ε0 h
R = 3,291015 , |
R. . 6.3.1 .
6.3.1. |
. 6.3.2. , .
6.3.2. . , . |
. . . . , , . , . , (. 6.3.3). .
6.3.3. n = 4 |
λ, . .
n λ n = 2π rn. |
λ = h / p, p = m eυ , :
, .
. , , . . 1913 ., . . , . , 4,9 , . 4,9 , , . . . , ,
|
|
E 2 E 1 = 4,9 . |
,
.
. , .
, , . . . , , . (. 6.3.2). n >> 1 , , .
, , . 20- 30- XX .
, , . . , |Ψ|2. Ψ . , . n . l. (, ) . m. n, l, m . , l 0 (n 1). m l. , n, , l m. |Ψ|2 ( ).
, l = 0, . s - (1 s, 2 s,..., ns,...). l > 0 . l = 1 p -, l = 2 d - . .
. 6.3.4 ρ (r) = 4π r 2|Ψ|2 1 s 2 s.
6.3.4. 1 s 2 s. r 1 = 5,291011 |
. 6.3.4, 1 s ( ) . , r 1 . 2 s r = 4 r 1 . , .
|
|
. |
. |
. |
, . XX , . , , , . . 10121013 ( ). , , , , , , , . . (1960 .), .
, . , .
, . E 1, E 2 . . . , , . . . , 108 , , , . , , . , 103 . .
, .
. . .
. 1916 . , , . . . . , . , , , , , . , , . , , , -.
|
|
.
. 6.4.1 .
6.4.1. (a) , (b) (c) |
, E 1 E 2 > E 1. ν = Δ E / h. , . , . n 1 n 2 < n 1. , . 6.4.1. , (a) (c) . n 2 < n 1 , . . . , , , .
, , n 2 > n 1, . . . . . . 1940 . 1954 . . . . . λ = 1,27 . 1964 .
, , . . , , . , , , . . .
, , . . . ( ) , . . 6.4.2 .
6.4.2. |
. , . . , . (. 6.4.3).
|
|
6.4.3. . E 2 E 3. E 2 . E 3 E 2. E 2 E 1. E 1, E 2 E 3 |
, , , ( 0,05 %), E 3, τ ≈ 108 E 2. E 2 E 1 - E 2.
694 (- ), 106109 . , . 1960 .
. 102 He Ne 10: 1. , 632,8 (- ), . , . HeNe , . , HeNe Δν ≈ 5104 . . τ ≈ 1 / Δν ≈ 2103 , c τ ≈ 61011 , . . !
HeNe . Δν / ν 10141015, 34 . HeNe . - 1961 . . 6.4.4 .
6.4.4. HeNe . |
E 4 → E 3 . E 2. , , . E 4 0,05 E 2 . . E 4 E 3, . . , . . 6.4.5 - .
6.4.5. - : 1 , ; 2 ; 3 ; 4 0,1 %; 5 12 % |
- . , . , . . . .
. , |
20- XX , , . 1911 ., , . , : , , e / m , α- H- , , . .
, .
, . 1907 . . , e / m. 1919 . . . , . . 6.5.1.
6.5.1. . α-, , , , |
, α-. , , α- . , . (. . ) . , - , , α-. , . 28 , H-, . . , , , . . , α- H- .
, e = 1,602177331019 , . 1022. .
, , m p = 1,67262∙1027 . (. . .), 12:
1 . . . = 1,660571027 . |
, mp = 1,007276 . . . E = mc 2. 1 = 1,602181019 , 938,272331 .
, α- , .
, . , , , . , , . . , .
1920 . - , , . . , , , . . - , , , . . R ≈ 1013 , , . , . . 12 , 1932 . , α-, , , . . . 6.5.2 .
6.5.2. |
α-, , , , 1020 . - ( ), , γ- . , , . , , . γ-, . 50 .
. 1932 . , α-. . . 6.5.2 , . , (), , (). ( ) . , , . , . , . , (). . , 1912 ., , . .
. , . γ-, . 100150 . γ-, . , α- γ-, . , , . , 10 .
. - , .
, m n = 1,67493∙1027 = 1,008665 . . . 939,56563 . .
. . . - , . .
. , , Z ( ). Ze, e . N.
(. . ) A:
A = Z + N. |
, X . ,
, , , , .
. . . , : , . 6 , 3.
. . , , 12,011.
, , , . , , . . 100 . . , α-, (10121013 ). .
, , . . .
.
, . , , .
. , , , . . , M :
M < Zm p + Nm n. |
|
.
E = mc 2 , , . . E :
|
γ-.
, . M = 4,00260 . . . 2 m p + 2 m n = 4, 03298 . . . , Δ M = 0,03038 . . . E = Δ Mc 2 : E = 28,3 . . 1 1012 . . . , 13,6 .
, . . . 7,1 /. . 6.6.1 A. , . 1,1 / 7,1 / . , , 8,7 / A = 5060, . , 7,6 /.
6.6.1. |
. , .
, , Z N (, , ). - . , , - . . 6.6.2 , . , (Z > 83), - .
6.6.2. |
. 6.6.1 , . , :
- ;
- .
. : .
. , , 119. , . 6.6.1, 8,5 /. 7,6 /. , , 0,9 / 200 .
. . 1,1 /, 7,1 /. , , 6 / 24 .
, 6 .
. |
90 % 2500 . . . . Z > 83 A > 209 . Z A. , , . , , , . .
1896 . , , , . . .
, . . , : . α-, β- γ-. . 6.7.1 , . α- β- , β- . γ- .
6.7.1. α-, β- γ-. , , , |
, , . α-. α- . β- . . γ-, 510 .
XX , . , . , α- α- , β- , γ- λ < 1010 , . . γ-.
-. - Z N () , Z 2 N 2. α- . α- :
-, , . α-, α- , , 1,5107 /, 7,51013 ( 4,8 ). . α- , 5 % , .
, α- . , , , . α-. γ-. α- α- . 6.7.2.
6.7.2. α- . γ- 0,186 |
, α- γ-.
α- , , , . . α-. α- , . α- (. 6.7.3). α- - , . , . .
6.7.3. α- |
-. - . (. 6.5), β- . , . 15 .
, , , , . 1931 . , , . ( ). - , . , 500 . 1953 . , . , .
β-. , , () , . , β-, , , β- .
β- Z , A . , . β- α-
β- β+-, . - , . . 1928 . . :
-. α- β-, γ- . α-, β- . γ-, .
. . , N (t) t .
Δ t N (t) Δ N < 0. , N (t) Δ t:
Δ N = λ N (t) Δ t. |
λ Δ t = 1 . , N (t) .
(, ). :
|
N 0 t = 0. τ = 1 / λ e ≈ 2,7 . τ .
, 2, e:
|
T